నాథురామ్ మిర్ధా
నాథురామ్ మిర్ధా | |
|---|---|
| జననం | 1921 అక్టోబరు 20 |
| మరణం | 1996 ఆగస్టు 30 (వయసు 74) |
| విద్యాసంస్థ | లక్నో విశ్వవిద్యాలయం |
| రాజకీయ పార్టీ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ |
| జీవిత భాగస్వామి | కేసర్ దేవి |
నాథురామ్ మిర్ధా (1921-1996) భారతదేశంలోని రాజస్థాన్ లోని మార్వార్ ప్రాంతానికి పార్లమెంటేరియన్, స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, సంఘ సంస్కర్త, ప్రముఖ రైతు నాయకుడు. ఆయన 1921 అక్టోబరు 20న రాజస్థాన్ లోని నాగౌర్ జిల్లా కుచేరాలో జన్మించారు. అతని తండ్రి పేరు తానా రామ్ మిర్ధా.[1]
జాతీయ వ్యవసాయ ధరల కమిషన్ చైర్మన్ గా రైతుల ప్రయోజనాల దృష్ట్యా అనేక పథకాలను అమలు చేశారు. ఆయన న్యూఢిల్లీలోని మహారాజా సూరజ్ మాల్ ఇనిస్టిట్యూట్ చైర్మన్ గా పదేళ్లపాటు వ్యవహరించారు.
విద్య
[మార్చు]నాథురామ్ మిర్ధా దర్బార్ హైస్కూల్ జోధ్ పూర్ నుండి సుప్లిమెంటరీతో మొదటి డివిజన్ తో మెట్రిక్యులేషన్ పాస్ అయ్యాడు. ఎం.ఎ. (ఎకనామిక్స్) సంపాదించి లక్నో విశ్వవిద్యాలయం నుండి 1944లో ఎల్.ఎల్.బి డిగ్రీని పూర్తి చేశాడు.[1]
రైతు నాయకుడిగా
[మార్చు]నాథురామ్ మిర్ధా ఛోటూ రామ్ అధ్యక్షతన జోధ్ పూర్ లో భారీ రైతు సమావేశాన్ని నిర్వహించారు. 1946లో బల్దేవ్ రామ్ మిర్ధా స్థాపించిన "కిసాన్ సభ" అనే సంస్థలో ఆయన కార్యదర్శిగా చేరారు. జోధ్ పూర్ రాష్ట్రంలో రెవెన్యూ మంత్రిగా చేశారు. నాథురామ్ మిర్ధాకు జస్టిస్ కాన్ సింగ్ పరిహార్ తో సన్నిహిత అనుబంధం ఉంది. మార్వార్ కౌలు చట్టం 1949, మార్వార్ ల్యాండ్ రెవెన్యూ చట్టం 1949లకు పరిహార్ వెన్నెముకగా ఉండేది. మార్వార్ లో భూ సంస్కరణలపై త్వరగా చర్య తీసుకోవడానికి నాథురామ్ మిర్ధాను ఆయన గట్టిగా నొక్కి చెప్పారు. ఈ చట్టాలను కాన్ సింగ్ పరిహార్ రూపొందించారు, ఎటువంటి ఖర్చు లేకుండా మార్వార్ రైతులకు యాజమాన్య హక్కులను ఇచ్చారు. మిర్ధా చట్టాల అమలులో కీలక పాత్ర పోషించారు.[2]
స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు
[మార్చు]1947 ఆగస్టు 15న భారత స్వాతంత్ర్యంతో జోధ్ పూర్ లో ఒక ప్రముఖ మంత్రిత్వ శాఖను ఏర్పాటు చేశారు. కిసాన్ సభ ప్రాముఖ్యతను గుర్తించిన మిర్డా, దాని ప్రధాన కార్యదర్శిగా మంత్రిత్వ శాఖలో చేర్చబడ్డాడు. అతను 1952 లో తన మొదటి అసెంబ్లీ ఎన్నికలలో మెర్టా సిటీ నియోజకవర్గం నుండి భారీ మెజారిటీతో గెలిచాడు. అతను 1952 నుండి 1967, 1984 నుండి 1989 వరకు రాజస్థాన్ శాసనసభ సభ్యుడిగా ఉన్నాడు, రాజస్థాన్ ప్రభుత్వంలో అనేక ముఖ్యమైన శాఖలను నిర్వహించాడు. రాజస్థాన్ లో వ్యవసాయ, సహకార రంగాలను బలోపేతం చేయడంలో ఆయన ప్రసిద్ధి చెందారు. 1972 నుంచి ప్రారంభమై ఆరుసార్లు లోక్ సభకు తిరిగి వచ్చారు. 1979-80, 1989-90 లలో కేంద్ర మంత్రి మండలిలో పనిచేశాడు. జాతీయ వ్యవసాయ ధరల కమిషన్ చైర్మన్ గా కూడా పనిచేశారు.[2]
కుటుంబం
[మార్చు]అతను 1936 లో కేసర్ దేవిని వివాహం చేసుకున్నాడు, వారికి ఇద్దరు కుమారులు, ఇద్దరు కుమార్తెలు ఉన్నారు. ఆయన చిన్న కుమారుడు భాను ప్రకాష్ మిర్దా 1996లో లోక్ సభకు ఎన్నికయ్యారు. నాథురామ్ మిర్ధా 75 సంవత్సరాల వయస్సులో న్యూఢిల్లీలో 1996 ఆగస్టు 30న మరణించారు.[3][4]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 "Biographical Sketch". web.archive.org. 2006-12-29. Archived from the original on 2006-12-29. Retrieved 2021-10-27.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ 2.0 2.1 "About: Nathuram Mirdha". dbpedia.org. Retrieved 2021-10-27.
- ↑ "THE XI LOK SABHA". web.archive.org. 2013-10-23. Archived from the original on 2013-10-23. Retrieved 2021-10-27.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Nathuram Mirdha". Academic Dictionaries and Encyclopedias (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-10-27.