ఎల్లెన్ కీ
ఎల్లెన్ కరోలినా సోఫియా కీ ( 11 డిసెంబరు 1849 - 25 ఏప్రిల్ 1926) కుటుంబ జీవితం, నైతికత, విద్య రంగాలలో అనేక విషయాలపై స్వీడిష్ భిన్నమైన స్త్రీవాద రచయిత్రి, ఆధునిక బ్రేక్ త్రూ ఉద్యమంలో ఒక ముఖ్యమైన వ్యక్తి. ఆమె విద్య, సంతానోత్పత్తికి పిల్లల-కేంద్రీకృత విధానం యొక్క ప్రారంభ న్యాయవాది, సఫ్రాజిస్ట్ కూడా.
| ఎల్లెన్ కీ | |
|---|---|
.jpg) ఎల్లెన్ కే, 1910 | |
| పుట్టిన తేదీ, స్థలం | ఎల్లెన్ కరోలినా సోఫియా కీ 1849 డిసెంబరు 11 గ్లాధమర్ పారిష్, స్వీడన్ |
| మరణం | 1926 ఏప్రిల్ 25 (వయసు 76) ఎల్లెన్ కీస్ స్ట్రాండ్, అల్వాస్ట్రా సమీపంలో, స్వీడన్ |
| బంధువులు | ఎమిల్ కీ (తండ్రి) సోఫీ పోస్సే (తల్లి) |
1909లో ది సెంచురీ ఆఫ్ ది చైల్డ్ పేరుతో ఆంగ్లంలోకి అనువదించబడిన బర్నెట్స్ ఆర్హుండ్రేడ్ (1900) అనే విద్యకు ఆమె ప్రసిద్ధి చెందింది. [1]
జీవిత చరిత్ర[మార్చు]
ఎల్లెన్ కీ 11 డిసెంబర్ 1849న స్వీడన్‌లోని స్మాలాండ్‌లోని సుండ్‌షోల్మ్ మాన్షన్‌లో జన్మించింది [2] ఆమె తండ్రి ఎమిల్ కీ, స్వీడిష్ అగ్రేరియన్ పార్టీ స్థాపకుడు, స్వీడిష్ వార్తాపత్రిక అఫ్టన్‌పోస్టెన్‌కు తరచుగా కంట్రిబ్యూటర్. ఆమె తల్లి సోఫీ పోస్సే కీ, ఆమె స్కేన్ కౌంటీ యొక్క దక్షిణ భాగం నుండి ఒక కులీన కుటుంబంలో జన్మించింది. ఎమిల్ తన వివాహ సమయంలో సుండ్‌షోల్మ్‌ను కొనుగోలు చేశాడు; ఇరవై సంవత్సరాల తరువాత అతను దానిని ఆర్థిక కారణాలతో విక్రయించాడు. [3]
కీ ఎక్కువగా ఇంట్లోనే విద్యనభ్యసించారు, అక్కడ ఆమె తల్లి ఆమెకు వ్యాకరణం, అంకగణితాన్ని నేర్పింది, ఆమె విదేశాలలో జన్మించిన పాలకులు ఆమెకు విదేశీ భాషలను నేర్పించారు. కెమిల్లా కొలెట్, హెన్రిక్ ఇబ్సెన్ యొక్క నాటకాలు కెజెర్లిగెడెన్స్ కొమెడి (లవ్స్ కామెడీ, 1862), బ్రాండ్ (1865),, పీర్ గైంట్ (1867) రాసిన అమ్ట్మాండెన్స్ డోట్రే (ది అఫీషియల్స్ డాటర్స్, 1855) చదవడాన్ని ఆమె తన బాల్య ప్రభావాలుగా ఉదహరించారు. ఆమెకు ఇరవై సంవత్సరాల వయస్సు ఉన్నప్పుడు, ఆమె తండ్రి రిక్స్డాగ్కు ఎన్నికయ్యాడు, వారు స్టాక్హోమ్కు మారారు, అక్కడ ఆమె గ్రంథాలయాల ప్రాప్యతను సద్వినియోగం చేసుకుంది. కీ ప్రోగ్రెసివ్ రోసాండర్ కోర్సులో కూడా చదివింది.[4][5]
1880ల చివరలో-1890ల ప్రారంభంలో, స్వీడిష్ మేధో జీవితంలో ప్రముఖ పాత్రలు పోషించిన మహిళల జీవిత చరిత్రలను వ్రాయాలని కీ నిర్ణయించుకున్నది; వారు: విక్టోరియా బెనెడిక్ట్సన్, అన్నే షార్లెట్ లెఫ్లర్, సోనియా కోవెలెవ్స్కీ . ఆమె జోహాన్ వోల్ఫ్‌గ్యాంగ్ వాన్ గోథే, కార్ల్ జోనాస్ లవ్ ఆల్మ్‌క్విస్ట్ గురించి కూడా వ్రాస్తారు.
కేంబ్రిడ్జ్ క్రానికల్ ఆఫ్ కేంబ్రిడ్జ్, 1912 అక్టోబరు 19, 1912న ది అట్లాంటిక్ మంత్లీలో , ఐరోపా అంతటా మహిళా ఉద్యమంపై అపారమైన ప్రభావాన్ని చూపిన స్వీడిష్ రచయిత ఎల్లెన్ కీ తన వ్యాసంతో మొదటిసారిగా అమెరికన్ పత్రికలో కనిపించింది. "మాతృత్వం"పై. [6] ది ఉమెన్ మూవ్‌మెంట్ బై కీ 1909లో స్వీడిష్ భాషలో, 1912లో GP పుట్నామ్స్ సన్స్ ద్వారా ఆంగ్ల అనువాదంలో ప్రచురించబడింది. [7]
అధ్యాపక వృత్తి నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత, ఆమె యువ కవి రైనర్ మారియా రిల్కేను కలుసుకుని సహాయపడింది. తరువాత ఆమెను హన్నా పౌలీ చిత్రించింది. హెడ్విగ్ డోహ్మ్ రాసిన డై యాంటిఫెమినిస్టెన్ (ది యాంటీఫెమినిస్ట్స్, 1902) కీ, లౌ ఆండ్రియాస్-సలోమే ఇద్దరినీ స్త్రీవాద వ్యతిరేకులుగా ఉదహరించింది. [8]
ఆమె డెబ్బై ఆరేళ్ల వయసులో 1926 ఏప్రిల్ 25న మరణించింది. [9]
రచనలు[మార్చు]
కీ 1870ల మధ్యకాలంలో సాహిత్య వ్యాసాలతో రచయితగా తన వృత్తిని ప్రారంభించింది. ఆమె కరపత్రం ఆన్ ఫ్రీడం ఆఫ్ స్పీచ్ అండ్ పబ్లిషింగ్ (1889) ద్వారా పెద్ద సంఖ్యలో ప్రజలకు సుపరిచితమైంది. ఆమె పేరు, ఆమె పుస్తకాలు సజీవ చర్చల అంశంగా మారాయి. కింది పని విద్య, వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛ, వ్యక్తి యొక్క స్వతంత్ర అభివృద్ధిపై ఆమె అభిప్రాయాలపై దృష్టి పెడుతుంది. ఈ రచనలలో ఇవి ఉన్నాయి:
- వ్యక్తిత్వం, సామ్యవాదం (1896)
- ఆలోచనల చిత్రాలు (1898)
- మానవులు (1899)
- లైఫ్‌లైన్స్, వాల్యూమ్‌లు I-III (1903–06)
- న్యూట్రాలిటీ ఆఫ్ ది సోల్స్ (1916).
విద్యపై, ఆమె తొలి వ్యాసం టిడ్స్‌క్రిఫ్ట్ ఫర్ హెమ్మెట్ (1876)లో ఇంట్లో, పాఠశాలలో శిశువుల కోసం ఉపాధ్యాయులు కావచ్చు. ఆమె మొదటి విస్తృతంగా చదివిన వ్యాసం, బుక్స్ వర్సెస్ కోర్స్ బుక్స్, జర్నల్ వెర్దండి (1884)లో ప్రచురించబడింది. తరువాత, అదే జర్నల్‌లో, ఆమె A స్టేట్‌మెంట్ ఆన్ కో-ఎడ్యుకేషన్ (1888), మర్డరింగ్ ది సోల్ ఇన్ స్కూల్స్ (1891) అనే ఇతర కథనాలను ప్రచురించింది. తరువాత ఆమె ఎడ్యుకేషన్ (1897), బ్యూటీ ఫర్ ఆల్ (1899) రచనలను ప్రచురించింది.
1906లో ఈస్తటిక్ సెన్స్ అభివృద్ధికి ప్రత్యేక శ్రద్ధతో పాపులర్ ఎడ్యుకేషన్ వచ్చింది. గత పుస్తకాలలో మానవత్వం యొక్క ఔన్నత్యం యొక్క కోణం నుండి సౌందర్యం, కళగా కీ వీక్షణలు. [10]
ఫ్రాంక్ లాయిడ్ రైట్‌తో ఆమె అనుబంధం ఉన్న సమయంలో కీ యొక్క అనేక రచనలను మామా బోర్త్‌విక్ ఆంగ్లంలోకి అనువదించారు. [11] ఆంగ్లంలో ప్రచురించబడిన ఆమె ప్రసిద్ధ రచనలలో:
- స్త్రీ యొక్క నైతికత (1911)
- లవ్ అండ్ మ్యారేజ్ (1911, రిప్ర. హావ్‌లాక్ ఎల్లిస్ ద్వారా క్రిటికల్, బయోగ్రాఫికల్ నోట్స్, 1931)
- ది సెంచరీ ఆఫ్ ది చైల్డ్ (1909)
- స్త్రీ ఉద్యమం (1912)
- ది యంగర్ జనరేషన్ (1914)
- యుద్ధం, శాంతి, భవిష్యత్తు (1916). [12]
వారసత్వం[మార్చు]
ఆమె సెల్మా లాగర్‌లాఫ్, మరికా స్ట్జెర్న్‌స్టెడ్, వాకా యమడ, ఎలిన్ వాగ్నర్ వంటి రచయితలను ప్రేరేపించింది. మరియా మాంటిస్సోరి 20 వ శతాబ్దం పిల్లల శతాబ్దంగా ఉంటుందని తాను అంచనా వేసింది. [13]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ Barnets århundrade at Project Runeberg
- ↑ Ellen Key – Britannica Online Encyclopedia
- ↑ Wilkinson, Lynn R. (2002). Twentieth-Century Swedish Writers Before World War II. Farmington Hills, Michigan: Gale. ISBN 978-0-7876-5261-6.
- ↑ Wilkinson, Lynn R. (2002). Twentieth-Century Swedish Writers Before World War II. Farmington Hills, Michigan: Gale. ISBN 978-0-7876-5261-6.
- ↑ Ambjörnsson, Ronny, Ellen Key: en europeisk intellektuell, Bonnier, Stockholm, 2012
- ↑ The Cambridge Chronicle, Cambridge, Massachusetts, October 19, 1912, p. 20
- ↑ "The woman movement". New York Putnam. 1912.
- ↑ Wilkinson, Lynn R. (2002). Twentieth-Century Swedish Writers Before World War II. Farmington Hills, Michigan: Gale. ISBN 978-0-7876-5261-6.
- ↑ Wilkinson, Lynn R. (2002). Twentieth-Century Swedish Writers Before World War II. Farmington Hills, Michigan: Gale. ISBN 978-0-7876-5261-6.
- ↑ From Prospects: the quarterly review of comparative education. (Copyright UNESCO: International Bureau of Education 2000)
- ↑ Borthwick, Mamah (June 2002). "Frank Lloyd Wright and Feminism: Mamah Borthwick's Letters to Ellen Key".
- ↑ The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition. Copyright 2001-05 Columbia University Press.
- ↑ Montessori, Maria (1972). The Secret of Childhood, New York, Ballantine Books.