హ్రుసో ప్రజలు
హ్రుస్సో అని కూడా పిలువబడే అకాప్రజలు భారత రాష్ట్రమైన అరుణాచల ప్రదేశులోని పశ్చిమ కామెంగు లోని త్రిజినో (సాంస్కృతిక కేంద్రం), భలుక్పాంగు (వాణిజ్య కేంద్రం), బురాగావు, జమీరి, పాలిజి, ఖుప్పి ప్రాంతంలో కనిపిస్తుంటారు. వారి భాష టిబెటో-బర్మా కుటుంబానికి చెందినది.
జీవనశైలి[మార్చు]
పరిపాలన సౌలభ్యం కోసం, అకా ప్రజలు ఒక అధిపతిని ఎన్నుకుంటారు. ఆయన తరచూ గ్రామ ప్రధానోపాధ్యాయుడి పాత్రను పోషిస్తాడు. బహుభార్యాత్వం వారి పితృస్వామ్య సమాజంలో విస్తృతంగా ఆచరించబడుతుంది. అత్త, మామల పిల్లలతో వివాహాలు అంగీకరించబడతాయి. చాలా తెగల మాదిరిగా, అకాలకు కుల వ్యవస్థ ఉంది. వీరిలో కులీన కుత్సను, సాధారణుడైన కేవత్సం వంటి కులవిభజన ఉంటుంది.
అకాప్రజలు సాగుమార్పిడి, మిథును వంటి పెంపుడు జంతువుల పెంపకం జీవనాధారంగా చేసుకుని జీవించారు. జంతువుల నుండి పంటలను కాపాడటానికి పొలం దగ్గర వారు తాత్కాలిక గుడిసెలు నిర్మించుకునేవారు. ఆకాల ప్రధాన ఆహారం మొక్కజొన్న, చిరుధాన్యాలు. వారు ఆకులు, పప్పుధాన్యాలు, బంగాళాదుంప, బియ్యం మొక్క. పులియబెట్టిన మొక్కజొన్న, చిరుధాన్యాల నుండి స్థానికంగా తయారైన పానీయాలలో లావో పానీ, మింగ్రీ, ఆరా ఉన్నాయి.
అకా వెదురు, కలప, చెరకు ఆకుల నుండి తయారైన విస్తారించిన నివాసగృహాలలో నివసించారు. భూమికి 6 అడుగుల ఎత్తులో ఉన్న వేదిక మీద పెరిగిన అకా ఇల్లు మరింతగా మూడు విభాగాలుగా విభజించబడి ఉంటుంది. ప్రధాన ఇంటి నుండి దూరంగా ధాన్యాగారం నిర్మించబడింది.
సంస్కృతి[మార్చు]
అకా ప్రజలు మిజీతో బలమైన సాంస్కృతిక సంబంధాలను పంచుకుంటుంది. మిజీతో వివాహం సంబంధాలు ప్రబలంగా ఉంటాయి. [1] శతాబ్దాల వైష్ణవ, షెర్డుక్పెను నుండి అడపాదడపా టిబెట్టు ప్రభావం అకా సంస్కృతిని దాని ఆధునిక రూపంలోకి మార్చింది. హస్తకళలు, బుట్టలు అల్లడం నేత, కలప చెక్కడం అకా తెగలో ప్రధాన కళలు. అకా, మిష్మిలను టిబెటన్లు "ఖఖ్రా" (అనాగరికులు అని పిలుస్తారు) అని పిలుస్తారు. దీనికి అడపాదడపా టిబెటను కొన్ని సంఘటనలు రుజువుగా అవుతాయి.[2]
అకా ప్రజల కళలు అత్యంత ప్రధానమైనది ఒకటి జానా ఫ్లవరు, చైనా డిజైను, ఇది చాలా స్థానిక హేవరుసాకులలో తరచుగా కనిపిస్తుంది. జన పువ్వు ఒక పురాతన టిబెటను రాజు జ్ఞాపకార్థం ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుందని పురాణం వివరిస్తుంది. ఆయన రోజూ అవతరిస్తూ తన ప్రజలను జీవితమంతా నడిపిస్తాడని విశ్వసిస్తున్నారు. ఆయన సూర్యుడు అస్తమించిన ప్రతిసారీ జన పువ్వులను పెంచే బహిరంగ దిగ్గజం భవనంలో నివసించాడని కూడా విశ్వసిస్తారు.
నవంబరులో జరిగే నాలుగు రోజుల నెచిడో పండుగ వంటి గ్రామ అధిపతుల మార్గదర్శకత్వంలో దేశీయ పండుగలు సహజ ప్రపంచంతో, సమాజంతో అనుబంధాన్ని కలిగి ఉంటాయి.
రెండు భాషలు[మార్చు]
అకా ప్రజల మధ్య కోరోభాషను స్వంత భాషగా చేసుకున్న రెండవ సమూహం నివసిస్తున్నారు. వారు సాంస్కృతికంగా అకాతో కలిసిపోయారు. కానీ ఏదో ఒకవిధంగా ప్రత్యేకమైన, దూర సంబంధంతో టిబెటో-బర్మా భాషను కొనసాగించారు. తూర్పున టిబెట్టులోని తాని భాషా సమూహంతో కోరోభాషాప్రజలకు ఎక్కువ పోలికలు ఉన్నాయి. కోరో మాట్లాడేవారు 800 - 1200 మంది, అకాభాష మాట్లాడే ప్రజలు 4,000 - 6,000 మంది మాట్లాడేవారు ఉన్నారని భావిస్తున్నారు.
దుస్తులు[మార్చు]
అకా దుస్తులు దాని స్వదేశీ సంస్కృతిని లోతుగా ప్రతిబింబిస్తాయి. మగ, ఆడ ఇద్దరూ పొడవాటి వెంట్రుకలను ఉంచుకుంటూ ఉండగా, ఆకాలో దుస్తులలో వ్యత్యాసాలు ఉన్నాయి. కులీనులు అస్సామీ పట్టు టిబెట్టు నాబ్డు టోపీని ఉపయోగిస్తారు.
సాధారణంగా, చాలా మంది పురుషులు సిల్కీ అస్సామీ టోగా ధరిస్తారు. అయితే మహిళలు మొత్తం శరీరాన్ని కప్పే పొడవాటి, ముదురు ఎరుపు రంగు దుస్తులు ధరిస్తారు. అకా మహిళలకు పైన్-రెసిన్ నుండి తయారైన స్వదేశీ లింగుచాంగు క్రీం సౌందర్య సాధనంగా ఉపయోగపడుతుంది. ఏదేమైనా రెండు పక్షి-ఈకలతో చొప్పించిన మూడు అంగుళాల ఎత్తుకు చేరుకునే ఆసక్తికరమైన టోపీ అకా దుస్తులు ముఖ్యాంశానికి ఉపయోగపడుతుంది.
మహిళల అకా దుస్తులలో వెండి ఆభరణాలు మరో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తాయి. వాసే ఆకారపు చెవిపోగులు, ధనికుల కోసం వెండి గొలుసు ఫిల్లెటు తల చుట్టూ ధరిస్తారు. ధనవంతులైన అకా మహిళలు తల చుట్టూ వెండి గొలుసు-పని అందమైన ఫైలెటు ధరిస్తారు. జాడే పూసలను కూడా హారాలుగా తయారు చేస్తారు.
ముఖానికి పచ్చబొట్టు వేసుకోవడం అనేది కొన్ని అకా ప్రజల మధ్య గుర్తించదగిన మరో లక్షణం. ముఖ్యంగా మహిళల విషయంలో వారు నుదిటి నుండి గడ్డం వరకు సరళ రేఖలో ముఖాలను పచ్చబొట్టు పొడిచేస్తారు.
మతం[మార్చు]
నైజీ-నో మతం, వైవిధ్యతను (అంటే ఆకాశం, భూమి వంటి ప్రకృతిశక్తులను) అనుసరించడానికి వివరించబడింది. అంటే ఆకాశం, భూమి.[3] అస్సామీ, పొరుగు బౌద్ధ తెగలు, టిబెటన్లతో అప్పుడప్పుడు ఇతర మతాలతో పరిచయాలు శతాబ్ధాల హిందూ, బౌద్ధ ప్రభావం నమ్మకాలు అకాసంస్కృతి మీద.[4] వారి మతం మతపరమైన ఆచారాలు అకాప్రజలను బాగా ఆకట్టుకున్నాయి. ఉదాహరణకు స్థానిక అకా రాజు టాగి రాజా జైలు శిక్ష అనుభవించిన ఫలితంగా అస్సామీ హిందూ దేవుడైన హోరి డియోకు పూజలు నిర్వహించబడ్డాయి. [5] అతీంద్రియశక్తుల మీద నమ్మకాలు, ఇంద్రజాలం వారి నమ్మక వ్యవస్థలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తాయి. షిజౌ అకా మధ్య ఇంద్రజాల కర్మ, అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన రూపం అని నిరూపించబడింది. శతృత్వం ఉన్న ఎవరైనా తన శత్రువు మీద షిజౌ ఆచారాలను (చేతబడి వంటి ప్రతీకారం) నిర్వహించడానికి ఆశ్రయించవచ్చు.
షిజౌ ఆచారాలలో కుక్కను చంపడం దాని తల నుండి రక్తాన్ని హరించడం, శత్రువు గుర్తించకుండా కొన్ని రక్తం చుక్కలను చల్లుకోవడం. వాటిని వారి ఇంట్లోకి విసిరేయడం లేదా ఆయన పొయ్యిలో కాల్చడం వంటివి ఉంటాయి. కర్మ విజయవంతమైతే శత్రువు తన ప్రాణాలను కోల్పోతాడని వశ్వసిస్తారు. .
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ Dept. of Anthropology, University of Gauhati (2006). Bulletin of the Department of Anthropology. Dept. of Anthropology, University, University of Gauhati, India Gauhati. p. 28.
- ↑ Sarat Chandra Das (1989). A Tibetan–English Dictionary: With Sanskrit Synonyms. Asian Educational Services. p. 124. ISBN 81-206-0455-5.
- ↑ Arunachal Pradesh, Rich Land and Poor People (1986). Language Diversity Endangered. Satya Dev Jha. p. 93.
- ↑ International Committee on Urgent Anthropological and Ethnological Research, International Union of Anthropological and Ethnological Sciences International Committee. Bulletin. International Union of Anthropological and Ethnological Sciences. p. 58.
- ↑ Asiatic Society of Bengal (1968). Journal of the Asiatic Society of Bengal. Oxford University. p. 197.
వెలుపలి లింకులు[మార్చు]
మూస:Tribes of Arunachal Pradesh మూస:Hill tribes of Northeast India