దేశ్‌పాండే
దేశ్‌పాండే అనేది భారతదేశంలో కొన్ని రాష్ట్రాలలో ఇచ్చిన ప్రాంతీయ జమిందారుల పేరు.
అర్ధం
[మార్చు]దేశ్‌పాండే అనే పేరు రెండు పదాల కలయిక (దేశ్, పాండే) అని నమ్ముతారు. దేశ్ అంటే ఒక దేశం లేదా భూభాగం లేదా గ్రామాల సమూహం. పాండే అంటే రికార్డులు లేదా ఖాతాలను నిర్వహించేవాడు. కాబట్టి దేశ్‌పాండే అంటే భూభాగ స్థాయిలో లేదా జిల్లా స్థాయిలో ఖాతాలు లేదా రికార్డులు నిర్వహించేవారు
చరిత్ర
[మార్చు]దేశ్‌పాండే ఒక భూభాగానికి అకౌంటెంట్‌గా నియమించబడిన వ్యక్తికి ఇచ్చిన చారిత్రక బిరుదు. ఈ శీర్షిక మధ్యయుగ డెక్కన్ సుల్తానేట్స్, మరాఠా సామ్రాజ్యం యుగానికి చెందినది. ఇది పరగణ స్థాయిలో రికార్డ్ కీపింగ్ బాధ్యత కలిగిన అధికారులకు ఇచ్చే శీర్షిక. పరగణ అడ్మినిస్ట్రేటివ్ చీఫ్‌ను దేశ్ముఖ్ అని పిలిచారు. గ్రామ స్థాయిలో వారికి సమానమైనవారు కులకర్ణి (అకౌంటెంట్), పాటిల్ (విలేజ్ చీఫ్). దేశ్ముఖ్, దేశ్‌పాండే యొక్క వంశపారంపర్య భూములు తక్కువ ఆదాయ ఆదాయానికి బాధ్యత వహిస్తాయి. దేశ్‌పాండేకు భూ ఆదాయ సేకరణ కాకుండా, గ్రామ వ్యవహారాలపై కొంచెం బయటి నియంత్రణ ఉంది, వీటిని ఎక్కువగా పాటిల్ లేదా ముఖ్య గ్రామస్తుల కౌన్సిల్ నిర్వహిస్తున్నారు, ఇందులో పాటిల్, కులకర్ణి లేదా గ్రామ అకౌంటెంట్, ఇతర గ్రామ అధికారులు, ముఖ్య భూమి యజమానులు. దేశ్‌పాండే లు దేశ్ముఖ్ లతోపాటే కలిసి పనిచేసేవారు, అందువల్ల పరగణా ఆదాయ వ్యయాల యొక్క మొత్తం ఖాతాలను నిర్వహించేవారు. వారు భూమి యొక్క యజమాని, వారు చెల్లించాల్సిన ఆదాయాన్ని చూపించే పరగణ భూములకు సంభందించిన నమోదులను నిర్వహించేవారు. కొన్ని సార్లు దేశ్‌పాండేను దేశ్‌కుల్కర్ణి అని కూడా పిలిచేవారు. ఈ పదం సాధారణంగా బేరార్‌లో కనిపించే దేశ్‌పాండేకు ముందు కనిపిస్తుంటుంది.దేశపాండే యొక్క విధులు పరగణంలోని దేశ్ముఖ్ యొక్క విధుల వెంబడి, గ్రామం యొక్క భూమి ఆదాయాన్ని వసూలు చేయడం, శాంతిభద్రతలను నిర్వహించడం, చిన్న వివాదాలను పరిష్కరించడం మొదలైనవి చేస్తుండేవారు 1947 లో భారతదేశం స్వాతంత్ర్యం పొందిన తరువాత వతందర్ వ్యవస్థ రద్దు చేయబడింది, దేశ్ముఖులు, దేశ్‌పాండేలు, పాటిల్స్ భూములను ప్రభుత్వం జప్తు చేసింది.
ఇవికూడా చూడండి
[మార్చు]పేరుపొందిన దేశపాండ్యలు
[మార్చు]- ప్రారంభ మరాఠా సామ్రాజ్యంలో జనరల్ అయిన బాపూజీ ముద్గల్ దేశ్‌పాండే, వరుసగా 1647, 1656 లో "కొంధన" కోట యొక్క మొదటి, రెండవ తిరిగి స్వాధీనం చేసుకునే ప్రయత్నాలలో అతని ప్రధాన పాత్రకు బాగా గుర్తు.
- పావన్ ఖిండ్ యుద్ధానికి ప్రసిద్ధి చెందిన శివాజీకి జనరల్, కమాండర్ బాజీ ప్రభు దేశ్‌పాండే.
- సి. డి. దేశ్‌పాండే (1912–1999), భారతీయ భూగోళ శాస్త్రవేత్త, రచయిత, ప్రముఖ విద్యావేత్త, రచయిత.
- నిర్మలా దేశ్ పాండే, ప్రసిద్ధ భారతీయ సామాజిక కార్యకర్త, పద్మశ్రీ అవార్డు గ్రహీత (2005).
- పి. ఎల్. దేశ్‌పాండే (పు. లా. దేశ్‌పాండే అని పిలుస్తారు); మరాఠీ రచయిత, నాటక రచయిత, నటుడు, పాటల రచయిత.
- వసంతరావు దేశ్‌పాండే - హిందూస్థానీ శాస్త్రీయ సంగీత గాయకుడు, ముఖ్యంగా హిందూస్థానీ శాస్త్రీయ, నాట్యా సంగీతానికి సహకరించారు.
- గణేష్ త్రింబక్ దేశ్‌పాండే - భారతీయ రచయిత, పండితుడు; సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు గ్రహీత.
- అరవింద్ దేశ్‌పాండే (1932-1987) - మరాఠీ రంగస్థల నటుడు. నటి సులభా దేశ్‌పాండే భర్త
- సులాభా దేశ్‌పాండే (1937–2016) -మరాఠీ, హిందీ వేదిక, సినీ నటుడు, దర్శకుడు
- గురురావు దేశ్‌పాండే - భారతదేశంలోని కర్ణాటకకు చెందిన హిందూస్థానీ శాస్త్రీయ సంగీత గాయకుడు, గాయనాచార్య అని పిలుస్తారు; ఆసక్తిగల రీడర్, జ్యోతిష్కుడు.
- రాహుల్ దేశ్‌పాండే - హిందూస్థానీ శాస్త్రీయ సంగీత గాయకుడు, దివంగత కై మనవడు. పండిట్. వసంతరావు దేశ్‌పాండే.
- సత్యశీల్ దేశ్‌పాండే - హిందూస్థానీ శాస్త్రీయ సంగీత గాయకుడు, పండిట్ శిష్యుడు. కుమార్ గాంధర్వ, వామన్‌రావ్ దేశ్‌పాండే కుమారుడు.
- అశ్విని భిడే-దేశ్‌పాండే - జైపూర్-అట్రౌలి ఘరానా యొక్క హిందూస్థానీ శాస్త్రీయ సంగీత గాయకుడు.
- బాల దేశ్‌పాండే - 2008 నుండి వెంచర్ క్యాపిటల్ సంస్థ, న్యూ ఎంటర్‌ప్రైజ్ అసోసియేట్స్ (ఇండియా) యొక్క సీనియర్ మేనేజింగ్ డైరెక్టర్. NEA ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద వెంచర్ క్యాపిటల్ సంస్థ.
- గురురాజ్ దేశ్‌పాండే - భారతీయ-అమెరికన్ వ్యాపారవేత్త, సైకామోర్ నెట్‌వర్క్‌ల సహ వ్యవస్థాపకుడు, ఛైర్మన్, A123 సిస్టమ్స్ ఛైర్మన్, దేశ్‌పాండే ఫౌండేషన్ వ్యవస్థాపకుడు.
- అక్షయ్ దేశ్‌పాండే - స్టెనోగ్రాఫర్, సంక్షిప్తలిపి ఉపాధ్యాయుడు, వేగవంతమైన టైపిస్ట్, స్టెనో రచయిత.
- భవరావు వెంకట్రావు దేశ్‌పాండే - కర్ణాటకలోని బిజెపి వ్యవస్థాపక పితామహులలో ఒకరైన భారతీయ జనతా పార్టీ (బిజెపి) దివంగత సీనియర్ నాయకుడు.
- రామకాంత్ కృష్ణాజీ దేశ్‌పాండే - టాటా మెమోరియల్ హాస్పిటల్‌లో భారతీయ శస్త్రచికిత్స ఆంకాలజిస్ట్, థొరాకోస్కోపిక్ సర్జరీకి మార్గదర్శకుడు, వైద్యానికి చేసిన కృషికి పద్మశ్రీకి ప్రదానం చేశారు.
- గోవింద్ పురుషోత్తం దేశ్‌పాండే - (గోపు లేదా జిపిడి అని పిలుస్తారు) మరాఠీ నాటక రచయిత, విద్యావేత్త, ఆర్థికవేత్త, మహారాష్ట్రలోని నాసిక్ నుండి సంకలన శాస్త్రవేత్త.
- గౌరీ దేశ్‌పాండే - నవలా రచయిత, చిన్న కథ రచయిత, భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రకు చెందిన కవి.
- కుసుమావతి దేశ్‌పాండే - (1904-1961) భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని అమరావతి నుండి మరాఠీ రచయిత.
- అనఘా దేశ్‌పాండే - భారత్ తరఫున 20 మహిళల వన్డే, ఏడు ట్వంటీ 20 అంతర్జాతీయ క్రీడల్లో ఆడిన క్రికెటర్.
- అరుణ్ దేశ్‌పాండే - భారత కరోమ్ జట్టు కోచ్.
- వి. జి. దేశ్‌పాండే - భారత రాజకీయ నాయకుడు, అఖిల్ భారతీయ హిందూ మహాసభ మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి.
- మకరంద్ దేశ్‌పాండే - హిందీ, మరాఠీ చలనచిత్రాలు, థియేటర్లలో నటుడు, రచయిత, దర్శకుడు, తరచూ సహాయక ఇంకా కీలక పాత్రలను పోషిస్తున్నారు.
- మృణ్‌మయి దేశ్‌పాండే - హిందీ బాలీవుడ్, మరాఠీ చిత్రాలు, టీవీ సీరియల్స్ నటి; మరాఠీ సినిమాలో స్థిరపడిన ప్రముఖ నటి, నిష్ణాతుడైన నర్తకి, రచయిత.
- తారా దేశ్‌పాండే - నటి, రచయిత, మాజీ మోడల్, MTV VJ, ఇస్ రాత్ కి సుబా నహిన్, కైజాద్ గుస్తాద్ యొక్క బాంబే బాయ్స్.
- సునీతా దేశ్‌పాండే - మరాఠీ రచయిత, పు లా దేశ్‌పాండే భార్య, आहे मनोहर तरी ... (అహే మనోహర్ తారి ...), प्रिय जी.ए. (ప్రియా జి. ఎ.), మొదలైనవి.
- మాధవ్ కాశీనాథ్ దేశ్‌పాండే - మరాఠీ రచయిత, ఆంగ్ల భాష, సాహిత్యం యొక్క ప్రఖ్యాత ప్రొఫెసర్, నవల ఆధార్ (अंधार) (1953), ప్రియా కవితే (प्रिय कविते) (1972).
- ప్రేరణ దేశ్ పాండే - భారతదేశంలో కథక్ నృత్యం యొక్క ఘాతాంకులు, లక్నో, జైపూర్ ఘరానాలకు చెందిన రోహిణి భటే విద్యార్థి.
- శశి దేశ్‌పాండే - నవలలు, వ్యాసాలు, పిల్లల పుస్తకాల రచయిత.
- బ్రిటిష్ వలస పాలనకు వ్యతిరేకంగా భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమానికి ప్రసిద్ధి చెందిన గంగాధరరావు దేశ్‌పాండే
- అనిల్ దేశ్‌పాండే, అసోసియేట్ డైరెక్టర్, శామ్‌సంగ్ సెమీకండక్టర్ ఇండియా రీసెర్చ్, శామ్‌సంగ్ ఎలక్ట్రానిక్స్
- ముర్లిధారావు బల్వంత్ దేశ్‌పాండే, ఆయుర్వేద మెడిసిన్ ప్రాక్టీషనర్, u రంగాబాద్, సెల్ఫ్ ప్రాక్టీస్,
మూలాలు
[మార్చు]బయటి లంకెలు
[మార్చు]- Dora and Gadi: Manifestation of Landlord Domination in Telangana, I. Thirumali, Economic and Political Weekly, Vol. 27, No. 9 (Feb. 29, 1992), pp. 477–482
- Telangana Movement Revisited, K. Balagopal, Economic and Political Weekly, Vol. 18, No. 18 (Apr. 30, 1983), pp. 709–712
- The Imperial Crisis in the Deccan, J. F. Richards, The Journal of Asian Studies, Vol. 35, No. 2 (Feb., 1976), pp. 237–256
- The Telangana Armed Struggle, Barry Pavier, Economic and Political Weekly, Vol. 9, No. 32/34, Special Number (Aug., 1974), pp. 1413+1417-1420
- Anatomy of Rebellion, Claude Emerson Welch, SUNY Press, 1980 ISBN 0-87395-441-6, ISBN 978-0-87395-441-9
- Report of Land Tenures of the Dekkan, by Major W. H. Skyes, Statistical Reporter to the Government of Bombay, Chapter VII pg9, Parliamentary Papers, Great Britain Parliament, House of Commons, HMSO 1866
- Indian Village, S. C. Dube, Morris Edward Opler, Routledge, 2003, pp. 45
- The Landed Gentry of the Telangana, Andhra Pradesh, Hugh Gray in Elites in South Asia, eds Edmund Leach and S.N. Mukherjee, Cambridge University Press, 1970
- Telangana People's Struggle and Its Lessons, P. Sundarayya, Foundation Books, 2006