నో బాల్
క్రికెట్‌లో, నో-బాల్ అనేది బౌలరు వేసే ఒక రకమైన చెల్లని డెలివరీ. ఇలాంటి బంతిని వేసినపుడు బ్యాటింగ్ జట్టుకు ఒక పరుగు అదనంగా లభిస్తుంది. చాలా క్రికెట్ ఆటలకు, ముఖ్యంగా ఔత్సాహికులకు వర్తించే అన్ని రకాల నో-బాల్‌ల నిర్వచనాన్ని MCC క్రికెట్ చట్టాల నుండే తీసుకుంటారు.[1]
ఒక నో-బాల్ బంతికి అదనంగా ఒక పరుగు – కొన్ని నిబంధనల ప్రకారం రెండు పరుగులు - వస్తాయి. ఈ పరుగు బ్యాటింగ్ జట్టు మొత్తం స్కోర్‌కు కలుస్తుంది. ఆ బంతి స్థానంలో అదనంగా మరో బంతిని తప్పనిసరిగా వేయాలి. పైగా, బ్యాటరును ఔట్ చెయ్యగల మార్గాల సంఖ్య మూడుకు తగ్గుతుంది. పరిమిత ఓవర్ల క్రికెట్‌లో, నో-బాల్ తర్వాత బ్యాటర్ ఒక ఫ్రీ హిట్ లభిస్తుంది; దీనర్థం, ఆ బంతిని బ్యాటర్ చాలా విధాలుగా ఔటయ్యే ప్రమాదం లేకుండా బంతిని స్వేచ్ఛగా కొట్టే అవకాశం ఉంటుంది.
క్రీజును రేఖను దాటినందువల్ల నో-బాల్ అవడం ప్రత్యేకించి పొట్టి క్రికెట్‌లోసర్వసాధారణం. ఫాస్ట్ బౌలర్లు స్పిన్ బౌలర్ల కంటే ఎక్కువగా నో-బాల్‌లు వేస్తారు. బౌలర్ వెనుక పాదం రిటర్న్ క్రీజ్‌ని తాకినా, లేదా బాగా దూరంగా ఉన్నా కూడా అది నో-బాల్ అవుతుంది. బౌలరు వేసిన బంతి ప్రమాదకరంగా గానీ, అన్యాయంగా గానీ ఉంటే అంపైర్ దాన్ని నో-బాల్‌గా నిర్ధారించవచ్చు. వేగవంతమైన షార్ట్ పిచ్ డెలివరీ ("బౌన్సర్") గానీ, హై ఫుల్-టాస్ డెలివరీ ("బీమర్") గానీ వేస్తే, ఉద్దేశపూర్వకంగా రేఖను అతిక్రమించడం గానీ చేస్తే దాన్ని ప్రమాదకరమైన బౌలింగుగా పరిగణిస్తారు.
బీమరు అన్యాయమైన డెలివరీ కాబట్టి నో-బాల్ అని ఇచ్చినప్పటికీ, అది ప్రమాదకరమైనది కాదని నిర్ధారించుకుని అంపైరు హెచ్చరిక లేదా సస్పెన్షన్‌కు చెయ్యకపోవచ్చు.[2]
ఉద్దేశపూర్వక బీమర్లు వెయ్యడం, ఉద్దేశపూర్వకంగా అతిక్రమించడం వంటి కారణాల వల్ల బౌలరును వెంటనే బౌలింగ్ నుండి సస్పెండ్ చేయవచ్చు. దానిపై రిపోర్టు చెయ్యవచ్చు. ఇతర ప్రమాదకరమైన, అన్యాయమైన నో-బాల్‌లకు, లేదా బంతిని విసిరినందుకు, వాటిని పదేపదే చేస్తే బౌలరుకు, జట్టుకూ అదనపు పరిణామాలు కలగవచ్చు. బౌలరును, గేమ్‌ మొత్తం బౌలింగ్ చేయకుండా సస్పెండ్ చేయవచ్చు. అతని బౌలింగ్ చర్యపై తగు సర్దుబాటు చర్యలు తీసుకోవలసి రావచ్చు.
కారణాలు[మార్చు]
అనేక కారణాల వల్ల నో-బాల్ అని ప్రకటించవచ్చు, [1] [3] [4] [5] సాధారణంగా దిగువ ఇచ్చిన మొదటి నియమాన్ని ( ఫ్రంట్ ఫుట్ నో-బాల్ ) బౌలరు ఉల్లంఘిస్తాడు. ప్రమాదకరమైన లేదా అన్యాయమైన బౌలింగ్ ఫలితంగా కూడా నో-బాల్ గా ప్రకటించవచ్చు.
ఒక బంతి నో-బాల్, వైడ్-బాల్ రెండూ అయితే, దాన్ని నో-బాల్ గా పరిగణిస్తారు.[1]
అంపైర్ కింది పరిస్థితులలో ఏది సరిపోయినా నో-బాల్ అని పిలుస్తాడు:
బౌలర్ చేసే చట్టవిరుద్ధమైన చర్య[మార్చు]
పాదాల స్థానం[మార్చు]
- బౌలర్ ముందుకాలు నేలపై ఆనుకునేటపుడు ముందు పాదంలో కొంత భాగం కూడా పాపింగ్ క్రీజ్ వెనుక (నేలపై గానీ, గాలిలో గానీ) లేకుండా బౌలింగ్ చేస్తే అది నోబాలవుతుంది. బౌలరు ముందు పాదం క్రీజు వెనుకనే పడి, రేఖ మీదుగా జారిపోతే, అది నో బాల్ అవదు. పాదం నేరుగా క్రీజు దాటి ఆనితేనే అది నో బాల్ అవుతుంది. ఉదాహరణకు, ఒక స్పిన్ బౌలర్ తన కాలివేళ్ళ భాగంలో బూట్లకు ఉండే స్పైక్‌లను పూర్తిగా క్రీజుకు ఆవల ఆన్చి, ఆ తరువాత మడమను ఆ రేఖ వెనుక గాలిలో ఉంచడం చట్టబద్ధమే. పాదంలో కొంత భాగం రేఖకు వెనుకనే ఉంది అని బౌలరు తప్పనిసరిగా అంపైర్‌ను తృప్తి పరచాల్సి ఉంటుంది.[1] పెద్ద ఆటలలో ఇది ఇప్పుడు టెలివిజన్ రీప్లే ద్వారా సూక్ష్మమైన పరిశీలనకు లోబడి ఉంటుంది. అంపైరు ఇచ్చే తీర్పులో బౌలరుకు సందేహ ప్రయోజనాన్ని చేకూర్చేందుకు ఇలా అనుమతించడం ఇటీవలి అభ్యాసం. గమనిక: క్రీజ్ అంటే, పెయింటు వేసిన రేఖ లోపలి అంచుని సూచిస్తుంది, రేఖనే కాదు.
- బౌలర్ ముందు పాదంలో కొంత భాగమూ, అతని వెనక పాదం ల్యాండ్ అయిన ప్రాంతమూ, వికెట్‌కు ఒకే వైపున - గాలిలో గానీ, నేలకు ఆనినపుడూ గానీ - ఉండని పక్షంలో అది నోబాలౌతుంది.
- బౌలరు వెనక పాదం పూర్తిగా రిటర్న్ క్రీజులో లేకుండా బౌలింగ్ చేస్తే అది నో-బాలవుతుంది. పాదంలో ఏ భాగమైనా రేఖకు వెలుపల - అది గాలిలో గానీ, నేలపై గానీ- ఉండటం చట్టవిరుద్ధం.
డెలివరీ పద్ధతి[మార్చు]
- డెలివరీ సమయంలో బౌలర్ నాన్-స్ట్రైకర్ వికెట్‌ను పడేస్తే (అతను నాన్-స్ట్రైకర్‌ను రనౌట్ చేయడానికి ప్రయత్నిస్తే తప్ప).
- అంపైర్‌కు తెలియజేయకుండా బౌలరు బౌలింగ్ చేసే చేతిని మార్చినట్లయితే.
- అంపైర్‌కు తెలియజేయకుండా బౌలరు తాను బౌలింగ్ చేసే వికెట్ వైపు మార్చినట్లయితే.
- మ్యాచ్‌కు ముందే పరస్పర అంగీకారం పొందని పద్ధతిలో బౌలింగు చేస్తే (ఉదాహరణకు అండర్ ఆర్మ్ బౌలింగ్)
- "డెలివరీ స్ట్రైడ్"లోకి ప్రవేశించే ముందు బౌలరు, బంతిని స్ట్రైకర్ వికెట్ వైపు విసిరితే.
- బౌలర్ బౌలింగ్ కాకుండా, బంతిని విసిరితే (త్రోయింగ్).
- స్ట్రైకర్ ఎండ్‌లో పాపింగ్ క్రీజ్‌కు చేరుకోవడానికి ముందు బంతి ఒకటి కంటే ఎక్కువసార్లు బౌన్స్ అయితే లేదా నేలపై దొర్లితే.[1]
- 10 అడుగులుండే పిచ్ పూర్తి వెడల్పు లోపు బంతి బౌన్స్ కాకపోతే.
- స్ట్రైకర్ వికెట్ లైన్ కంటే ముందే బంతి ఆగిపోతే
అన్యాయమైన / ప్రమాదకరమైన బౌలింగ్[మార్చు]
- బంతి అసలు నేలను తాకకుండా నేరుగా బ్యాటరు వద్దకు, నడుము కంటే పైన (ఈ డెలివరీని బీమర్ అంటారు) వస్తే. పాపింగ్ క్రీజ్‌లో బ్యాటర్ నిటారుగా నిలబడి ఉన్నప్పుడు 'నడుము' అంటే ప్యాంటు పైభాగం. [3]
- బౌలర్ ఏదైనా ఫాస్ట్ షార్ట్ పిచ్ బాల్ (బౌన్సర్) వేస్తే, దాని పథాన్నీ, బ్యాటరు నైపుణ్యాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకుంటే, అది ప్రమాదకరమని తోచినపుడు. [3]
- బౌలరు బంతిని బౌన్స్ చేసి, బ్యాటర్‌ను తల కంటే పైన ఎత్తులో పోతే [1]
- బౌలర్ పదేపదే బౌన్స్ చేసి, బ్యాటరు తల కంటే ఎత్తులో పోయేలా వేస్తూ ఉంటే, పైన పేర్కొన్న విధంగా ప్రమాదకరమైనది కాకపోయినా, లా 41 ప్రకారం అంపైరు దాన్ని అన్యాయమైన బౌలింగుగా పరిగణించి ఆంక్షలు విధించవచ్చు.[3]
ఫీల్డర్ చేసే చట్టవిరుద్ధమైన చర్యలు[మార్చు]
- బంతి బ్యాటరును లేదా బ్యాట్‌ను తాకేలోపు గాని, బంతి స్టంపుల రేఖను దాటేలోపు గానీ, వికెట్ కీపరు తన శరీరంలోని ఏదైనా భాగాన్ని స్టంపుల రేఖను దాటి ముందుకు వస్తే [4]
- ఫీల్డరు (బౌలర్‌తో సహా) తన శరీరంలోని ఏదైనా భాగాన్ని పిచ్‌పై ఉంచితే (గాలిలో గానీ, నేలపై గానీ). [5]
- ఫీల్డరు బంతిని స్ట్రైకర్‌కు లేదా అతని బ్యాట్‌కు తాకడానికి లేదా అతని వికెట్‌ను దాటడానికి ముందే అడ్డగించినట్లయితే. ఆ బంతి వెంటనే డెడ్ అవుతుంది కూడా.
- లెగ్ సైడులో, బ్యాటర్ క్రీజుకు వెనుక ఇద్దరు కంటే ఎక్కువ ఫీల్డర్లు ఉంటే .
- కొన్ని ఆట పరిస్థితులలో, ఫీల్డర్ల ప్లేస్‌మెంట్‌పై మరిన్ని పరిమితులు వర్తిస్తాయి. ఉదాహరణకు వన్ డే ఇంటర్నేషనల్ క్రికెట్‌లో, a) ఆన్ సైడులో, బి) 30-గజాల సర్కిల్ వెలుపల ఐదుగురు కంటే ఎక్కువ ఫీల్డర్లు ఉండకూడదు (బౌలరు ఈ ఐదుగురి లెక్కలోకి రాడు)
నో బాల్ అని ప్రకటించే అంపైర్[మార్చు]
డిఫాల్ట్‌గా, బౌలర్ ఎండ్‌లో ఉండే అంపైర్ నో-బాల్‌కి అని ప్రకటిస్తాడు. బంతి ఎత్తుపై తీర్పు అవసరమైనప్పుడు (బీమర్లు, షార్ట్ బాల్‌ల కోసం), బ్యాటరు ఎండ్‌లో ఉండే అంపైరు సిగ్నల్‌ ఇస్తూ అతనికి సహాయం చేస్తాడు.
వికెట్ పడిన సందర్భంలో, ఆ వికెట్ పడిపోయిన తర్వాత కూడా అంపైర్ నో-బాల్ ప్రకటించి, బ్యాటర్‌ను వెనక్కి పిలవవచ్చు. బౌలరు బంతిని విసురుతున్నాడని (త్రో) ఏ అంపైరైనా ప్రకటించవచ్చు గానీ, స్ట్రైకర్ ఎండ్‌లో ఉండ్ అంపైరు దాన్ని మెరుగ్గా గమనించగలడు కాబట్టి, ప్రాథమిక బాధ్యత అతనిదే అవుతుంది.
వికెట్-కీపరు, ఫీల్డర్లు తమ స్థానాలను ఉల్లంఘిస్తే స్ట్రైకర్ ఎండ్‌లో ఉండే అంపైరు నో-బాల్ ఇస్తాడు. అయితే ఫీల్డర్ వికెట్‌పై చొరబడినట్లైతే బౌలర్ ఎండ్‌లో ఉండే అంపైరు నో-బాల్ ఇస్తాడు. [6]
బౌలర్ ఎండ్‌లో ఉండే అంపైరు మొదట్లో ఒక చేతిని అడ్డంగా చాపి, "నో-బాల్" అని పిలుస్తూ, ఫుట్-ఫాల్ట్ నో-బాల్‌ను సూచిస్తాడు. నో-బాల్‌కు ఇతర కారణాలు, ఉదా. ఫీల్డర్ యొక్క చట్టవిరుద్ధమైన స్థానం, బంతిని విసిరడం లేదా డెలివరీ యొక్క ఎత్తు - వీటిని మొదట్లో స్క్వేర్ లెగ్ అంపైర్ నిర్ణయిస్తాడు. అతను తన తీర్పును బౌలర్ ఎండ్ అంపైర్‌కు సూచిస్తాడు.
బాల్ డెడ్ అయినప్పుడు, అంపైర్ స్కోరర్‌లకు కనబడేలా నో-బాల్ హ్యాండ్ సిగ్నల్‌ను మళ్ళీ చూపిస్తూ, వారు గమనించేదాకా అలా చేస్తాడు.
ప్రభావాలు[మార్చు]
ఔటివ్వడం[మార్చు]
నో బాల్‌లో, బ్యాటర్‌ను బౌల్డ్, లెగ్ బిఫోర్ వికెట్, క్యాచ్, స్టంప్డ్ లేదా హిట్ వికెట్ ఇవ్వకూడదు. రనౌట్ మాత్రం చేయవచ్చు. బంతిని రెండుసార్లు కొట్టినా, ఫీల్డర్లను అడ్డుకున్నా కూడా నో-బాల్‌లో ఔటివ్వవచ్చు. ఈ విధంగా నో-బాల్ పిలుపు, బౌలర్‌కు ఆపాదించబడే మార్గాల్లో వికెట్ కోల్పోకుండా బ్యాటరును రక్షిస్తుంది గానీ, కానీ బ్యాటర్ పరుగు వలన లేదా ప్రవర్తనకు ఆపాదించబడిన మార్గాల్లో కాదు.
చెల్లే డెలివరీలో అయినట్లే, నో-బాల్‌లో కూడా బ్యాటరు పరుగు కోసం ప్రయత్నించకుండా రన్ అవుట్ కూడా అవ్వవచ్చు. స్టంప్ చేయబడే సందర్భానికి మాత్రం మినహాయింపు. అంటే బ్యాటర్ పరుగు తీసేందుకు ప్రయత్నించకపోతే, మరొక ఫీల్డర్ జోక్యం లేకుండా వికెట్ కీపర్ వికెట్‌ను కింద పడవేస్తే అది అవుట్ కాదు. బ్యాటరు పరుగు కోసం ప్రయత్నించినట్లయితే మాత్రం, కీపర్ బ్యాటర్‌ను రనౌట్ చేయగలడు.
పరుగులు[మార్చు]
నో బాల్ వేసినప్పుడు, బ్యాటింగ్ చేసే జట్టుకు పరుగులు వస్తాయి. టెస్ట్ క్రికెట్, వన్ డే ఇంటర్నేషనల్ క్రికెట్, T20 ఇంటర్నేషనల్ క్రికెట్‌లో, ఒక పరుగు వస్తుంది. కొన్ని దేశీయ పోటీలలో, ప్రత్యేకించి వన్డే క్రికెట్ పోటీలలో, రెండు పరుగులు ఇస్తారు. అటువంటి పరుగులన్నీ ఎక్స్‌ట్రాలుగా చూపిస్తారు. బ్యాటింగ్ జట్టు స్కోరుకు వీటిని కలుపుతారు. కానీ బ్యాటర్ ఖాతా లోకి రావు. స్కోరింగ్ కోసం, నో-బాల్‌లను బౌలరు తప్పుగా పరిగణిస్తారు (ఉల్లంఘన చేసింది ఫీల్డరు అయినప్పటికీ). వారి బౌలింగ్ విశ్లేషణలో బౌలర్ రికార్డుకు వ్యతిరేకంగా నమోదు చేస్తారు.
అదనంగా, బ్యాటర్ నోబాల్‌ను కొట్టి సాధారణ పరుగులను కూడా తీసుకోవచ్చు. అవి అతని స్కోరుకే కలుపుతారు. అతను దానిని కొట్టకపోతే, బైలు లేదా లెగ్ బైలు స్కోర్ చేయబడవచ్చు. అంపైర్ 'నో-బాల్' ప్రకటించే కారణం (దాన్ని బట్టి వాళ్ళు అందుకు తీసుకునే సమయం), కాల్ వేగం, డెలివరీ వేగం, బ్యాటర్ ప్రతిచర్యల ఆధారంగా, బ్యాటర్ మరింత దూకుడుగా షాట్ ఆడగలడు. నోబాల్ అని తెలిసాక, తాను ఔట్ అవనని తెలుస్తుంది కాబట్టి, తగినంత సమయం ఉంటే దూకుడుగా షాత్ క్జొట్టగలడు.
అదనపు డెలివరీ[మార్చు]
నో-బాల్ ఒక ఓవర్‌లో (సాధారణంగా సిక్స్) డెలివరీలలో ఒకటిగా పరిగణించబడదు, కాబట్టి అదనపు డెలివరీ తప్పనిసరిగా బౌల్ చేయాలి.
ఫ్రీ హిట్[మార్చు]
ఆట జరిగే టోర్నమెంటు నిబంధనల్లో ఫ్రీ హిట్ ఉంటే నో బాల్ వేసిన తరువాత వేసే బంతిని ఫ్రీ హిట్ అని అంపైరు ప్రకటిస్తాడు.
ఫ్రీ హిట్ బంతిని కూడా నో-బాల్ గానో, వైడ్ గానీ వేస్తే, మళ్ళీ తర్వాతి బంతి కూడా ఫ్రీ హిట్టే అవుతుంది. బౌలర్ ఒక చట్టబద్ధమైన 'ఫ్రీ హిట్' బాల్‌ను వేసిన తర్వాతనే, ఆ బంతిని ఓవరు లోని 6 బంతుల్లో ఒకదానిగా పరిగణిస్తారు.
ఇవి కూడా చూడండి[మార్చు]
- పాకిస్తాన్ క్రికెట్ స్పాట్ ఫిక్సింగ్ కుంభకోణం - దీనిలో బెట్టింగ్ స్కామ్‌లో భాగంగా ఉద్దేశపూర్వకంగా నో బాల్స్ వేసారు
- వైడ్ బాల్
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 "Law 21 – No ball". MCC. Retrieved 29 September 2017.
- ↑ "2017 code 2nd Edition" (PDF). MCC. Retrieved 8 January 2019.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 "Law 41 – Unfair play". MCC. Retrieved 29 September 2017.
- ↑ 4.0 4.1 "Law 27 – The wicket-keeper". MCC. Retrieved 29 September 2017.
- ↑ 5.0 5.1 "Law 28 – The fielder". MCC. Retrieved 29 September 2017.
- ↑ Marylebone Cricket Club, Tom Smith's Cricket Umpiring and Scoring, Marylebone Cricket Club, 2019