హవా మహల్, విశాఖపట్నం

హవా మహల్, విశాఖపట్నం
హవా మహల్, విశాఖపట్నం
General information
Coordinates	17.707458°N 83.311838°E / 17.707458; 83.311838
Status	Proposed
Companies involved
Architect(s)	ముప్పిడి వెంకట్ రావు
Contractor	మహారాజా రామ్ చంద్ర దేవ్ నాల్గవ
Owner	జైపూర్ మహారాజు

హవా మహల్ అంటే 'ప్యాలస్ ఆఫ్ విండ్స్' అని అర్థం జైపూర్ రాజకుటుంబానికి చెందిన వేసవి నివాస ప్యాలెస్. దీనిని 1917-1923 లో మహారాజా నాల్గవ రామ్ చంద్ర దేవ్ విశాఖపట్నంలోని బీచ్ రోడ్ వద్ద నిర్మించారు. ఇది నగరంలోని అత్యంత ప్రతిష్ఠాత్మక చారిత్రక భవనాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది జైపూర్ మహారాజా ఆధీనంలో ఉంది.

చరిత్ర

ఈ ఐకానిక్ బీచ్ ప్యాలెస్ కు 1917 లో మహారాజా నాల్గవ రామ్ చంద్ర దేవ్ పునాది వేశారు. ఇది వేసవి విడిదిగా నిర్మించబడింది, జైపోర్ మహారాజులు మద్రాసులోని ప్రెసిడెన్సీ రాజధానికి ప్రయాణించినప్పుడు తరచుగా ట్రాన్సిట్ స్టాప్ గా నిర్మించబడింది. సాలూరు రాజుకు సముద్ర ముఖంగా ఉన్న భూమి ఉంది, దీనిని ప్యాలెస్ నిర్మాణం కోసం జైపూర్ మహారాజా కొనుగోలు చేశాడు. సేకరించిన భూమిలో అసమానమైన గుట్ట ఉంది, దీనిని చదును చేసి, సముద్ర మట్టానికి ఎగువన ప్యాలెస్ నిర్మించడానికి ముందు భూమిని నింపారు. ప్యాలెస్ నిర్మాణ కాంట్రాక్టును ముప్పిడి వెంకట్రావు అనే యంగ్ అండ్ డైనమిక్ ఆర్కిటెక్ట్ కు ఇచ్చారు.

ఈ రాజభవనంలో భారతదేశ తొలి ప్రధాని - జవహర్ లాల్ నెహ్రూ, భారతదేశ తొలి రాష్ట్రపతి - రాజేంద్ర ప్రసాద్, నోబెల్ బహుమతి గ్రహీత, కవి రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్, ఆంధ్ర విశ్వవిద్యాలయం ఉపకులపతి, భారతదేశ రెండవ రాష్ట్రపతి డాక్టర్ సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్, ప్రముఖ హిందీ సినీ నటి వహీదా రెహమాన్ వంటి ప్రముఖులు ఉన్నారు.

ఆర్కిటెక్చర్

హవా మహల్ లోపలి భాగం, విశాఖపట్నం

ఈ ప్యాలెస్ ఈ ప్రాంతంలో ప్రబలంగా ఉన్న గోతిక్ ఆంధ్ర వాస్తుశిల్పం మిశ్రమాన్ని పోలి ఉంటుంది. ఇరువైపులా రెండు అష్టభుజి ప్రొజెక్షన్లతో రాతితో నిర్మించిన రెండు అంతస్తుల ప్రత్యేక భవనం ఇది. చెక్క కిటికీలు విభజితమైన వంపు తెరల ద్వారా ఫ్రేమ్ చేయబడ్డాయి, హాళ్ల లోపల ఎత్తైన మద్రాస్ పైకప్పును తూర్పు తీరంలోని మండే వేడి వేసవిలో చల్లని సౌకర్యాన్ని నిర్ధారించడానికి బర్మా టేకు విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తుంది. ప్రధాన నిర్మాణంలో పాక్షిక వృత్తాకార వంపు వరండాలు, మధ్య ముఖద్వారంలో దీర్ఘచతురస్రాకార చెక్క కిటికీలు ఉన్నాయి. ఈ భవనంలో పదహారు గదులు, రాజ అతిథులకు విందులు, పార్టీలు నిర్వహించే ఒక భారీ హాలు ఉన్నాయి.

ముఖద్వారం నిర్మించడానికి నేరుగా కత్తిరించిన ఖొండలైట్ రాళ్లను కలిగి ఉండటానికి ప్రత్యేక శ్రద్ధ తీసుకున్నారు. రాతి రెయిలింగ్ స్తంభాలను ఖచ్చితత్వంతో కత్తిరించి, లోహపు రాడ్ల మద్దతు లేకుండా ఫిక్స్ చేస్తారు. ప్యాలెస్ సముదాయం భాగాలుగా విభజించబడింది - రాజకుటుంబం ప్రధాన నివాసం, వంటగది గదులు, సర్వెంట్ క్వార్టర్స్, కారు గ్యారేజీలు, మేనేజర్ నివాస గది. వరండాలోని స్తంభాలు పెద్ద చతురస్రాకారంలో రాళ్ల స్తంభాలతో ఏర్పడి మధ్యలో ఇంటర్ లాకింగ్ వ్యవస్థను కలిగి ఉంటాయి. లోడ్ బేరింగ్ గోడల ద్వారాలు, కిటికీల వద్ద అడపాదడపా అర్ధ వృత్తాకార తోరణాలు ఉన్నాయి. గదుల లోపలి గోడలను ఇటాలియన్ టైల్స్ తో అలంకరించారు, ఫ్లోరింగ్ ఇటాలియన్ మార్బుల్, ఇండియన్ గ్రానైట్ తో తయారు చేయబడింది. బర్మా టేకు తలుపులు, కిటికీలు మరకలు పడిన ఇటాలియన్ గాజుతో అలంకరించబడ్డాయి. సెంట్రల్ ఆవరణ దాని చుట్టూ ఉన్న అన్ని గదులకు వెలుతురు, గాలిని అందిస్తుంది.

ప్యాలెస్ ముందు భాగంలో రెండు అష్టభుజి ఆకారంలో ఉన్న గార్డు గదులు ఉన్నాయి. స్వాతంత్ర్యానంతరం బీచ్ రోడ్డు నిర్మాణం కోసం ప్యాలెస్ లో అధిక భాగాన్ని ప్రభుత్వం తన ఆధీనంలోకి తీసుకుంది. గార్డు గదుల పైన రెండు ఫిరంగులను ఉంచారు, చక్కగా రూపొందించిన చెక్క ప్రధాన ద్వారానికి ఇరువైపులా రెండు గ్రీకుల సెంట్రీల విగ్రహాలను ఉంచారు. ఈ చెక్క గేటు నిర్మాణానికి ఏడాదిన్నర సమయం పట్టింది.

జనాదరణ పొందిన సంస్కృతిలో

ఈ ప్యాలెస్ విశాఖపట్నంలోని ఒక ఐకానిక్ చారిత్రక ప్రదేశంగా పరిగణించబడుతుంది, అందువల్ల ఇది హిందీ, తెలుగు సినిమాలలో ప్రదర్శించబడింది. కమల్ హాసన్ నటించిన ఏక్ దుజే కే లియే చిత్రంలోని కొన్ని పాటల్లో ఈ భవనాన్ని చూపించారు. 2017లో హరి దర్శకత్వంలో సూర్య, అనుష్క, శ్రుతి హాసన్ జంటగా నటించిన 'సింగం-3' సినిమాలో ఈ ప్యాలెస్ను పోలీస్ స్టేషన్ గా చిత్రీకరించారు.