నేపాల్ రాజులు
నేపాల్ లో సాంప్రదాయకంగా మహారాజాధిరాజా అని పిలుస్తారు. 1768 నుండి 2008 వరకు నేపాల్ చక్రవర్తి రాచరికం అధిపతి- షా రాజవంశం. 2008 మే 28 న రాచరికం పరిపాలన రద్దు చేశారు.[1] ముస్తాంగ్ , బజాంగ్ , సాలియన్ జాజార్కోట్లలోని ఉపరాష్ట్ర రాచరికాలు కూడా అక్టోబర్ 2008 రద్దు చేయబడ్డాయి.[2]2015లో నేపాల్ కొత్త రాజ్యాంగం అమల్లోకి వచ్చినప్పుడు నేపాల్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీకి చెందిన కె.పి.శర్మ ఓలీ కొత్త ప్రధాని అయ్యారు.
చరిత్ర[మార్చు]
నేపాల్ రాజ్యం 1768 సెప్టెంబర్ 25 న గోర్ఖ రాజు పృథ్వీ నారాయణ్ షా చేత స్థాపించబడింది. అతను ఖాట్మండు , పటాన్ భక్తపూర్ రాజ్యాలను తన షా రాజవంశం క్రింద ఒకే రాష్ట్రంగా ఏకం చేయడంలో విజయం సాధించాడు. నేపాల్ రాజ్యం దాని చరిత్రలో చాలా వరకు ఒక సంపూర్ణ రాచరికం వ్యవస్థ. 1846 నుండి 1951 విప్లవం దేశం వాస్తవంగా రానా రాజవంశం నుండి వంశపారంపర్యం ప్రధానమంత్రులచే పాలించబడింది.1990 నవంబర్ లో, జన ఆండోలన్ ఉద్యమం తరువాత, కొత్త రాజ్యాంగం ఆమోదించబడింది. దేశం రాజ్యాంగ రాచరికం రద్దు అయినది. 1996 ఫిబ్రవరి 13 న, నేపాల్ లో కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ నేపాల్ లో ప్రారంభించింది . 2005 ఫిబ్రవరి 1 న, అంతర్యుద్ధంలో భద్రతా పరిస్థితి క్షీణించడంతో, జ్ఞానేంద్ర రాజు అత్యవసర పరిస్థితిని ప్రకటించి రాజ్యాంగాన్ని నిలిపివేశారు. దేశంపై ప్రత్యక్ష నియంత్రణను చేపట్టారు. [3] 24 ఏప్రిల్ 2006 న, అండోలన్ ఉద్యమం తరువాత, రాజు సంపూర్ణ అధికారాన్ని వదులుకోవడానికి అంగీకరించాడు.[4][5] నవంబర్ 2006 న, సమగ్ర శాంతి ఒప్పందంపై సంతకం చేయడంతో అంతర్యుద్ధం ముగిసింది. [6] 2007 జనవరి 15 న, రాజు కొత్తగా ఏర్పడిన తాత్కాలిక శాసనసభ తన విధులను నిర్వర్తించకుండా సస్పెండ్ చేశారు. చివరగా, 28 మే 2008 న, రాజ్యాన్ని 1 వ రాజ్యాంగ అసెంబ్లీ అధికారికంగా రద్దు చేసింది ఫెడరల్ డెమోక్రటిక్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ నేపాల్ ప్రకటించింది.[7] ముస్తాంగ్ , బజాంగ్ , సాలియన్, జాజార్కోట్లలోని ఉపరాష్ట్ర రాచరికాలు కూడా అక్టోబర్ 2008 లో రద్దు చేయబడ్డాయి.[8]
నేపాల్ రాజులు పరిపాలన[మార్చు]
గమనిక[మార్చు]
పృథ్వీ నారాయణ్ షా ఏకీకృత నేపాల్ మొదటి పాలకుడు. ఏ 1768 కి ముందు, ఆధునిక నేపాల్ వివిధ చిన్న రాజ్యాలుగా ఉండేది. వీటిలో షా రాజులు పాలన కొనసాగించారు. కాబట్టి షా రాజవంశం వాస్తవ చరిత్ర పృథ్వీ నారాయణ్ షా కంటే చాలా కాలం నాటిది[9]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ Nepal votes to abolish monarchy
- ↑ Abolishment of subnational monarchies
- ↑ Staff writer (2005-02-01). "Nepal's king declares emergency". BBC News.
- ↑ Sengupta, Somini (25 April 2006). "In a Retreat, Nepal's King Says He Will Reinstate Parliament". The New York Times.
- ↑ "Full text: King Gyanendra's speech". BBC. 24 April 2006.
- ↑ "Peace deal ends Nepal's civil war". BBC News. 21 November 2006. Retrieved 22 November 2006.
- ↑ Nepal votes to abolish monarchy
- ↑ Abolishment of subnational monarchies
- ↑ "The History of Nepal". Archived from the original on 2009-08-16. Retrieved 2019-10-29.