లైత్రేసి
| లైత్రేసి లేదా లిత్రేసి | |
|---|---|
| |
| Lythrum salicaria | |
| Scientific classification | |
| Kingdom: | |
| (unranked): | |
| (unranked): | |
| Order: | |
| Family: | లైత్రేసి |
| ప్రజాతులు | |
|
31 (27); see text. | |
లైత్రేసి లేదా లిత్రేసి (Lythraceae) పుష్పించే మొక్కలలోని ఒక కుటుంబం. దీనిలోని 31 ప్రజాతులలో సుమారు 620 జాతులు గుల్మాలు, పొదలు, చెట్లు ఉన్నాయి.[1]
చరిత్ర
[మార్చు]ఈ మొక్కలు ఆస్ట్రేలియాకు మాత్రమే కాకుండా ఐరోపా, ఆసియా, ఉత్తర అమెరికాలో విస్తృతంగా ఒక జాతి. ఇది లాగర్‌స్ట్రోమియా (క్రీప్ మర్టల్) కు సంబంధించిన ఒక గుల్మకాండ , పురాతన కాలం నుండి ప్రసిద్ది చెందింది. చర్మశుద్ధిలో పర్పుల్ లూసెస్ట్రైఫ్ వాడకం యొక్క ఒక రికార్డు డాక్టర్ లిండ్లీ యొక్క ఫ్లోరా మెడికా (1838) లో కనుగొనబడింది. గ్రీకు పదం లైథ్రాన్ అంటే రక్తం ఒక చెడు కోణంలో, అనగా అశుద్ధంగా, యుద్ధ గాయాలు , ఈ మొక్కలలోఎరుపు పువ్వులు లేనందున, ఈ మొక్క రక్తాన్ని ఆపడానికి ఉపయోగించినట్లు సూచించిన పేరు. ఇది చైనీస్ పుస్తకంలో వ్రాయబడింది [2] లిత్రేశీ పొడవైన, 10 అడుగుల (3 మీ) ఎత్తు వరకు పెరుగగలదు .ఆకులు ముదురు,ఆకుపచ్చ, రంగులో, పువ్వులు రావడం జూలై నుండి అక్టోబరు వరకు, గులాబీ రంగులో ఉంటాయి . తడి పచ్చికభూములు, గుంతలు, నది, సరస్సు తీరాలు, చిత్తడినేలలు , గుంటలతో సహా అనేక రకాల చిత్తడి నేలల లో పెరుగుతుంది . ఈ మొక్క దాని విత్తనముల కారణంగా చాలా వేగంగా వ్యాపిస్తుంది, ప్రతి మొక్క సంవత్సరానికి 2.5 మిలియన్ విత్తనాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. లిథ్రమ్ సాలికేరియా యూరప్ , ఆసియాకు చెందినది. అలంకార, వైద్య ప్రయోజనాల కోసం దీనిని 1800 ల ప్రారంభంలోఉత్తర అమెరికాలో ప్రవేశపెట్టారు [3]
ఉపయోగము
[మార్చు]హెర్బల్ వైద్య విధానం లో ఎక్కువ ఆకులు, కాండం జోడించడం వల్ల రక్తస్రావం గుణాలు వస్తాయని హెర్బలిస్ట్ జిమ్ మ్క్డోనాల్డ్ పేర్కొన్నాడు. ఇది విరేచనాలు, బ్యాక్టీరియా, , ఎంటెరిటిస్, ఐబిఎస్, గొంతు నొప్పి వంటి వ్యాధుల నివారణ లో తోడ్పడుతుంది [4]
దీనిలోని ముఖ్యమైన ప్రజాతులు :
- Cuphea (275 జాతులు)
- Lagerstroemia (56) - సొగసులచెట్టు
- Nesaea (50)
- Rotala (45)
- లైత్రమ్ (Lythrum (35).[5] ఇవి ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉష్ణదేశాలలో విస్తరించాయి.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Stevens, P.F. (2001). "Angiosperm Phylogeny Website". Retrieved 15 February 2011.
- ↑ Australian National Botanic Gardens, Parks Australia. "Lythrum salicaria - Growing Native Plants". www.anbg.gov.au (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-10-01.
- ↑ "purple loosestrife: Lythrum salicaria (Myrtales: Lythraceae): Invasive Plant Atlas of the United States". www.invasiveplantatlas.org. Retrieved 2020-10-01.
- ↑ "Purple Loosestrife Monograph". HerbRally (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-10-01.
- ↑ Judd, Walter S.; Christopher S. Campbell, Elizabeth A. Kellogg, Peter F. Stevens, & Michael J. Donoghue (2008). Plant Systematics: A Phylogenetic Approach (3rd ed.). Sunderland, MA: Sinauer Associates. pp. 412–414. ISBN 978-0-87893-407-2.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)