గూని
గూని లేదా గూను అనగా వంగిన నడుము అని అర్థం.
తెలుగు భాషలో గూను పదానికి వివిధ ప్రయోగాలున్నాయి.[1] గూను అనగా n. A hump. A crooked back. గూని విశేషణముగా ఉపయోగించినపుడు Crooked అని అర్థం వస్తుంది. ఉదా: గూని చూపు drooping glances. Internal. గూనిపోటు an inward bruise. గూనివాడు or గూనిది అనగా వికలాంగుడు a cripple, a dwarf కబ్జుడు అని అర్థం. గూనుగిల్లు అనగా v. n. To have or get a crooked back. గూనుకలుగు.
చరిత్ర
[మార్చు]- పార్శ్వగూని అనగా నడుము ప్రక్క వైపునకు వంగడము. పార్శ్వగూని ( scoliosis ) అనేది వెన్నెముక యొక్క అసాధారణ వక్రత. ఒక వ్యక్తి యొక్క వెన్నెముక యొక్క సాధారణ ఆకారం భుజం పైభాగంలో ఒక వక్రత, దిగువ వెనుక భాగంలో ఒక వక్రతను కలిగి ఉంటుంది. వెన్నెముక పక్క నుండి ప్రక్కకు లేదా “S” లేదా “C” ఆకారంలో ఉంటే, పార్శ్వగూని గా భావించ వచ్చును .అమెరికన్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ న్యూరోలాజికల్ సర్జన్స్ (AANS) ప్రకారం, పార్శ్వగూని కేసులలో 80 శాతం గుర్తించదగిన కారణం లేదు. పిల్లల జీవితంలో మొదటి ఏడు సంవత్సరాలలో ఈ పరిస్థితి తరచుగా నిర్ధారణ అవుతుంది. వాటిని గుర్తించగలిగినప్పుడు, జనన లోపాలు, నాడీ అసాధారణతలు,జన్యు పరిస్థితులు. పార్శ్వగూని లో ఇడియోపతిక్ పార్శ్వగూని, ఇది ఖచ్చితమైన కారణం లేని కేసులను సూచించడానికి ఉపయోగించే పదం. ఇడియోపతిక్ పార్శ్వగూని వయస్సు ప్రకారం తెలుపుతారు . 0- 3 సంవత్సరాలు, 4 నుండి 10 సంవత్సరాలు, 11 నుండి 18 సంవత్సరాలు, 18+ సంవత్సరాలు. వీటిలో, కౌమార ఇడియోపతిక్ పార్శ్వగూని చాలా సాధారణం AANS ప్రకారం 20 శాతం పార్శ్వగూని కేసులకు వైద్యులు ఒక కారణాన్ని గుర్తించారు. వీటిలో వివిధ రకాల పార్శ్వగూని ఉంటుంది, వీటిలోపుట్టుకతోనే, వెన్నెముక వైకల్యాలు స్పష్టంగా కనిపిస్తాయి. న్యూరోలాజికల్, నరాల అసాధారణతలు వెన్నెముకలోని కండరాలను ప్రభావితం చేసినప్పుడు,పార్శ్వగూనిని నిర్మాణాత్మకంగా లేదా నిర్మాణాత్మకంగా వర్గీకరించవచ్చు. స్ట్రక్చరల్ పార్శ్వగూనిలో, వెన్నెముక యొక్క వక్రత ఒక వ్యాధి, గాయం లేదా పుట్టుకతో వచ్చే లోపం వల్ల సంభవిస్తుంది,ఇది శాశ్వతంగా ఉంటుంది. నాన్ స్ట్రక్చరల్ పార్శ్వగూని పరిష్కరించగల తాత్కాలిక వక్రతలను వివరిస్తుంది . పార్శ్వగూని స్థాయిని బట్టి లక్షణములు మారుతూ ఉంటాయి. పార్శ్వగూనితో సంబంధం ఉన్న సాధారణ లక్షణాలు,ఒక భుజం బ్లేడ్ మరొకటి కంటే ఎక్కువ,ఒక భుజం బ్లేడ్ మరొకటి కంటే ఎక్కువగా ఉంటుంది.అసమాన పండ్లు,తిరిగే వెన్నెముక,ఊపిరితిత్తులు విస్తరించడానికి ఛాతీలో విస్తీర్ణం తగ్గినందున శ్వాస తీసుకోవడంలో సమస్యలు, వెన్నునొప్పి ఇటు వంటివి పార్ష్వాగూని లో కనబడతాయి [2]
- మెడ వెనుక భాగంలో ఉన్న మూపురం ( back hump ) వివిధ కారణాలను కలిగి ఉంటుంది, ఇది ఉన్నదని ఎక్స్-రే, శారీరక పరీక్షలతో సహా అనేక రోగనిర్ధారణను చేయవచ్చును . ఒక వ్యక్తి వారి మెడ వెనుక భాగంలో ఉన్న మూపున్ని ఒక గేదె మూపురం “డోవగర్స్ హంప్” అని చెప్పవచ్చును . మెడ వెనుక భాగంలో ఒక మూపురం యొక్క కారణాలు, లక్షణాలు, రోగ నిర్ధారణ బట్టి వైద్యులు చికిత్స ఈ గూనికి చేస్తారు . డోర్సోసర్వికల్ ఫ్యాట్ ప్యాడ్‌ను గేదె మూపురం అని అంటారు. భుజం మధ్య కొవ్వు ఏర్పడటం మెడ వెనుక భాగంలో ఒక మూపురం ఏర్పడుతుంది, హెచ్ .ఐ .వి (HIV), కుషింగ్స్ సిండ్రోమ్ చికిత్సకు తీసుకునే మందులు భుజాల వెనుక కొవ్వును పెంచుతాయి. స్టెరాయిడ్స్,ఊబకాయం,మెడ వెనుక భాగంలో ఉన్న మూపురం మందుల వల్ల ఉంటే, వైద్యులు మోతాదును మార్చవచ్చు. కొవ్వు కణజాలాన్ని తొలగించడానికి అవసరమైతే , వైద్యులు శస్త్రచికిత్సను చేయవచ్చును . డోవగర్స్ హంప్ అనేది పాత, ఇప్పుడు ఆమోదయోగ్యం కాని పదం, వెనుకభాగం తీవ్రంగా గుండ్రంగా ఉన్నప్పుడు, మెడ వెనుక భాగంలో హంప్ రూపాన్ని ఇస్తుంది. వక్ర వెన్నెముకకు కారణమయ్యే పరిస్థితులలో కైఫోసిస్, బోలు ఎముకల వ్యాధి ఉన్నాయి [3]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ బ్రౌన్ నిఘంటువు ప్రకారం గూను పదప్రయోగాలు.[permanent dead link]
- ↑ "Everything You Need to Know About Scoliosis". Healthline (in ఇంగ్లీష్). 2019-08-02. Retrieved 2020-11-17.
- ↑ "Hump on the back of the neck: Causes, diagnosis, and treatment". www.medicalnewstoday.com (in ఇంగ్లీష్). 2020-07-20. Retrieved 2020-11-17.