మరణశిక్ష
మరణశిక్ష అనేది కొన్ని రకాలైన నేరాలు చేసిన వారిని చంపడానికి దేశ చట్టాలు రూపొందించే శిక్ష.[1][2] ఒక వ్యక్తిని ఇలా చంపే ముందు అతన్ని చట్ట ప్రకారం విచారణ జరిపి మరణ శిక్ష విధిస్తారు. తర్వాత దానిని అమలు పరుస్తారు.
అధికార పరిధిని బట్టి మారుతూ ఉంటాయి, అయితే సాధారణంగా వ్యక్తిపై హత్య, సామూహిక హత్య, అత్యాచారం (తరచుగా పిల్లలతో సహా) వంటి తీవ్రమైన నేరాలు ఉంటాయి. లైంగిక వేధింపులు), తీవ్రవాదం, విమానాల హైజాకింగ్, యుద్ధ నేరాలు, మానవత్వానికి వ్యతిరేకంగా నేరాలు , మారణహోమం, ఇతర నేరాలలో ప్రభుత్వాన్ని పడగొట్టడానికి ప్రయత్నించడం, దేశద్రోహం, గూఢచర్యం, దేశద్రోహం , పైరసీ వంటి నేరాలతో పాటు. అలాగే, కొన్ని సందర్భాల్లో, మాదకద్రవ్యాల అక్రమ రవాణా, మాదకద్రవ్యాల వ్యాపారం , మాదకద్రవ్యాల స్వాధీనంతో పాటుగా పునరావృతం చేయడం, తీవ్రతరం చేసిన దోపిడీ , కిడ్నాప్ వంటి చర్యలు మరణశిక్ష నేరాలు లేదా మెరుగుదలలు.
శబ్దవ్యుత్పత్తి ప్రకారం, క్యాపిటల్ అనే పదం (లిట్. "హెడ్", కాపుట్, "హెడ్" నుండి లాటిన్ క్యాపిటలిస్ ద్వారా ఉద్భవించింది) శిరచ్ఛేదం ద్వారా ఉరితీయడాన్ని సూచిస్తుంది, అయితే ఉరి, కాల్చడం, వంటి అనేక పద్ధతుల ద్వారా ఉరిశిక్షలు అమలు చేయబడతాయి. ఇంజెక్షన్, రాళ్లతో కొట్టడం, విద్యుదాఘాతం, గ్యాస్సింగ్.
2022 నాటికి, 55 దేశాలు ఉరిశిక్షను కలిగి ఉన్నాయి, 109 దేశాలు అన్ని నేరాలకు పూర్తిగా నిషేధించబడ్డాయి, ఏడు సాధారణ నేరాలకు (యుద్ధ నేరాల వంటి ప్రత్యేక పరిస్థితుల కోసం దీనిని కొనసాగిస్తూ) రద్దు చేశాయి, 24 ఆచరణలో నిర్మూలనవాదులు. చాలా దేశాలు ఉరిశిక్షను రద్దు చేసినప్పటికీ, ప్రపంచ జనాభాలో 60% పైగా చైనా, భారతదేశం, యునైటెడ్ స్టేట్స్, సింగపూర్, ఇండోనేషియా, పాకిస్తాన్, బంగ్లాదేశ్, నైజీరియా, ఈజిప్ట్, సౌదీ అరేబియా వంటి మరణశిక్షను కొనసాగించే దేశాలలో నివసిస్తున్నారు.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Shipley, Maynard (1906). "The Abolition of Capital Punishment in Italy and San Marino". American Law Review. 40 (2): 240–251 – via HeinOnline.
- ↑ Grann, David (2018). Killers of the Flower Moon: The Osage Murders and the Birth of the FBI. Vintage Books. p. 153. ISBN 978-0-307-74248-3. OCLC 993996600.