వాఘ్ నఖ్
| వాఘ్ నఖ్ | |
|---|---|
 | |
| రకం | పంజాలు |
| అభివృద్ధి చేసిన దేశం | భారత ఉపఖండం |
వాఘ్ నఖ్ ,[1] బాఘ్ నఖ్, వాఘ్ నఖ్య ( ఆంగ్లం: Bagh nakh; మరాఠీ: वाघनख / वाघनख्या, బెంగాలీ: বাঘনখ, హిందీ: बाघ नख, ఉర్దూ: باگھ نکھ) అనేది భారత ఉపఖండం నుండి ఉద్భవించిన పులి పంజా లాంటి బాకు. యుద్ధ సమయాల్లో ఉపయోగించే ప్రత్యేకమైన ఆయుధం. ఇది పిడికిలిపై సరిపోయేలా పులి పంజా ఆకారంలో ఉంటుంది. ఇది క్రాస్‌బార్, గ్లోవ్‌కు తొడిగేలా నాలుగు నుండి ఐదు పులి గోళ్లలా కలిగి ఉంటుంది. ఇది చర్మం, కండరాలను చీల్చేలా లోహంతో తయారైన ఆయుధం. ఇది పెద్ద పులుల పంజా నుండి ప్రేరణ పొందిందని నమ్ముతారు. బాగ్ నఖ్ అనే పదానికి హిందీలో పులి పంజా అని అర్థం.
1659లో ఆదిల్‌షాహీ వంశానికి చెందిన అఫ్జల్ ఖాన్ ను చంపేందుకు మరాఠా యోధుడు ఛత్రపతి శివాజీ వాఘ్ నఖ్ ను ఉపయోగించినట్టు చరిత్ర చెబుతోంది. ఈ చారిత్రక వస్తువు కాలక్రమంలో బ్రిటన్ చేరింది.[2] లండన్ లోని ప్రఖ్యాత విక్టోరియా అండ్ ఆల్బర్ట్ మ్యూజియంలో దీన్ని ప్రదర్శనకు ఉంచారు. అయితే, సుమారు మూడు వందల యాబై ఏళ్ల తర్వాత జులై 2024లో ఈ వాఘ్ నఖ్ తిరిగి భారతదేశం చేరుకుంది. శివాజీ ఉపయోగించిన ఈ వాఘ్ నఖ్ బుల్లెట్ ప్రూఫ్ కవర్ లో ముంబైకి తీసుకువచ్చారు. ఇక మీదట మహారాష్ట్ర సతారాలోని ఛత్రపతి శివాజీ మ్యూజియంలో దీన్ని ప్రదర్శనకు ఉంచనున్నారు.[3]
చరిత్ర
[మార్చు]బాగ్ నఖ్ మొదటిసారి కనిపించిన కాలానికి సంబంధించిన విరుద్ధమైన నివేదికలు ఉన్నాయి. రాజపుత్ర వంశాలు హత్యలకు విషపూరిత బాగ్ నఖ్ ను ఉపయోగించాయి. బీజాపూర్ సైన్యాధిపతి అఫ్జల్ ఖాన్ చంపడానికి బిచువా, బాగ్ నఖ్ లను ఉపయోగించిన మొదటి మరాఠా నాయకుడు శివాజీ ఈ ఆయుధాన్ని ఉపయోగించడం బాగా తెలిసిన విషయం.[4]
శతాబ్దాల తరువాత ఇది, యునైటెడ్ కింగ్డమ్ నుండి తన మాతృభూమి భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చింది. ఇది ఇంతకాలం, లండన్ లోని విక్టోరియా అండ్ ఆల్బర్ట్ మ్యూజియంలో ప్రదర్శనకు ఉంచబడింది.[5]
ఇది నిహాంగ్ సిక్కులలో ఒక ప్రసిద్ధ ఆయుధం, వారు దీనిని తమ తలపాగాలలో ధరిస్తారు. తరచుగా కుడి చేతిలో కత్తి వంటి పెద్ద ఆయుధాన్ని ఉపయోగిస్తూ వారి ఎడమ చేతిలో ఒక ఆయుధాన్ని పట్టుకుంటారు. ప్రమాదకరమైన ప్రాంతాలకు ఒంటరిగా వెళ్ళేటప్పుడు నిహాంగ్ మహిళలు బాగ్ నఖును తీసుకెళ్లాలని సిఫార్సు చేయబడింది. నిహాంగ్ లు అనేక సాంప్రదాయ ఆయుధాలను కూడా కలిగి ఉన్నారు, వాటిలో ఒకటి షేర్-పంజా (సింహం పంజా), ఇది బాగ్ నఖ్ నుండి ప్రేరణ పొందింది. వేళ్ళలోని అంతరాల మధ్య వెళ్ళే బదులు షేర్ పంజా మణికట్టు, వేళ్ళ మీదుగా వెళ్లి పంజాలు బయటకు వస్తాయి.
బాగ్ నఖ్ ను మల్లయోధులు నకీ కా కుస్తీ లేదా "పంజాల కుస్తీ" అని పిలువబడే పోరాట రూపంలో కూడా ఉపయోగింస్తారు, ఇది బ్రిటిష్ వలస పాలనలో కూడా కొనసాగింది.[6] 1864లో బరోడాను సందర్శించిన ఎం. రౌస్లీట్, "నకీ-కా-కుస్తీ" ను రాజాకు ఇష్టమైన వినోద రూపాలలో ఒకటిగా అభివర్ణించారు.[7]
వైవిధ్య నిర్మాణం
[మార్చు]వాఘ్ నఖ్ నిర్మాణంలో అనేక వైవిధ్యాలు ఉన్నాయి, వీటిలో ఒకటి ఒకే అడ్డు పట్టీని రెండు పలకలతో భర్తీ చేస్తుంది, వీటిలో బొటనవేలు కోసం అదనపు లూప్, పంజాలు ఉంటాయి. మొట్టమొదటి బాగ్ నఖ్ వేళ్ల కోసం ఉచ్చులను ఉపయోగించలేదు, బదులుగా మధ్య పలక ద్వారా గుండ్రని రంధ్రాలు ఉంటాయి. చాలా మంది బాగ్ నఖ్ లు అడ్డు పట్టీ ఒక చివర ఒక స్పైక్, బ్లేడ్ ను కూడా చేర్చారు. ఈ రూపాన్ని బిచువా బాగ్ నఖ్ అని పిలిచేవారు, ఎందుకంటే బ్లేడ్ బిచువా (స్కార్పియన్ డాగర్) పై ఆధారపడి ఉంటుంది.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Almanac, British (1864). The India Museum and Department of the Reporter on the Products of India. London: Knight. p. 8.
- ↑ "Chatrapati Shivaji: 350 ఏళ్ల తర్వాత భారత్‌కు చేరనున్న ఛత్రపతి శివాజీ ఆయుధం | chatrapati-shivaji-used-tiger-claw-return-to-india-after-350-years". web.archive.org. 2024-07-18. Archived from the original on 2024-07-18. Retrieved 2024-07-18.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "బ్రిటన్ నుంచి భారత్ చేరుకున్న ఛత్రపతి శివాజీ ఆయుధం - Mana Telangana". web.archive.org. 2024-07-18. Archived from the original on 2024-07-18. Retrieved 2024-07-18.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "The Fort of Valour". Archived from the original on 2019-10-06. Retrieved 2019-10-06.
- ↑ Bhingradiya, Deep (8 September 2023). "Return of Shivaji's Legendary 'Tiger Claws' to India: A Historic Homecoming from the UK".
- ↑ O'Bryan, John (23 April 2013). A History of Weapons: Crossbows, Caltrops, Catapults & Lots of Other Things that Can Seriously Mess You up. Chronicle Books. ISBN 9781452124209. Archived from the original on 10 September 2023. Retrieved 17 September 2021.
- ↑ O'Bryan, John (23 April 2013). A History of Weapons: Crossbows, Caltrops, Catapults & Lots of Other Things that Can Seriously Mess You up. Chronicle Books. ISBN 9781452124209. Archived from the original on 10 September 2023. Retrieved 17 September 2021.