ప్రంబనన్ ఆలయం
ప్రంబనన్ | |
---|---|
ప్రదేశం | బోకోహార్జో, ప్రంబనన్, స్లేమాన్ రీజెన్సీ, యోగ్యకర్త, క్లాటెన్ రీజెన్సీ, సెంట్రల్ జావా |
అక్షాంశ,రేఖాంశాలు | 7°45′8″S 110°29′30″E / 7.75222°S 110.49167°E |
నిర్మించినది | 850 CEలో హిందూ సంజయ రాజవంశం పాలనలో నిర్మించబడింది |
రకం | Cultural |
అభిలక్షణము | i, iv |
నియమించబడినది | 1991 (15వ వరల్డ్ హరిటేజ్ కమిటీ) |
భాగంగా ఉంది | ప్రంబనన్ ఆలయ సమూహం |
సూచన సంఖ్య. | 642 |
Region | దక్షిణ ఆసియా |
ప్రంబనన్ లేదా రారా జోంగ్గ్రాంగ్ ఇండోనేషియాలో గల యోగ్యకార్తాలోని ప్రత్యేక ప్రాంతంలో నిర్మించబడిన 8వ శతాబ్దపు హిందూ దేవాలయాల సమూహ ప్రాంతం. ఈ ఆలయం త్రిమూర్తుల (బ్రహ్మ, విష్ణువు, శివుడు)కు అంకితం చేయబడింది. ఆలయ సమ్మేళనం సెంట్రల్ జావా, యోగ్యకర్తా ప్రావిన్సుల మధ్య సరిహద్దులో యోగ్యకార్తా నగరానికి ఈశాన్య దిశలో దాదాపు 17 కిలోమీటర్లు (11 మైళ్ళు) దూరంలో ఉంది.[1]
ఈ ఆలయ సమ్మేళనంను యునెస్కో వరల్డ్ హెరిటేజ్ సైట్, ఇండోనేషియాలో అతిపెద్ద హిందూ దేవాలయ ప్రదేశంగా, ఆంగ్కోర్ వాట్ తర్వాత ఆగ్నేయాసియాలో రెండవ అతిపెద్ద దేవాలయంగా గుర్తించింది. ప్రంబనన్ ఆలయ సమ్మేళనం వాస్తవానికి 240 ఆలయ నిర్మాణాలను కలిగి ఉంది. ఇది పురాతన జావా హిందూ కళ, వాస్తుశిల్పం గొప్పతనాన్ని సూచిస్తుంది. ఇది ఇండోనేషియాలో శాస్త్రీయ కాలానికి సంబంధించిన ఒక కళాఖండంగా కూడా పరిగణించబడుతుంది. ప్రంబనన్ ఆలయ సమూహం ప్రపంచం నలుమూలల నుండి అనేక మంది సందర్శకులను ఆకర్షిస్తుంది.[2]
చరిత్ర
[మార్చు]ప్రంబనన్ ఆలయం పురాతన జావాలో అతిపెద్ద హిందూ దేవాలయం, దీని మొదటి భవనం 9వ శతాబ్దం మధ్యలో పూర్తయింది. ఇది రాకై పికటన్చే ప్రారంభించబడింది. ద్వంద్వ రాజవంశ సిద్ధాంతానికి కట్టుబడి ఉన్న కొంతమంది చరిత్రకారులు; ప్రంబనన్ నిర్మాణం బహుశా సమీపంలోని బౌద్ధ శైలేంద్ర రాజవంశం, బోరోబుదూర్, సెవు దేవాలయాలకు హిందూ సంజయ రాజవంశం సమాధానంగా ఉద్దేశించబడింది. అంటే దాదాపు శతాబ్దపు బౌద్ధ శైలేంద్ర రాజవంశం ఆధిపత్యం తర్వాత సెంట్రల్ జావాలో హిందూ సంజయ రాజవంశం తిరిగి అధికారంలోకి రావడాన్ని సూచిస్తుంది. ఏది ఏమైనప్పటికీ, ఈ భారీ హిందూ దేవాలయం నిర్మాణం మేడాంగ్ కోర్టు ఆదరణ మార్పును సూచిస్తుంది.[3]
ఆలయాలు
[మార్చు]ప్రంబనన్లో మొత్తం 240 ఆలయాలు ఉన్నాయి. ప్రంబనన్ ఆలయ సమ్మేళనం వీటిని కలిగి ఉంటుంది:
- 3 త్రిమూర్తి ఆలయాలు: బ్రహ్మ, విష్ణు, శివుడు లకు అంకితం చేయబడిన మూడు ప్రధాన ఆలయాలు
- 3 వాహన దేవాలయాలు: త్రిమూర్తి ఆలయాల ముందు మూడు ఆలయాలు ప్రతి దేవుడి వాహనానికి అంకితం చేయబడ్డాయి; హంస, గరుడ, నంది
- 2 అపిత్ ఆలయాలు: ఉత్తరం, దక్షిణం వైపున త్రిమూర్తి, వాహన దేవాలయాల వరుసల మధ్య ఉన్న రెండు ఆలయాలు
- 4 కేలిర్ దేవాలయాలు: లోపలి జోన్ 4 ప్రధాన ద్వారాలకు ఆవల 4 కార్డినల్ దిశలలో ఉన్న నాలుగు చిన్న దేవాలయాలు
- 4 పటోక్ దేవాలయాలు: లోపలి జోన్ 4 మూలల్లో ఉన్న నాలుగు చిన్న పుణ్యక్షేత్రాలు
- 224 పేర్వార దేవాలయాలు: 4 కేంద్రీకృత చదరపు వరుసలలో వందలాది ఆలయాలు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి; లోపలి వరుస నుండి బయటి వరుస వరకు ఉన్న ఆలయాల సంఖ్య: 44, 52, 60, 68.[4]
ఆర్కిటెక్చర్
[మార్చు]ప్రంబనన్ ఆలయ నిర్మాణం వాస్తు శాస్త్రం ఆధారంగా విలక్షణమైన హిందూ నిర్మాణ సంప్రదాయాలను అనుసరిస్తుంది. ఆలయ రూపకల్పనలో మండల ఆలయ ప్రణాళిక ఏర్పాట్లు, హిందూ దేవాలయాల విలక్షణమైన ఎత్తైన గోపురాలు కూడా ఉన్నాయి. ప్రంబనన్ కు మొదట శివగృహ అని పేరు పెట్టి, శివునికి అంకితం చేశారు. ఈ ఆలయం మేరు పర్వతం, హిందూ దేవతల నివాసం, శివుని నివాసాన్ని అనుకరించేలా రూపొందించబడింది. మొత్తం ఆలయ సముదాయం హిందూ విశ్వోద్భవ శాస్త్రం, లోకా పొరల ప్రకారం హిందూ విశ్వం నమూనాగా రూపొందించారు.
బోరోబుదూర్ వలె, ప్రంబనన్ కూడా ఆలయ మండలాల క్రమానుగతంగా ఉంది, ఇది తక్కువ పవిత్ర ప్రాంతం నుండి పవిత్రమైన ప్రాంతాల వరకు విస్తరించి ఉంది. ప్రతి హిందూ, బౌద్ధ భావనకు దాని నిబంధనలు ఉన్నాయి, కానీ భావనలు దాదాపు ఒకేలా ఉంటాయి. కాంపౌండ్ సైట్ ప్లాన్ లేదా ఆలయ నిర్మాణం భూలోకం, భువర్లోకం, సువర్లోకం అనే మూడు జోన్లను కలిగి ఉంది.[5]
రారా జోంగ్గ్రాంగ్
[మార్చు]రారా జోంగ్గ్రాంగ్ ప్రసిద్ధ పురాణం ఏమిటంటే, రాటు బోకో ప్యాలెస్, ప్రధాన మందిరం ఉత్తర సెల్/చాంబర్లోని దుర్గా విగ్రహం మూలం, సమీపంలోని సెవు ఆలయ సముదాయం మూలాన్ని కలుపుతుంది. కింగ్ బోకో కుమార్తె ప్రిన్సెస్ రారా జోంగ్గ్రాంగ్తో ప్రేమలో పడిన ప్రిన్స్ బాండుంగ్ బొండోవోసో గురించి ఈ పురాణం చెబుతుంది. కానీ యువరాణి అతని వివాహ ప్రతిపాదనను తిరస్కరించింది ఎందుకంటే బాండుంగ్ బొండోవోసో రాజు బోకోను చంపి తన రాజ్యాన్ని పరిపాలించాడు. బాండుంగ్ బోండోవోసో యూనియన్పై పట్టుబట్టారు, చివరకు రారా జోంగ్గ్రాంగ్ వివాహంలో ఒక యూనియన్కు అంగీకరించవలసి వచ్చింది, కానీ బాండుంగ్ ఆమెకు ఒక్క రాత్రిలో వెయ్యి దేవాలయాలను నిర్మించాలి అనే ఒక అసాధ్యమైన షరతు విధించింది. ఈ కథ ఈ ఆలయాల నిర్మాణానికి కారణమని అక్కడి ప్రజలు నమ్ముతారు.
చిత్రాలు
[మార్చు]ఆలయంలోని వివిధ శిల్పాలు
[మార్చు]-
శివుడి ఆలయం
-
అప్సరసలు
-
కార్నర్ యాంటీఫిక్స్ కీర్తిముఖ తలగా చెక్కబడింది
-
బలరాముడు
-
శ్రీ కృష్ణుడు
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Prambanan Temple Compounds". UNESCO World Heritage Centre (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-12-24.
- ↑ "Prambanan Temple Complex". Archived from the original on 2011-10-06. Retrieved 2011-08-12.
- ↑ Tjahjono Prasodjo; Thomas M. Hunter; Véronique Degroot; Cecelia Levin; Alessandra Lopez y Royo; Inajati Adrisijanti; Timbul Haryono; Julianti Lakshmi Parani; Gunadi Kasnowihardjo; Helly Minarti (2013). Magical Prambanan. Yogyakarta: PT (Persero) Taman Wisata Candi Borobudur, Prambanan & Ratu Boko. ISBN 978-602-98279-1-0. Archived from the original on 2021-02-26. Retrieved 2021-12-06.
- ↑ Ariswara (1993). Prambanan. Jakarta: Intermasa. ISBN 9798114574.
- ↑ Konservasi Borobudur Archived 2011-07-26 at the Wayback Machine (in Indonesian)