శివరాజ్ ఆచార్య కౌండిన్య

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
శివరాజ్ ఆచార్య కౌండిన్య
కాఠమండు 2002లో
వ్యక్తిగత వివరాలు
జననం
శివరాజ్ ఆచార్య కౌండిన్య

(1941-02-02) 1941 ఫిబ్రవరి 2 (వయసు 83)
నేపాల్
మరణం2017-08-31
జీవిత భాగస్వామినారాయణీ దేవి
నివాసంకాఠ్మండు, నేపాల్
కళాశాలత్రిభువన్ విశ్వవిద్యాలము, ఆగరా విశ్వవిద్యాలయము, సంపూర్ణానంద సంస్కృత విశ్వవిద్యాలయము,

శివరాజ్ ఆచార్య కౌండిన్య (2 ఫిబ్రవరి 1941-31 ఆగష్టు 2017) ఒక ప్రముఖ సంస్కృత పండితులు, వేద (శుక్లయజుర్వేది), విద్యావేత్త, కల్పశాస్త్రంపై పెక్కు అభిరుచి కలిగినవారు. అద్భుతమైన భాషావేత్త, వ్యాకరణవేత్త, నిఘంటువు, వేదాంగ జ్యోతిష్కులు, వేదాంగ నిపుణులు . సంస్కృత విద్యాభివృద్ధికి సుదీర్ఘ పోరాటం చేసినవారిలో ప్రముఖులు. సంస్కృత విద్యను సమతుల్యం చేసి అందరికీ అందుబాటులోకి తీసుకురావాలనే ప్రదర్శనను ప్రదర్శించారు. సంస్కృత విద్యను శాస్త్రీయ లేదా సాధారణ విద్య రూపంలో నిర్వహించవచ్చు అని నిరూపించినవారు.

జీవిత విశేషాలు[మార్చు]

ఆచార్య కౌండన్య నేపాల్‌లోని గణ్డకీ ప్రాంతంలోని త్రితుంగజనపదం (తనహుఁ జిల్లా) లో జన్మించారు. ప్రాథమిక విద్య కాఠమండులో అభ్యసించారు. వేదాంతము, సాహిత్యము, దర్సనశాస్త్రములులో ఎం.ఏ పూర్తిచేసాక, వారాణసి లో సంపూర్ణానంద సంస్కృత విశ్వవిద్యాలయములో వైదిక విద్య, వేదాంతములో, ధ్వనిశాస్త్రములో వాచస్పతి బిరుదును సంపాదించారు. తన జీవితంలో వేద, వేదాంగ, వేదోపాంగ, స్మృతి, పురాణముల ఇంకా సంస్కృత సాహిత్యాల అధ్యయనం, సమానముగా గ్రంథ రచనలకోసం, సంస్కృత శిక్షలకోసము జీవితాన్ని ధారపోసారు. తన ఐదు కుమారులకు తనస్వకీయ శిక్షణతోనే సంస్కృతం నేర్పించారు. ప్రథమ పుత్రుడు వేదాచార్యులు, ఇతర మీమాంసాచార్యులు గ్రంథాలను, వేదవిద్యను అధ్యయనం చేసి, విశ్వవిద్యాలయం లో అధ్యాపకుడు అయ్యారు. మిగతా పుత్రులను కూడా వేద వ్యాకరణంలో అధ్యాపకలుగా తీర్చిదిద్దారు. విశిష్ట విద్వాన్ శివరాజ్ ఆచార్య విశ్వవిద్యాలయములో 36 సంవత్సరములు వేదాంత విద్యను బోధించారు. ఇతను 50 కిపైగా గ్రంథ రచనలు చేసారు.

రచనల జాబితా[మార్చు]

వీరు ప్రధానంగా భాష, వ్యాకరణం, శబ్దశాస్త్రం, వేదాంగం, జ్యోతిష్యం ఇంకా అనేక వేద గ్రంధాలకు సంబంధించిన గ్రంథాలను ప్రచురించడం, ప్రసంగించడం, సవరించడం అనువదించడం వంటి పనిని చేసారు. వీటిలో నవీన లోక-వేదసాధరణ మహాశిక్ష అనే 'కాండిన్యయన శిక్ష' [1] పాణినీయ శిక్ష ఇంకా నారదీయ శిక్షల యొక్క హిందీ వివరణ [2], మనుస్మృతి యొక్క హిందీ భాష్యం ముఖ్యమైనవి. మధ్యందినీయ-వాజసనేయీ-శుక్లయజుర్వేదినాం సదాచారకర్మ-సంస్కారకర్మ-శ్రాద్ధకర్మాదివైదికమంత్రసంగ్రహ అనే కర్మకాండ ఆధారిత గ్రంథాన్ని సంకలనం చేసి సంధ్యోపాసనపద్ధతి, బ్రహ్మయజ్ఞపద్ధతి వంటి వాటిని సవివరమైన పరిచయం, చర్చలతో ప్రచురించారు. [3] వేదభాషనిఘంటు అనే కొత్త సంస్కృత నిఘంటువును కూడా రచించాడు. ఇందులో ఋగ్వేదం నుండి నేటి వరకు సంస్కృత భాషలోని పదాలు వాటి అర్థాలతో పాటు అక్షరరూపంలో సంకలనం చేయబడ్డాయి. అందులో ఒక భాగం భూలోకకాండ కింద ఇంకో భాగము దేవవర్గ , బ్రహ్మవర్గలలో ప్రచురించబడినాయి..

అతను 1500 సంవత్సరాలుగా ఉపయోగించని పురాతన జ్యోతిషశాస్త్ర గ్రంథమైన వేదాంగ జ్యోతిష్యానికి కొత్త వివరణ ఇవ్వడం ద్వారా ఇంకా వేద-తిథిపత్రం ( పంచాంగం ) సృష్టించడం ద్వారా వేద జ్ఞానం ఇంకా జ్యోతిష్య రంగంలో విశేష కృషి చేశారు. అతను భారతీయ జ్యోతిషశాస్త్రముపై వేదాంగజ్యోతిష్యము అనే ముఖ్యమైన పుస్తకాన్ని ప్రచురించాడు. ఈ పుస్తకాలను ప్రముఖ ప్రచురణకర్త చౌఖాంబ విద్యాభవన్ ( ఢిల్లీ, వారణాసి ) ప్రచురించింది. [4]

ఇతను బ్రహ్మమీమాంససుత్రానికి కొత్త భాష్య గ్రంథాన్ని ప్రచురించారు. సూత్రార్ధము హిందీలో ఇవ్వబడినది. కొన్ని చోట్ల శంకరభాష్యానికి భిన్నముగా కొంత వివరణ ఇచ్చారు. 1980లో కావ్యప్రకాశానికి హైమవతి అనే సంస్కృత వ్యాఖ్య ను రచించారు.

ఇతను నేపాలీ ధ్వనివిజ్ఞానము, ఉచ్చారణ శిక్ష [5] ఇంకా జిమ్‌దో నేపాలీ భాసా [6] అనే పుస్తకాలను వ్రాయడం ద్వారా నేపాలీ ఫోనెటిక్స్ ఇంకా వ్యాకరణానికి కూడా సహకారం అందించాడు. అతను నేపాల్ యొక్క మూల కవి భానుభక్త ఆచార్య యొక్క రామాయణాన్ని కూడా సవరించాడు.

సంస్కృతంలో[మార్చు]

నేపాలీలో[మార్చు]

బాహ్య లింకులు[మార్చు]

  1. https://www.amazon.co.uk/Kaundinyayan-Shiksha-Shivraj-Acharya-Kaundinya/dp/B00JAHCH0A
  2. "संग्रहीत प्रति". Archived from the original on 3 जनवरी 2017. Retrieved 3 जनवरी 2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |archive-date= (help)
  3. "संग्रहीत प्रति". Archived from the original on 3 जनवरी 2017. Retrieved 3 जनवरी 2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |archive-date= (help)
  4. "संग्रहीत प्रति". Archived from the original on 3 जनवरी 2017. Retrieved 3 जनवरी 2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |archive-date= (help)
  5. अाचार्य, शिवराज नेपाली वर्णाेच्चारणशिक्षा Archived 2017-01-03 at the Wayback Machine (२०३१[1974]),साझा प्रकाशन, काठमाडौँ।
  6. अाचार्य, शिवराज जिम्दाे नेपालि भासा Archived 2017-01-04 at the Wayback Machine(२०३०[1973]),शिवराज अाचार्य, काठमाडौँ।