ఫస్ట్-పాస్ట్-ది-పోస్ట్ ఓటింగ్
ఫస్ట్-పాస్ట్-ది-పోస్ట్ ఓటింగ్ (ఎఫ్.ఎఫ్.టి.పి లేదా ఎఫ్.పి.పి) అనేది ఓటర్లు ఒకే అభ్యర్థికి ఓటు వేసే బహుళ ఓటింగ్ వ్యవస్థ. అత్యధిక ఓట్లు పొందిన అభ్యర్థి ఎన్నికలలో గెలుస్తారు.[1] బహుళ-విజేత పోటీలకు సారూప్య వ్యవస్థలను ప్లూరాలిటీ బ్లాక్ ఓటింగ్ లేదా "బ్లాక్ ఓటింగ్" వ్యవస్థలు అని పిలుస్తారు. ఎఫ్.పి.టి.పి, బ్లాక్ ఓటింగ్ రెండూ "ప్లూరాలిటీ" వ్యవస్థలు, ఇందులో విజేతకు ఓట్ల బహుత్వ ఓటింగ్ అవసరం, సంపూర్ణ మెజారిటీ (సగం కంటే ఎక్కువ) అవసరం కాదు.
ఫస్ట్-పాస్ట్-ది-పోస్ట్ అనే పదం బహుళ ఓటు పొందిన అభ్యర్థి గుర్రపు పందెం నుండి ఒక రూపకం, ఎన్నికల వ్యవస్థను అధికారికంగా సింగిల్-మెంబర్ (జిల్లా) ప్లూరాలిటీ ఓటింగ్ (ఎస్ఎంపి/ఎస్ఎండిపి) అని పిలుస్తారు. ఇది ఒకే సభ్యుని జిల్లాల్లో ఉపయోగించినప్పుడు, అనధికారికంగా ర్యాంక్ ఓటింగ్ లేదా స్కోర్ ఓటింగ్కు విరుద్ధంగా ర్యాంకుడ్ ఓటింగ్ ఎంచుకోవాలి.[2][3]
.svg)
ఎఫ్.ఎఫ్.టి.పి అనేది సరళమైన ఎన్నికల వ్యవస్థలలో ఒకటి. మధ్య యుగాల నుండి హౌస్ ఆఫ్ కామన్స్ ఆఫ్ ఇంగ్లాండ్ (బ్రిటన్, యునైటెడ్ కింగ్డమ్ దాని వారసులను) ఎన్నుకోవటానికి ఉపయోగిస్తారు. దీని ఉపయోగం మాజీ బ్రిటిష్ కాలనీలకు, ముఖ్యంగా యునైటెడ్ స్టేట్స్, కెనడా దేశాలనుండి భారతదేశానికి విస్తరించింది. ప్రపంచంలోని మూడింట ఒక వంతు దేశాలలో, ఎక్కువగా ఆంగ్లం మాట్లాడే ప్రపంచ దేశాలలో శాసన ఎన్నికల కోసం స్థానాలను కేటాయించే ప్రాథమిక రూపంగా దీనిని ఉపయోగిస్తారు. రెండు-రౌండ్ వ్యవస్థ కంటే చాలా తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ, కొన్నింటిలో రాష్ట్రాల అధిపతులను నేరుగా ఎన్నుకోవడానికి కూడా దీనిని ఉపయోగిస్తారు. శాసన ఎన్నికల కోసం, ఎఫ్.ఎఫ్.టి.పిని ఉపయోగించే దేశం సాధారణంగా భౌగోళిక నియోజకవర్గాలుగా విభజించబడుతుంది. ప్రతి ఒక్కరూ ఈ పద్ధతిని ఉపయోగించి శాసనసభకు ఒక సభ్యుడిని ఎన్నుకుంటారు.
దాని సరళత, ప్రాచీనత ఉన్నప్పటికీ, ఎఫ్.ఎఫ్.టి.పి. లో అనేక ప్రధాన లోపాలు ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా శాసనసభ సభ్యులను ఎన్నుకునేటప్పుడు, రాజకీయ పార్టీలు ప్రజాదరణ పొందిన ఓట్లలో వారి వాటా ప్రకారం ప్రాతినిధ్యం పొందవు. ఇది సాధారణంగా భౌగోళికంగా కేంద్రీకృతమైన పునాది లేని చిన్న పార్టీలకు హాని కలిగించడానికి బలమైన ప్రాంతీయ మద్దతు ఉన్న అతిపెద్ద పార్టీకి, పార్టీలకు అనుకూలంగా ఉంటుంది. ఎన్నికల సంస్కరణ మద్దతుదారులు సాధారణంగా దీని కారణంగా ఎఫ్.ఎఫ్.టి.పిని తీవ్రంగా విమర్శిస్తారు. ఇతర లోపాలను ఎత్తి చూపారు. వీటిలో ఎఫ్.ఎఫ్.టి.పిని జెర్రీమాండరింగ్ దుర్బలత్వం. అనగా, అత్యధిక ఓట్లను గెలుచుకున్న పార్టీ రెండవ అతిపెద్ద పార్టీ కంటే తక్కువ సీట్లను పొందడం, ఎన్నికలను కోల్పోవడం వంటివి. 20వ శతాబ్దం అంతటా గతంలో ఎఫ్.ఎఫ్.టి.పిని ఉపయోగించిన అనేక దేశాలు ఇతర ఎన్నికల వ్యవస్థలకు అనుకూలంగా దీనిని విడిచిపెట్టాయి.
కొన్ని దేశాలు సమాంతర ఓటింగ్ వ్యవస్థలో అనుపాత ప్రాతినిధ్యంతో పాటు (పిఆర్) ఎఫ్పిటిపిని ఉపయోగిస్తున్నాయి.పిఆర్ మూలకం ఎఫ్పిటిపి అసమానత్వాన్ని భర్తీ చేయడానికి బదులు దానికి జోడించవచ్చు.ఇతరులు దీనిని మిశ్రమ-సభ్యుల అనుపాత ప్రాతినిధ్యం లేదా మిశ్రమ ఏక ఓటు వ్యవస్థలలో భాగంగా,వీటిని సమతుల్యం చేయాలనే లక్ష్యంతో, పరిహార మిశ్రమ వ్యవస్థలు అని పిలవబడే వాటిలో ఉపయోగిస్తారు. దామాషా ప్రాతినిధ్యం ద్వారా తమ శాసనసభలను ఎన్నుకునే కొన్నిదేశాలలో, దేశాధినేతను ఎన్నుకోవడానికి ఎఫ్.ఎఫ్.టి.పి.పద్దతిని ఉపయోగిస్తునాయి.
వివరణ
[మార్చు]
మొదటి-గత-తరువాత ఎన్నికలో ఒకే ఒక్క విజేత ఉంటారు. బ్యాలెట్ ప్రకారం ఓటర్లు అభ్యర్థుల జాబితా నుండి ఒక ఎంపికను మాత్రమే గుర్తించాల్సి ఉంటుంది. ఏ అభ్యర్థి ఎక్కువ సంఖ్యలో లేదా బహుళ ఓట్లతో గెలుస్తారో వారు మాత్రమే గెలిచినట్లు అధికారంగా ప్రకటిస్తారు.శాసనసభ ఎన్నికలలో,రాజకీయ వ్యవస్థ ఎన్నో జిల్లాలు, నియోజకవర్గాలుగా విభజించబడి ఉంటుంది, వీటిలో ప్రతి ఒక్కటి ఎఫ్.ఎఫ్.టి.పి. ద్వారా శాసనసభకు ప్రతినిధిని ఎన్నుకుంటుంది.
ఉదాహరణ
[మార్చు]
టేనస్సీ దాని రాజధాని స్థానంలో ఎన్నికలను నిర్వహిస్తోందని అనుకుందాం. జనాభా నాలుగు ప్రధాన నగరాల చుట్టూ కేంద్రీకృతమై ఉంది. ఓటింగ్ ప్రాదేశిక నమూనా. అందరు ఓటర్లు రాజధాని తమకు వీలైనంత దగ్గరగా ఉండాలని కోరుకుంటారు. ఎంపికలు:
- మెంఫిస్, (టేనస్సీ) - అతిపెద్ద నగరం, కానీ ఇతరులకు దూరంగా ఉంది (42% ఓటర్లు)
- నాష్విల్లే (టేనస్సీ) - రాష్ట్ర మధ్యభాగంలో (26% ఓటర్లు)
- చట్టనూగా (టేనస్సీ) - కొంత తూర్పు (15% ఓటర్లు)
- నాక్స్‌విల్లే (టేనస్సీ) - ఈశాన్యానికి దూరంగా (17% ఓటర్లు)
ప్రతి ప్రాంత ఓటర్ల ప్రాధాన్యతలు:
| 42% ఓటర్లు సుదూర-పశ్చిమ |
26% ఓటర్లు సెంటర్ |
15% ఓటర్లు మధ్య-తూర్పు |
17% ఓటర్లు దూర-తూర్పు |
|---|---|---|---|
|
|
|
|
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "First past the post". nzhistory.govt.nz. Ministry for Culture and Heritage. 13 January 2016. Archived from the original on 24 May 2022. Retrieved 25 May 2022.
- ↑ Shawn Griffiths (5 December 2018). "How ranked choice voting survives the 'one person, one vote' challenge". FairVote. Archived from the original on 10 July 2021. Retrieved 10 July 2021.
- ↑ "Comparing Voting Methods: A Report Card". Archived from the original on 1 October 2020. Retrieved 11 January 2022.