దేవి ప్రియ
| దేవి ప్రియ | |
|---|---|
| పుట్టిన తేదీ, స్థలం | షేక్ ఖాజా హసన్ 15 ఆగస్ట్ 1951 గుంటూరు, ఆంధ్ర ప్రదేశ్, భారతదేశం |
| మరణం | 21 నవంబర్ 2020 (వయస్సు 69) హైదరాబాద్, తెలంగాణ, భారతదేశం |
| వృత్తి | కవి, పాత్రికేయుడు, కార్టూనిస్టు |
| భాష | తెలుగు |
| పురస్కారాలు | సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం (2017) |
షేక్ ఖాజా హసన్ (1951, ఆగష్టు 15 - 2020, నవంబరు 21) తన కలంపేరు దేవీప్రియతో ప్రసిద్ధి చెందిన భారతీయ తెలుగు భాషా కవి, పాత్రికేయుడు. గాలీ రంగు (ఆంగ్లం: కలర్ ఆఫ్ ది విండ్) అనే గ్రంథానికి 2017 కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు లభించింది. ఆయన రచించిన కొన్ని ప్రసిద్ధ రచనలలో అధ్యక్ష మన్నిచండి (ఆంగ్లం: నన్ను క్షమించండి, అధ్యక్షుడు), గరీబీ గీతాలు (ఆంగ్లం: పేదరిక గీతాలు), అమ్మ చెట్టు చేప చిలుక (ఆంగ్లం: తల్లి, చెట్టు, చేప, చిలుక) ఉన్నాయి.
జీవితం తొలి దశలో[మార్చు]
ప్రియ 1951 ఆగస్టు 15 న భారతదేశంలోని దక్షిణ ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని గుంటూరు జిల్లా తాడికొండలో షేక్ ఖాజా హసన్ గా జన్మించాడు. గుంటూరులోని ఆంధ్ర క్రైస్తవ కళాశాలలో తెలుగు, ఆంగ్ల సాహిత్యాన్ని అభ్యసించారు. [1]
కెరీర్[మార్చు]
జర్నలిస్ట్ గా ప్రియ తన పొలిటికల్ సెటైర్ తో పాటు వర్తమాన రాజకీయ సంఘటనలపై తెలుగు దినపత్రిక ఉదయమ్ లో "రన్నింగ్ కామెంటరీ" అనే శీర్షికతో ఒక వ్యాసం రాశారు. ఆ తర్వాత స్థానిక తెలుగు భాషా వార్తా ఛానళ్లలో కూడా ఇదే వ్యాఖ్యానాన్ని అందించారు. వ్యంగ్య కార్టూన్లకు కూడా ఆయన ప్రసిద్ధి చెందారు. ఆయన వార్తాపత్రిక సంపాదకీయాల సంకలనాన్ని అధ్యాక్ష మన్నిచండి (ఆంగ్లం: నన్ను క్షమించండి, అధ్యక్షుడు) గా ప్రచురించారు. ది హిందూ ప్రకారం, ఈ పుస్తకం స్థానిక భాషా పాత్రికేయులు, రచయితలు, రాజకీయ నాయకులకు అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన పుస్తకాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. తెలుగు దినపత్రికలైన ఉదయం, ఆంధ్రప్రభ, హైదరాబాద్ మిర్రర్, ఆంగ్ల వార్తాపత్రిక ది హన్స్ ఇండియాలో జర్నలిస్ట్ గా పనిచేశారు. ఆయన మరణంపై ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం విడుదల చేసిన ఒక ప్రకటనలో ఆయనను రాష్ట్రంలోని మొదటి, అత్యుత్తమ రాజకీయ వ్యాఖ్యాతలలో ఒకరిగా పేర్కొంది.
కవిగా ఆయన తన కవిత్వంలో 'ప్రత్యక్ష, అలంకార' పద్యాల మధ్య చక్కని సమతుల్యతను తీసుకువచ్చారు. ఆయన తన కవిత్వం కోసం ఇతిహాసాలతో సహా భారతీయ పురాణాల నుండి గీశాడు. ఇతని ప్రసిద్ధ రచనలలో గరీబి గీతాలు (ఆంగ్లం: పేదరిక గీతాలు), అమ్మ చెట్టు చెపా చిలుక (ఆంగ్లం: తల్లి, చెట్టు, చేప, చిలుక) ఉన్నాయి. మా భూమి (ఆంగ్లం: మన భూమి) కోసం "జంబల్ భరి భరి" పాటతో పాటు రాగులుతున్న భారతం (ఆంగ్లం: రేజింగ్ ఇండియా) పల్లకి (ఆంగ్లం: పల్లకి) వంటి ఇతర చిత్రాలతో సహా తెలుగు సినిమాలకు గేయ రచయితగా కూడా పనిచేశాడు. తన రచనల్లోని ఇతివృత్తాలలో ఆయన బహుముఖ ప్రజ్ఞాశాలిని శాస్త్రీయ తెలుగు రచయిత, కవి శ్రీశ్రీతో పోల్చారు. [2]
గేయరచయిత, ఉద్యమకారుడు గద్దర్ జీవితం ఆధారంగా మ్యూజిక్ ఆఫ్ ఎ బ్యాటిల్ అనే పూర్తి స్థాయి ఆంగ్ల భాషా డాక్యుమెంటరీని నిర్మించారు.
గాలి రంగు (ఇంగ్లీష్: కలర్ ఆఫ్ ది విండ్) కవితల సంపుటికి గాను 2017లో సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు అందుకున్నారు. [3] ఆడపిల్లను కాపాడినందుకు గాను డాక్యుమెంటరీ ఫిల్మ్ స్క్రిప్ట్‌కి యునిసెఫ్ అవార్డు కూడా అందుకున్నాడు. [4]
వ్యక్తిగత జీవితం[మార్చు]
ప్రియకు వివాహమై ఒక కుమారుడు, కుమార్తె ఉన్నారు. కొంతకాలంగా అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్న ఆయన 2020 నవంబర్ 21న హైదరాబాద్లోని నిజాం ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మెడికల్ సైన్సెస్లో కన్నుమూశారు. ఆయన వయసు 69 ఏళ్లు. మధుమేహంతో బాధపడుతున్న ఆయన గ్యాంగ్రీన్ ఇన్ఫెక్షన్ కారణంగా నెల ప్రారంభంలో ఒక కాలును తొలగించారు. [5]
పనులు[మార్చు]
పుస్తకాలు[మార్చు]
గాలి రంగు
రన్నింగ్ కామెంటరీ
అరణ్య పురాణం
పూర్ణమ్మ
అధ్యాక్ష మన్నిచండి
ఇంకో అపుడు
అమ్మ చెట్టు చేప చిలుక
నీతి పుట్టా
చేప చిలుకా
తుఫాను తుమ్మెడా
గరీబు గీతాలు
సామజానంద స్వామీ
సినిమాలు (గీత రచయితగా)[మార్చు]
మా భూమి
రాగులుతున్న భారతం
రంగుల కల
పల్లకి
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "Renowned Telugu poet, Sahitya Akademi Award winner Devi Priya dies". Zee News (in ఇంగ్లీష్). 21 November 2020. Retrieved 22 November 2020.
- ↑ "Telugu poet-journalist Devi Priya passes away at 71 in Hyderabad". The New Indian Express. Retrieved 22 November 2020.
- ↑ "Sahitya Academy award winner Shaik Khaja Hussain, popular as Devi Priya, passes away". Deccan Chronicle (in ఇంగ్లీష్). 22 November 2020. Retrieved 21 November 2020.
- ↑ "Noted writer Devipriya passes away at 69". The Hindu (in Indian English). 21 November 2020. ISSN 0971-751X. Retrieved 22 November 2020.
- ↑ "Devi Priya, celebrated poet and Sahitya Akademi award winner, passes away". The News Minute (in ఇంగ్లీష్). 21 November 2020. Retrieved 22 November 2020.