Jump to content

నిషాతున్నిసా మోహనీ

వికీపీడియా నుండి
నిషాతున్నిసా మోహనీ
జననం1884
లక్నో, ఇండియా
మరణం18 ఏప్రిల్ 1937
రాజకీయ పార్టీభారత జాతీయ కాంగ్రెస్
రాజకీయ ఉద్యమంసహాయ నిరాకరణోద్యమం and ఖిలాఫత్ ఉద్యమం
భార్య / భర్త హస్రత్ మోహానీ

బేగం నిషా మోహాని (1884 - ఏప్రిల్ 18, 1937) భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధురాలు, పాత్రికేయురాలు, సామాజిక కార్యకర్త. ఆమె బ్రిటిష్ పాలనను తీవ్రంగా విమర్శించింది, బాలగంగాధర తిలక్ ఉద్యమానికి మద్దతు ఇచ్చింది. తిలక్ సహాయ నిరాకరణోద్యమానికి మద్దతు తెలిపారు.[1] [2] [3]

ప్రారంభ జీవితం, నేపథ్యం

[మార్చు]

1885లో లక్నోలో జన్మించిన నిషాతున్నీసా ఆ కాలపు సంప్రదాయాన్ని అనుసరిస్తూ ఇంట్లోనే విద్యాభ్యాసం చేశారు. ఈమె ఉర్దూ, అరబిక్, పర్షియన్, ఇంగ్లీష్ భాషలలో ప్రావీణ్యం సంపాదించింది.[4] [5] [6]

జీవితం, ఉద్యమాలు

[మార్చు]

నిషాతున్నీసా సహాయ నిరాకరణోద్యమం, ఖిలాఫత్ ఉద్యమంలో విస్తృతంగా పనిచేశారు. అలీగఢ్ ఖిలాఫత్ స్టోర్ పేరుతో తొలి ఖాదీ బట్టల దుకాణాన్ని నిషాతున్నిసా ప్రారంభించారు. దీని ద్వారా వచ్చిన ఆదాయంతో ఆమె మహాత్మాగాంధీ పత్రిక యంగ్ ఇండియాకు మద్దతు ఇచ్చేవారు. ఆమె బ్రిటిష్ వారు తీసుకున్న చట్టపరమైన చర్యలను తీవ్రంగా వ్యతిరేకించింది, హస్రత్ మోహానీ వార్తాపత్రిక 'ఉర్దూ-ఎ-ముల్లా' ప్రచురణలో పట్టుదలతో ఉంది.[7] [8]

తన భర్త హస్రత్ మోహానీ ప్రతిపాదించిన సంపూర్ణ స్వాతంత్ర్య తీర్మానానికి మహాత్మాగాంధీ నిలబడకపోవడాన్ని ఖండిస్తూ, విమర్శించారు.

[9] తరువాత భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ను వీడి రైతులు, కార్మికుల ప్రయోజనాల కోసం పోరాటం కొనసాగించారు.

వ్యక్తిగత జీవితం

[మార్చు]

"ఇంక్విలాబ్ జిందాబాద్" అనే పదబంధాన్ని ఇచ్చిన దృఢమైన స్వాతంత్ర్య యోధుడు, హస్రత్ మోహానీని ఆమె వివాహం చేసుకుంది.[10] [11] [12]

మరణం

[మార్చు]

[13] 1937 ఏప్రిల్ 18న మరణించింది.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Sharif, Marziya (2022-08-15). "75 years of Independence: Muslim women in India's freedom struggle". The Siasat Daily (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-03-09.
  2. "Begum Nishatunnisa Mohani: A firebrand freedom fighter, known for 'Total Independence Concept'". Al Haqeeqa (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2019-07-24. Retrieved 2024-03-09.
  3. "Who was Nishat un Nisa Begum who discarded purdah during freedom movement". awazthevoice.in (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-03-09.
  4. Aftab, Tahera (2008). Inscribing South Asian Muslim Women: An Annotated Bibliography & Research Guide (in ఇంగ్లీష్). BRILL. ISBN 978-90-04-15849-8.
  5. Qadiri, Khalid Hasan (1985). Hasrat Mohani (in ఇంగ్లీష్). Idarah-i Adabiyat-i Delli.
  6. "Courage Personified". Greater Kashmir (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2022-08-10. Retrieved 2024-03-09.
  7. Engineer, Asghar Ali (2008). Muslim Minority, Continuity and Change (in ఇంగ్లీష్). Gyan Publishing House. ISBN 978-81-212-1013-3.
  8. An Account of Bi-Amman's Bihar Visit, 1922 (in ఇంగ్లీష్). Khuda Bakhsh Oriental Public Library. 1996.
  9. Menon, Visalakshi (2003). Indian Women and Nationalism, the U.P. Story (in ఇంగ్లీష్). Har-Anand Publications. ISBN 978-81-241-0939-7.
  10. Contemporary India: Journal of Nehru Memorial Museum and Library) (in ఇంగ్లీష్). Memorial Museum and Library. 2004.
  11. Lāʼibrerī, K̲h̲udā Bak̲h̲sh Oriyanṭal Pablik (1996). Khuda Bakhsh Library journal (in ఉర్దూ). K̲h̲udā Bak̲h̲sh Oriyanṭal Pablik Lāʼibreri.
  12. Sampark: Journal of Global Understanding (in ఇంగ్లీష్). Sampark Literary Services. 2004.
  13. "Mohani, Begum Hasrat (1885-1937) · Jane Addams Digital Edition". digital.janeaddams.ramapo.edu. Retrieved 2024-03-09.