కృష్ణ కృపలానీ
| కృష్ణ కృపలానీ | |
|---|---|
| పుట్టిన తేదీ, స్థలం | 1907 సెప్టెంబరు 29 కరాచీ పాకిస్తాన్ |
| మరణం | 1992 ఏప్రిల్ 27 (వయసు 84) శాంతినికేతన్, బోల్పూర్, పశ్చిమ బెంగాల్, భారతదేశం |
| వృత్తి | స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, రచయిత, పార్లమెంటేరియన్ |
| జాతీయత | ఇండియన్ |
| పురస్కారాలు | 1969: పద్మభూషణ్ |
| జీవిత భాగస్వామి | నందిత |
కృష్ణ కృపలానీ (సెప్టెంబర్ 29, 1907 - ఏప్రిల్ 27, 1992) భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, రచయిత, పార్లమెంటేరియన్. రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్, మహాత్మాగాంధీ, భారతీయ సాహిత్యంపై అనేక పుస్తకాలు రాశారు.[1]
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]రామ్ చంద్ బి.కృపలానీ కుమారుడైన కృష్ణ 1907 సెప్టెంబరు 29న కరాచీలో జన్మించారు. కరాచీ, హైదరాబాద్ లలో ప్రాథమిక విద్యాభ్యాసం పూర్తిచేసి, బొంబాయి విశ్వవిద్యాలయం నుంచి పట్టభద్రుడయ్యాడు. ఉన్నత చదువుల కోసం లండన్ వెళ్లారు. హిస్టరీ, ఎకనామిక్స్, పొలిటికల్ సైన్స్, లా, ఆంత్రోపాలజీ సబ్జెక్టుల్లో లింకన్స్ ఇన్, లండన్ స్కూల్ ఆఫ్ ఎకనామిక్స్లో బార్ చదివారు.[2] [3]
స్వాతంత్ర్య ఉద్యమం, శాంతినికేతన్
[మార్చు]1931లో కరాచీలో లాహోర్ లో న్యాయవాద వృత్తిని ప్రారంభించారు. అయితే, స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో పాల్గొన్నందుకు ఆయన అరెస్టయ్యారు, ఇది అతని న్యాయవాద వృత్తిని కుదించింది. ఆ సమయంలో బెంగాలీ నేర్చుకోవాలనే ఆసక్తి ఉండేది. జైలు నుంచి విడుదలైన తర్వాత ఆ లక్ష్యంతో శాంతినికేతన్ కు వెళ్లాడు. రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ ఆయనను ఎంతగానో ఆకట్టుకుని విశ్వభారతిలో లెక్చరర్ పదవిని ఆఫర్ చేశారు. కృపలానీ 1933 నుండి 1946 వరకు విశ్వభారతిలో పనిచేశారు.[3]
శాంతినికేతన్ లో ఉన్న సమయంలో రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ చిన్న కుమార్తె మీరాదేవి కుమార్తె నందితను కలుసుకుని ఇద్దరూ వివాహం చేసుకోవాలని నిర్ణయించుకున్నారు.[3]
జీవితం
[మార్చు]1946లో జె.బి.కృపలానీ, జవహర్లాల్ నెహ్రూల వ్యక్తిగత అభ్యర్థన మేరకు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ప్రధాన కార్యదర్శిగా చేరారు. ఆ తర్వాతి కాలంలో పలు ఇతర పార్టీ పదవుల బాధ్యతలను భుజాన వేసుకున్నారు. పలు ప్రధాన అంతర్జాతీయ కార్యక్రమాలకు ఆహ్వానించి వివిధ అంశాలపై ఉపన్యాసాలు ఇచ్చారు. 1950లో జపాన్ పర్యటనలో రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్: ఎ బయోగ్రఫీ అనే పుస్తకాన్ని వెలువరించారు. 1962-2011 మధ్యకాలంలో ఈ పుస్తకం 4 భాషల్లో 44 ముద్రణలు పొందింది, ఆ తరువాత ఆయన అనేక పుస్తకాలు రాశారు.[3][4]
1969లో పద్మభూషణ్ పురస్కారంతో సత్కరించారు. 1974 నుంచి 1980 వరకు రాజ్యసభకు నామినేటెడ్ సభ్యుడిగా పనిచేశారు. 1954 లో సాహిత్య అకాడమీ స్థాపించబడింది, కృష్ణ కృపలానీ దాని మొదటి కార్యదర్శిగా నియమించబడ్డాడు, 1971 వరకు అక్కడే ఉన్నాడు. ఆ తర్వాత సిమ్లాలోని నేషనల్ బుక్ ట్రస్ట్, ఇండియన్ ఇన్ స్టిట్యూట్ ఆఫ్ అడ్వాన్స్ డ్ స్టడీలో సేవలందించారు.[3]
ఆయన భార్య నందిత 1967లో సంతానం లేకుండా మరణించారు. పదవీ విరమణ తరువాత శాంతినికేతన్ లో స్థిరపడి 1992 ఏప్రిల్ 27 న మరణించాడు.[5]
పనులు
[మార్చు]- రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్-ఒక జీవితచరిత్ర
- ఆధునిక భారతీయ సాహిత్యం-ఒక విస్తృతమైన సంగ్రహావలోకనం
- గాంధీః ఎ లైఫ్
- ద్వారకనాథ్ ఠాగూర్, ఒక మరచిపోయిన పయినీరుః ఒక జీవితం
- అలెక్స్ అరాన్సన్తో కలిసి ఎడిట్ చేసిన లేఖలు, వ్యాసాల సేకరణ రోలాండ్ అండ్ ఠాగూర్అలెక్స్ అరోన్సన్
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Brief Biodata" (PDF). Rajya Sabha. Retrieved 5 August 2019.
- ↑ Krishna Kripalani (1976). Rammohun Roy and Modern India. Gokhale Institute of Public Affairs.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "Padma Bhusan Krishna Kripalani". The Sindhu World. Retrieved 5 August 2019. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు; "sindhu" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు - ↑ "Kripalani, Krishna, 1907-1993". WorldCat Identities. Retrieved 5 August 2019.
- ↑ Gurudev Rabindranath Tagore, a biography by Rekha Sigi. Diamond Books. 2006. ISBN 9788189182908. Retrieved 5 August 2019.
{{cite book}}:|work=ignored (help)