మయాధర్ రౌత్
మయాధర్ రౌత్ | |
|---|---|
 గురు మయాధర్ రౌత్ | |
| జననం | 1930 జూలై 6 |
| వృత్తి | శాస్త్రీయ నృత్యకారుడు, నృత్య బోధకుడు |
| క్రియాశీల సంవత్సరాలు | 1955- ప్రస్తుతం |
| Current group | జయంతిక |
| Dances | ఒడిస్సీ |
గురు మయాధర్ రౌత్ (జననం 6 జూలై 1930) భారతీయ ఒడిస్సీ శాస్త్రీయ నృత్యకారుడు, కొరియోగ్రాఫర్, గురువు. [1]
ప్రారంభ జీవితం, నేపథ్యం
[మార్చు]రౌత్ కటక్ జిల్లాలోని కాంతపెంహారా అనే అహిర్ కుటుంబంలో జన్మించాడు. తదనంతరం కళాక్షేత్రంలో రుక్మిణీ దేవి అరుండేల్ ద్వారా ఒడిస్సీ గురు-శిష్య సంప్రదాయంలో తన నృత్య శిక్షణ పొందాడు. [2]
అతను మాంటా ఖుంటియాను వివాహం చేసుకున్నాడు, వారికి ఒక కుమార్తె, ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు. కుమార్తె మధుమిత రౌత్ ప్రముఖ ఒడిస్సీ నృత్యకారిణి.
కెరీర్
[మార్చు]ఒడిస్సీకి దాని శాస్త్రీయ 'శాస్త్రం' ఆధారిత హోదాను ఇవ్వడంలో మాయాధర్ రౌత్ ప్రధాన పాత్ర పోషించారు. 1955లో ముద్రా విన్యోగాను పరిచయం చేశాడు. 1961లో స్వరపరచిన 'పష్యాతి దిషి దిషి', 'ప్రియా చారు షిలే' ఆయన చెప్పుకోదగ్గ కూర్పుల్లో ఉన్నాయి. [3]
మయాధర్ రౌత్ ను నాటకశాస్త్రం, అభినయ దర్పణంలో మాస్టర్ గా భావిస్తారు, ఒడిస్సీ అభినయ పదజాలాన్ని సుసంపన్నం చేశారు. ఒరిస్సాలో బాబులాల్ జోసి స్థాపించిన కళా వికాస్ కేంద్రంలో బోధించారు. రౌత్ 1970 నుండి 1995 వరకు శ్రీరామ్ భారతీయ కళా కేంద్రంలో బోధించారు. [4]
1950లలో ఏర్పడిన జయంతిక వ్యవస్థాపక సభ్యులలో ఒకరిగా గురూజీ మయాధర్ రౌత్ ఒడిస్సీకి శాస్త్రీయ హోదా కల్పించడంలో ప్రధాన పాత్ర పోషించారు. 1955లో ఒడిస్సీ అధ్యయనంలో ముద్ర విన్యోగాన్ని, ఒడిస్సీ నృత్య అంశాలలో సంచారిభవను పరిచయం చేసిన మొదటి ఒడిస్సీ గురువు. శృంగార రసాన్ని చిత్రీకరిస్తూ గీతగోవింద అష్టపదీలను మంత్రముగ్ధులను చేస్తూ వేదికపై ప్రదర్శించిన మొదటి వ్యక్తి. అతని ప్రముఖ కంపోజిషన్లలో 'పశ్యతి దిశి' కూడా ఉన్నాయి. ‘ప్రియా చారు శిలే’, 1961లో స్వరపరచబడింది. [5]
అవార్డులు
[మార్చు]- పద్మశ్రీ పురస్కారం (2010) [6]
- సంగీత నాటక అకాడమీ ఠాగూర్ రత్న (2011) [7]
- సంగీత నాటక అకాడమీ పురస్కారం (1985) [8]
- సాహిత కళా పరిషత్ అవార్డు (1984)
- ఉత్కల్ ప్రతిభా పురస్కార్ (1984)
- ఒడిస్సీ సంగీత్ నాటక్ అకాడమీ (1977)
- రాజీవ్ గాంధీ సమ్మాన్ (2003)
- కవి సామ్రాట్ ఉపేంద్ర భంజా సమ్మాన్ (2005)
- బిజూ పట్నాయక్ సమ్మాన్ (1993)
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Gauhar, Ranjana (2021-07-22). "How Guru Mayadhar Raut redefined Odissi". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2022-02-17.
- ↑ "A tribute to the living legend, Guru Mayadhar Raut". Hindustan Times (in ఇంగ్లీష్). 2021-03-23. Retrieved 2022-02-17.
- ↑ "Mayadhar Raut | Indian dancer | Britannica". www.britannica.com (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2022-02-17.
- ↑ "Mala's Odissi - About Guru Mayadhar Raut". sites.google.com. Archived from the original on 2022-02-17. Retrieved 2022-02-17.
- ↑ "Jayantika - Mayadhar Raut School of Odissi Dance | Madhumita Raut". www.madhumitaraut.com. Retrieved 2022-02-17.
- ↑ "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. Archived from the original on 2011-11-26. Retrieved 2022-02-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు" (PDF). web.archive.org. Archived from the original on 2016-03-03. Retrieved 2022-02-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "SNA: Awardeeslist::". web.archive.org. 2012-02-17. Archived from the original on 2012-02-17. Retrieved 2022-02-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)