కొమ్ము వాయిద్యం
- ఇది ఇంగ్లీషు అక్షరం S ఆకారం పోలి వుండి ఇత్తడి గొట్టంతో చేయ బడి వుంటుంది. ఒక చివరన చాల సన్నంగా పోను పోను లావుగా వుండి చివరన పెద్ద మూతి వుండును. సన్నగా వున్న వైపున నోటితో శబ్దం చేస్తే అతి పెద్ద చప్పుడు వస్తుంది. దీనిని ఆలయాలలో, దేవుని వూరేగింపులలో, గ్రామ దేవతల పూజా సమయాలలో మాత్రమే వాడుతరు. దీనికి ప్రక్క వాయిద్యాలతో పనిలేదు. పూజా సందర్భంలో.... సుమారు పది నిముషాలకొక సారి దీనిని ఉపయోగిస్తారు. అదే విధంగా ప్రముఖ ఆలయాలలో తెల్లవార జామున పూజకు ముందు ఈ కొమ్మును ఆలయం లోపల బయట వూదుతారు. ఈ శబ్దానికి రాత్రులందు అలయంలో ఆవహించిన దుష్ట శక్తులు పారిపోతాయని నమ్మిక. తిరుమల... తిరుపతి శ్రీ వేంకటేశ్వారాలయంలో.... పగటి పూట కూడా ఆలయం వెలుపల ప్రహరీ చుట్టు రెండు గంటలకొకసారి ఈ వూదడం భక్తులు చాల సార్లు చూసే వుంటారు.
ఆర్కెస్ట్రాలలో కొమ్మువాయిద్యం
[మార్చు]17 వ శతాబ్దంలో ఆధునిక ఆర్కెస్ట్రా అభివృద్ధి జరిగింది. ఆర్కెస్ట్రా ఒపేరాల కోసం నిర్వహించేవారు.ఆ రోజుల్లో Opera కథలు సాధారణంగా దేవతలు, దేవతల లేదా రాజులు, రాణులు లపై ఉండేవి. కథలో వేట సన్నివేశం తరచుగా ఉండేది. హంటర్స్ ఈ దృశ్యాలు వచ్చినపుడు ఆర్కెస్ట్రాలో వారి కొమ్ము వాయిద్యాలను వాయించేవారు. ఈవిధంగా కొమ్ము వాయిద్యం ఆర్కెస్ట్రా వాయిద్యం మారినది.
ఒక ఇత్తడి పరికరం ఒక ప్రాథమిక శబ్దాన్ని ఇస్తుంది. పెదవులతో ఒత్తిడి మార్చడం కొన్ని ఇతర ధ్వనులు ఉత్పత్తి అవుతాయి. క్రమంగా కొమ్ము క్రీడాకారులు వారు బెల్ లో వారి కుడి చేతిని ఉంటే వారు ప్రాథమిక ధ్వనులు మారిపోవుటను కనుగొన్నారు. ఈ ధ్వనుల మార్విడి విధానం విభిన్న ధ్వనులపై చేసిన పరిశోధన ఆధారంగా సాధ్యమయింది.
ఒక కొమ్ము వాయిద్య ధ్వనులు వివిధ రకాలుగా మార్చడానికి మరొక మార్గం క్రూక్స్ ఉపయోగించారు. ఈ కొమ్ము వాయిద్య ధ్వనుల వాటి పొడవుపై ఆధారపడిఉంటాయి. పొడవైన ట్యూబ్ ఉపయోగించటం వల్ల తక్కువ ప్రాథమిక ధ్వని ఉత్పత్తి అగుటను క్రూక్ కనుగొన్నాదు.
ఆధునిక కొమ్ము వాద్యము
[మార్చు]ఆధునిక కొమ్ము వాద్యము F లో మూడు వాల్వులు, వృత్తాకార కాయిల్స్, యిరుకైన గొట్టాలు ఒక చివరి నుండి వడల్పాటి బెల్ వరకు ఉంటయి. ఒక గరాటు ఆకారపు మౌత్ పీస్ కోమల స్వరాన్ని, మృదుస్వరాన్నినిర్ణయిస్తుంది. 1900 లలో F, B-ఫ్లాట్,గా గల రెండు హార్న్ వాయిద్యం ప్రవేశపెట్టబడింది. అతివేగంగా F కొమ్ము వాయిద్యం స్థానంలో పరిచయం చేయబడింది. B-ఫ్లాట్ గొట్టాలు మారాలని అదనపు వాల్వ్ ఉపయోగిస్తారు. దీనివల్ల కొన్ని సాంకేతిక ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. అత్యంత ఆధునిక ఆర్కెస్ట్రాలు నాలుగు కొమ్ములు ఉపయోగిస్తున్నాయి.
చిత్రమాలిక
[మార్చు]-
A modern French horn
-
A French horn mouthpiece
సూచికలు
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం, హైదరాబాదు వారు 1992 సంవత్సరంలో ముద్రించిన డా. మిక్కిలినేని రాధాకృష్ణ మూర్తి గారు రచించిన తెలుగువారి జానపద కళారూపాలు