ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్యాకేజింగ్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
ఇండియన్ ఇన్ స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్యాకేజింగ్ - 10 బ్లాక్ సీపీ - సెక్టార్ 5 - సాల్ట్ లేక్ సిటీ - కోల్ కతా

ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్యాకేజింగ్ (ఐఐపి) (Indian Institute of Packaging (IIP)దేశంలో  ప్యాకెజింగ్  విద్యా సంస్థ. 1966 మేలో 1860  సొసైటీస్ రిజిస్ట్రేషన్ చట్టం ప్రకారం కింద  ఏర్పాటు చేసిన స్వయంప్రతిపత్తి సంస్థ. ఇన్ స్టిట్యూట్ ప్రధాన కార్యాలయం ముంబై లో ఉంది.

ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్యాకేజింగ్
Logo of IIP
ఇతర పేర్లుs
ఐఐపి
నినాదంबेहतर जीवन के लिए पैकेजिंग
ఆంగ్లంలో నినాదం
మెరుగైన జీవనం కోసం ప్యాకేజింగ్
రకంపబ్లిక్
స్థాపితం1966; 58 సంవత్సరాల క్రితం (1966)
మాతృ సంస్థ
వాణిజ్య ,పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ
చైర్మన్సుబోధ్ గుప్తా
డైరక్టరుతన్వీర్ ఆలం
విద్యాసంబంధ సిబ్బంది
100+
విద్యార్థులుసుమారు 500
స్థానంముంబై(ప్రధాన కార్యాలయం), న్యూ ఢిల్లీ, కోల్ కతా, చెన్నై, హైదరాబాద్ , అహ్మదాబాద్,
కాంపస్పట్టణ ప్రాంతము

చరిత్ర[మార్చు]

ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్యాకేజింగ్ (ఐఐపి) ప్యాకేజింగ్ రంగంలో స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన విద్యా సంస్థ.  భారత ప్రభుత్వ వాణిజ్య, పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ పరిపాలనా నియంత్రణలో పనిచేస్తుంది. ఈ సంస్థ 1966 మే 14 న ముంబైలో ప్రధాన కార్యాలయం, ప్రధాన ప్రయోగశాలలతో స్థాపించబడింది.  సంస్థ తన మొదటి శాఖా కార్యాలయాన్ని 1971 లో చెన్నైలో ఏర్పాటు చేసింది, తరువాత వరుసగా 1976, 1986, 2006 సంవత్సరాలలో కోల్కతా, ఢిల్లీ, హైదరాబాదు లో  శాఖలు ఏర్పాటు చేసింది. ఇన్ స్టిట్యూట్  ప్రధాన లక్ష్యం సృజనాత్మక ప్యాకేజీ రూపకల్పన, అభివృద్ధి ద్వారా ఎగుమతి మార్కెట్ ను ప్రోత్సహించడం, దేశంలో ప్యాకేజింగ్ మొత్తం ప్రమాణాలను ఉన్నత స్థాయిలో మెరుగుపరచడం మొదలైనవి ఉన్నాయి .  

ప్యాకేజింగ్ మెటీరియల్స్, ప్యాకేజీల పరీక్ష(టెస్టింగ్), మూల్యాంకనం, కన్సల్టెన్సీ సేవలు ఇవ్వడం, ప్యాకేజింగ్ కు సంబంధించిన అభివృద్ధి , పరిశోధన (రీసెర్చ్ & డెవలప్ మెంట్) వంటి వివిధ కార్యకలాపాలలో ఇన్ స్టిట్యూట్ పాల్గొంటుంది.  ఐ ఐ పి  ప్యాకేజింగ్ రంగంలో శిక్షణ, విద్యలో  ఐఐపీ ముంబై లో 1985సంవత్సరంలో రెండేళ్ల పూర్తి కాల ( ఫుల్ టైం) పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ డిప్లొమా ఇన్ ప్యాకేజింగ్ ను ప్రారంభించింది. ఆ తర్వాత ఇన్స్టిట్యూట్ 2000 సంవత్సరంలో ఢిల్లీలో  ప్రారంభం చేసారు.  ప్యాకేజింగ్ నిపుణుల డిమాండ్ స్థిరంగా పెరగడంతో,  ఈ కోర్సును 2010 సంవత్సరంలో కోల్కతాలో 15 మంది విద్యార్థులతో, 2011 సంవత్సరంలో 16 మంది విద్యార్థులతో హైదరాబాద్ లో ప్రారంభించింది.

ప్రస్తుతం  పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ డిప్లొమా ఇన్ ప్యాకేజింగ్ (పిజిడిపి) కోర్సు అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన కోర్స్ ( ప్రోగ్రామ్లలో) ఒకటిగా ,భారతదేశం,విదేశాలలో ప్యాకేజింగ్ పరిశ్రమచే ఆకట్టు కున్నది.  గత ఐదేళ్లలో 1200 మందికి పైగా విద్యార్థులు 100% క్యాంపస్ ప్లేస్మెంట్లతో ఈ ప్రోగ్రామ్ కింద పట్టభద్రులయ్యారు. అదేవిధంగా, ప్యాకేజింగ్ రంగంలో వారి పరిజ్ఞానాన్ని మెరుగుపరచడానికి శ్రామిక ప్రజల ప్రయోజనం కోసం, ఇన్స్టిట్యూట్ 1996 లో దూర విద్య కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించింది. ప్యాకేజింగ్ పరిశ్రమ డిమాండ్ ను తీర్చడానికి, ఐఐపి 2012-2014 విద్యా సంవత్సరం నుండి విద్యార్థుల ప్రవేశాన్ని పెంచింది.[1]

అభివృద్ధి[మార్చు]

సంస్థ ప్రారంభం అయిన తర్వాత కోర్సులకు క్రమేపి ఆదరణ పెరిగి, సంస్థ శాఖలు కోల్ కతా (1976), చెన్నై (1971), ఢిల్లీ (1986), హైదరాబాద్ (2006), అహ్మదాబాద్ (2017) లలో ప్రారంభం చేయడం జరిగింది. ప్యాకేజింగ్ మెటీరియల్స్ , ప్యాకేజీల పరీక్ష, (టెస్టింగ్) , ధ్రువీకరణ (సర్టిఫికేషన్), శిక్షణ (ట్రైనింగ్ ), విద్య , కన్సల్టెన్సీ సేవలు, ప్యాకేజింగ్ కు సంబంధించిన  అభివృద్ధి , పరిశోధన  వంటి విభిన్న కార్యకలాపాల్లో కొనసాగిస్తున్నది.[2]

అంతర్జాతీయ సంస్థలతో సంబంధాలు కలిగి, వరల్డ్ ప్యాకేజింగ్ ఆర్గనైజేషన్ (డబ్ల్యూపీఓ), ఆసియన్ ప్యాకేజింగ్ ఫెడరేషన్ (ఏపీఎఫ్),ఆసియన్ ప్యాకేజింగ్ ఫెడరేషన్ (ఏపీఎఫ్) వంటి అంతర్జాతీయ సంస్థలతో  సంస్థకు  అనుబంధం ఉంది. ఆసియా ప్యాకేజింగ్ ఫెడరేషన్ (ఎపిఎఫ్) వ్యవస్థాపక సభ్యుడు, అమెరికాలోని ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్యాకేజింగ్ ప్రొఫెషనల్స్ (ఐఓపీపీ) ది ఇన్స్టిట్యూట్ ప్యాకేజింగ్ (ఐఓపి), యుకె; టెక్నికల్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ పల్ప్ అండ్ పేపర్ ఇండస్ట్రీ (టీఏపీపీఐ), అమెరికా మొదలైన వాటితో సభ్యత్యం ఉన్నది.

దేశీయ  ఎగుమతి మార్కెట్ కోసం ప్యాకేజింగ్ మెటీరియల్స్ , ప్యాకేజింగ్ పరీక్షలు( టెస్టింగ్) ధ్రువీకరణ  (సర్టిఫికేషన్), ప్రమాదకరమైన / ప్రమాదకరమైన వస్తువుల రవాణా కోసం ప్యాకేజింగ్  తప్పనిసరి.  యుఎన్ సర్టిఫికేషన్, శిక్షణ, విద్య, కన్సల్టెన్సీ , ప్రాజెక్ట్స్, ప్యాకేజింగ్ రంగంలో పరిశోధన, అభివృద్ధి వంటి వివిధ కార్యకలాపాలలో ఇన్స్టిట్యూట్ పాల్గొంటుంది.

గత 35 సంవత్సరాలుగా, 6000 మందికి పైగా పిజిడిపి విద్యార్థులు,ఇండియన్  ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్యాకేజింగ్ ఇన్స్టిట్యూట్   నుండి ఉత్తీర్ణులయ్యారు. ఆ విద్యార్థులు దేశ, విదేశాల్లోని వివిధ మార్పిడి, వినియోగదారు పరిశ్రమలలో ఉన్నత పదవులలో ఉన్నారు.

1996 నుంచి దూర విద్య (డిస్టెన్స్ ఎడ్యుకేషన్) ప్రోగ్రామ్ (డీఈపీ) ద్వారా సుమారు 5000 మంది ప్యాకేజింగ్ నిపుణులకు శిక్షణ ఇచ్చారు. 54 సంవత్సరాలుగా, ఇన్స్టిట్యూట్ వివిధ శిక్షణా కార్యక్రమాల ద్వారా 36,000 మందికి పైగా ప్యాకేజింగ్ నిపుణులకు శిక్షణ ఇచ్చింది.

ప్యాకేజింగ్ పరిశ్రమను ప్రోత్సహించడానికి డిజైన్, ఇన్నోవేషన్ అండ్ టెక్నాలజీకి గాను ఏకైక జాతీయ స్థాయి అవార్డు 'ఇండియాస్టార్', 'ప్యాక్ మెషిన్' అవార్డులను జాతీయ, అంతర్జాతీయ వేదికలపై నిర్వహిస్తుంది.

ప్రమాణాలు[మార్చు]

పండ్లు , కూరగాయల ఎగుమతి ప్యాకేజింగ్, హస్తకళ , చేనేత ఉత్పత్తుల కోసం ప్యాకేజింగ్ డిజైన్, నలేన్ గుర్, కసుండి, హనీ & జయనగర్ మోవా వంటి జాతి ఆహారాల కోసం షెల్ఫ్ లైఫ్ స్టడీ కోసం 160 కి పైగా ప్యాకేజింగ్ ప్రమాణాలు, (స్పెసిఫికేషన్లను) ఇన్స్టిట్యూట్ అభివృద్ధి చేసింది.

భారత మైనారిటీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖకు చెందిన స్కిల్స్ అండ్ ట్రైనింగ్ ఇన్ ట్రెడిషనల్ ఆర్ట్స్/క్రాఫ్ట్స్ ఫర్ డెవలప్మెంట్ (యుఎస్టిటిఎడి ప్రాజెక్ట్) కింద హస్తకళలు, చేనేత ఉత్పత్తుల 13 డిజైన్ ప్రోటోటైప్ ప్యాకేజింగ్ డిజైన్ కోసం ఐఐపి పేటెంట్ అనుమతులు పొందింది.

సంస్థ గత 25 సంవత్సరాలుగా ఐక్యరాజ్యసమితి (ఐరాస) సర్టిఫికేట్ జారీ చేయడానికి, ఎగుమతి కోసం ప్రమాదకరమైన వస్తువులు, హానికరమైన రసాయనాల కోసం ప్యాకేజింగ్ను పరీక్షించడానికి నోడల్ ఏజెన్సీగా వ్యవహరిస్తోంది. నీరు, వైమానిక మార్గం ద్వారా ప్రమాదకరమైన వస్తువుల రవాణా కోసం ప్యాకేజింగ్ ప్రమాణాల కోసం ఇన్స్టిట్యూట్ ఐక్యరాజ్యసమితి పరీక్ష నివేదికలను జారీ చేస్తోంది.

ఐఎండీజీ (డీజీ షిప్పింగ్), ఐసీఏవో (డీజీసీఏ) పాలసీ, నిబంధనల ప్రకారం నిబంధనలు పాటించారు. ప్రమాదకరమైన వస్తువుల కోసం ఐఐపీ ఏటా సుమారు 10,000కు పైగా ఐరాస సర్టిఫికేట్లను జారీ చేయడం జరిగింది.

ఈ సంస్థ పశ్చిమ బెంగాల్ ప్రభుత్వం కోసం లిక్విడ్ బెల్లం (నలేన్-ఖజుర్ గుడ్) కోసం వినూత్న ప్యాకేజీ డిజైన్ను అభివృద్ధి చేసింది.  ఆ బెల్లం (నలేన్ గుడ్) నిల్వ ఉండే కాలం ( షెల్ఫ్ లైఫ్) 5 గంటల నుండి 92 రోజులకు పెరిగింది .  కోల్కతాలోని బిస్వా బంగ్లా విక్రయశాలలో (అవుట్లెట్లలో) అమ్మకాలు జరుగుతున్నాయి.

ముంబైలో జరిగిన ఇండియన్ ఇన్ స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్యాకేజింగ్ 32వ వార్షిక స్నాతకోత్సవంలో టాపర్ విద్యార్థికి కేంద్ర వాణిజ్య, పరిశ్రమలు, పౌర విమానయాన శాఖ మంత్రి శ్రీ సురేశ్ ప్రభాకర్ ప్రభు "ప్లాటినం మెడల్" ప్రదానం చేశారు.

ట్రైబల్ కోఆపరేటివ్ మార్కెటింగ్ డెవలప్ మెంట్ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (ట్రైఫెడ్) కోసం ప్యాకేజింగ్ డిజైన్ ను కూడా ఈ సంస్థ అభివృద్ధి చేసింది.

గుర్తింపు[మార్చు]

సంస్థ అంతర్జాతీయ ప్యాకేజింగ్ ప్రదర్సనలు (ఎగ్జిబిషన్), ఇండియాప్యాక్, ప్యాకేజింగ్ లో నాణ్యత కొరకు  జాతీయ పోటీ వంటి ద్వైవార్షిక కార్యక్రమాన్ని చేపట్టడం, విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ, ఆహార ప్రాసెసింగ్ పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ ఆర్థిక సహాయంతో ఇండో-ఆఫ్రికా ఫోరం సమ్మేళనం (సమ్మిట్) లో భాగంగా ఆఫ్రికన్ దేశ ప్రజలకు రెసిడెన్షియల్ ట్రైనింగ్ ప్రోగ్రామ్ ను నిర్వహించడానికి ఇండియాస్టారా ప్రత్యేక చొరవ తీసుకుంది.

'ఇంటర్నేషనల్ సమ్మిట్ ఫర్ ప్యాకేజింగ్ ఇండస్ట్రీ' (ఐఎస్ పిఐ), 'వరల్డ్ ప్యాకేజింగ్ కాంగ్రెస్' (డబ్ల్యుపిసి) వంటి ప్రతిష్ఠాత్మక పరిశ్రమ కేంద్రీకృత కార్యక్రమాలను ఐఐపి నిర్వహిస్తుంది.  తాజా, శుద్ధి చేసిన  ఆహార ఉత్పత్తుల ప్యాకేజింగ్ పై అవగాహన పెంచడానికి భారత ప్రభుత్వ ఆహార ప్రాసెసింగ్ పరిశ్రమ మంత్రిత్వ శాఖ సహకారంతో దేశవ్యాప్తంగా ఆహార ప్యాకేజింగ్ పై వరుస జాతీయ కార్యగోస్టులు (వర్క్ షాప్) లు, శిక్షణా కార్యక్రమాలను నిర్వహిస్తుంది. ఈ సంస్థ కళాకారులు, నేత కార్మికులు, ఎగుమతిదారులు, వాటాదారులు మొదలైన వారికి సృజనాత్మక, సౌందర్య ప్యాకేజింగ్లో శిక్షణ ఇస్తుంది. చేనేత, హస్తకళల రంగాలలో నిమగ్నమయ్యారు. ప్యాకేజింగ్ మెటీరియల్స్, ప్యాకేజీ డిజైన్, స్టాండర్డ్స్ & స్పెసిఫికేషన్ల మెరుగుదల కోసం వివిధ కమోడిటీ బోర్డులు, అపెడా, స్పైసెస్ బోర్డ్, ఎంపిఇడిఎ, టీ బోర్డు, ఎంఓఎఫ్పిఐ, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు, ఇతర మంత్రిత్వ శాఖలు, ప్యాకేజింగ్ పరిశ్రమలతో ఇన్స్టిట్యూట్ సన్నిహితంగా పనిచేస్తుంది.ఐఐపి ప్రయోగశాలలు సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ డిపార్ట్మెంట్ కింద సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ ఆర్గనైజేషన్ (ఎస్ఐఆర్ఎస్) చేత గుర్తింపు పొందాయి.[2]

ఇన్స్టిట్యూట్ డైరెక్టర్ ప్రిన్సిపల్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆఫీసర్, అతను గవర్నింగ్ బాడీ మార్గదర్శకత్వంలో, భారత ప్రభుత్వ వాణిజ్య, పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ వాణిజ్య శాఖ ఆదేశాలతో పనిచేసే సంస్థ పాలన కొనసాగిస్తాడు.

మూలాలు[మార్చు]

  1. "RocketReach - Find email, phone, social media for 450M+ professionals". RocketReach (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-23.
  2. 2.0 2.1 "Indian Institute of Packaging (IIP)". Mcommerce (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-23.