Jump to content

నోనా గప్రిందాష్విలి

వికీపీడియా నుండి
నోనా గప్రిందాష్విలి
ნონა გაფრინდაშვილი
గప్రిందాష్విలి, 1963
దేశంసోవియట్ యూనియన్ → జార్జియా
పుట్టిన తేది (1941-05-03) 1941 మే 3 (వయసు 83)
జుగ్దిది, జార్జియన్ ఎస్.ఎస్.ఆర్, సోవియట్ యూనియన్ (ఇప్పుడు జార్జియా)
టైటిల్గ్రాండ్ మాస్టర్ (1978)
ప్రపంచ మహిళా ఛాంపియన్1962–1978
అత్యున్నత రేటింగ్2495 (జూలై 1987)

నోనా గప్రిందాష్విలి (జార్జియన్: ნონა გაფრინდაშვილი; 1941 మే 3) ఒక జార్జియన్ మాజీ క్రీడాకారిణి, 1978 లో ఎఫ్.ఐ.డి.ఈ చెస్ టైటిల్ పొందిన మొదటి మహిళ. ఆమె ఐదవ మహిళల ప్రపంచ చెస్ ఛాంపియన్ (1962–1978).

కెరీర్

[మార్చు]

1961 లో, 20 సంవత్సరాల వయస్సులో, గప్రిందాష్విలి నాల్గవ మహిళల క్యాండిడేట్స్ టోర్నమెంట్ ను గెలుచుకుంది, ప్రపంచ ఛాంపియన్ ఎలిసవేటా బైకోవాతో టైటిల్ మ్యాచ్ ను ఏర్పాటు చేసింది. ఆమె 9–2 (+7−0=4) చివరి స్కోరుతో ఈ మ్యాచ్ ను సులభంగా గెలుచుకుంది, నాలుగు సార్లు విజయవంతంగా తన టైటిల్ ను కాపాడుకుంది: మూడు సార్లు అల్లా కుష్నిర్ (1965: 10–6; 1969: 12–7; 1972: 12–11) ఒకసారి నానా అలెగ్జాండ్రియా (1975: 9–4).. చివరకు 1978 లో ఆమె తన కిరీటాన్ని 61/2–81/2 (+2−4=9) స్కోరుతో జార్జియన్, 17 ఏళ్ల మాయా చిబుర్డానిడ్జ్ చేతిలో కోల్పోయింది. అయితే టైటిల్ కోల్పోయిన తర్వాత కూడా మరో దశాబ్దం పాటు ప్రపంచ అగ్రశ్రేణి మహిళా క్రీడాకారుల్లో ఒకరిగా కొనసాగింది.

1963, 1966, 1966, 1969, 1972, 1974, 1978, 1980, 1982, 1984, 1986, 1990, 1992 లో జార్జియా తరఫున గప్రిందాష్విలి సోవియట్ యూనియన్ తరఫున ఆడింది. [1] 1980వ దశకంలో మహిళల ఒలింపియాడ్లలో ఆధిపత్యం వహించిన సోవియట్ యూనియన్ జట్టులో ఆమె ఒకరు. 11 టీమ్ గోల్డ్ మెడల్స్, 9 వ్యక్తిగత గోల్డ్ మెడల్స్ సహా మొత్తం 25 పతకాలు సాధించింది.[2] 1986 దుబాయ్ ఒలింపియాడ్ లో ఆమె ఆడిన పది మ్యాచ్ లలో విజయం సాధించింది.

1964, 1973, 1981, 1983, 1985 సంవత్సరాల్లో జరిగిన మహిళల సోవియట్ ఛాంపియన్షిప్ లో గప్రిందాష్విలి ఐదుసార్లు విజేతగా నిలిచింది.

1975లో గప్రిందాష్విలి

తన కెరీర్లో, గప్రిందాష్విలి పురుషుల టోర్నమెంట్లలో విజయవంతంగా పోటీపడింది, 1963/4 లో హేస్టింగ్స్ ఛాలెంజర్స్ టోర్నమెంట్ ను గెలుచుకుంది. ఆమె 1976 లో సాండోమియర్జ్ వద్ద రెండవ స్థానానికి సరిపెట్టుకుంది,[3] 1977 లో లోన్ పైన్ వద్ద మొదటి స్థానం కోసం సరిపెట్టుకుంది,[4] 1978 లో డార్ట్ముండ్లో రెండవ స్థానానికి సరిపెట్టుకుంది.[5] లోన్ పైన్ లో ఆమె నటన ఆమెను అంతర్జాతీయ గ్రాండ్ మాస్టర్ బిరుదు కోసం ప్రామాణికమైన మొదటి మహిళగా చేసింది. ఆమె అన్ని ప్రామాణిక అవసరాలను సాధించనప్పటికీ, 1978 లో ఎఫ్.ఐ.డి.ఈ నుండి ఇంటర్నేషనల్ గ్రాండ్ మాస్టర్ టైటిల్ అందుకున్న మొదటి మహిళగా నిలిచింది.[6][7]

1995లో గప్రిందాష్విలి తొలిసారిగా మహిళల ప్రపంచ సీనియర్ చాంపియన్ షిప్ ను గెలుచుకుంది. నోనా గప్రిందాష్విలి వరల్డ్ సీనియర్ టైటిల్ సాధించిన ఏకైక మహిళా ప్రపంచ చెస్ ఛాంపియన్. 2009, 2014, 2015, 2016, 2018, 2019 (2014 నుంచి 65+ విభాగంలో) సీనియర్ టైటిల్ గెలుచుకుంది. 2011, 2015, 2016, 2017, 2018 (2014 నుంచి 65+ విభాగంలో) యూరోపియన్ ఉమెన్స్ సీనియర్స్ ఛాంపియన్షిప్ ను గెలుచుకుంది.

2005 లో, 64 సంవత్సరాల వయస్సులో, గప్రిందాష్విలి నెదర్లాండ్స్ లోని హార్లెమ్ లో జరిగిన బిడిఓ చెస్ టోర్నమెంట్ లో 61/2/10 పాయింట్లు, 2510 పనితీరు రేటింగ్ తో విజేతగా నిలిచాడు.[8]

2021 లో, గప్రిందాష్విలి గ్లోరీ టు ది క్వీన్ అనే డాక్యుమెంటరీలో నానా అలెగ్జాండ్రియా, మైయా చిబుర్డానిడ్జ్, నానా ఐయోసెలియానిలతో కలిసి నటించింది.[9]

సన్మానాలు, పురస్కారాలు

[మార్చు]

2015లో జార్జియా అధ్యక్షుడు గియోర్గి మార్గ్వెలాష్విలి "దేశానికి ఆమె చేసిన విశిష్ట సేవలకు", "అంతర్జాతీయ స్థాయిలో జార్జియాకు ప్రాతినిధ్యం వహించినందుకు" ప్రెసిడెన్షియల్ ఆర్డర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్ అందుకున్నారు.[10]. 2013 లో, ఆమె ప్రపంచ చెస్ హాల్ ఆఫ్ ఫేమ్లో చేర్చబడింది.[11]

ఆమె 75 వ జన్మదినాన్ని పురస్కరించుకుని, 2016 మే 3 న, ఆమె నక్షత్రాన్ని చెస్ ప్యాలెస్ సమీపంలో ప్రారంభించారు. అలాగే 2016 లో ఎఫ్.ఐ.డి.ఈ అధ్యక్షుడు కిర్సాన్ ఇల్యుమ్జినోవ్ లోబోర్టాస్ క్లాసిక్ జ్యువెలరీ హౌస్ తయారు చేసిన చదరంగ రాణి ఆకారంలో కైస్సా ప్రాతినిధ్యాన్ని ఆమెకు ఇచ్చాడు.[12]

"నోనా" అనేది ఆమె పేరు మీద ఉన్న పెర్ఫ్యూమ్. ఈ బాటిల్ చదరంగం రాణి ఆకారంలో ఉంటుంది.[13]

టిబిలిసి చదరంగం ప్యాలెస్ గప్రిందాష్విలికి అంకితం చేయబడింది.[14]

ఫిర్యాదు

[మార్చు]

నెట్ ఫ్లిక్స్ సిరీస్ ది క్వీన్స్ గాంబిట్లో గప్రిందాష్విలి గురించి చాలా క్లుప్తంగా ప్రస్తావించారు, దీనిలో ఆమె ఎప్పుడూ పురుషులతో పోటీ చదరంగం ఆడలేదని తప్పుగా పేర్కొన్నారు.గప్రిందాష్విలి ఈ వార్తను "అవమానకరమైనది ... తప్పుడు సమాచారం" అని పేర్కొన్నారు. [15]2021 సెప్టెంబరు 16 న గోప్యత, పరువునష్టంపై ఫాల్స్ లైట్ దాడి చేసినందుకు నెట్ ఫ్లిక్స్ పై 5 మిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్లకు దావా వేసింది. [16] 2022 సెప్టెంబరులో నెట్ ఫ్లిక్స్ గప్రిందాష్విలితో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.[17]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ "OlimpBase :: Women's Chess Olympiads :: Nona Gaprindashvili". www.olimpbase.org.
  2. ↑ Only her compatriot Maia Chiburdanidze won more: 28 medals (15 individual and 13 team medals) over 15 Olympiads, including 15 gold medals.
  3. ↑ Kevin J. O'Connell, ed. (1977). FIDE Chess Yearbook 1976/7. Batsford. p. 83. ISBN 9780713406757.
  4. ↑ Isaac Kashdan (July 1977). "Lone Pine 1977". Chess Life. pp. 361–364.
  5. ↑ Ray Keene (June 1978). "VI Dortmund International Tournament". British Chess Magazine. pp. 241–243.
  6. ↑ Benko, Pal (January 1979). "Chiburdanidze vs. Gaprindashvili, Match of the Century". Chess Life & Review. p. 15.
  7. ↑ John Graham (1987). Women in Chess: Players of the Modern Age. McFarland. pp. 32–35. ISBN 9780899502328.
  8. ↑ Agterdenbos, Frits (10 September 2005). "Nona Gaprindashvili wins BDO Chess Tournament Haarlem". Chess News. Retrieved 22 October 2018.
  9. ↑ Skhirtladze, Tatia; Khazaradze, Anna, Glory to the Queen (Documentary), Nona Gaprindashvili, Maia Chiburdanidze, Nana Alexandria, Nana Ioseliani, Berg Hammer Film, Amour Fou Vienna, Playground Produkcija, retrieved 3 February 2021
  10. ↑ "Order of Excellence to Nona Gaprindashvili". FIDE. Archived from the original on 13 November 2016. Retrieved 29 December 2015.
  11. ↑ "Nona Gaprindashvili". World Chess Hall of Fame. 23 March 2017.
  12. ↑ "Nona Gaprindashvili Earns the World Chess Champion Title Once Again". Georgia Today on the Web. Archived from the original on 2020-01-10. Retrieved 2023-07-07.
  13. ↑ "Nona - Нона Iberia - Иверия perfume - a fragrance for women 1978". www.fragrantica.com.
  14. ↑ "Tbilisi Chess Palace and Alpine Club". architectuul.com.
  15. ↑ Hudoon, Fatima (27 November 2020). "The real-life Queen's Gambit: how Georgia's Nona Gaprindashvili conquered the chess world". The Calvert Journal. Calvert 22 Foundation. Retrieved 25 December 2020.
  16. ↑ Stevens, Matt (16 September 2021). "A Chess Pioneer Sues, Saying She Was Slighted in 'The Queen's Gambit'". The New York Times. Retrieved 2 February 2022.
  17. ↑ "Netflix Settles 'Queen's Gambit' Defamation Suit Brought by Georgian Chess Grandmaster". 6 September 2022.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=నోనా_గప్రిందాష్విలి&oldid=3931937" నుండి వెలికితీశారు