మొదటి రాజరాజ చోళుడు

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
మొదటి రాజరాజ చోళుడు
రాజకేసరి వర్మ,
పొన్నియిన్ సెల్వన్, Mum'muṭi Cōḻan,[1] Sivapathasekaran, Taila Kula Kaalan, Pandiya kula sani, Thelungu Kula Kaalan, Keralandhagan, Singalandhagan, Kṣatriya Śikhāmaṇi
బృహదీశ్వరాలయంలో మొదటి రాజరాజ చోళుని కుడ్యచిత్రం
చోళ సామ్రాజ్యం
Reignజూన్/జూలై 985 - 1014
Predecessorఉత్తమ
Successorమొదటి రాజేంద్ర చోళుడు
అనురాధపుర రాజు
Reignసుమారు 992 –  1014
Predecessorఐదవ మహీంద
Successorమొదటి రాజేంద్ర చోళుడు
జననంఅరుళ్మొళీ వర్మ
సుమారు 947
తంజావూరు, చోళ సామ్రాజ్యం (ప్రస్తుతం తమిళనాడు)
మరణం1014(1014-00-00) (వయసు 66–67)
తంజావూరు, చోళ సామ్రాజ్యం (ప్రస్తుతం తమిళనాడు)
Spouse
  • తిరిపువన మాదేవియార్
  • లోకమహాదేవి
  • చోళమహాదేవి
  • తిరిలోక్యమహాదేవి
  • పంచవనమహాదేవి
  • అభిమానవల్లి
  • లతామహాదేవి
  • పృథ్వీమహాదేవి
Issue
  • మొదటి రాజేంద్ర చోళుడు
  • అరుల్మొళి చంద్రమల్లి అలియాస్ గంగమదేవి
  • మాథేవడిగల్
Regnal name
రాజరాజ చోళుడు
రాజవంశంచోళ రాజవంశం
తండ్రిరెండవ పరాంతక చోళుడు
తల్లివనవన మహాదేవి
మతంహిందూమతం
Signatureమొదటి రాజరాజ చోళుడు's signature

మొదటి రాజరాజ చోళుడు (సా.శ 947 - 1014)[1][2] చోళ సామ్రాజ్య చక్రవర్తి. ఇతను సా.శ 985 నుంచి 1014 మధ్యలో రాజ్యపాలన చేశాడు. ఇతను దక్షిణ భారతదేశ జైత్రయాత్రలకు, తన సామ్రాజ్యాన్ని హిందూ మహాసముద్రం దాటి శ్రీలంకకు విస్తరించినందుకు ప్రసిద్ధి చెంచాడు.[3][4]

రాజరాజ సామ్రాజ్యం పాండ్య దేశం, చేర దేశం, ఉత్తర శ్రీలంకలోని ప్రాంతాలతో సహా విస్తారమైన భూభాగాలను ఆవరించింది. అతను తన ప్రభావాన్ని లక్షద్వీప్, తిలదున్మదులు పగడపు దీవులు, హిందూ మహాసముద్రంలోని మాల్దీవుల వంటి వ్యూహాత్మక ద్వీపాలపై కూడా విస్తరించాడు. అతని విజయాలు దక్షిణాదికి మాత్రమే పరిమితం కాలేదు; అతను పశ్చిమ గాంగేయులు, పశ్చిమ చాళుక్యులకు వ్యతిరేకంగా విజయవంతమైన జైత్రయాత్రలు చేశాడు, చోళ అధికారాన్ని తుంగభద్ర నది వరకు విస్తరించాడు. తూర్పున, వేంగిపై నియంత్రణపై తెలుగు చోళ రాజు జటా చోడ భీముడి నుండి రాజరాజు తీవ్ర ప్రతిఘటన ఎదుర్కొన్నాడు. వనరులు, వాణిజ్య మార్గాలకు ప్రాప్యత కారణంగా ఈ ప్రాంతం ముఖ్యమైన వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. ఈ ప్రాంతంలో ఆధిపత్యం కోసం ఇద్దరు పాలకుల మధ్య వివాదం తీవ్రమైంది, ఫలితంగా ముఖ్యమైన యుద్ధాలు మరియు మిత్రపక్షాలు మారాయి.[5][6][7][8]

మూలాలు[మార్చు]

  1. 1.0 1.1 Vidya Dehejia 1990, p. 51.
  2. K. A. N. Sastri 1992, p. 1.
  3. Charles Hubert Biddulph (1964). Coins of the Cholas. Numismatic Society of India. p. 34.
  4. John Man (1999). Atlas of the year 1000. Harvard University Press. p. 104. ISBN 978-0-674-54187-0.
  5. Sen, Sailendra (2013). A Textbook of Medieval Indian History. Primus Books. pp. 46–49. ISBN 978-9-38060-734-4.
  6. A Journey through India's Past by Chandra Mauli Mani p.51
  7. Columbia Chronologies of Asian History and Culture by John Bowman p.264
  8. M. G. S. Narayanan 2013, p. 115-117.