దారోజీ ఈరమ్మ
దారోజీ ఈరమ్మ | |
|---|---|
| జననం | 1930 |
| మరణం | 2014 ఆగస్టు 12 (వయసు 83–84) |
| జాతీయత | ఇండియన్ |
| ఇతర పేర్లు | బుర్రకథ ఈరమ్మ |
| వృత్తి | జానపద గాయని, కళాకా |
| సుపరిచితుడు/ సుపరిచితురాలు | బుర్రకథ |
బుర్రకథ ఈరమ్మగా ప్రసిద్ధి చెందిన దారోజీ ఈరమ్మ(1930-12 ఆగష్టు 2014) దక్షిణ భారతదేశానికి చెందిన జానపద కళారూపమైన బుర్రకథకు చెందిన జానపద గాయని, కళాకారిణి. 1999లో జరిగిన రాష్ట్రోత్సవ పురస్కారంతో పాటు పలు అవార్డులను అందుకున్నారు.
జీవితం
[మార్చు]ఈరమ్మ 1930 లో షెడ్యూల్డ్ కుల తెగ అయిన పాక్షిక సంచార బుడుగ జనగామ సామాజిక వర్గానికి చెందిన కుటుంబంలో జన్మించింది. యుక్తవయసులో తన తండ్రి లాలప్ప వద్ద బుర్రకథను నేర్చుకుని, ఈ జానపద కళారూపాన్ని తన కుటుంబ సభ్యులకు, సమాజ సభ్యులకు బోధించింది.[1]
నిరక్షరాస్యురాలు అయినప్పటికీ, ఈరమ్మ జ్ఞాపకం నుండి పన్నెండు జానపద ఇతిహాసాలను ప్రదర్శించగలిగింది, ఇది 200,000 వాక్యాలు, 7,000 పేజీల ముద్రణ. ఈ జానపద ఇతిహాసాలలో కుమారరామ, బబ్బుల నాగిరెడ్డి, బాల నాగమ్మ, జైసింగరాజ కావ్య, బలి చక్రవర్తి కావ్య ఉన్నాయి.[2]
ఆమె ప్రదర్శనలు తరచూ రోజుల తరబడి కొనసాగాయి, ఆమె సోదరి శివమ్మ, ఆమె మరదలు పార్వతమ్మతో కలిసి పెర్క్యూషన్ మీద, ఈరమ్మ స్వయంగా ఒక చేత్తో తీగల వాయిద్యం, మరొక చేత్తో గంటలు వాయించేవారు. పోలియో వ్యాక్సినేషన్ పై అవగాహన కార్యక్రమాల్లో ఆమె పాల్గొన్నారు. [3]
ఈమె 2014 ఆగస్టు 12 న కర్ణాటకలోని బళ్లారిలో మరణించింది. బళ్లారి జిల్లా సండూర్ తాలూకాలోని ఆమె స్వగ్రామం దారోజీలో ఆమె అంత్యక్రియలు జరిగాయి. [4]
గుర్తింపు
[మార్చు]1999లో దారోజీ ఈరమ్మకు రాష్ట్రోత్సవ పురస్కారంతో పాటు కర్ణాటక ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసిన డాక్టర్ బాబాసాహెబ్ అంబేడ్కర్ పురస్కారం లభించింది. కళలు, జానపదాలకు ఆమె చేసిన కృషికి 2003 లో సందేశ ఆర్ట్స్ అవార్డు లభించింది. హంపిలోని కన్నడ విశ్వవిద్యాలయం గిరిజన అధ్యయన విభాగం 2003లో ఆమెను నదోజ అవార్డుతో సత్కరించింది. [5]ప్రసార భారతి ఆమెకు 2010లో ఉత్తమ జానపద కళాకారిణి పురస్కారాన్ని ప్రదానం చేసింది. ఈమెకు 2010 సంవత్సరానికి గాను 2012 లో జానపద శ్రీ పురస్కారం లభించింది.[6]
హంపి విశ్వవిద్యాలయం విద్యార్థిని ఎల్.సారికాదేవి 2006లో ఈరమ్మపై డాక్టరల్ థీసిస్ రాశారు, ఇది ఈరమ్మను, ఆమె అభ్యాసాన్ని ప్రాచుర్యంలోకి తీసుకురావడానికి సహాయపడింది.[7] ఈమె ప్రదర్శనలలో కొన్నింటిని కన్నడ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన ఇంటాంజిబుల్ హెరిటేజ్ పండితుడు చలవరాజు రికార్డు చేసి ప్రచురించారు.[8]
ప్రస్తావనలు
[మార్చు]- ↑ Ahiraj, M. (13 August 2014). "Daroji Eramma is no more". The Hindu (in Indian English). Retrieved 25 March 2018.
- ↑ Ahiraj, M. (22 February 2012). "Janapada Shri Award for Daroji Eramma today". The Hindu (in Indian English). Retrieved 25 March 2018.
- ↑ Ahiraj, M. (22 February 2012). "Janapada Shri Award for Daroji Eramma today". The Hindu (in Indian English). Retrieved 25 March 2018.Ahiraj, M. (22 February 2012). "Janapada Shri Award for Daroji Eramma today". The Hindu. Retrieved 25 March 2018.
- ↑ Ahiraj, M. (13 August 2014). "Daroji Eramma is no more". The Hindu (in Indian English). Retrieved 25 March 2018.Ahiraj, M. (13 August 2014). "Daroji Eramma is no more". The Hindu. Retrieved 25 March 2018.
- ↑ "Sandesha Awards - Sandesha - A foundation for culture and education". www.sandesha.org (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 25 March 2018.
- ↑ Ahiraj, M. (22 February 2012). "Janapada Shri Award for Daroji Eramma today". The Hindu (in Indian English). Retrieved 25 March 2018.
- ↑ Bharadwaj, K V Aditya. "Burrakatha Eramma selected for Janapada Shri Award - Times of India". The Times of India. Retrieved 25 March 2018.
- ↑ Ahiraj, M. (27 November 2006). "A great honour has been bestowed on me: Eeramma". The Hindu (in Indian English). Retrieved 25 March 2018.