అంజన
అంజన లేదా అంజనా, (సంస్కృతం: अञ्जना),[1] అంజని, అంజలి అని కూడా పిలుస్తారు. ఈమె వానరుడైన కుంజరుడి కూతురు, కేసరి భార్య. ఈమెకు వాయుదేవుడి అంశతో హనుమంతుడు జన్మించాడు. ఈమె హిందూ ఇతిహాసం రామాయణం ప్రధాన పాత్రలలో ఒకరు. ఆమె వచనంలో కిష్కింధ నివాసి అని చెప్పబడింది.[2]
పురాణ కథనం
[మార్చు]పురాణం కథన సంస్కరణ ప్రకారం, అంజన పుంజికస్తల అనే అప్సరస, ఆమె ఒక ఋషి శాపం కారణంగా భూమిపై వానర యువరాణిగా జన్మించింది. అంజన వానర అధిపతి.ఈమె వివాహం బృహస్పతి కుమారుడైన కేసరితో జరిగింది.[3]
అంజన హనుమంతుని తల్లి. అంజన కొడుకు కావడంతో హనుమంతుడిని ఆంజనేయ లేదా ఆంజనేయుడు, అంజనీపుత్ర అనే పేర్లతో కూడా పిలుస్తారు.[4] Ther హనుమంతుని పుట్టుక గురించి అనేక పురాణాలు ఉన్నాయి. ఏకనాథుని భావార్థ రామాయణం (సా.శ. 16వ శతాబ్దం) అంజన వాయుదేవుడిని పూజిస్తున్నప్పుడు, అయోధ్య రాజు దశరథుడు సంతానం కోసం పుత్రకామేష్టి యజ్ఞం చేస్తున్నాడని పేర్కొంది. తత్ఫలితంగా, అతను తన ముగ్గురు భార్యలు పంచుకోవడానికి కొంత పవిత్రమైన పాయసం (పాయసం) అందుకున్నాడు. ఇది రాముడు, లక్ష్మణుడు, భరతుడు, శత్రుఘ్నుల జన్మలకు దారితీసింది. దైవిక శాసనం ప్రకారం, అంజనా తన పూజలో నిమగ్నమై ఉన్న అడవిపై ఎగురుతున్నప్పుడు ఒక గాలిపటం ఆ పాయసం భాగాన్ని లాక్కొని పడిపోయింది. వాయు, గాలి యొక్క హిందూ దేవత పడిపోతున్న పాయసం దానిని తిన్న అంజన చాచిన చేతులకు అందించాడు. [5][6]
ఫలితంగా ఆమెకు హనుమంతుడు జన్మించాడు. అంజనా, కేసరి వాయుని తమ బిడ్డగా పుట్టించమని తీవ్ర ప్రార్థన చేశారు. వారి భక్తికి సంతోషించిన వాయు వారు కోరిన వరాన్ని ప్రసాదించాడు.[7][8] శైవులు తరచుగా హనుమంతుడిని శివుని పదకొండవ అవతారంగా భావిస్తారు.
సంబంధిత మరొక పురాణ కథ
[మార్చు]
విచిత్ర రామాయణం లో అంజన పుట్టుక గురించి ఓ వింత కథ ఉంది. అంజన, అహల్య, గౌతమ ముని కుమార్తె. ఒకనాడు గౌతముడు లేని సమయంలో సూర్యుడు అహల్య వద్దకు వచ్చాడట. ఆ తేజానికి అంజన చూపు కోల్పోయింది. తరువాత అహల్యకు సూర్యుని వల్ల ఓ కుమారుడు కలిగాడు. కొన్నాళ్ళకు ఆమెకి మరియొక కుమారుడు కలిగాడు. ఓ రోజు గౌతముడు కుమారులను ఎత్తుకుని కూతురిని నడిపించుకుని సముద్రతీరం లో తిరుగుతూ ఉంటే అంజన - "నీ కూతురిని నడిపించి పరుల బిడ్డలను ఎత్తుకుంటావా?" అన్నదట. దానితో గౌతముడు సందేహించి - "మీరు పరుల బిడ్డలైతే మీ ముఖాలు వానర ముఖాలగుగాక" అని శపించి వారిని సముద్రం లోకి తోసాడు. ఆ పిల్లలే వాలి, సుగ్రీవులైనారని, తన గుట్టు బయట పెట్టినది కనుక అహల్య అంజనను - నీయందు వానరుడు జన్మించునని శపించెననీ - విచిత్ర రామాయణంలో ఉంది.
ఆరాధన
[మార్చు]హిమాచల్ ప్రదేశ్‌లో, అంజన దేవతను కుటుంబ దేవతగా పూజిస్తారు. ధర్మశాల సమీపంలోని 'మస్రేర్' లో ఆమెకు అంకితం చేయబడిన ఆలయం ఉంది. అంజనాదేవి ఒకసారి వచ్చి అక్కడ కొంత కాలం ఉండిపోయిందని ప్రతీతి. ఇది తెలుసుకున్న స్థానికుల్లో ఒకరు, ఆమె ఇష్టానికి విరుద్ధంగా ఇతర గ్రామస్తులకు ఆమె నిజస్వరూపాన్ని వెల్లడించాడు. ఆ గ్రామస్థుడిని రాతిగామార్చి, ఆమె వెంటనే వెళ్లిపోయింది. అది అమె గుడి బయట ఇప్పటికీ ఉంది. ఆమె వాహనం (వాహనం) తేలు. అందుకే విశ్వాసులు తేలు కాటుకు గురైన తర్వాత అంజనను పూజిస్తారు.[9]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ www.wisdomlib.org (2009-04-11). "Anjana, Añjana, Anjanā, Añjanā, Āñjana, Amjana: 48 definitions". www.wisdomlib.org. Retrieved 2022-11-23.
- ↑ www.wisdomlib.org (2019-01-28). "Story of Añjanā". www.wisdomlib.org. Retrieved 2022-11-23.
- ↑ M, Jose A. Guevara (2011). The Identity Zero. Lulu.com. ISBN 978-0-557-05396-4.
- ↑ M, Jose A. Guevara (2011). The Identity Zero (in ఇంగ్లీష్). Lulu.com. ISBN 978-0-557-05396-4.
- ↑ M, Jose A. Guevara (2011). The Identity Zero (in ఇంగ్లీష్). Lulu.com. ISBN 978-0-557-05396-4.
- ↑ Malagi, Shivakumar G. (2018-12-20). "At Hampi, fervour peaks at Hanuman's birthplace". Deccan Chronicle. Retrieved 2020-08-06.
- ↑ Pollet, Gilbert (January 1995). Indian Epic Values: Ramayana and Its Impact: Proceedings of the 8th International Ramayana Conference, Leuven, 6–8 July 1991 (Orientalia Lovaniensia Analecta). Peeters. ISBN 978-90-6831-701-5.
- ↑ Gopal, Madan (1990). K.S. Gautam (ed.). India through the ages. Publication Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India. p. 68.
- ↑ "Anjana Devi | Devi". Hindu Scriptures | Vedic lifestyle, Scriptures, Vedas, Upanishads, Itihaas, Smrutis, Sanskrit. 2020-03-18. Archived from the original on 2021-04-13. Retrieved 2020-08-06.