వికీపీడియా:ఈ వారపు వ్యాసం/2024 50వ వారం

కార్ల్ విల్‌హెల్మ్ షీలే

కార్ల్ విల్‌హెల్మ్‌ షీలే ( 1742-1786) జర్మన్-స్వీడన్ కు చెందిన రసాయన శాస్త్రవేత్త. ఐజాక్ అసిమోవ్ అనే శాస్త్రవేత్త అతనిని "హార్డ్ లక్ షీలే" అని పిలిచేవాడు. ఎందువల్లనంటే, ఆయన అనేక రసాయన శాస్త్ర ఆవిష్కరణలను, ఇతర శాస్త్రవేత్తలు ప్రచురించక ముందే తెలియజేశాడు. ఉదాహరణకు ఆక్సిజన్ అనే మూలకం గూర్చి జోసెఫ్ ప్రీస్ట్‌లీ తన పరిశోధనను ప్రచురించక ముందే షీలే తెలియజేయటం. మాలిబ్డనం, టంగస్టన్, బేరియం, హైడ్రోజన్, క్లోరిన్ వంటి మూలకాలను హంఫ్రీ డేవీ, యితరులు తెలియజేయక ముందే తెలియజేయటం. షీలే స్ట్రాల్సండ్, స్వీడిష్ పొమెరానియాలో జన్మించాడు. అతని తండ్రి జోచిమ్‌ క్రిస్టియన్ షీలే. అతని తండ్రి ఒక జర్మన్ కుటుంబానికి చెందిన వర్తకుడు. షీలే తన 14 వ సంవత్సరంలో "గూటెన్‌బర్గ్"లో గల ఔషధతయారీ పరిశ్రమలో ఒక అప్రెంటిస్ గా "మార్టిన్ ఆండ్రియాస్ బచ్"తో కలసి చేరాడు. అచట 8 సంవత్సరాల వరకు ఉన్నాడు. ఆ తర్వాత ఒక వైద్యుని వద్ద సహాయకునిగా ఉన్నాడు. తర్వాత అతడు స్టాక్ హోంలో ఔషధ నిర్మాతగా ఉన్నాడు. 1770 నుండి 1775 వరకు 'ఉప్ప్సలా' లో, తరువాత కోపెన్ లో ఉన్నాడు. షీలే తన జీవితంలో ఎక్కువకాలం జర్మన్ మాట్లాడుటకు ఇష్టపడేవాడు. జర్మన్ భాషను స్వీడిష్ ఔషధ శాస్త్రవేత్తలతో కూడా మాట్లాడేవాడు. (ఇంకా…)