Jump to content

వికీపీడియా:మూలాలను పేర్కొనడం

వికీపీడియా నుండి
(వికీపీడియా:INCITE నుండి దారిమార్పు చెందింది)
సంక్షిప్తంగా ఈ పేజీలోని విషయం: వ్యాసంలో రాసిన సమాచారానికి సంబంధించి, మూలాలను పేర్కొనడం ఎలానో ఈ పేజీ వివరిస్తుంది.

వ్యాసపు సమాచారపు వాస్తవికను, నిబద్ధతను సవాలు ఎదురైనపుడు, సవాలు చేసే అవకాశం ఉన్నపుడు, సంబంధిత మూలాలను ఉదహరించవలసిన అవసరం ఉంది. అలా సవాలు ఎదురైనపుడు మూలాలను ఉదహరించలేని పక్షంలో సంబంధిత సమాచారాన్ని ఏ వికీపీడియనైనా తొలగించవచ్చు.

మూలాలను ఉదహరించే ఫార్మాటు మీకు తెలియని పక్షంలో మూలాల గురించి మీకు తెలిసిన సమాచారాన్ని రాయండి. ఇతర వికీపీడియనులు దాన్ని తగు ఫార్మాటులో పెడతారు. మూలాల్ను మాత్రం ఉదహరించండి!

మూలాలను ఎందుకు ఉదహరించాలి

[మార్చు]
  • వికీపీడియా యొక్క సాధికారికతను, నిబద్ధతను మెరుగుపరచేందుకు.
  • సమాచారపు శ్రేయస్సును మూలానికే చెందేలా చేసి, కాపీ కొట్టారన్న అపవాదు రాకుండా చేసేందుకు.
  • మీ రచన మౌలిక పరిశోధన కాదని తెలియ జేసేందుకు.
  • వ్యాసంలోని విషయాలు నమ్మదగినవని ఏ పాఠకుడికైనా లేదా నిర్వాహకుడికైనా తెలియజేసేందుకు.
  • ప్రజలకు వ్యాసంలోని విషయానికి సంబంధించిన మరింత విశ్వసనీయమైన సమాచారం తెలియజేసేందుకు.
  • వ్యాసంలో దిద్దుబాట్లకు సంబంధించిన వివాదాలు నివారించడం కోసం లేదా ఏదైనా వివాదాలు వస్తే పరిష్కరించడం కోసం
  • జీవించి ఉన్న వ్యక్తుల గురించిన సమాచారం విశ్వసనీయమైన మూలాల నుంచి సేకరించబడిందా లేదా నిర్ధారించేందుకు

గమనిక: ఇతర వికీపీడియా వ్యాసాలను మూలాలుగా చూపరాదు.

మూలాలను ఎప్పుడు ఉదహరించాలి

[మార్చు]

కంటెంటును చేర్చినపుడు

[మార్చు]

ఆక్షేపణకు లేదా సవాలు చేసేందుకు ఆస్కారం ఉన్న ఏ సమాచారానికైనా మూలం అవసరం

ఏదైనా అంశంపై అభిప్రాయాలు రాస్తున్నపుడు దానికి సంబంధించిన ఆధారాలు చూపడం అత్యంత ముఖ్యమైనవి. స్పష్టత లేని పదాలు ఉదాహరణకు, "కొంతమంది అంటారు" లాంటి పదాలు వాడవద్దు. మీరు రాసిన రచనలు నిర్ధారించదగినవిగా ఉండేలా చూసుకోండి. రాస్తున్న అంశం మీద ఎవరైనా వ్యక్తి లేదా సంఘం తమ అభిప్రాయాల్ని ఏదైనా ప్రసిద్ధమైన పత్రికల్లో ప్రచురించి ఉంటే దానిని మూలంగా చూపండి. వికీపీడియా మీ స్వీయ పరిశోధనలను ప్రచురించేందుకు వేదిక కాదని గుర్తుంచుకోండి.

ఇది తెలుగు వికీపీడియా కాబట్టి సాధ్యమైనంతవరకు తెలుగులో ఉన్న మూలాలనే ఇవ్వండి. వేరే భాషలోనూ, తెలుగులోనూ ఒకేరకమైన సమాచారం ఉన్నపుడు తెలుగునే మూలంగా ఇవ్వాలి. అయితే అవసరమైన చోట ఇతర భాషల మూలాలు కూడా ఇవ్వవచ్చు. ఇతర భాషల మూలాల నుంచి వాక్యాలు రాస్తుంటే దానికి తెలుగు అనువాదం కూడా ఇవ్వాలి.

ఇతరులు చేర్చిన కంటెంటును సరిచూసినపుడు

[మార్చు]

మీరు రాయని విషయాలకు కూడా మీరు మూలాలను చేర్చవచ్చు. మూలాలను చేర్చడం వికీకి మీరు చేసే గొప్ప సేవ. See వికీపీడియా:Forum for Encyclopedic Standards and వికీపీడియా:WikiProject Fact and Reference Check for organized efforts to add citations.

మూలాలకు ప్రాప్యత

[మార్చు]

విశ్వసనీయమైన వనరులను ప్రాప్యత (యాక్సెస్) చేసుకోవడం కష్టం లేదా ఖరీదైనది కనుక వాటిని తిరస్కరించవద్దు. కొన్ని విశ్వసనీయ వనరులు సులభంగా అందుబాటులో ఉండకపోవచ్చు. ఉదాహరణకు, ఆన్ లైన్ సోర్స్ కు చెల్లింపు అవసరం కావొచ్చు, లైబ్రరీల ద్వారా మాత్రమే ప్రింట్-ఓన్లీ సోర్స్ లభ్యం కావొచ్చు. అరుదైన చారిత్రక వనరులు ప్రత్యేక మ్యూజియం సేకరణలు, ఆర్కైవ్ లలో మాత్రమే అందుబాటులో ఉండవచ్చు. ఒకవేళ మీరు ఒక మూలాన్ని యాక్సెస్ చేసుకోవడంలో ఇబ్బంది పడుతున్నట్లయితే, ఇతరులు మీ తరఫున అలా చేయవచ్చు

మీరు ఎక్కడి నుండి తెచ్చారో చెప్పండి

[మార్చు]

మీరు ఆ మధ్యంతర మూలాన్ని మాత్రమే చూశారని స్పష్టం చేయకుండా మధ్యంతర మూలం నుండి వచ్చిన ఒక ప్రశంసాపత్రాన్ని కాపీ చేయడం సముచితం కాదు. ఉదాహరణకు, ఒక వెబ్ పేజీలో మీరు కొంత సమాచారాన్ని కనుగొనవచ్చు, ఇది ఒక నిర్దిష్ట పుస్తకం నుండి వచ్చిందని చెబుతుంది. సమాచారం ఉన్నదా అని తనిఖీ చేయడానికి మీరు పుస్తకాన్ని మీరే చూస్తే తప్ప, మీ రిఫరెన్స్ నిజంగా వెబ్ పేజీ మూలంగా ఉన్న పుస్తకాన్ని గురించి మీరు ఉదహరించాలి. మీ వ్యాసం విశ్వసనీయత వెబ్ పేజీ విశ్వసనీయత, అలాగే పుస్తకంపై ఆధారపడి ఉంటుంది, మీ వ్యాసం దానిని స్పష్టం చేయాలి.

జీవించి ఉన్న వ్యక్తి జీవిత చరిత్రకు విషయాన్ని జోడించేటప్పుడు

[మార్చు]

చట్టపరమైన, నైతిక కారణాల వలన జీవించి ఉన్న వ్యక్తుల జీవిత చరిత్రల గురించి వ్యాసాలలో మూలాలు ప్రత్యేక శ్రద్ధతో సేకరించాలి. జీవించి ఉన్న వ్యక్తులకు సంబంధించిన అన్ని ప్రతికూల అంశాలు తప్పనిసరిగా నమ్మదగిన మూలాన్ని ఉదహరించాలి విశ్వసనీయ మూలం.. మరొక ఎడిటర్ మూలాన్ని అభ్యర్థించడానికి వేచి ఉండకండి. మీరు జీవించి ఉన్న వ్యక్తి గురించి మూలాధారం లేని లేదా పేలవమైన మూలాధారమైన ప్రతికూల విషయాలను కనుగొంటే — వ్యాసంలో లేదా చర్చా పేజీలో — వెంటనే దాన్ని తీసివేయండి! దానిని వ్యాసంలో వదిలి మూలం కోసం అడగవద్దు. దానిని చర్చా పేజీకి తరలించవద్దు. విషయం జీవిత చరిత్రలో ఉన్నా లేదా మరేదైనా కథనంలో ఉన్నా ఇది వర్తిస్తుంది.

ఎవరినైనా ఉదహరించేటపుడు

[మార్చు]

మీరు ప్రచురించిన ముఖ్యమైన విషయాన్ని ఉదహరిస్తున్నప్పుడు ఎల్లప్పుడూ అనులేఖనాన్ని జోడించాలి ఇంకా ఉల్లేఖనాన్ని నేరుగా కొటేషన్ తర్వాత ఉంచాలి, ఇది డబుల్ కొటేషన్ మార్కులలో — "ఇలా" — లేదా కోట్‌లోని కోట్ అయితే సింగిల్ కొటేషన్ మార్కులలో జతచేయాలి — " ఇక్కడ అటువంటి 'కొటేషన్' ఉదాహరణగా ఉంది." పొడవైన కోట్‌ల కోసం, మీరు వీటిని ఉపయోగించుకోవచ్చు Quotation templates.

బొమ్మలు

[మార్చు]

Images must include source details and a copyright tag on the image description page.

If you downloaded this image from the web, you should give the URL. Example:

Source: Downloaded from http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/4280841.stm

If you got the image from an offline source, you should specify. For example:

Source: Scanned from public record #5253 on file with Anytown, Somestate public surveyor

It is important that you list the author of the image (especially if different from the source), which is important both for copyright and for informational purposes. Some copyright licenses require that the original author receive credit for their work.

Shortcut

మూలాలను ఉదహరించడం ఎలా

[మార్చు]

Inline citations (references inserted into the text) may use one of the following three systems.

  1. Embedded HTML links
  2. Harvard referencing
  3. Footnotes (most often using <ref> and <references/> elements)

For each of the second two systems, there is also the choice between hand-written citations, and the use of citation templates (see below).

  • Follow the system used for an article's existing citations. Do not change formats without checking for objections on the talk page. If there is no agreement, prefer the style used by the first major contributor.
  • When sources are mentioned within the body of an article, it is helpful to identify them clearly on first reference. For example, this would mean including the first name and surname, that is, the full name the person usually uses. Even better is to include some information about the person's relevant background, such as, "John Smith, a history professor at Yale University, writes that ..."
  • If you are unclear as to which system or style to use, remember: the most important thing is to provide all the information one would need to identify and find the source. If necessary, put this information on the talk page, or in a comment on the main page, and ask others how to format it correctly for that article.

Citation templates

[మార్చు]
ప్రధాన పేజీ: వికీపీడియా:Citation templates
For transcluded templates, see సహాయము:Template.

The use of citation templates is neither encouraged nor discouraged by this or any other guideline. Templates may be used at the discretion of individual editors, subject to agreement with other editors on the article. Because they are optional, citation templates should not be added against consensus.

Some editors find them helpful, arguing that they maintain a consistent and accurate style across articles, while other editors find them annoying, particularly when used inline in the text, because they make the text harder to read in edit mode and therefore harder to edit.

The {{Citation}} template used for sources listed in a References section avoids this problem, and provides additional linking from Harvard referencing citations generated by using inline {{Harvard citation}} templates. Like some other templates (such as {{cite book}} and {{cite journal}}) it now also includes machine-readable COinS tags.

[మార్చు]
Further information: వికీపీడియా:Embedded citations

Web pages referenced in an article can be linked to directly by enclosing the URL in square brackets. For example, a reference to a newspaper article can be embedded like: [http://media.guardian.co.uk/site/story/0,14173,1601858,00.html], which looks like this: [1]

A full citation is also required in the References section.

*Plunkett, John. [http://media.guardian.co.uk/site/story/0,14173,1601858,00.html "Sorrell accuses Murdoch of panic buying"], ''The Guardian'', [[October 27]] [[2005]]. Accessed [[October 27]] [[2005]].

which appears as:

Harvard referencing

[మార్చు]
Further information: వికీపీడియా:Harvard referencing

Under the Harvard referencing system, a book is cited in the text in parentheses, after the section, sentence, or paragraph for which the book was used as a source, using the surname of the author and the year of publication only, with the parentheses closing before the period, as in (Author 2005). These citations can be generated by using inline {{Harvard citation}} templates, which can be linked using Footnotes as shown below to list the Harvard citations in a Notes or Citations section.

A full citation is then placed at the end of the text in an alphabetized list of "References". If full citations use the {{Citation}} template, the Harvard citation as above will include an automatic link to the full citation. According to The Oxford Style Manual, the Harvard system is the "most commonly used reference method in the physical and social sciences" (Ritter 2002).

Page numbers must be included in a citation that accompanies a specific quotation from, or a paraphrase or reference to, a specific passage of a book or article.

In article, common variations:

  • For two authors, use (Smith & Jones 2005); for more authors, use (Smith et al. 2005).
  • If the same author has published two books in 1996, and both are being referenced in the text, this is written as (Clancy 1996a) and (Clancy 1996b).
  • The specific page, section, or division of the cited work should usually follow the date in this way: (Author 2006:28).
  • If the date of publication is unavailable, use "n.d." (meaning, no date)
  • Newspaper articles may give the name of the newspaper and the date of publication after the sentence (The Guardian, December 17 2005).

In References:

For an article: in the case of (Traynor 2005) or (The Guardian, December 17 [[2005]), this might be:

Note: Harvard referencing is not complete without the full citation at the end of the page (article) in the References section, as described below.

Footnotes

[మార్చు]
Further information: వికీపీడియా:Footnotes

A footnote is a note placed at the bottom of a page of a document to comment on a part of the main text, or to provide a reference for it, or both. The connection between the relevant text and its footnote is indicated by a number or symbol which appears both after the relevant text and before the footnote.

  1. Place a <ref> ... </ref> where you want a footnote reference number to appear in an article—type the text of the note between the ref tags.
  2. Place the <references/> tag in a "Notes" or "References" section near the end of the article—the list of notes will be generated here.

Example:

The Sun is pretty big,<ref>Miller, E: "The Sun", page 23. Academic Press, 2005</ref>
however the Moon is not so big.<ref>Smith, R: "Size of the Moon", ''Scientific American'', 46(78):46</ref>

== References ==
<references/>

Result:

The Sun is pretty big,[1] however the Moon is not so big.[2]

Footnotes come after punctuation

[మార్చు]

Some words, phrases or facts must be referenced mid-sentence; footnotes at the end of a sentence or phrase are placed immediately after the punctuation. For example: President Bush called for a halt to the violence,[3] and opposed a timetable for withdrawal.[4]

What footnotes are normally used for

[మార్చు]
  • Some publications use footnotes for both the full citation of a source, and for additional comments or information of interest to the reader.
  • Some publications use Harvard style notation for sources, and use footnotes exclusively for tangential comments or more detailed information. In this case, in other words, footnotes are notes with relevant text that would distract from the main point if embedded in the main text, yet are helpful in explaining a point in greater detail. Such footnotes can be especially helpful for later fact-checkers, to ensure that the article text is well-supported. Thus, using footnotes to provide useful clarifying information outside the main point is fine where this is needed.

Notes

[మార్చు]
footnote examples
  1. ↑ Miller, E: "The Sun", page 23. Academic Press, 2005
  2. ↑ Smith, R: "Size of the Moon", Scientific American, 46(78):46
  3. ↑ example footnote abc
  4. ↑ example footnote xyz

Full citations

[మార్చు]

All citation techniques require detailed full citations to be provided for each source used. They may be formatted by hand or using one of the citation templates.

Full citations for books typically include: the name of the author, the title of the book or article, and the date of publication. The name of the publisher, city of publication, and ISBN are optional. If the full citation is also acting as an inline citation, specific page numbers should be included. For journal articles, include volume number, issue number and page numbers. Citations for newspaper articles typically include the title of the article in quotes, the byline (author's name), the name of the newspaper in italics, date of publication, page number(s), and the date you retrieved it if it is online.

For two books by the same author, published the same year, using Harvard referencing, this might be:

If the article in which the preceeding examples appeared used footnotes rather than Harvard citations, the letter after the year would be omitted, and page numbers would usually be added at the end.

For an article: in the case of (Traynor 2005) or (The Guardian, December 17 2005), this might be:

It is crucial that complete references be provided for each distinct edition referred to (or cited) in the article, and that each such in-line citation provide enough information to distinguish between editions.

Notes, References, and Further Reading sections

[మార్చు]

Notes section

[మార్చు]

Recommended section names to use for footnotes in వికీపీడియా:

  • ==Notes==
  • ==Footnotes==
  • ==References==

Maintaining a separate "References" section in addition to "Notes"

[మార్చు]

It can be helpful when footnotes are used that a separate "References" section also be maintained, in which the sources that were used are listed in alphabetical order. With articles that have lots of footnotes, it can become hard to see after a while exactly which sources have been used, particularly when the footnotes also contain explanatory text. A References section, which lists citations in alphabetical order, helps readers to see at a glance the quality of the references used.

[మార్చు]

An ==External links== or ==Further reading== or ==Bibliography== section is placed near the end of an article and offers books, articles, and links to websites related to the topic that might be of interest to the reader. The section "Further reading" may include both online material and material not available online. If all recommended material is online, the section may be titled "External links". Some editors may include both headings in articles, listing only material not available online in the "Further reading" section.

All items used as sources in the article must be listed in the "References" or "Notes" section, and are not included in "Further reading" or "External links". However, if an item used as a reference covers the topic beyond the scope of the article, and has significant usefulness beyond verification of the article, you may want to include it here as well. This also makes it easier for users to identify all the major recommended resources on a topic. The Wikipedia guideline for these non-source external links can be found here.

[మార్చు]
ఇవి కూడా చూడండి: వికీపీడియా:Using the Wayback Machine

, WebCite

When a link in the References section or Notes section (a link to a source for information in the article) "goes dead", it should be repaired or replaced if possible, but not deleted. External links/Further reading sections are not as important, but bad links in those sections should also be fixed. Often, a live substitute link can be found. In most cases, one of the following approaches will preserve an acceptable citation:

  • Some pages can be recovered from the Internet Archive or WebCite. Just go to http://www.archive.org/ or http://www.webcitation.org, respectively, and search for the old link by URL. Make sure that your new citation mentions the date the page was archived by the Internet Archive. In case of WebCite, any broken URL can be searched for and replaced using the format http://www.webcitation.org/query?url=URL&date=DATE, where URL is the URL that is broken and needs to be restored. The DATE variable is optional and indicates the (approximate) caching date. For example, http://www.webcitation.org/query?url=www.pewinternet.org/pdfs/PIP_Health_Report_July_2003.pdf&date=2005-12-31 retrieves a copy of the URL http://www.pewinternet.org/pdfs/PIP_Health_Report_July_2003.pdf which is closest to the date of Dec 31st, 2005 (in this example the actual caching date was 21 days before the requested date). WebCite allows on-demand prospective archiving and is not crawler-based, i.e. pages are only archived if the author has requested archiving when he cited the piece for the first time, which is highly recommended
  • If this was a non-blind citation of web-only material, it may be worth the effort to search the target site for an equivalent page at a new location, an indication that the whole site has moved, etc.
  • If the link was merely a "convenience link" to an online copy of material that originally appeared in print, and an appropriate substitute cannot be found, it is acceptable to drop the link but keep the citation.
  • If you cannot find the page on the Internet Archive, remember that you can often find recently deleted pages in Google's cache. They will not be there long, and it is no use linking to them, but this may let you find the content, which can be useful in finding an equivalent page elsewhere on the Internet and linking to that.

If none of those strategies succeed, do not remove the inactive reference, but rather record the date that the original link was found to be inactive — even inactive, it still records the sources that were used, and it is possible hard copies of such references may exist, or alternatively that the page will turn up in the near future in the Internet Archive, which deliberately lags by six months or more. When printed sources become outdated, scholars still routinely cite those works when referenced.

Tagging unsourced material

[మార్చు]

If an article has no references, and you are unable to find them yourself, you can tag the article with the template {{Unreferenced}}. Note that it is more helpful to tag individual sentences with the {{fact}} template.

If a particular claim in an article lacks citation and is doubtful, consider placing {{fact}} after the sentence or removing the claim. Consider the following in deciding which action to take:

  1. If it is doubtful but not harmful to the whole article, use the {{fact}} tag to ask for source verification, but remember to go back and remove the claim if no source is produced within a reasonable time.
  2. If it is doubtful and harmful, you should remove it from the article; you may want to move it to the talk page and ask for a source, unless you regard it is as very harmful or absurd, in which case it should not be posted to a talk page either. Use your common sense. Do not be inappropriately cautious about removing unsourced material; it is better for Wikipedia to say nothing on an issue than to present false or misleading material.

All unsourced and poorly sourced contentious material about living persons should be removed from articles and talk pages immediately. It should not be tagged. See వికీపీడియా:Biographies of living persons]] and వికీపీడియా:Libel.

Tools

[మార్చు]

See also

[మార్చు]

References

[మార్చు]

Further reading

[మార్చు]
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=వికీపీడియా:మూలాలను_పేర్కొనడం&oldid=4358656" నుండి వెలికితీశారు