అశ్వగంధ

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search

అశ్వగంధ ( పెన్నేరుగడ్డ )
ఢిల్లీలోని టాల్కోతార గార్డెన్లో అశ్వగంధ మొక్క
శాస్త్రీయ వర్గీకరణ
Kingdom:
(unranked):
(unranked):
(unranked):
Order:
Family:
Genus:
Species:
W. somnifera
Binomial name
Withania somnifera
Synonyms

Physalis somnifera

Withania somnifera

అశ్వగంధ[మార్చు]

అశ్వగంధ (ఆంగ్లం Ashwagandha) ఒక విధమైన ఔషధ మొక్క.దిన్నె విథనీయా సామ్నీఫెరా, ఇండియన్ గిన్సెన్గ్ అని కుడా వ్యవహరిస్థారు. అష్వగన్ద ఆయుర్వేదం వైద్యంలో చాలా ముఖ్యమైనది . దీనిని " king of Ayurveda" అంటారు . మహావృక్షాలు మొదలకుని గడ్డిపరకలదాకా ప్రకృతిలో మానవునికి కావలసిన ఔషధ వనరుల్ని సమకూర్చేవే. మానవ మనుగడకి దోహదం చేసేవే. అదీకాక ఈ వనరులన్నీ మనకి అందుబాటులో ఉన్నవే. అయితే చాలావాటిని మనం అశ్రద్ధ చేస్తున్నాం అనడంలో పొరపాటేమీ లేదు. ప్రతి మొక్కనీ మనం ఇష్టపూర్వకంగా శ్రద్ధగా పెంచితే 'పెరటి చెట్టు వైద్యానికి పనికిరాకుండా పోదు. అనేక రకాల మొక్కల్లో కొన్ని పొదలమాదిరిగా పెరుగుతాయి. అటువంటిదే అశ్వగంధ. దీని శాస్త్రీయనామం విధానియా సోమ్నిఫెరా. ఇది సొలనేసీ కుటుంబానికి చెందిన మొక్క. ఇది కేవలం 35-75 సెంటీమీటర్ల ఎత్తులో అంటే, 1.25 మీటర్ల ఎత్తులో గుబురుగా పొదలా పెరిగే మొక్క. దీని కాండం నుండి చిరుకొమ్మలు విశాలంగా పెరిగి, దట్టమైన ఆకులు పెరుగుతాయి. కాండం, కొమ్మలతో మొత్తం మొక్క నూగు వెంట్రుకల మాదిరిగా ఉంటుంది. దీని పువ్వులు ఆకుపచ్చరంగులో ఉండి, పండ్లు ఎరుపు, ఆరంజి రంగుల్లో ఉంటాయి. అశ్వగంధ మొక్క వేళ్ళు పొడవుగా, ఉండి చాలా ఔషధగుణాలు కలిగివుంటాయి. ఇది సాధారణంగా సమశీతోష్ణ ప్రాంతాల్లో విరివిగా పెరుగుతుంది. అందులోను మన భారతదేశంలో విస్తారంగా లభ్యమవుతుంది. దీనిని వ్యవసాయ రీతుల్లో మధ్యప్రదేశ్‌, పంజాబ్‌, సింధీ, రాజస్థాన్‌ల్లో విరివిగా పండి స్తున్నారు. దీనిని బెంగాలీలో అశ్వగంధ అనీ, గుజరాతీలో ఘోడాకూన్‌, ఆసన్‌, అసోడా అనీ, హిందీలో అస్‌గంధ్‌ అనీ, కన్నడలో అంగర్‌బేరు, అశ్వగంధి అని, మలయాళంలో అముక్కురమ్‌ అనీ, మరాఠీలో అస్కంథ అనీ, తమిళంలో అముక్కిర, అసువగంధి అనీ, తెలుగులో పెన్నేరుగడ్డ, పన్నీరు, పులివేంద్రం, వాజిగంధి అనీ వ్యవహరిస్తూవుంటారు. దీని వేరు, ఆకులు, పండ్లు, విత్తనాలు కూడా చాలా ఉపయోగపడతాయి. ఆయుర్వేద వైద్యపరంగా అశ్వగంధి లేహ్యం గురించి తెలియని వారుండరంటే అతిశ యోక్తి కాదు. అశ్వగంధి మత్తు కలిగించే ఔషధంగాను, మంచి పుష్టినీ బలాన్ని చేకూర్చేదిగాను, ఉదరసంబంధవ్యాధులకు దివౌషధంగాను, జ్ఞాపక శక్తిని అత్యంత వేగంగా పెంచే ఔషధంగాను, ఎంతగానో ఉపయోగపడుతుంది. అంతేకాకుండా, కేన్సర్‌కి దీనిని మించిన ఔషధం మరొకటి లేదంటే, ఆశ్చర్యపడనక్కర్లేదు. ఈ రోజుల్లో చాలామంది ఎదుర్కుంటున్న ఒత్తిడిని నివా రించడంలో దీనికిదే సాటి. నీరసాన్ని, నిస్త్రా ణని దగ్గరకి రానివ్వదు. కండరాల వ్యాధులకి ఎంతగానో ఉపయోగపడుతుంది. విషాన్ని హరించే శక్తి దీనికి అమితంగా ఉంది. అలా గే యాంటీ ఆక్సిడెంట్‌, యాంటీ ఆర్థ్రైటిక, యాంటీ బాక్టీరియల్‌, యాంటీ డిప్రెసంట్‌గా అశ్వగంధి అవెూఘంగా పనిచేస్తుంది. ఈ అశ్వగంధిలో విథనోలైడ్స్‌, ఆల్కలైడ్స్‌, మళ్ళీ వీటిలో విథ నోన్‌, విథాఫెరిన్‌ ఎ, విథనొలైడ్‌ 1, విథసోమిడినెస్‌, విథనోలై డ్‌ సి, కస్కో హైగ్రైన్‌, అన హైగ్రైన్‌, ట్రొఫైన్‌, సూడో ట్రోఫైన్‌, అన ఫెరైన్‌, ఇసో పెల్లా, టిరైన్‌, 3-ట్రిపిల్‌టీ గ్లోరైట్‌నే రసాయనాలు ఉంటాయి. ఇవికాక, ప్రొలైన్‌, వలైన్‌, ట్రయోసిన్‌, అలనైన్‌, గ్లైసిన్‌, హైడ్రాక్సిప్రొలైన్‌, అస్పార్టిక యాసిడ్‌, గ్లుటా మిక యాసిడ్‌, సిస్టయిన్‌, గ్ల్రైకోసైడ్‌, గ్లూకోస్‌, క్లోరోజనిక యాసిడ్‌, టానిన్‌, ప్లానోనాయిడ్స్‌, విథనోలైడ్స్‌, అల్కలాయిడ్‌ అనే ఇతర మూల క రసాయనాలు కూడా ఉంటాయి. అశ్వగంధి పొడిని పంచదారతో కలిపి నేతితో తీసుకుంటే నిద్రలేమి తగ్గి మంచి నిద్ర పడుతుంది. ఊబకాయాన్ని నియంత్రిస్తుంది. డిహైడ్రేషన్‌ని తగ్గిస్తుంది. ఎముకలకి మంచి బలాన్ని చేకూరుస్తుంది. పళ్ళని గట్టిపరుస్తుం ది. దంతక్షయాన్ని నిర్మూలిస్తుంది. కీళ్ళ నొపðలు నయం చేస్తుంది. దీని ఆకులు, వేర్లు, పుష్పాలు, కాయలు కురుపులకి, కడుపులో అల్సర్స్‌ని రాకుండా అరికడుతుంది, తగ్గిస్తుంది. వెూకాలు నొపðలకి ఇది మంచి ఔషధం. శరీర ధారుఢ్యాన్ని పెంపొందించ డంలో దీనికిదే సాటి. జీర్ణశక్తిని పెంపొంది స్తుంది. లివర్‌ సంబంధవ్యాధుల్ని అరికడు తుంది. కేన్సర్‌, అల్సర్‌ వంటి వ్యాధుల్ని సమూలంగా నిర్మూలిస్తుంది. కోల్పోయిన జ్ఞాపకశక్తిని తిరిగి ప్రసాదించే గుణం ఈ అశ్వగంధికే ఉందని వైద్యశాస్త్ర నిపుణులు వక్కాణించారు. ఇన్ని గుణాలున్న అశ్వగంధి ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఎంతో డిమాండ్‌ ఉండటం చేత వాణిజ్యపరంగా ఎంతో ప్రాముఖ్యతని కూడా సంతరించుకుంది. ఆయుర్వేద వైద్య విధా నాల్లో తయారవుతున్న అశ్వగంధారిష్టం, అశ్వగంధాది లేహ్యం, అశ్వగంధి లక్సడి మొదలైనవి ఏనాటినుంచో మంచి ప్రాచుర్యం పొంది, అధిక సంఖ్యలో ఎగుమతి అవుతు న్నాయి. దీనిలో ముఖ్యముగా "ఆల్కలోయిడ్లు ", " స్తేరోయిడల్ లాక్తోన్స్" ఉంటాయి . ఆల్కలోయిడ్లు (Alkaloids) :

వితానిన్ (withanine), సోమఫెరిన్ (somniferine), సోమ్నిన్ (somnine), సోమ్ని ఫెరేనిన్ (somniferinie), వితనానిన్ (withananine), సూడో వితనిన్ (pseudoWithanine), త్రోపిన్ (Tropine), సూడో త్రోపిన్ (pseudoTropine),

స్తీరోయిడాల్ లాక్టన్ (Steroidal Lactones) :

వితనోలిదీస్ (withanolides),

ఇవి కాకుండా రెండు ఎకిల్ స్తేరిల్ గ్లుకోసైడ్స్ (Acyl Steryl Glucosides), ఉన్నాయి . పై రసాయనాలు అన్నీ నరాలను ఉత్ప్రేరణ చేయడం, నరాలు వినాచనం కాకుండా కాపాడుతాయి . అశ్వగంధతో ఏ మందు తీసుకున్న దాని పనితనము మెరుగు పరుస్తుంది (It enhanses the property of co-existing molecule), వైద్యపరంగా :

అశ్వగంధ ఉపయోగాలు[మార్చు]

  • కాన్సర్ జబ్బులు రాకుండా కాపాడుతుంది.
  • నరాల నీరసాన్ని తగ్గిస్తుంది,
  • రక్తపోటు, మధుమేహ వ్యాధుల నియంత్రణలో సహకరిస్తుంది .
  • అశ్వగంధ వ్యక్తి ఒత్తిడిని ఎదుర్కునే సామర్థ్యాన్ని మెరుగు పరుస్తుంది. ఒత్తిడి అడ్రినోకోర్టికోట్రోపిక్ హార్మోన్ (ఎసిటిహెచ్) యొక్క స్రావాన్ని పెంచుతుంది, ఇది శరీరంలో కార్టిసాల్ స్థాయిలను (ఒత్తిడి హార్మోన్) పెంచుతుంది. అశ్వగంధ పొడి కార్టిసాల్ స్థాయిని తగ్గిస్తుంది, ఒత్తిడి సంబంధిత సమస్యలను తగ్గించడానికి సహాయపడుతుంది.
  • అశ్వగంధ డయాబెటిక్ రోగులలో రక్తంలో చక్కెరను ఇన్సులిన్ ఉత్పత్తిని పెంచడం ద్వారా, ఇన్సులిన్ సున్నితత్వాన్ని మెరుగుపరచడం ద్వారా నియంత్రించవచ్చు.
  • మీ జుట్టు కుదుళ్లలో మెలనిన్ ఉత్పత్తిని ఉత్తేజపరచడంలో సహాయపడే అశ్వగంధ. ఇది కోల్పోయిన మెలనిన్ను పునరుద్ధరించడానికి, మీ అకాల జుట్టును తిప్పడానికి సహాయపడుతుంది.
  • అశ్వగంధ మీ వెంట్రుకల ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది. ఇది చుండ్రు, దురద, సోరియాసిస్, తామర, మంట వలన కలిగే ఇతర అలెర్జీ వంటి నెత్తిమీద వ్యాధులను నియంత్రిస్తుంది.[2]
  • అశ్వగంధ మీ నెత్తి, వెంట్రుకల నుండి స్వేచ్ఛా రాశులను ఎదుర్కోవటానికి సహాయపడుతుంది, తద్వారా ఆరోగ్యకరమైన జుట్టు పెరుగుదలను ప్రోత్సహిస్తుంది.
  • మీ శరీరంలోని కార్టిసాల్ స్థాయిలను నిర్వహించడానికి అశ్వగంధ ఒక తక్షణ పరిష్కారం, తద్వారా ఫోలికల్ నష్టం, జుట్టు రాలడాన్ని నియంత్రిస్తుంది.
  • ఇది ఆరోగ్యకరమైన చర్మానికి ముఖ్యమైన సమ్మేళనాలు, ప్రోటీన్ల ఉత్పత్తిని ప్రోత్సహిస్తుంది, చర్మ హైడ్రేషన్ కోసం హైలురోనన్, చర్మాన్ని మృదువుగా ఉంచడానికి ఎలాస్టిన్, చర్మ బలం కోసం కొల్లాజెన్.[3]
  • ఇది పురుషులకు ఆరోగ్యకరమైన జీవనానికి మద్దతు ఇస్తుంది. ఇది సహజమైన టెస్టోబూస్ట్‌ను అందిస్తుంది, కండరాల బలం, ఓర్పు & మానసిక ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది.[4]

అశ్వగంధను ఉపయోగించినప్పుడు జాగ్రత్తలు[మార్చు]

  • అశ్వగంధ జీర్ణశయాంతర ప్రేగులకు కారణం కావచ్చు, కాబట్టి మీరు పెప్టిక్ అల్సర్‌తో బాధపడుతుంటే అశ్వగంధ లేదా దాని మందులు తీసుకునే ముందు వైద్యుడిని సంప్రదించండి.
  • శాస్త్రీయ ఆధారాలు లేనందున, మీరు తల్లిపాలు తాగితే అశ్వగంధను నివారించాలి
  • అశ్వగంధ థైరాయిడ్ హార్మోన్ల ఉత్పత్తిని పెంచుతుంది. కాబట్టి హైపర్ థైరాయిడిజం మందులతో పాటు అశ్వగంధను తీసుకునేటప్పుడు మీ థైరాయిడ్ స్థాయిని క్రమం తప్పకుండా పర్యవేక్షించడం మంచిది.
  • అశ్వగంధ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిని తగ్గించవచ్చు. కాబట్టి మీరు ఇతర డయాబెటిక్ యాంటీ drugs షధాలతో పాటు అశ్వగంధ లేదా దాని సప్లిమెంట్లను తీసుకుంటుంటే చక్కెర స్థాయిలను క్రమం తప్పకుండా పర్యవేక్షించడం మంచిది.

చెడుప్రభావం[మార్చు]

  • ఎక్కువ మోతాదులో ఏక్కువ రోజులు వాడితే గుండెపైన, అడ్రినల్ గ్రాందుల పైన చెడుప్రభావము చూపుతుంది.
  • తిరాయిడ్ గ్రంథిని ఉత్తేజ పరిచి "Hyperthyroid" జాబ్బుకి దారితీయవచ్చు.
  • అశ్వగంధ హైపోథైరాయిడిజాన్ని పరిష్కరించగలదు, ఇది హైపర్ థైరాయిడిజాన్ని కూడా ప్రోత్సహిస్తుంది.
  • గర్భధారణ ఉన్న మహిళలు అశ్వగంధానికి దూరంగా ఉండాలి ఎందుకంటే ఇది అకాల ప్రసవానికి కారణమవుతుంది. అలాగే, తల్లి పాలిచ్చే తల్లులు అశ్వగంధను మౌఖికంగా తీసుకోకూడదు.
  • మీరు అశ్వగంధ తీసుకునేటప్పుడు బెంజోడియాజిపైన్స్, బార్బిటురేట్స్, మద్యపానం వంటి ఉపశమన మందులను మానుకోండి.
  • మత్తు, తలనొప్పి, కడుపు నొప్పి వంటివి మితమైన మోతాదులో తీసుకుంటే అశ్వగంధ వల్ల కలిగే సాధారణ దుష్ప్రభావాలు

అశ్వగంధ మోతాదు[మార్చు]

  • సాధారణ మోతాదు 1-2 టీ స్పూన్ ల అశ్వగంధ చూర్ణాన్ని లేదా 1-2 క్యాప్సూల్స్ పాలు లేదా తేనెతో సేవించేది, ఇలా ఒక రోజుకి రెండుసార్లు సేవించవచ్చు.
  • అశ్వగంధవేర్ల చూర్ణం, పాలు, తేనె,, గింజలు మిశ్రమంతో టానిక్ను తయారు చేయడానికి ఉపయోగించవచ్చు. ఈ టానిక్కు మంచి నిద్ర పట్టడానికి ఉపయోగపడుతుంది. ఇది ఒత్తిడి, ఆందోళనను తగ్గిస్తుంది.
  • అశ్వగంధ ఆకులు పేస్ట్ గా తయారు చేసుకుని గాయాలు, మంటతో కూడిన వాపుకు చికిత్సగా ఉపయోగిస్తారు.
  • తేనెతో అశ్వగంధను తీసుకున్నప్పుడు లైంగిక ఆరోగ్యానికి మంచిది అని చెప్పబడింది.
  • మనం సోయా ఫ్రీ, గ్లూటెన్-ఫ్రీ & జెలటిన్ లేని Pura Vida అశ్వగంధ గమ్మీలను కూడా ప్రయత్నించవచ్చు. ఈ అధిక శక్తి, స్వచ్ఛమైన అశ్వగంధ గమ్మీలు మానసిక ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవడం, ఒత్తిడి ప్రభావాలను తగ్గించడం, మెదడు పనితీరును మెరుగుపరచడంలో చాలా సహాయపడతాయి, పురుషులు & స్త్రీలలో ఓర్పును మెరుగుపరుస్తాయి. ఉత్తమ ఫలితాల కోసం, భోజనానికి 1 గంట ముందు ఖాళీ కడుపుతో గానీ లేదా భోజనం చేసిన 2 గంటల తర్వాత గానీ ఒక గమ్మీని తీసుకోండి.[5]

ఇవికూడా చూడండి[మార్చు]

1.విథనొలైడు

మూలాలు[మార్చు]

  1. "Withania somnifera information from NPGS/GRIN". Archived from the original on 2009-04-09. Retrieved 2008-02-16.
  2. https://vedix.com/blogs/articles/ashwagandha-benefits
  3. https://food.ndtv.com/ayurveda/ashwagandha-the-powerful-health-benefits-and-beauty-benefits-you-need-to-know-1220328
  4. https://www.formen.health/products/shilajith-ashwagandha
  5. https://www.mypuravida.in/products/ayurvedic-ashawagandha?variant=41846744318137
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=అశ్వగంధ&oldid=4102972" నుండి వెలికితీశారు