వయ్యారిభామ (కలుపుమొక్క)

Parthenium hysterophorus
Scientific classification
Kingdom:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Eudicots
(unranked):	Asterids
Order:	Asterales
Family:	Asteraceae
Genus:	Parthenium
Species:	P. hysterophorus
Binomial name
Parthenium hysterophorus L.

Parthenium hysterophorus on open land in Hawaii

తూర్పుగోదావరి జిల్లా అమ్మన్న అగ్రహారంలో వయ్యారి భామ

వయ్యారిభామ అనే అందమైన పేరు కలిగిన ఈ మొక్క అత్యంత ప్రమాదకరమైన పుష్పించే జాతి కలుపు మొక్క. అత్యంత సులభంగా వ్యాపించే ఈ మొక్క అతి త్వరగా ఏపుగా పెరిగే పంట పొలాలను నిర్వీర్యం చేస్తుంది. దీంతో పంట దిగుబడి గణనీయంగా తగ్గుతుంది. అంతే కాక ప్రజల, పశువుల ఆరోగ్యంపై కూడ అధికమైన దుష్ప్రభావము చూపిస్తుంది.

ప్రస్థానము

వయ్యారిభామ మొక్క ప్రస్థానం తొలుత అమెరికాలోని ఉష్ణ ప్రాంతంలో మొదలైంది. అలా మన దేశానికి దిగుమతి అయిన ఆహార ధాన్యాలతోపాటు 1956లో మన దేశం చేరింది. ఆ తర్వాత మొదటి సారిగా 1973లో ఈ మొక్కను మహారాష్ట్ర, బీహార్‌ రాష్ట్రాల్లో కనుగొన్నారు. మన దేశము కాక దీని ఆక్రమణ బారిన పడ్డ ఇతర ప్రాంతాలు ఆస్ట్రేలియా, ఇంకా ఆఫ్రికాలో కొన్ని ప్రదేశాలు.

పంటలపై ప్రభావం

వయ్యారిభామ అత్యంత ప్రమాదకరమైన కలుపు మొక్క. ఇది ఎక్కువగా తవ్విన లేదా మరే రకంగా ఐనా మానవ ప్రమేయానికి లోనైన నేలపై మొలుస్తుంటుంది. అందుకే దీన్ని రోడ్ల పక్కన ఎక్కువ చూస్తూ ఉంటాము. ఇది మొలిచిన చోట్ల పంట పైరుల ఎదుగుదలను కుంటుపరుస్తుంది. అందువల్ల దిగుబడి తగ్గుతుంది. కనుక ఈ మొక్కను సీజన్‌కు ముందే నియంత్రించాలి. పత్తి, మొక్కజొన్న, గోదుమ, మల్బరి తోటలు, పూల తోటలు, మామిడి, కూరగాయల తోటల్లో ఎక్కువగా పెరుగుతాయి. పంటలకు వేసిన ఎరువుల సారాన్ని కూడా పీల్చి వేస్తుంది. 40 శాతం వరకు పంట దిగుబడిని తగ్గించే గుణం దీనికి ఉంది. నత్రజని, పోషక విలువలు, సూక్ష్మధాతువుల శాతాన్ని తగ్గిస్తుంది. ఈ మొక్క స్రవించే కొన్ని రకాల రసాయనాల వల్ల పంటల పెరుగుదల నశించిపోతుంది. దీని పుష్పాల నుంచి వచ్చే పుప్పొడి రేణువులు టమోటా, వంకాయ, మిరప మొక్కలపై పడి పుష్పాలూ, పిందెలూ రాలిపోతాయి. అదే విధంగా కొన్ని రకాల వైరస్‌ తెగుళ్లు వ్యాపిస్తాయి. తెగుళ్లను కలుగజేసే వైరస్‌ వయ్యారిభామ కలుపు మొక్కల పుప్పొడిలో ఉండే తామర పురుగులు గాలి ద్వారా వ్యాప్తి చెందుతాయి. పక్వానికి వచ్చిన వయ్యారి భామ విత్తనాలు అతి చిన్నవిగా వుంటాయి. ఇవి గాలి ద్వారా సుమారు 3 కిలోమీటర్ల దూరం వరకు విస్తరించి అక్కడ మొలకెత్తుతాయి.

మనుషులకు ప్రమాదం

వయ్యారిభామ వల్ల మనుషులకు ప్రమాదకరమైన ఎగ్జిమా, హైఫీవర్‌, ఉబ్బసం, బ్రాంకైటీస్‌ వ్యాధులు వస్తాయి. ఈ మొక్క ఆకులు చర్మానికి రాసుకుంటే తామర వస్తుంది. పుప్పొడిని పీలిస్తే జలుబు, కళ్లు ఎర్రబడడం, కను రెప్పలు వాపు వస్తాయి. పొలాల్లో పని చేసిన రైతులు, కూలీలకు చర్మ, శ్వాస సంబంధిత వ్యాధులు వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది. దురదలు, తుమ్ములు వచ్చి చర్మంపై మచ్చలు ఏర్పడుతాయి.

పశువులకు ప్రమాదం

వయ్యారి భామ స్పర్శ వల్ల జంతువులకు వెంట్రుకలు వాడిపోవడం, హైపర్‌ టెన్షన్‌ పెరుగుతుంది. సాధారణంగా ఈ మొక్కను పశువులు తినవు. పొరబాటున గడ్డితో బాటు పశువులు వయ్యారభామను తింటే ఆ పశువుల పాలు తాగినవారికి జ్ఞాపకశక్తి దెబ్బతింటుంది. ఈ రకం మొక్కలు పార్థీనీయం, హైస్టరీస్‌, హైమోనిన్‌, ఎంబ్రోసిన్‌ అనే ప్రాణాంతకమైన రసాయనాలను విడుదల చేస్తాయి. ముఖ్యంగా వీటిని తిన్న పశువులు జీర్ణక్రియ, కిడ్నీ, లివర్‌, అన్నవాహిక, శ్వాసక్రియలు దెబ్బతింటాయి. చివరికి మృత్యువాత పడతాయి

ఈ మొక్కకున్న ఇతర పేర్లు

దీనికి వయ్యారిభామ అనే పేరు ప్రధానమైనా, దీనికి ఇతర పేర్లు కూడ వున్నాయి. అమెరికా అమ్మాయి, కాంగ్రెస్‌ గడ్డి, క్యారెట్‌ గడ్డి, నక్షత్రగడ్డి, ముక్కపుల్లాకు గడ్డి, ఛతక్‌ చాందిని మొక్క, అపాది మొక్క, గజర్‌ వంటి పేర్లున్నవి. కాని ఈ మొక్కను మనం వాడుకలో వయ్యారిభామ అంటాం.

నివారణ పద్ధతులు

పంట పొలాల్లో మొలిచిన వయ్యారిభామ పూత పూయకముందే వేర్ల తొ సహా పీకి బురదలో తొక్కెయ్యాలి. తర్వాత నీరు పెడితే అది బాగా మురిగి పచ్చరొట్టె ఎరువుగా మారుతుంది. లేదా ఇది పూత దశకు రాకముందే వేళ్లతో సహా పీకి తగల బెట్టాలి. కాలుతున్నప్పుడు వచ్చే పొగకు దూరంగా ఉండాలి. తంగేడు చెట్లు ఉన్న ప్రాంతంలో ఈ మొక్క మొలవదు. వయ్యారిభామను నివారించే శక్తి తంగేడు మొక్కకు మాత్రమే ఉంటుంది. పొలాల గట్లు, బంజరు భూముల్లో తంగేడు చెట్లను తొలగించకూడదు. ఈ కలుపు మొక్క పూత దశకు రాకమునుపే 10 లీటర్ల నీటికి 5 కిలోల ఉప్పు కలిపి ద్రావణాన్ని పిచికారి చేయాలి. అలా చేస్తే వయ్యారిభామ కలుపు మొక్కలు మొలవవు.

ఇతర లింకులు

వికీమీడియా కామన్స్‌లో

Parthenium hysterophorus

కి సంబంధించిన మీడియా ఉంది.

• Pubchem Parthenin compound summary పబ్‌కెమ్‌లో (అమెరిక జాతీయ జీవసాంకేతిక శాస్త్ర సమాచార కేంద్రం) పార్థెనిన్ రసాయనం గురించిన వివరాలు.
• Parthenium ఆస్ట్రేలియా లోని క్వీన్స్‌ల్యాండ్ విశ్వవిద్యాలయము యొక్క సెంటర్ ఫర్ బయలజికల్ ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ లంకెలో వయ్యారిభామ గురించిన సమాచారం.
• Integrated weed management for parthenium వయ్యారిభామ కలుపుతీసే పద్ధతులపై హిందు పత్రికలో వ్యాసం.
• Fact sheet on Parthenium hysterophorus వయ్యారిభామపై దక్షిణాఫ్రికా అగ్రికల్చరల్ రిసర్చ్ కౌన్సిల్ (వ్యవసాయ పరిశోధనా మండలి) సమాచార పత్రం.
• అమెరికా సంస్థ ఐన Germplasm research information network (GRIN)లో వయ్యారిభామ సమాచారం ఈ మొక్క ఏయే దేశాల్లో పెరుగుతుందో ఇందులో చాలా వివరంగా ఉంది.