అన్నపూర్ణ దేవి మందిర్ (వారణాసి)
| అన్నపూర్ణాదేవి ఆలయం | |
|---|---|
| अन्नपूर्णा देवी मंदिर | |
 దేవత అన్నపూర్ణా దేవి శివుడికి ఆహారాన్ని సమర్పిస్తున్న చిత్రమైన చిత్రణ | |
  వారణాసి జిల్లా మ్యాప్‌లో ఆలయ స్థానం | |
| భౌగోళికం | |
| భౌగోళికాంశాలు | 25°19′04″N 82°58′26″E / 25.317645°N 82.973914°E |
| దేశం |  India |
| రాష్ట్రం | ఉత్తర ప్రదేశ్ |
| జిల్లా | వారణాసి |
| ప్రదేశం | విష్వఈశ్వరగంజ్, వారణాసి |
| ఎత్తు | 80[1] మీ. (262 అ.) |
| సంస్కృతి | |
| దైవం | అన్నపూర్ణ దేవి |
| ముఖ్యమైన పర్వాలు | అన్నాకుత్ |
| వాస్తుశైలి | |
| నిర్మాణ శైలులు | నగారా నిర్మాణ శైలి |
| చరిత్ర, నిర్వహణ | |
| నిర్మించిన తేదీ | 1729 |
| సృష్టికర్త | బాజీరావు I మరాఠా పేష్వా బాజీ రావు |
అన్నపూర్ణ దేవి మందిర్ (హిందీ: अन्नपूर्णा देवी मंदिर) వారణాసిలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ హిందూ దేవాలయాలలో ఒకటి. ఈ ఆలయం హిందూ ధర్మంలో గొప్ప ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. ప్రస్తుత అన్నపూర్ణ మందిరాన్ని 18వ శతాబ్దంలో మరాఠా మొదటి పీష్వా బాజీరావ్ నిర్మించాడు.[2][3][4][5]
చరిత్ర
[మార్చు]అన్నపూర్ణ దేవి మందిరాన్ని 1729 ADలో మరాఠా పేష్వా బాజీ రావు నిర్మించాడు.[4][6]
నిర్మాణం
[మార్చు]ఈ ఆలయం నగారా శిల్పకళలో నిర్మించబడింది, పెద్ద స్తంభాల వాకిలితో గర్భగుడి ఉంది, ఇందులో అన్నపూర్ణ దేవి చిత్రం ఉంటుంది. ఈ ఆలయంలో దేవత రెండు విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి; ఒకటి బంగారంతో, మరొకటి ఇత్తడితో. ఇత్తడి విగ్రహం రోజువారీ దర్శనం కోసం అందుబాటులో ఉంది. బంగారు విగ్రహాన్ని సంవత్సరానికి ఒకసారి మాత్రమే చూడవచ్చు; అన్నకూట్ రోజున.[4]
పురాణాలు
[మార్చు]హిందూ పురాణాలలో, ఈ ఆలయం మూలం వెనుక రెండు ప్రసిద్ధ నమ్మకాలు ఉన్నాయి.
ఒక నమ్మకం ప్రకారం, ఒకసారి పార్వతీ దేవి తన భర్త శివుని మూడు కళ్లనూ మూసేసింది. దీంతో ప్రపంచమంతా అంధకారంతో నిండిపోయింది. పార్వతి తన సొగసైన రంగును (గౌరీ రూపం) దొంగిలించింది. ఆమె తన గౌరీ రూపాన్ని తిరిగి పొందేందుకు శివుని సహాయం కోరింది. శివుడు ఆమెను వారణాసిలో అన్న (ఆహారం) దానం చేయమని కోరాడు. అందుకే, ఆమె బంగారు కుండ, గరిటెతో అన్నపూర్ణ (ఆహార దేవత) రూపాన్ని తీసుకుంది, వారణాసిలో ఆహారాన్ని దానం చేసింది.
మరొక నమ్మకం ప్రకారం, ఒకసారి శివుడు ప్రపంచం మొత్తం (ఆహారంతో సహా) మాయ (భ్రమ) అని వ్యాఖ్యానించాడు. ఆహార దేవత అయిన పార్వతికి కోపం వచ్చి, భూమిపై ఉన్న మొత్తం ఆహారాన్ని అదృశ్యం చేయడం ద్వారా ఆహారం ప్రాముఖ్యతను ప్రదర్శించాలని నిర్ణయించుకుంది. ప్రపంచం ఆకలితో బాధపడటం ప్రారంభించింది. శివుడు చివరకు పార్వతి వద్దకు వచ్చి ఆహారం ప్రాముఖ్యతను గుర్తించి, ఆమె తలుపు వద్ద ఆహారం కోసం వేడుకున్నాడు. పార్వతి సంతోషించి, శివునికి తన చేతులతో ఆహారాన్ని సమర్పించి, తన భక్తుల కోసం వారణాసిలో వంటగదిని తయారు చేసింది.
స్థానం
[మార్చు]అన్నపూర్ణా దేవి మందిర్ వారణాసిలోని విశేషేశ్వర్‌గంజ్‌లో ఉంది. ఇది ప్రసిద్ధ కాశీ విశ్వనాథ్ మందిరానికి వాయవ్యంగా 15 మీటర్ల దూరంలో, మణికర్ణిక ఘాట్‌కు పశ్చిమాన 350 మీటర్ల దూరంలో, వారణాసి జంక్షన్ రైల్వే స్టేషన్‌కు 5 కిలోమీటర్ల ఆగ్నేయంగా, బనారస్ హిందూ విశ్వవిద్యాలయానికి ఈశాన్య దిశలో 4.5 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Elevation". Elevation finder. Retrieved 29 June 2015.
- ↑ "Annapurna Devi Mandir". Varanasi.org. Retrieved 29 June 2015.
- ↑ "Bhavani Devi". Varanasi Temples. Retrieved 29 June 2015.
- ↑ 4.0 4.1 "Annapurna Temple in Varanasi". Temple Travel. Archived from the original on 6 April 2015. Retrieved 29 June 2015.
- ↑ "Maa Annapurneshwari Stotram". Bhakti Song. Retrieved 3 January 2019.
- ↑ Karkar, S.C. (2009). The Top Ten Temple Towns of India. Kolkota: Mark Age Publication. p. 11. ISBN 978-81-87952-12-1.