ఢాకేశ్వరి దేవాలయం
| ఢాకేశ్వరి దేవాలయం | |
|---|---|
.jpg) ఢాకేశ్వరి దేవాలయం | |
| స్థానం | |
| దేశం: | బంగ్లాదేశ్ |
| రాష్ట్రం: | ఢాకా డివిజన్ |
| జిల్లా: | ఢాకా జిల్లా |
| ప్రదేశం: | ఢాకా |
| భౌగోళికాంశాలు: | 23°43′21.38″N 90°23′24.08″E / 23.7226056°N 90.3900222°E |
| నిర్మాణశైలి, సంస్కృతి | |
| నిర్మాణ శైలి: | సేన రాజవంశం |
| చరిత్ర | |
| నిర్మాత: | బల్లాల్ సేన్ |
ఢాకేశ్వరి దేవాలయం (బెంగాలీ: ঢাকেশবরী জাতীয় মন্দির) బంగ్లాదేశ్‌లోని ఒక హిందూ దేవాలయం. ఇది బంగ్లాదేశ్ జాతీయ దేవాలయం అనే ప్రత్యేకతను కలిగి ప్రభుత్వ యాజమాన్యంతో నడుస్తుంది. "ధాకేశ్వరి" (ঢাকেশ্বরী Ðhakeshshori) అంటే "ఢాకా (దుర్గా) దేవత" అని అర్థం. బంగ్లాదేశ్ విముక్తి యుద్ధంలో 1971లో పాకిస్తాన్ సైన్యం రామనా కాళీ మందిరాన్ని ధ్వంసం చేసినప్పటి నుండి, ధాకేశ్వరి ఆలయం బంగ్లాదేశ్‌లో అత్యంత ముఖ్యమైన హిందూ ప్రార్థనా స్థలంగా ప్రఖ్యాతి పొందింది. ఇది బంగ్లాదేశ్‌లోని అతిపెద్ద హిందూ దేవాలయం. ఈ ఆలయం భారత ఉపఖండంలోని ప్రసిద్ధ శక్తి పీఠాలలో భాగం. ఇక్కడ సతీదేవి కిరీటం రత్నం పడిపోయిందని ప్రశస్తి.[1][2]
చరిత్ర
[మార్చు]ఢాకేశ్వరి (దుర్గా) ఆలయాన్ని 12వ శతాబ్దంలో సేన రాజవంశానికి చెందిన రాజు బల్లాల్ సేన్ నిర్మించాడు, ఈ ఢాకా నగరానికి దేవత పేరు పెట్టబడింది. కాలక్రమేణా అనేక మరమ్మతులు, పునర్నిర్మాణాలు వంటి వాటి కారణంగా ఆలయం నిర్మాణ శైలి అప్పటిలా కాకుండా కాస్త మారిపోయింది. ఇది ఢాకా సాంస్కృతిక వారసత్వంలో ముఖ్యమైన భాగంగా పరిగణించబడుతుంది. చాలా మంది పరిశోధకులు ఈ ఆలయం శక్తి పీఠాలలో ఒకటి అని నమ్ముతారు, ఇక్కడ సతీ దేవి కిరీటం నుండి రత్నం పడిపోయిందని నమ్ముతారు. ఇది వాస్తవంగా నిర్ధారించడానికి తగినంత చారిత్రక సందర్భం లేనప్పటికీ, నిర్దిష్ట శక్తి పీఠాన్ని గుర్తించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నప్పుడు పరిశోధకులు ఈ సైట్‌కు మళ్లించబడ్డారు. యుగయుగాల నుండి ఈ ఆలయానికి ఎంతో ప్రాధాన్యత ఉంది. 1950 నాటికి, వ్యాపారవేత్త దేబేంద్రనాథ్ చౌదరి కుమోర్తులి ప్రాంతంలో అమ్మవారి ఆలయాన్ని నిర్మించాడు. ఇక్కడి విగ్రహం 1.5 అడుగుల పొడవుతో, పది చేతులతో, కాత్యని మహిషాసురమర్దిని రూపంలో సింహంపై కూర్చొని ఉంటుంది. అజంగఢ్‌కు చెందిన ఒక తివారీ కుటుంబాన్ని రాజకుటుంబం రోజువారీ దేవతా పూజ కోసం నియమించింది. 1946లో, ఆ కుటుంబానికి చెందిన వారసులు కలకత్తాకు వచ్చి తిరిగి నియమితులయ్యారు, అక్కడ వారు ఇప్పటికీ నిరంతరం అమ్మవారిని సేవిస్తారు.[3]
ఆలయ స్వరూపం
[మార్చు]ఢాకేశ్వరి ఆలయ ప్రాంగణంలో రెండు రకాల వాస్తు శిల్పాలు ఉన్నాయని, ఇవి చాలా పురాతనమైనవని బ్రాడ్లీ బర్డ్ ఈ శతాబ్దం ప్రారంభంలో రాశాడు. ఇవి కాకుండా ఇక్కడ ఇంకా నాలుగు శివాలయాలు ఉన్నాయి. 16వ శతాబ్దంలో రాజు మాన్సింగ్ ఈ ఆలయాలను నాలుగు శివలింగాలను ప్రతిష్టించి నిర్మించాడు. అయితే ఈ సమాచారం నమ్మశక్యంగా లేదని తెలుస్తోంది. బంగ్లా చౌచాల, షికోర్ దేవాలయాల కలయిక ఢాకేశ్వరి వాస్తుశిల్పంలో గుర్తించదగినది. రతన్ లాల్ చక్రవర్తి ఒక వ్యాసంలో "దీని నిర్మాణం, వాస్తుశిల్పం బౌద్ధ పగోడా లాంటిది" అని పేర్కొన్నాడు. దీనిని బట్టి ఈ దేవాలయం బహుశా 10వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడి ఉంటుందని భావించాడు.[4]
జాతీయ ఆలయం
[మార్చు]1996లో, బంగ్లాదేశ్‌లో హిందూ సంస్కృతి, ఆరాధనకు కేంద్రంగా దాని స్థానాన్ని ప్రతిబింబిస్తూ ఢాకేశ్వరి దేవాలయం ఢాకేశ్వరి జాతీయ మందిర్ (జాతీయ ఆలయం)గా మార్చబడింది. 1988లో ఇస్లాంను రాష్ట్ర మతంగా ప్రకటించిన తర్వాత ప్రాథమిక హిందూ ప్రార్థనా స్థలానికి అధికారిక గుర్తింపును కోరుతూ బంగ్లాదేశ్ హిందూ సమూహాలు చేసిన ప్రధాన ప్రచారానికి ఇది పరాకాష్ట. ఫలితంగా, బంగ్లాదేశ్ జెండా ప్రతిరోజూ ఉదయం బయట ఎగురవేయబడుతుంది. ప్రధాన ఆలయ ప్రాంగణం, ఇది జాతీయంగా ప్రకటించబడిన దినాలలో సగం మాస్ట్ రెండరింగ్ వంటి జాతీయ జెండా కోడ్ నియమాలను అనుసరిస్తుంది.[5]
ప్రస్తుత పరిస్థితి
[మార్చు]1971లో బంగ్లాదేశ్ విముక్తి యుద్ధంలో ఇది తీవ్రంగా దెబ్బతింది, ఆలయ భవనాలు సగానికి పైగా ధ్వంసమయ్యాయి. ప్రధాన పూజా మందిరాన్ని పాకిస్తాన్ సైన్యం స్వాధీనం చేసుకుని, మందుగుండు సామగ్రి నిల్వ చేసే ప్రదేశంగా ఉపయోగించబడింది.
2018లో బంగ్లాదేశ్ ప్రధాని షేక్ హసీనా ఢాకేశ్వరి ఆలయాన్ని సందర్శించి ఆలయ అధికారులకు పక్కనే ఉన్న భూమిని బహుమతిగా ఇస్తున్నట్లు ప్రకటించారు. భూకబ్జా వల్ల దేవాలయం చాలా ఆస్తులను కోల్పోయింది.[6]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Dhakeshwari Temple". Banglapedia.
- ↑ Chaudhury, Dipanjan Roy (18 October 2018). "Sheikh Hasina gifts 1.5 bigha land to biggest hindu temple in Bangladesh". The Economic Times.
- ↑ "Modi visits Dhakeshwari temple, Indian chancery in Dhaka". Zee News. Retrieved 12 June 2015.
- ↑ Hamill, Jim (30 April 2015). "72 Hours in Dhaka". The Huffington Post. Retrieved 12 June 2015.
- ↑ "Janmashtami today". The Daily Star. Retrieved 12 June 2015.
- ↑ "Bijoya Dashami today". The Daily Star. Archived from the original on 14 జూన్ 2015. Retrieved 12 June 2015.