హెచ్. ఎస్. ముక్తాయక్క
| హెచ్. ఎస్. ముక్తాయక్క | |
|---|---|
 | |
| రచనా రంగం | కవిత్వం, రచయిత |
| విషయం | సాహిత్యం |
హెచ్.ఎస్.ముక్తాయక్క కన్నడ రచయిత్రి. ఈమె కన్నడ సాహిత్యంలో ఆధునిక స్త్రీ కవిత్వానికి మార్గదర్శకులలో ఒకరు. ఆమె కవి లేట్ కుమార్తె. శాంతరస. రాయచూర్ జిల్లాకు చెందిన ఆమె మహిళా కళాశాలలో లెక్చరర్ గా పనిచేసి ప్రిన్సిపాల్ గా పదవీ విరమణ చేశారు. ఆమె కర్ణాటకలోని రాయచూర్ జిల్లాలో నివసిస్తున్నారు.
సాహిత్య వృత్తి[మార్చు]
1980వ దశకంలో కన్నడ సాహిత్యంలో మహిళా కవులు తమ సాహిత్య రచనల్లో స్వేచ్ఛగా వ్యక్తీకరించేవారు కాదు. ఈ సమయంలోనే ముక్తాయక్క తన మొదటి శృంగార కవితా సంకలనాన్ని నాను మట్టు అవను పేరుతో ప్రచురించింది.
హెచ్.ఎస్.ముక్తయక్క కవితలు ఆంగ్లంలోకి అనువదించబడి సమకాలీన భారతీయ మహిళా కవుల పెంగ్విన్ సంకలనంలో, భారతీయ ప్రేమ కవితలలో చోటు దక్కించుకున్నాయి.[1][2]
ఆమె కవితలు స్పానిష్, ఇంగ్లీష్, మరాఠీ, తెలుగు, తమిళం, మలయాళం, వివిధ ఇతర భాషలలోకి అనువదించబడ్డాయి. ఈమె రచించిన ఒక కవితా సంపుటికి కర్ణాటక సాహిత్య అకాడెమీ పురస్కారం లభించింది.
ఉర్దూలో గొప్ప రూపం అయిన గజల్ ను మొదట కన్నడ రూపంలోకి తీసుకువచ్చారు ప్రముఖ కన్నడ కవి లేట్. శాంతరస. తండ్రి అడుగుజాడల్లో నడుస్తూ ముక్తాయక్క కన్నడలో అత్యంత అందమైన, లవ్ సమ్ గజల్స్ అనే గ్రంథాన్ని రచించారు. నలవట్టు గజాలు పేరుతో కన్నడంలో రాసిన తొలి గజల్ కవితా సంపుటిని ప్రచురించి కన్నడ సాహితీ ప్రపంచంలో చరిత్ర సృష్టించారు. ఆమె మొదటి గజల్ పుస్తకం గజల్ రూపం ఔత్సాహికులకు మార్గదర్శిగా పరిగణించబడుతుంది. కన్నడలో గజల్ రూపం నేర్చుకోవడానికి మార్గదర్శిగా ఆమె వివిధ గజల్స్ రూపం, సాంకేతికతకు ఉదాహరణగా ఉపయోగించబడతాయి. ముక్తయక్క, ఆమె తండ్రి కన్నడ సాహిత్యంలో గజల్ రూపానికి మార్గదర్శకులు.
హెచ్.ఎస్. ముక్తయక్క కర్ణాటక సాహిత్య అకాడమీ సభ్యురాలిగా ఒక పర్యాయం పనిచేశారు.
గుల్బుర్గా, ధార్వాడ్, విజయపుర విశ్వవిద్యాలయాల విద్యార్థులు హెచ్.ఎస్.ముక్తయక్క రచనలపై పరిశోధన, ఎంఫిల్ చేశారు.
ఎం.ఎ. విద్యార్థులు హెచ్.ఎస్.ముక్తైక్క గజల్ రచనలు, కవితా రచనలను తమ ప్రధాన అధ్యయనాంశాలలో ఒకటిగా ఎంచుకున్నారు.
గుల్బుర్గా, విజయపుర, బెంగళూరు, మైసూరు, మంగళూరు, ద్రవిడ విశ్వవిద్యాలయాలు, మహారాష్ట్రలోని ఉన్నత పాఠశాలల్లో మాస్టర్స్ డిగ్రీలకు పి.యు.సి పాఠ్యపుస్తకాల్లో హెచ్.ఎస్.ముక్తయక్క కవితలను చేర్చారు.
హెచ్.ఎస్.ముక్తయక్క సాహిత్య రచనల్లో ఐదు కవితా సంకలనాలు, మూడు గజల్ కవితా సంకలనాలు, ఐదు గద్య సంకలనాలు, ఆమె మొత్తం గజల్ కవితా సంకలనం, ఒక కవితా సంకలనం ఉన్నాయి.
సాహిత్య రచనలు[మార్చు]
కవితా సంకలనాలు[మార్చు]
గజల్ కవిత్వం[మార్చు]
- నలవట్టు గజలుగాలు
- మూవాట్టైడు గజలుగాలు
- నలవట్టిడు గజలుగాలు
- మాయ్ ఔర్ మేరే లమ్హే (హెచ్.ఎస్.ముక్తయక్క మొత్తం గజల్ కవిత్వం సేకరణ [5]
గద్యం[మార్చు]
- శివశరణి ముక్తాయకా (పిల్లల కోసం)
- ధక్కేయ బొమ్మన్న (ఒక పరిశోధన పని)
- కన్నడ సాహిత్యదళ్ళి స్త్రీ సవేదనేగలు
- అప్పా (సంకలన పుస్తకం) [6]
- మదిరెయ నాదిన్నల్లి (ట్రావెలోగ్)
జంటలు[మార్చు]
- అవను మధు సవు (ద్విపదల సేకరణ) [7]
అవార్డులు, గౌరవాలు[మార్చు]
- కవిత్వానికి కర్ణాటక సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు
- కర్ణాటక సాహిత్య అకాడమీ విశేష గౌరవ ప్రశస్తి
- కన్నడ సాహిత్య పరిషత్తిన మల్లిక ప్రశస్తి
- ధారవాడ విద్యావర్ధక సంఘం మాతో శ్రీ రత్నమ్మ హెగేడే ప్రశస్తి
- గడగిన కళా పరిషత్తిన ప్రసాదం
- సేడంనా అమ్మ ప్రశస్తి
- గుల్బర్గా విశ్వవిద్యాలయ రాజ్యోత్సవ ప్రశస్తి
- ఎస్. ఆర్. పాటిల్ ప్రతిష్ఠానద శ్రీమతి. మాణిక్యమ్మ ప్రసాదం
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ Zide, Arlene R. K. (1993). In Their Own Voice: The Penguin Anthology of Contemporary Indian Women Poets (in ఇంగ్లీష్). Penguin Books. ISBN 978-0-14-015643-0.
- ↑ "Indian Love Poems: 9781400042258 | PenguinRandomHouse.com: Books". PenguinRandomhouse.com (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-22.
- ↑ "ಅವಲೋಕನ: ಭಾವತೀವ್ರತೆಯ ನುಡಿಚಿತ್ರಗಳು". Prajavani (in ఇంగ్లీష్). 2021-08-15. Retrieved 2023-02-22.
- ↑ "ಪುಸ್ತಕ ವಿಮರ್ಶೆ | ಬದುಕಿನ ಪೂರ್ಣತೆಗೆ ಹಂಬಲಿಸುವ ಕವಿತೆಗಳು". Prajavani (in ఇంగ్లీష్). 2022-11-27. Retrieved 2023-02-22.
- ↑ "ಶಾಶ್ವತತೆಗೆ ಹಂಬಲಿಸುವ 'ಘಳಿಗೆಯ ಸ್ಮಾರಕ'ಗಳು!". Prajavani (in ఇంగ్లీష్). 2022-06-26. Retrieved 2023-02-22.
- ↑ "ಎಚ್.ಎಸ್.ಮುಕ್ತಾಯಕ್ಕ". ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರೀತಿ (in కన్నడ). Retrieved 2023-02-22.
- ↑ "ಕರೆವಲ್ಲಿಯೇ ತೊರೆವ ಇಚ್ಛೆಯೂ ಇದೆ!". Prajavani (in ఇంగ్లీష్). 2015-07-05. Retrieved 2023-02-24.