వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ-ఐఐఐటి/నమూనా వ్యాసాలు/రవి గ్రోవర్
| రవి బి. గ్రోవర్ | |
|---|---|
| జననం | 17-02-1949 పంజాబ్, ఇండియా |
| నివాసం | భారతదేశం |
| జాతీయత | భారతీయుడు |
| రంగములు | మెకానికల్ ఇంజనీరింగ్, న్యూక్లియర్ ఇంజనీరింగ్ |
| వృత్తిసంస్థలు | భాభా అటామిక్ రీసెర్చ్ సెంటర్ అటామిక్ ఎనర్జీ విభాగం హోమి భాభా నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ |
| చదువుకున్న సంస్థలు | ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ |
| ప్రసిద్ధి | భారతీయ అణు కార్యక్రమం |
రవి బి. గ్రోవర్ ఒక భారతీయ అణు శాస్త్రవేత్త మెకానికల్ ఇంజనీర్. అతను హోమి భాభా నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ వ్యవస్థాపక వైస్ ఛాన్సలర్ (ప్రారంభ సంవత్సరాల్లో వైస్ ఛాన్సలర్‌తో సమానమైన డైరెక్టర్‌గా నియమించబడ్డాడు), అటామిక్ ఎనర్జీ కమిషన్ సభ్యుడు, ఇండియన్ నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్[1] సహచరుడు, వరల్డ్ అకాడమీ ఆఫ్ ఆర్ట్ అండ్ సైన్స్[2]. అతను 2010–2013 కాలానికి ఇండియన్ సొసైటీ ఆఫ్ హీట్ అండ్ మాస్ ట్రాన్స్‌ఫర్ అధ్యక్షుడిగా పనిచేశాడు. ఆయనకు 2014 సంవత్సరంలో భారత ప్రభుత్వం పద్మశ్రీ అవార్డు ఇచ్చింది.
ఉన్నత పదవులు
[మార్చు]రవి బి. గ్రోవర్ ఫిబ్రవరి 2013 లో ప్రిన్సిపల్ అడ్వైజర్, స్ట్రాటజిక్ ప్లానింగ్ గ్రూప్, అటామిక్ ఎనర్జీ విభాగం (DAE) నుండి పదవీ విరమణ చేశాడు. పదవీ విరమణ తరువాత, అతను DAE హోమి భాభా చైర్కు ఐదేళ్ల కాలానికి నియమించబడ్డాడు. DAE లో తన స్థానానికి అనుగుణంగా, అతను హోమిభాభా నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఏర్పాటును 2005 నుండి 2016 వరకు నడిపించాడు. ప్రస్తుతం అతను హోమి భాభా నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఎమెరిటస్ ప్రొఫెసర్. అతని ముందు స్థానాల్లో నాలెడ్జ్ మేనేజ్మెంట్ గ్రూప్ డైరెక్టర్ భాభా అటామిక్ రీసెర్చ్ సెంటర్ (బార్క్)[3] లోని టెక్నికల్ కోఆర్డినేషన్ & ఇంటర్నేషనల్ రిలేషన్స్ గ్రూప్ అసోసియేట్ డైరెక్టర్ ఉన్నారు. అతను 2003 లో ప్రపంచ అణు విశ్వవిద్యాలయంలో బార్క్ శిక్షణా పాఠశాలకు ప్రాతినిధ్యం వహించాడు.
విద్య, వృత్తి
[మార్చు]రవి బి. గ్రోవర్ 1970 లో ప్రతిష్టాత్మక ఢిల్లీ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ నుండి మెకానికల్ ఇంజనీరింగ్ లో బ్యాచిలర్ డిగ్రీ పూర్తి చేసి భాభా అటామిక్ రీసెర్చ్ సెంటర్ సిబ్బందిలో చేరారు. 1982 లో బెంగళూరులోని ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ నుండి మెకానికల్ ఇంజనీరింగ్‌లో పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేశాడు.
అవార్డులు
[మార్చు]2008 లో ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ కెమికల్ ఇంజనీర్స్ ఆయనకు ధీరూభాయ్ అంబానీ ఓరేషన్ అవార్డు, 2009 లో ఢిల్లీ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ అలుమ్ని అసోసియేషన్ విశిష్ట పూర్వ విద్యార్ధి అవార్డు,ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ అలుమ్ని అసోసియేషన్ 2011 లో విశిష్ట పూర్వ విద్యార్ధి అవార్డును అందుకుంది. 2016 లో ఢిల్లీ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ అలుమ్ని అసోసియేషన్ అతనికి జీవిత సాఫల్య పురస్కారాన్ని ప్రదానం చేసింది.
తన కెరీర్ మొదటి 25 సంవత్సరాలలో, డాక్టర్ గ్రోవర్ న్యూక్లియర్ ఇంజనీర్‌గా పనిచేశాడు థర్మల్ హైడ్రాలిక్స్లో నైపుణ్యం పొందాడు. అతను రెండు-దశల ప్రవాహాలు, రియాక్టర్ ఇంధనం కోర్ థర్మల్ హైడ్రాలిక్స్, భద్రతా విశ్లేషణ రియాక్టర్ వ్యవస్థలు పరికరాల ప్రక్రియ రూపకల్పన కోసం ద్రవం నుండి ద్రవం మోడలింగ్ పద్ధతులపై పనిచేశాడు. 1996 తరువాత, అతను సాంకేతిక బదిలీ, మానవ వనరుల అభివృద్ధి అదనపు నిధులతో సహా నిర్వాహక బాధ్యతలను చేపట్టాడు. అణు ఇంజనీరింగ్ రంగంలో, అంతర్జాతీయ పౌర అణు వాణిజ్యాన్ని తెరవడానికి జాతీయ చొరవ వైపు, అణు పాలన కోసం ఫ్రేమ్‌వర్క్‌ను మరింత అభివృద్ధి చేసినందుకు, న్యూక్లియర్ ఇంజనీరింగ్ రంగంలో ఆయన చేసిన కృషికి 2011 జనవరి 15 న భారత ప్రధానమంత్రి అతనికి జీవిత సాఫల్య పురస్కారాన్ని ప్రదానం చేశారు. శక్తి మానవ వనరుల అభివృద్ధి. "నాలుగు దశాబ్దాల వృత్తి జీవితంలో, డాక్టర్ గ్రోవర్ తనను తాను విద్యా, పరిశోధన అభివృద్ధి ఇంజనీర్ సైన్స్ అడ్మినిస్ట్రేటర్‌గా గుర్తించారు. అణు ఇంజనీరింగ్ అణు చట్టంపై ఆయనకున్న పరిజ్ఞానం అతనికి అణు దౌత్యవేత్త అనే బిరుదును సంపాదించింది. "అంతర్జాతీయ పౌర అణు వాణిజ్యాన్ని ప్రారంభించడానికి భారత ప్రభుత్వం తీసుకున్న అన్ని చర్యలలో అతను గరిష్ట పాత్ర పోషించాడు" అని సైటేషన్ పేర్కొంది. భారతదేశం ITER లో చేరాలని లక్ష్యంగా 2005 లో జరిగిన చర్చల సందర్భంగా సైటేషన్ తన పాత్రను అంగీకరించింది ప్రారంభమైనప్పటి నుండి అతను ITER కౌన్సిల్‌కు భారత ప్రతినిధి బృందానికి నాయకత్వం వహిస్తున్నాడు. 2014 లో ఆయనకు భారతదేశపు నాల్గవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం పద్మశ్రీ లభించింది. 2016 లో, ఢిల్లీ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ పూర్వ విద్యార్థుల సంఘం వృత్తిపరమైన కార్యకలాపాలలో నిరంతరాయంగా పాల్గొన్నందుకు అతనికి జీవితకాల సాధన అవార్డును ప్రదానం చేసింది. అణుశక్తిని శాంతియుతంగా ఉపయోగించటానికి మద్దతు రవి గ్రోవర్ అణుశక్తికి ప్రతిపాదకుడిగా భారతదేశంలో సుపరిచితుడు, అణుశక్తికి సంబంధించిన అతని ప్రచురణల నుండి చూడవచ్చు. అతను ఇంటర్నేషనల్ జర్నల్ ఆఫ్ న్యూక్లియర్ నాలెడ్జ్ మేనేజ్మెంట్ సంపాదకుడు. డాక్టర్ గ్రోవర్ తన సహచరులతో కలిసి ఆర్థిక వృద్ధి, జనాభా పెరుగుదల జిడిపి శక్తి తీవ్రత మెరుగుదలలను పరిగణనలోకి తీసుకొని భారతదేశంలో విద్యుత్ డిమాండ్ పెరుగుదలకు ఒక దృష్టాంతాన్ని రూపొందించారు అణు కోసం సముచిత ప్రాంతాన్ని వివరించడానికి భారతదేశ ఇంధన వనరుల స్థావరాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకొని సరఫరా మిశ్రమాన్ని రూపొందించారు. శక్తి. భారతదేశంలో విద్యుత్ డిమాండ్ దీర్ఘకాలిక సూచన ఇది భారతదేశ విద్యుత్ మిశ్రమంలో అణు శక్తి పాత్రను గట్టిగా స్థాపించింది. చాలా సరళమైన తర్కం ఆధారంగా, ది హిందూలో ప్రచురించిన ఒక వ్యాసంలో, భారతదేశానికి అణుశక్తి ఎందుకు అవసరమో ఆయన వివరించారు. అతను భారతదేశ విద్యుత్ అవసరాలకు సంబంధించిన సమస్యల గురించి మీడియాలో వ్రాస్తున్నాడు అణు శక్తి ప్రాముఖ్యతను ఎత్తిచూపాడు. అణు నష్టానికి పౌర బాధ్యతపై భారత పాలన వివరాలపై ఆయన పనిచేశారు సరఫరాదారు బాధ్యతకు సంబంధించి చక్కటి వివరాలను వివరించిన ఘనత ఆయనది.
ఇండో-యుఎస్ అణు చర్చలలో పాత్ర
[మార్చు]రవి గ్రోవర్ కాకోడ్కర్-గ్రోవర్ ద్వయం సగం, ఇండో-యుఎస్ చర్చల విజయానికి ప్రధానంగా బాధ్యత వహిస్తారు, ఇది జూలై 2007 లో సంతకం చేసిన 123 ఒప్పందంలో ముగిసింది. ఇండో-యుఎస్ అణు ఒప్పందానికి దారితీసిన ఉద్రిక్త చర్చలలో అనిల్ కాకోడ్కర్ రవి గ్రోవర్ భారత రాజకీయ నాయకులకు సాంకేతిక సలహాదారులుగా ఉన్నారు, ఇది రెండు సంవత్సరాల శ్రమతో కూడిన చర్చల ముగింపు. డిఏఎఫ్ అధికారులు దీనిని "అద్భుతమైన జట్టు ప్రయత్నం" అని ( ఫ్రంట్‌లైన్ మ్యాగజైన్, వాల్యూమ్ 24 - ఇష్యూ 16 :: 11-24 ఆగస్టు 2007 నుండి కోట్ చేయబడింది) పిలిచారు. డిఏఎఫ్ వ్యూహాత్మక ప్రణాళిక సమూహం డైరెక్టర్ రవి బి. గ్రోవర్ కీలకమైన, కాని తక్కువ-కీ పాత్రను అభినందించారు. DAE ప్రకారం, బార్క్ నాలెడ్జ్ మేనేజ్మెంట్ గ్రూప్ డైరెక్టర్ అయిన గ్రోవర్, అమెరికన్ డిమాండ్ల దాడికి వ్యతిరేకంగా ఒక రాతిలా నిలబడ్డాడు. ప్రధాన చర్చల బృందంలో విదేశాంగ మంత్రిత్వ శాఖ (ఎంఇఎ) అధికారులు ఉండగా, సింగపూర్‌కు భారత హైకమిషనర్ ఎస్. జైశంకర్, జాయింట్ సెక్రటరీ (అమెరికాస్) గాయత్రి కుమార్ గ్రోవర్, జాతీయ భద్రతా సలహాదారు ఎం.కె. చర్చలు నిర్ణయాత్మక దశకు చేరుకున్నప్పుడు నారాయణన్, విదేశాంగ కార్యదర్శి శివశంకర్ మీనన్ చిత్రంలోకి అడుగుపెట్టారు. జూలైలో వాషింగ్టన్లో జరిగిన చివరి రౌండ్లో, AEC చైర్మన్ DAE కార్యదర్శి అనిల్ కాకోడ్కర్ సంప్రదింపుల కోసం అందుబాటులో ఉన్నారు, అయినప్పటికీ అతను నేరుగా చర్చలలో పాల్గొనలేదు. శివశంకర్ మీనన్ అణు శాస్త్రవేత్త రవి గ్రోవర్ దౌత్యవేత్త ఎస్ జైశంకర్లను అమెరికాతో పౌర అణు చొరవ కోసం "ఆలోచనలు వివరాల మూలాలు" గా అభివర్ణించారు. పౌర అణు సహకారాన్ని తెరవడానికి చొరవ గురించి రవి గ్రోవర్ వివరంగా రాశారు.
హోమి భాభా నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఏర్పాటు
[మార్చు]హోమి భాభా నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ (హెచ్‌బిఎన్‌ఐ) 2005 లో విశ్వవిద్యాలయంగా గుర్తించబడింది రవి గ్రోవర్ దాని మొదటి డైరెక్టర్. ఇన్స్టిట్యూట్ ఏర్పాటులో ఆయన ప్రధాన పాత్ర పోషించారు. కొత్త నిబంధనలకు అనుగుణంగా, అతని టైటిల్ వైస్ ఛాన్సలర్‌గా మార్చబడింది. అతను 2005 నుండి ఫిబ్రవరి 2016 వరకు హెచ్‌బిఎన్‌ఐకి అధిపతిగా ఉన్నాడు దీనిని భారతదేశంలోని ప్రముఖ పరిశోధనా విశ్వవిద్యాలయాలలో ఒకటిగా తీసుకువచ్చాడు. రవి గ్రోవర్ ఇండియన్ నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ వెబ్‌సైట్‌లో ప్రచురించిన ఒక వ్యాసంలో ఇన్స్టిట్యూట్ సంక్షిప్త చరిత్రను రాశారు. ఇన్స్టిట్యూట్ ఏర్పాటుకు గల కారణాన్ని వివరిస్తూ కరెంట్ సైన్స్ (10 అక్టోబర్ 2019) లో ఒక వ్యాసం కూడా రాశారు.