హయగ్రీవ మాధవస్వామి ఆలయం

ఈ వ్యాసాన్ని లేదా వ్యాస విభాగాన్ని హాయగ్రీవ మాధవ దేవాలయం వ్యాసంలో విలీనం చెయ్యాలని ప్రతిపాదించడమైనది. (చర్చించండి)

అస్సాంలో హోజోలో మణికూట పర్వతముపై హయగ్రీవ స్వామి దేవాలయము ఉంది. ఇక్కడ స్వామివారి ప్రక్కనే కేదారేశ్వరస్వామి వారి విగ్రహము కూడా ఉంది. ఇక్కడ ఉన్న స్వామివారిని హయగ్రీవ మాధవస్వామి అని అంటారు. ఈ హయగ్రీవ అవతారము మత్స్యావతారమునకు ముందు అవతారము. మధు, కైటభులు అనే రాక్షసులు వేదములను దొంగిలించుకుని వెళ్ళేటప్పుడు విష్ణుమూర్తి హయగ్రీవ అవతారమున ఆ రాక్షసులను వధించి వేదములను తిరిగి తీసుకువచ్చి బ్రహ్మదేవునికి ఇచ్చాడు.

స్థలపురాణం

హయగ్రీవుడు (గుర్రపు తలతో విష్ణువు) విష్ణువు యొక్క అవతారాలలో ఒకటి. పురాణాల ప్రకారం, ఒకప్పుడు, మధు, కైటభ అనే ఇద్దరు రాక్షసులు బ్రహ్మ దేవుడు నుండి వేదాలను తీసుకువెళ్లారు. దీనితో మనస్తాపం చెందిన బ్రహ్మ, విష్ణువు నిద్రిస్తున్న సమయంలో లేచి, వేదాలను బాగు చేయమని అభ్యర్థించాడు. ఆ సమయంలోనే భగవంతుడు హయగ్రీవుని రూపాన్ని ధరించి, రసాతలానికి (రాక్షసులు వేదాలను ఉంచిన) వెళ్లి, వాటిని తిరిగి పొంది, బ్రహ్మకు తిరిగి ఇచ్చాడు. వేదాలను తిరిగి పొందిన తరువాత, విష్ణువు మహాసముద్రం యొక్క ఈశాన్య మూలకు వెళ్లి తన హయగ్రీవ రూపంలో అతను నిద్రిస్తున్నప్పుడు, రాక్షసులు తిరిగి వచ్చి స్వామిని యుద్ధం చేయమని సవాలు చేశారు. ఒక పెద్ద యుద్ధం ప్రారంభమైంది, చివరికి రాక్షసులను భగవంతుడు చంపాడు. ఈ ప్రసిద్ధమైన ఆలయంలో, ప్రధాన దైవం విష్ణువు, గర్భగుడిలో నల్లరాతితో చెక్కబడిన విగ్రహంగా పూజించబడతాడు. మరో నాలుగు రాతి విగ్రహాలు కూడా ఉప దేవతలుగా గుడిలో ఉన్నాయి. ఈ ఆలయంలో పూరి (ఒరిస్సా) లోని జగన్నాథుని ప్రతిమను పోలి ఉండే విష్ణుమూర్తి విగ్రహాన్ని ప్రతిష్ఠించారు.

అన్యమతస్తుల ఆలయాలుకూడా

బౌద్ధమతాన్ని అనుసరించే బౌద్ధ లామాలు కూడా ఈ ఆలయాన్ని ప్రధాన యాత్రా స్థలంగా పరిగణిస్తారు. ఈ ప్రదేశంలో బుద్ధుడు మోక్షం పొందాడని, ఆలయం లోపల ఉన్న చిత్రం బుద్ధ భగవంతుడిదని వారు నమ్ముతారు. హజోలో ముఖ్యమైన హిందూమత౦, బౌద్ధమతం, ఇస్లాం మతం అనే మూడు మతాల ఏకైక సంగమం కనిపిస్తుంది, ఇది కూడా హజో పర్యటనలో ఒక ముఖ్యమైన అంశం. ఇక్కడ హిందూ దేవుళ్ళు, దేవతలు, బుద్ధుడు, ప్రధాన ముస్లిం సన్యాసులకు చెందిన అనేక ఆలయాలు ఉన్నాయి. ఇది అస్సాం రాజధానికి దగ్గరగా ఉండడం వల్ల అందుబాటులో ఉంది, బాగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ చిన్న పట్టణం అస్సాం కామరూప్ జిల్లాలోని శక్తివంతమైన బ్రహ్మపుత్ర నది ఒడ్డున ఉంది. హజో చరిత్ర గురించి అనేక అభిప్రాయ భేదాలు ఉన్నాయి.

ఈ చిన్న పట్టణం ముఘలుల పరిపాలన తరువాత వచ్చిన కోచ్ వంశీయుల రాజధాని అని నమ్మకం. కొన్ని శతాబ్దాలుగా, హజోని వేరువేరు పేర్లతో పిలవడం జరిగింది.

చరిత్ర

11 వ శతాబ్దంలో ఇది అపుర్నభవ, మనికూట అని, 18 వ శతాబ్దంలో మనికుత్గ్రం అని పిలవబడింది. హయగ్రీవ మహాదేవ ఆలయాన్ని పూర్వం 'కాలాపహార్' అనే మహారాజు ధ్వంసం చేసినట్టు చరిత్ర కథనం. అయితే, ఈ ఆలయం ఏ సంవత్సరంలో నిర్మించారనేది సరిగా చెప్పలేము. లభిస్తున్న ఆధారాల ప్రకారం 1543వ సంవత్సరంలో పాత నిర్మాణాన్ని ముస్లింలు నాశనం చేసిన తరువాత 1543 ప్రాంతంలో కోచ్ మహారాజు రఘుదేవ్ ఈ ఆలయాన్ని పునర్నిర్మించాడు. ప్రతి ఏటా బౌద్ధమతానికి సంబంధించిన ఉత్సవాలతోపాటు ప్రధాన హిందూ పండుగలూ జరుగుతాయి. ఆ వాతావరణం ఒక్కసారి చూసి తీరాల్సిందే. ఎందుకంటే- బౌద్ధ సన్యాసులతో.. హిందూత్వ ప్రముఖులతో కిక్కిరిసి ఉండటం. సామాన్య ప్రజానీకానికి అదొక వేడుక.

ఇతర దర్శనీయస్థలాలు

హయగ్రీవ మహాదేవ ఆలయానికి కొద్ది దూరంలో ఉందీ ప్రాంతం. పురాణేతిహాసాల ప్రకారం - పూర్వం పాండవులు తమ అజ్ఞాతవాసాన్ని ఇక్కడ గడిపారనటానికి దాఖలాలు కనిపిస్తాయి. ఇప్పటికీ అక్కడ పెద్ద రాతి పాత్రని చూడొచ్చు. ఆ పాత్రలో దిగటానికి మెట్లు కూడా ఉంటాయి. భీమసేనుడు ఈ పాత్రలో భుజించేవాడని కొందరు.. స్నానం చేసేవాడని కొందరు.. ఇలా వారివారి ఊహలకు తగ్గట్టు కథలు అల్లినప్పటికీ - పాండవులు ఇక్కడ నివసించారనేది మాత్రం స్పష్టం.

రవాణా సౌకర్యాలు

విమాన మార్గం న్యూఢిల్లీ, కోల్‌కతా, ముంబై, చెన్నై నుండి గౌహతికి ఫ్లైట్ సర్వీస్ ఉంది.

రైలు సదుపాయం హజోకి 23 కిమీ. దూరంలో గౌహతి జంక్షన్ రైల్వే స్టేషన్ ఉంది.

గౌహతికి పశ్చిమాన 30 కి.మీ దూరంలో హజో పట్టణంలో ఈ ఆలయం ఉంది.