నయనతార సెహగల్
నయనతార సెహగల్ (జననం 1927 మే 10) ఆంగ్లంలో రాసే భారతీయ రచయిత్రి. ఆమె నెహ్రూ-గాంధీ కుటుంబానికి చెందినది, జవహర్ లాల్ నెహ్రూ సోదరి విజయ లక్ష్మి పండిట్ కు జన్మించిన ముగ్గురు కుమార్తెలలో రెండవది.
ఆమె రాసిన ఆంగ్ల నవల రిచ్ లైక్ అస్ (1985)కు 1986 సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు లభించింది. [1]
ప్రారంభ జీవితం[మార్చు]
సహగల్ తండ్రి రంజిత్ సీతారాం పండిట్ కథియావాడ్ కు చెందిన బారిస్టర్. కల్హణుడి ఇతిహాస చరిత్ర రాజతరంగిణిని సంస్కృతం నుండి ఆంగ్లంలోకి అనువదించిన పండితుడు. అతను భారత స్వాతంత్ర్యానికి మద్దతు ఇచ్చినందుకు అరెస్టయ్యాడు, 1944 లో లక్నో జైలులో మరణించాడు, అతని భార్య (విజయ లక్ష్మి పండిట్), వారి ముగ్గురు కుమార్తెలు చంద్రలేఖ మెహతా, నయనతార సెహగల్, రీటా దార్ ఉన్నారు.
సహగల్ తల్లి విజయ లక్ష్మి పండిట్ మోతీలాల్ నెహ్రూ కుమార్తె, భారత తొలి ప్రధాని జవహర్ లాల్ నెహ్రూ సోదరి. విజయ లక్ష్మి భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో క్రియాశీలకంగా వ్యవహరించారు, ఈ కారణం కోసం జైలుకు వెళ్లారు, 1946 లో, కొత్తగా ఏర్పడిన భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించిన మొదటి బృందంలో సభ్యురాలిగా ఉన్నారు, ఇది ఎం.సి.చాగ్లాతో కలిసి కొత్తగా ఏర్పడిన ఐక్యరాజ్యసమితికి వెళ్ళింది. [2] భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తరువాత, విజయ లక్ష్మి పండిట్ భారత రాజ్యాంగ పరిషత్తు సభ్యురాలిగా, అనేక భారతీయ రాష్ట్రాలకు గవర్నర్గా, సోవియట్ యూనియన్, యునైటెడ్ స్టేట్స్, మెక్సికో, సెయింట్ జేమ్స్ కోర్టు, ఐర్లాండ్, ఐక్యరాజ్యసమితిలో భారత రాయబారిగా పనిచేశారు.
భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటం చివరి సంవత్సరాలలో (1935-47) నెహ్రూ కుటుంబంలో కల్లోలం కారణంగా సెహగల్ బాలికగా అనేక పాఠశాలలను అభ్యసించారు. చివరికి, ఆమె 1943 లో హిమాలయ హిల్ స్టేషన్ ముస్సోరిలోని వుడ్స్టాక్ స్కూల్ నుండి గ్రాడ్యుయేషన్ పొందింది, తరువాత యునైటెడ్ స్టేట్స్లో వెల్లెస్లీ కళాశాల (బిఎ, 1947) నుండి గ్రాడ్యుయేషన్ చేసింది, ఆమె తన సోదరి చంద్రలేఖతో కలిసి 1945 లో 2 సంవత్సరాల క్రితం గ్రాడ్యుయేషన్ చేసింది. ముస్సోరీకి దగ్గరగా ఉన్న డెహ్రాడూన్ లో ఆమె దశాబ్దాలుగా తన ఇంటిని ఏర్పరుచుకుంది, అక్కడ ఆమె బోర్డింగ్ స్కూల్ (వుడ్ స్టాక్ వద్ద) చదివింది.[3]
వివాహం, వృత్తి[మార్చు]
సెహగల్ మొదట గౌతమ్ సెహగల్ ను, ఆ తర్వాత ఇండియన్ సివిల్ సర్వీస్ అధికారి అయిన పంజాబీ క్రిస్టియన్ ఎడ్వర్డ్ నిర్మల్ మంగత్ రాయ్ ను వివాహం చేసుకున్నారు. [4] నెహ్రూ కుటుంబంలో భాగమైనప్పటికీ, సెహగల్ తన స్వతంత్ర విమర్శనాత్మక జ్ఞానాన్ని కొనసాగించడంలో ఖ్యాతిని పెంచుకున్నారు. [5]ఆమె స్వతంత్ర స్వరం,, ఆమె తల్లి స్వరం, 1960 ల చివరలో, 1970 లలో అధికారంలో ఉన్న అత్యంత నిరంకుశ దశలలో ఆమె బంధువు ఇందిరా గాంధీతో విడిపోవడానికి దారితీసింది. అధికారంలోకి వచ్చిన కొద్ది రోజుల్లోనే ఇటలీలో భారత రాయబారిగా సెహగల్ నియామకాన్ని రాహుల్ గాంధీ రద్దు చేశారు. ఎవరూ భయపడాల్సిన అవసరం లేదని 1982లో సెహగల్ రాసిన 'ఇందిరాగాంధీ: హర్ రోడ్ టు పవర్' అనే పుస్తకంలో గాంధీ అధికారంలోకి వచ్చిన తీరును వివరించారు. [6][7][8]ఫెమినిజం, ఫండమెంటలిజం, జాత్యహంకారం వంటి అంశాలపై రచయిత్రి, పాత్రికేయురాలు, బహుమతి పొందిన డాక్యుమెంటరీ చిత్రాల దర్శకురాలు, మానవ హక్కుల కార్యకర్త గీతా సెహగల్ ఆమె కుమార్తె. [9]
హేతువాదులు గోవింద్ పన్సారే, నరేంద్ర దభోల్కర్, ఎంఎం కల్బుర్గి హత్యలు, దాద్రి మూకదాడుల ఘటనల తర్వాత దేశంలో అసహనం పెరిగిపోతోందని, అసమ్మతి తెలిపే హక్కుకు మద్దతు ఇస్తున్నారని ఆరోపిస్తూ 2015 అక్టోబరు 6న సెహగల్ తన సాహిత్య అకాడమీ అవార్డును తిరిగి ఇచ్చారు. [10]దీనికి 2017 లో ఐక్యరాజ్యసమితి సాంస్కృతిక హక్కుల పర్యవేక్షకురాలు కరీమా బెన్నౌన్ ఆమెను ప్రశంసించారు. [11] 2018 సెప్టెంబరులో ఆమె పెన్ ఇంటర్నేషనల్ ఉపాధ్యక్షురాలిగా ఎన్నికయ్యారు.[12]
గ్రంథ పట్టిక[మార్చు]
- ప్రిజన్ అండ్ చాక్లెట్ కేక్ (జ్ఞాపకం; 1954)
- ఫ్రమ్ ఫియర్ సెట్ ఫ్రీ (జ్ఞాపకం; 1963)
- ఎ టైమ్ టు బి హ్యాపీ (నవల; 1963)
- దిస్ టైమ్ ఆఫ్ మార్నింగ్ (నవల; 1965)
- స్టార్మ్ ఆఫ్ చండీగఢ్ (నవల; 1969)
- ది ఫ్రీడమ్ మూవ్మెంట్ ఇన్ ఇండియా (1970)
- సన్ లైట్ సరౌండ్స్ యు (నవల; 1970) (చంద్రలేఖ మెహతా, రీటా దార్ అంటే ఆమె ఇద్దరు సోదరీమణులతో; ఇది కుమార్తెల తల్లికి ఇచ్చే నివాళి)
- ది డే ఇన్ షాడో (నవల; 1971)
- ఎ వాయిస్ ఫర్ ఫ్రీడమ్ (1977)
- ఇందిరా గాంధీస్ ఎమర్జెన్స్ అండ్ స్టైల్ (1978)
- ఇందిరా గాంధీ: హెర్ రోడ్ టు పవర్ (నవల; 1982)
- ప్లాన్స్ ఫర్ డిపార్చర్ (నవల; 1985)
- రిచ్ లైక్ అస్ (నవల; 1985)
- మిస్టేకెన్ ఐడెంటిటీ (నవల; 1988)
- ఏ సిట్యుయేషన్ ఇన్ న్యూ ఢిల్లీ (నవల; 1989)
- లెస్సర్ బ్రీడ్స్ (నవల; 2003)
- రిలేషన్షిప్ (నయనతార సెహగల్, ఇ.ఎన్.మంగత్ రాయ్ ల మధ్య మార్పిడి చేయబడిన లేఖల సంకలనం) 1994)
- బిఫోర్ ఫ్రీడమ్: నెహ్రూస్ లెటర్స్ టు హిస్ సిస్టర్: 1909-1947 (ఎడిటింగ్: నయనతార సెహగల్)
- ది ఫేట్ ఆఫ్ బటర్ ఫ్లై (నవల; 2019)
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "Sahitya Akademi Awards listings". Sahitya Akademi, Official website. Archived from the original on 25 September 2010. Retrieved 2 March 2011.
- ↑ Chagla, M.C. (1 January 1974). Roses in December - an autobiography (1 ed.). Bombay: Bharatiya Vidya Bhavan., Tenth Edition, Bharatiya Vidya Bhavan, 2000, ISBN 81-7276-203-8
- ↑ Sahgal, Nayantara (13 October 2014). "At home in Dehradun: From Hindus to Muslims and Christians to Buddhists--revelling in the multi-cultural hues of the Doon Valley". www.outlookindia.com (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 24 December 2019.
- ↑ Choudhury, Sonya Dutta (2 November 2014). "Snippets from a rich life". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 25 May 2019.
- ↑ "Nayantara Sahgal | Jaipur Literature Festival". jaipurliteraturefestival.org. 17 September 2013. Retrieved 25 May 2019.
- ↑ "Nayantara Sahgal -- English writer: The South Asian Literary Recordings Project". Library of Congress. Library of Congress New Delhi Office.
- ↑ Choubey, Asha. "Food Metaphor. A Champion's Cause: A Feminist Study of Nayantara Sahgal's Fiction with Special Reference to Her Last Three Novels". Postcolonial Web.
- ↑ "Bookshelf: Nayantara Sahgal". South Asian Women's NETwork. Archived from the original on 6 April 2016.
- ↑ "Vijaya Lakshmi Pandit". www.allahabaddekho.com. Archived from the original on 22 December 2019. Retrieved 24 December 2019.
- ↑ Ramachandran, Smriti Kak; Raman, Anuradha (6 October 2015). "Nayantara Sahgal protests Dadri lynching, returns Akademi award". The Hindu. Retrieved 7 October 2015.
- ↑ "UN Body Praises Author Nayantara Sahgal For Returning Sahitya Akademi Award After Dadri Lynching". Outlook India. 26 October 2017. Retrieved 28 October 2017.
- ↑ "The 84th PEN International Congress closes in India with a focus on free expression and women writers". peninternational.org. 8 October 2018. Archived from the original on 4 ఆగస్టు 2020. Retrieved 4 September 2019.