కళామండలం సత్యభామ
కళామండలం సత్యభామ | |
|---|---|
| జననం | 4 నవంబర్ 1937 |
| మరణం | (aged 77) ఒట్టపాలం, పాలక్కాడ్, కేరళ, భారతదేశం |
| సమాధి స్థలం | షోర్నూర్, పాలక్కాడ్, కేరళ, భారతదేశం |
| జీవిత భాగస్వామి | కళామండలం పద్మనాభన్ నాయర్ |
| పిల్లలు | ఇద్దరు కుమారులు, ఇద్దరు కుమార్తెలు |
| పురస్కారాలు | |
కళామండలం వి. సత్యభామ (నవంబర్ 4, 1937 - సెప్టెంబర్ 13, 2015) భారతీయ శాస్త్రీయ నృత్య కళాకారిణి, ఉపాధ్యాయురాలు, కొరియోగ్రాఫర్. కళ, సంస్కృతికి ఆమె చేసిన సేవలకు గాను 2014లో భారత ప్రభుత్వం పద్మశ్రీ పురస్కారంతో సత్కరించింది [1] [2]
జీవితచరిత్ర[మార్చు]
సత్యభామ 1937లో దక్షిణ భారత రాష్ట్రమైన కేరళలోని పాలక్కాడ్ లోని భరతపుళ తీరంలోని షోర్నూర్ లో పరిమిత ఆర్థిక వనరులున్న కుటుంబంలో కృష్ణన్ నాయర్ అనే చిరు వ్యాపారి, అమ్మినీ అమ్మ దంపతులకు జన్మించింది.
ఆమె చాలా చిన్న వయస్సులోనే కేరళ కళామండలం పార్ట్ టైమ్ విద్యార్థిగా, కళామండలం అచ్యుత వారియర్, కళామండలం కృష్ణన్ కుట్టి వారియర్ ల శిక్షణలో, షోర్నూర్ లోని ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాలలో విద్యాభ్యాసంతో పాటు నృత్యం నేర్చుకోవడం ప్రారంభించింది. అక్కడ 8వ తరగతి పూర్తి చేసిన తర్వాత కళామండలంలో పూర్తిస్థాయి విద్యార్థిగా చేరింది. [3]ఆ సమయంలోనే ఆమె కళామండలం విద్వాంసురాలు తొట్టస్సేరి చిన్నమ్ము అమ్మ వద్ద మోహినియాట్టం నేర్చుకోవడం ప్రారంభించింది, [4]కళామండలంలో మొదటి సుదీర్ఘకాలం పనిచేసిన నృత్య ఉపాధ్యాయురాలు, అయినప్పటికీ ప్రధాన అధ్యయన దృష్టి భరతనాట్యం. చిన్నమ్ము అమ్మ చెంచురుట్టి, తోడిలలో అడవు (ప్రాథమిక కదలికలు), చోల్కెట్టు, జాతిస్వరం (అక్షరాలు, సంగీత స్వరాలు) వంటి వివిధ నృత్య పద్ధతులను యువ సత్యభామకు పరిచయం చేసింది. త్వరలోనే, ఆ యువతి కేరళ కళామండలం వ్యవస్థాపకురాలు ప్రఖ్యాత మలయాళ కవి వల్లతోల్ నారాయణ మీనన్ దృష్టికి వచ్చింది, అతను యువ ఔత్సాహికుని నైపుణ్యాలను పెంపొందించాడు, ఆమెకు స్కాలర్షిప్ అందించి ఆమెను తీర్చిదిద్దాడు.
పదవులు[మార్చు]
కేరళ కళామండలం తొలి మహిళా వైస్ ప్రిన్సిపాల్ గా పనిచేసిన కళామండలం సత్యభామ ఆ తర్వాత 1992లో పదవీ విరమణ చేసే వరకు ప్రిన్సిపాల్ గా పనిచేశారు. [5] వార్షిక కళామండలం ఫెలోషిప్ లను నిర్ణయించే సెలెక్షన్ కమిటీలో ఆమె కూర్చున్నారు. ఆమె కేరళ కళామండలం డీన్ గా కూడా పనిచేశారు.
అవార్డులు, గుర్తింపులు[మార్చు]
సత్యభామను ప్రాంతీయ, జాతీయ సంస్థలు అనేక అవార్డులు, గుర్తింపులతో సత్కరించాయి. ప్రతిష్ఠాత్మక పద్మశ్రీ అవార్డుతో పాటు, 2005 లో కేరళ ప్రభుత్వం నుండి నృత్య నాట్య పురస్కారం[6] 2006 లో కొల్లం కథకళి క్లబ్, ట్రూప్ ద్వారా మొదటి స్వాతి తిరునాళ్ పురస్కారం అందుకున్నారు. సత్యభామకు ప్రదానం చేసిన కొన్ని ముఖ్యమైన పురస్కారాలు:
- పద్మశ్రీ - 2014
- కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ ఫెలోషిప్ - 2007[7]
- కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు - 1976[8]
- సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు, న్యూఢిల్లీ - 1994[9]
- కేరళ ప్రభుత్వ నృత్య పురస్కారం- 2005
- కేరళ కళామండలం అవార్డు - 1988[10]
- స్వాతి తిరునాళ్ పురస్కారం[11]
- షడ్కళా గోవింద మరార్ అవార్డు - 2013[12]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "Govt announcement". Archived from the original on 22 February 2014. Retrieved 27 July 2014.
- ↑ "The Hindu". 14 April 2011. Retrieved 25 July 2014.
- ↑ "Times of India". Retrieved 25 July 2014.[permanent dead link]
- ↑ "Chinnammu Amma". Retrieved 25 July 2014.
- ↑ "Committee". 30 October 2013. Retrieved 25 July 2014.
- ↑ "Recognition for a Guru". The Hindu. 2005-12-23. Archived from the original on 4 August 2014. Retrieved 26 July 2014.
- ↑ "Dance". Department of Cultural Affairs, Government of Kerala. Retrieved 25 February 2023.
- ↑ "Kerala Tourism". Retrieved 27 July 2014.
- ↑ "Kendra Akademi". Archived from the original on 30 May 2015. Retrieved 27 July 2014.
- ↑ "Kerala Tourism". Retrieved 27 July 2014.
- ↑ "Swati". The Hindu. 17 August 2006. Retrieved 26 July 2014.
- ↑ "Shadkala award". Archived from the original on 13 ఆగస్టు 2014. Retrieved 26 July 2014.