లారీ సాంగర్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
లారీ సాంగర్
లారీ సాంగర్ (జూలై 2006)
జననం
లారెన్స్ మార్క్ సాంగర్

(1968-07-16) 1968 జూలై 16 (వయసు 56)
విద్యాసంస్థరీడ్ కాలేజ్ (BA)
ఒహియో స్టేట్ యూనివర్సిటీ (MA, PhD)
వృత్తిఇంటర్నెట్ ప్రాజెక్ట్ డెవలపర్
వెబ్‌సైటుLarrySanger.org

ఇంటర్నెట్ విజ్ఞాన సర్వస్వము అయిన వికీపీడియాకు సంపాదకుడు లారీ సాంగర్.

లారెన్స్ మార్క్ "లారీ" సాన్గెర్ (జూలై 16, 1968 న జన్మించారు [1] ) ఒక అమెరికన్, ఒక మాజీ వేదాంతం లెక్చరర్ / అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్, వికీపీడియా యొక్క సహ వ్యవస్థాపకుడు, సిటిజెన్డియం స్థాపకుడు .[2][3][4] యాంకెరేజ్, అలాస్క [1]లో పెరిగిన ఆయనకు వేదాంతంలో చిన్న వయస్సు నుండి ఆసక్తి ఉంది.[5] సాన్గెర్ 1991 లో రీడ్ కాలేజ్ నుంచి తత్వశాస్త్రంలో బ్యాచిలర్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్, 2000 లో ఒహియో స్టేట్ యూనివర్శిటీ నుంచి డాక్టరెట్ అందుకొనారు [6]. అతని తాత్విక అధిక పని దృష్టి సారించిన జ్ఞానమీమాంస, విజ్ఞాన సిద్ధాంతం.[5]

ఆయన వివిధ ఆన్లైన్ ఎన్సైక్లోపీడియా ప్రాజెక్టుల అభివృద్ధిలో పాల్గొనారు[7]. అతను నుపెడియాకు మాజీ ప్రధాన సంపాదకుడు,[8][8] దాని తదుపరి వికీపీడియాకు ముఖ్య నిర్వాహకుడు (2001-2002),[9], సిటిజెన్డియానికి వ్యవస్థాపక ప్రధాన సంపాదకుడు.[10] నుపెడియాలో తన స్థానం నుంచి ఆయన వ్యాసం అభివృద్ధి ప్రక్రియను మొధలు పెటారు.[11] సాన్గెర్ ఒక వికీని అమలు చేయాలని ప్రతిపాదించారు,[12] ఆ ప్రతిపాదన వికీపీడియా యొక్క సృష్టి నేరుగా దారితీసింది.[13] మొదట్లో వికీపీడియా నుపెడియాకు అనుసంబంధిత ప్రాజెక్టు లాగ మొదలైంధి.[13] అతను మొదట్లో వికీపీడియా కమ్యూనిటీకి నాయకుడు [14], పలు ప్రధాన విధానాలకు ఏర్పాటు చేసారు.[15] ఆయన సిటిజెన్డియం, ఒక ప్రత్యామ్నాయ వికీ ఆధారిత ప్రాజెక్టు ప్రారంభించారు.[16] సాన్గెర్ 2002 లో వికీపీడియా వదిలి,ప్రాజెక్టు యొక్క విమర్శ మొదలు పెటారు.[17] ఎంతో గొప్పతనం ఉన్నప్పటికీ, ఇతర విషయాలతోపాటు, నైపుణ్యనికి గౌరవం లేకపోవడం కారణంగా వికీపీడియా విశ్వసనీయత కోలిపోయింది అని పేరుకునారు .[18] ప్రాజెక్ట్ విడిచిపెట్టిన తరువాత, సాన్గెర్ ఒహియో స్టేట్ యూనివర్శిటీలో తత్వశాస్త్రాన్ని బోధించాడు [5], ఎక్స్పర్ట్ రచనలు కోసం ప్రారంభించిన ఎన్సైక్లోపెడియా అఫ్ ఎర్త్కు ప్రారంభ వ్యూహాకర్త.[19] సెప్టెంబర్ 15, 2006 న సిటిజెన్డియాన్ని వికీపీడియా చీలిక కింద బహిరంగంగా ప్రకటించారు.[20] ఇది మార్చి 25, 2007 న ప్రారంభించింది.[21] సిటిజెన్డియం విశ్వసనీయ, ఉచిత ప్రవేశం ఎన్సైక్లోపీడియా సృష్టికి ఈ సూచిస్తుంది.[22] సాన్గెర్ ఇంటర్నెట్ ఎన్సైక్లోపీడియా మోడల్ మరింత జవాబుదారీతనం తీసుకొచ్చే లక్ష్యంతో ఉనారు.[10] అతను WatchKnowLearn వెనుక ఉన్న వ్యక్తులకు విద్యా ప్రాజెక్టులను అభివృద్ధి చేయడం, పిల్లలకు చదవటం బోధించడానికి ఒక ప్రోగ్రామ్ను రూపొందించారు. [23] అతను పిల్లలకు చదువుతో సహా, అనేక విషయాలపై బ్లాగింగ్ మొదలు పెటారు. [24] అతను పార్ట్ టైం, ఒక రచయితగా, స్పీకర్ గా, ఆన్లైన్ కమ్యూనిటీలుకు కన్సల్టెంట్ పనిచేస్తునారు [25].

జీవిత విశేషాలు

[మార్చు]

బాల్యము

[మార్చు]

వాషింగ్టన్ బెల్ అవెన్యూలో జన్మించిన లారీసాంగర్ తన ఏడేళ్ళ వయసులో అలాస్కాలోని ఆంక్రోచ్ కి కుటుంబంతో సహా తరలివెళ్ళాడు. లారీసాంగర్ ఎదిగేవయసులోనే విద్యలో రాణించాడు. చిన్న వయసు నుండి తత్వశాస్త్రం అంటే మక్కువ పెంచుకున్నాడు. చిన్నతనంలో లారీ సాంగర్ ను ఒకాయన "తత్వశాస్త్రంతో నువ్వేమి చేస్తావు ?" అని అడిగాడట. అందుకు సాంగర్ బదులిస్తూ "ప్రపంచం ఒకే విషయం గురించి ఆలోచించేలా మార్గాన్ని మారుస్తాను" అంటూ బదులిచ్చాడని ఆంక్రోచ్ డైలీ పత్రికలో ఆలెన్ బ్రాస్ రాసాడు. ఆ చిన్నప్పటి మాట నిజజీవితంలో నిజం చేసాడు. వికీపీడియా స్థాపనకు తోడ్పడి ప్రపంచపు ఆలోచనా మార్గాన్ని మార్చివేసి సంచలనం సృష్టించాడు.

విద్యాభ్యాసము

[మార్చు]

1986 లో స్కూల్ పట్టా పుచ్చుకున్న సాంగర్ ఆ తరువాత తత్వశాస్త్ర అధ్యయనం కోసం కళాశాల ప్రవేశం చేసాడు. కళాశాల విద్యార్థిగా సాంగర్ విజ్ఞానమూలాలను శోధించడం మొదలుపెట్టాడు. ఈ నేపథ్యంలోనే అంతర్జాలం దాని ప్రచురణ సౌకర్యాల విషయంలో కుతూహలం పెంచుకున్నాడు. ఈ కుతూహలం ఆయనకు ఎన్‌సైక్లోపీడియా కొరకు వికీపీడియాను ఉపయోగించే మార్గం అన్వేషించడానికి తోడ్పడింది. ఆయన మొదటి ప్రయత్నంలో ఒక సర్వరును స్థాపించి దానిలో విద్యార్థులను ఉపాధ్యాయులను అనుసంధానం చేసి నిపుణుల నుండి విద్యార్థులు విద్యను నేర్చుకోవడానికి సౌకర్యం కలిగించాడు. విద్యాబోధనా విధివిధానాలు అంతర్జాలం ద్వారా అందే మార్గాలను అన్వేషిస్తూ చర్చల పరంపర కొనసాగించాడు. 1991లో సాంగర్ రీడ్ కాలేజ్ నుండి తత్వశాస్త్రంలో బాచిలర్ డిగ్రీనీ, 1995లో మాస్టర్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ డిగ్రీని ఒహియో స్టేట్ యూనివర్శిటీ నుంచి అందుకున్నాడు. తరువాత అదే యూనివర్శిటీ నుంచి 2000లో డాక్టరేట్ పట్టా పొందాడు. సరిగ్గా అదే కాలంలో "సాంగర్స్ రివ్యూ ఆఫ్ వై2కె రిపోర్ట్ " అనే అంతర్జాల వేదిక (వెబ్‌సైట్)ను నిర్వహించాడు. వీక్షకులకు ఇది వై2కె మూలాధారంగా ఉపకరించింది. అంతర్జాలం ద్వారా పరిచయమైన స్త్రీతో సాంగర్ వివాహం 2001లో జరిగింది. సాంగర్ దంపతులకు ఇప్పుడు ఇద్దరు పిల్లలు ఉన్నారు. సాంగర్ జిమ్మీవేల్స్ తో చేతులుకలిపి న్యూపీడియా సంపాదకుడుగా పనిచేయడం ఆయనను వికీపీడియా వైపు అడుగులు వేయించింది.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. 1.0 1.1 Sanger, Larry (2000). "Epistemic Circularity: An Essay on the Problem of Meta-Justification". Enlightenment: Objectivist Scholarship. Retrieved 2007-03-25.
  2. Chillingworth, Mark (November 27, 2006). "Expert edition". Information World Review. Archived from the original on 2008-10-16. Retrieved 2007-03-25. Wikipedia co-founder Larry Sanger explains what his Citizendium project will bring to the wiki reference world.
  3. Anderson, Nate (November 21, 2007). "Larry Sanger says "tipping point" approaching for expert-guided Citizendium wiki". Ars Technica. Retrieved 2007-11-21.
  4. Jay, Paul (April 19, 2007). "I, editor — The Wikipedia experiment". CBC News. Archived from the original on 2007-04-27. Retrieved 2008-02-05.
  5. 5.0 5.1 5.2 Roush, Wade (January 2005). "Larry Sanger's Knowledge Free-for-All". Technology Review. Archived from the original on 2011-05-14. Retrieved 2007-03-25.
  6. Sanger, Larry. "Larry Sanger — Education". larraysanger.org. Archived from the original on 2014-12-17. Retrieved 2007-03-25.
  7. Sidener, Jonathan (September 23, 2006). "Wikipedia co-founder looks to add accountability, end anarchy". The San Diego Union-Tribune. Retrieved 2007-03-25. The origins of Wikipedia date to 2000, when Sanger was finishing his doctoral thesis in philosophy and had an idea for a Web site.
  8. 8.0 8.1 Nauffts, Mitch (March 27, 2007). "5 Questions For...: Larry Sanger, Founder, Citizendium". Philanthropy News Digest. Foundation Center. Archived from the original on 2009-11-26. Retrieved 2007-03-27.
  9. Moody, Glyn (July 13, 2006). "This time, it'll be a Wikipedia written by experts". The Guardian. London. Retrieved 2007-03-25. Larry Sanger seems to have a thing about free online encyclopedias. Although his main claim to fame is as the co-founder, along with Jimmy Wales, of Wikipedia, that is just one of several projects to produce large-scale, systematic stores of human knowledge he has been involved in. [Jimmy Wales] saw that I was essentially looking for employment online and he was looking for someone to lead Nupedia... Career: 1992–1996, 1997–1998 Graduate teaching associate, OSU; 2000–2002 Editor-in-chief, Nupedia; Co-founder and 'chief organiser,' Wikipedia.
  10. 10.0 10.1 LeClaire, Jennifer (March 27, 2007). "Wikipedia Cofounder Launches Citizendium". NewsFactor Network. Archived from the original on 2011-05-16. Retrieved 2007-03-27.
  11. Gouthro, Liane (March 10, 2000). "Building the world's biggest encyclopedia". PCWorld. Archived from the original on 2009-09-06. Retrieved 2007-03-25.
  12. Sanger, Larry (January 10, 2001). "Let's make a wiki". Nupedia-l mailing list. Nupedia. Archived from the original (Email) on 2003-04-14. Retrieved 2007-03-25.
  13. 13.0 13.1 Poe, Marshall (September 2006). "The Hive". The Atlantic Monthly. p. 3. Retrieved 2007-03-25.Over tacos that night, Sanger explained his concerns about Nupedia's lack of progress, the root cause of which was its serial editorial system. As Nupedia was then structured, no stage of the editorial process could proceed before the previous stage was completed. Kovitz brought up the wiki and sketched out "wiki magic," the mysterious process by which communities with common interests work to improve wiki pages by incremental contributions. If it worked for the rambunctious hacker culture of programming, Kovitz said, it could work for any online collaborative project. The wiki could break the Nupedia bottleneck by permitting volunteers to work simultaneously all over the project. With Kovitz in tow, Sanger rushed back to his apartment and called Wales to share the idea. Over the next few days he wrote a formal proposal for Wales and started a page on Cunningham's wiki called "WikiPedia."
  14. Bergstein, Brian (March 25, 2007). "Sanger says he co-started Wikipedia". MSNBC. Associated Press. Archived from the original on 2012-12-21. Retrieved 2007-03-25. The nascent Web encyclopedia Citizendium springs from Larry Sanger, a philosophy PhD who counts himself as a co-founder of Wikipedia, the site he now hopes to usurp. The claim doesn't seem particularly controversial – Sanger has long been cited as a co-founder. Yet the other founder, Jimmy Wales, isn't happy about it.
  15. Schiff, Stacy (July 31, 2006). "Know It All". The New Yorker. Archived from the original on 2009-02-23. Retrieved 2009-04-25.
  16. Blakely, Rhys (September 7, 2007). "Wikipedia amateurs face backlash from the experts". The Times. London. Archived from the original on 2008-07-09. Retrieved 2008-02-05.
  17. "Wikipedia founder sets up rival". Australian IT. October 19, 2006. Retrieved 2007-03-25.[permanent dead link]
  18. Sanger, Larry (December 31, 2004). "Why Wikipedia Must Jettison Its Anti-Elitism". Kuro5hin. Retrieved 2007-03-25.
  19. Terdiman, Daniel (December 19, 2005). "Wikipedia alternative aims to be 'PBS of the Web'". CNET. Archived from the original on 2012-07-11. Retrieved 2007-03-25.
  20. Bergstein, Brian (March 25, 2007). "Citizendium aims to be better Wikipedia". USA Today. Associated Press. Retrieved 2007-03-25. This week, Sanger takes the wraps off a Wikipedia alternative, Citizendium. His goal is to capture Wikipedia's bustle but this time, avoid the vandalism and inconsistency that are its pitfalls.
  21. Sanger, Larry (September 27, 2006). "Citizendium launch plan as of September 26". Citizendium-l mail list. Archived from the original on 2011-07-20. Retrieved 2007-03-25.
  22. Dawson, Christopher (February 23, 2007). "Citizendium seeks to be the Wikipedia you can cite". ZDNet. Archived from the original on 2008-01-12. Retrieved 2007-03-25.
  23. Sanger, Larry (September 22, 2010). "Citizendium Charter Ratified". Citizendium blog. Archived from the original on 2011-07-25. Retrieved 2010-12-17.
  24. Sanger, Larry (December 14, 2010). "How and Why I Taught My Toddler to Read". Larry Sanger. Retrieved 2010-12-17.
  25. Sanger, Larry. "Consulting". larrysanger.org. Retrieved 2008-08-10.