కర్ణాటకలో ఎన్నికలు
భారతదేశంలోని ఒక రాష్ట్రమైన కర్ణాటకలో ఎన్నికలు భారత రాజ్యాంగం ప్రకారమే జరుగుతాయి. కర్ణాటక అసెంబ్లీ స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల నిర్వహణకు సంబంధించి చట్టాలను రూపొందిస్తుంది, అయితే రాష్ట్ర స్థాయి ఎన్నికల నిర్వహణకు రాష్ట్ర శాసనసభ చేసే ఏవైనా మార్పులను భారత పార్లమెంటు ఆమోదించాల్సి ఉంటుంది. అంతేకాకుండా భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 356 ప్రకారం రాష్ట్ర శాసనసభను పార్లమెంటు రద్దు చేసి రాష్ట్రపతి పాలన విధించవచ్చు.
కర్ణాటకలోని ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు[మార్చు]
రాష్ట్రంలో బీజేపీ, ఐఎన్సీ, జేడీఎస్ ప్రధాన పార్టీలుగా ఉన్నాయి. సిపిఐ, సిపిఐ(ఎం), ఎంఈఎస్ లు రాష్ట్రంలో ఇతర క్రియాశీలక రాజకీయ సంస్థలు. గతంలో జేడీఎస్ కు చెందిన జేపీ, జేడీ వంటి వారు కూడా బాగా ప్రభావం చూపారు. కేసీపీ, కేజేపీ, బీఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్, లోక్శక్తి, జేడీయూ వంటి చీలిక గ్రూపులు కొన్ని ఎన్నికల్లో తమదైన ముద్ర వేశాయి. ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్ (ఆర్గనైజేషన్) (ఎన్పిఓ), భారతీయ జనసంఘ్, కిసాన్ మజ్దూర్ ప్రజా పార్టీ (కెఎంపిపి), నేషనల్ డెవలప్మెంట్ పార్టీ, ప్రజా సోషలిస్ట్ పార్టీ (పిఎస్పి), సంయుక్త సోషలిస్ట్ పార్టీ (ఎస్ఎస్పి), స్వతంత్ర పార్టీ రాష్ట్రంలో ప్రభావం చూపాయి.
లోక్ సభ ఎన్నికలు[మార్చు]
1951-1971 ఎన్నికల ఫలితాలు మైసూరు సంస్థానం నుండి వచ్చాయి.
| లోక్ సభ | ఎన్నికల సంవత్సరం | 1వ పార్టీ | 2వ పార్టీ | ఇతరులు | మొత్తం | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1952 | 1వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 10 | కె.ఎం.పి.పి. 1 | 11 | |||
| 1957 | 2వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 23 | పి.ఎస్.పి. 1 | ఎస్.సి.ఎఫ్ 1, ఐఎన్డి 1 | 26 | ||
| 1962 | 3వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 25 | ఎల్ఎస్ఎస్ 1 | 26 | |||
| 1967 | 4వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 18 | ఎస్.డబ్ల్యు.పి 5 | పి.ఎస్.పి. 2, ఎస్.ఎస్.పి. 1, ఐఎన్డి 1 | 27 | ||
| 1971 | 5వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 27 | 27 | ||||
| 1977 | 6వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 26 | జె.పి. 2 | 28 | |||
| 1980 | 7వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 27 | జె.పి. 1 | 28 | |||
| 1984 | 8వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 24 | జె.పి. 4 | 28 | |||
| 1989 | 9వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 26 | జె.డి. 2 | 28 | |||
| 1991 | 10వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 23 | బీజేపీ 4 | జె.పి. 1 | 28 | ||
| 1996 | 11వ లోక్ సభ | జె.డి. 16 | బీజేపీ 6 | కాంగ్రెస్ 5, కేసిపి 1 | 28 | ||
| 1998 | 12వ లోక్ సభ | బీజేపీ 13 | కాంగ్రెస్ 9 | ఎల్.ఎస్. 3, జె.డి. 3 | 28 | ||
| 1999 | 13వ లోక్ సభ | కాంగ్రెస్ 18 | బీజేపీ 7 | జె.డి.(యు) 3 | 28 | ||
| 2004 | 14వ లోక్ సభ | బీజేపీ 18 | కాంగ్రెస్ 8 | జె.డి(ఎస్) 2 | 28 | ||
| 2009 | 15వ లోక్ సభ | బీజేపీ 19 | కాంగ్రెస్ 6 | జె.డి(ఎస్) 3 | 28 | ||
| 2014 | 16వ లోక్ సభ | బీజేపీ 17 | కాంగ్రెస్ 9 | జె.డి(ఎస్) 2 | 28 | ||
| 2019 | 17వ లోక్ సభ | బీజేపీ 25 | కాంగ్రెస్ 1 | జె.డి(ఎస్) 1, ఐఎన్డి 1 | 28 | ||
అసెంబ్లీ ఎన్నికలు[మార్చు]
| ఎన్నికల సంవత్సరం | అసెంబ్లీ ఎన్నికలు | 1వ పార్టీ | 2వ పార్టీ | 3వ పార్టీ | ఇతరులు | మొత్తం | ముఖ్యమంత్రి | ముఖ్యమంత్రి పార్టీ | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1952 | మొదటి అసెంబ్లీ | కాంగ్రెస్ 74 | కె.ఎం.పి.పి 8 | ఐఎన్డి 11 | 99 | కెంగల్ హనుమంతయ్య | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | |||||
| కడిదల్ మంజప్ప | ||||||||||||
| ఎస్.నిజలింగప్ప | ||||||||||||
| ఎన్నికల సంవత్సర | అసెంబ్లీ ఎన్నికలు | పార్టీల వారీగా వివరాలు | ముఖ్యమంత్రి | పార్టీ | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1952 | మొదటి అసెంబ్లీ | మొత్తం: 99 సీట్స్. కాంగ్రెస్: 74, కె.ఎం.పి.పి.:8, ఇతరులు: 11[1] | కెంగల్ హనుమంతయ్య | కాంగ్రెస్ | |
| కడిదల్ మంజప్ప | |||||
| ఎస్.నిజలింగప్ప | |||||
| 1957 | రెండవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 208. కాంగ్రెస్: 150, పిఎస్పి:18, ఇతరులు: 35.[2] | ఎస్.నిజలింగప్ప | ||
| బి.డి. జట్టి | |||||
| 1962 | మూడవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 208. కాంగ్రెస్: 138, పిఎస్పి:20, స్వతంత్ర: 9, ఇతరులు: 27 | ఎస్.ఆర్. కాంతి | ||
| ఎస్.నిజలింగప్ప | |||||
| 1967 | నాల్గవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 216. కాంగ్రెస్: 126, పిఎస్పి: 20, స్వతంత్ర: 16, ఎస్ఎస్పీ: 6, బిజేఎస్: 4, ఇతరులు: 41 | ఎస్.నిజలింగప్ప | ||
| వీరేంద్ర పాటిల్ | కాంగ్రెస్(ఓ) | ||||
| 1972 | ఐదవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 216. కాంగ్రెస్: 165, ఎన్సిఓ: 24, ఇతరులు: 20[3] | దేవరాజ్ ఉర్స్ | కాంగ్రెస్ | |
| 1978 | ఆరవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224. కాంగ్రెస్ (ఐ): 149, జనతా: 59, ఇతరులు: 10 | డి. దేవరాజ్ ఉర్స్ | ||
| ఆర్.గుండూరావు | |||||
| 1983 | ఏడవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224. జనతా: 95, కాంగ్రెస్ (ఐ): 82, బిజేపి: 18, అన్నాడిఎంకె: 1, ఇతరులు: 21 | రామకృష్ణ హెగ్డే | జనతా | |
| 1985 | ఎనిమిదవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224. జనతా: 139, కాంగ్రెస్: 65, బిజేపి: 2, ఇతరులు: 13 | రామకృష్ణ హెగ్డే | ||
| ఎస్.ఆర్. బొమ్మై | |||||
| 1989 | తొమ్మిదవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224. కాంగ్రెస్: 178, జేడి: 24, బిజేపి: 4, అన్నాడిఎంకె: 1, ఇతరులు: 11 | వీరేంద్ర పాటిల్ | కాంగ్రెస్ | |
| ఎస్.బంగారప్ప | |||||
| వీరప్ప మొయిలీ | |||||
| 1994 | పదవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224. జేడి: 115, బిజేపి: 40, కాంగ్రెస్: 34, కేసీపీ: 10, అన్నాడిఎంకె: 1, ఇతరులు: 17 | హెచ్.డి. దేవెగౌడ | జనతా దళ్ | |
| జె.హెచ్. పటేల్ | |||||
| 1999 | పదకొండవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224. కాంగ్రెస్: 132, బిజేపి: 44, జేడి(యు): 18, జేడి(ఎస్): 10, అన్నాడిఎంకె: 1, ఇతరులు: 18 | ఎస్.ఎం.కృష్ణ | కాంగ్రెస్ | |
| 2004 | పన్నెండవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224. బిజేపి: 79, కాంగ్రెస్: 65, జేడి(ఎస్): 58 | ధరమ్ సింగ్ | ||
| హెచ్.డి. కుమారస్వామి | జేడి(ఎస్) | ||||
| బి.ఎస్. యడ్యూరప్ప | బిజేపి | ||||
| 2008 | పదమూడవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224. బిజేపి: 110, కాంగ్రెస్: 80, జేడి(ఎస్): 28 | బి.ఎస్. యడ్యూరప్ప | ||
| డి.వి. సదానంద గౌడ | |||||
| జగదీష్ శెట్టర్ | |||||
| 2013 | పద్నాలుగవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224. కాంగ్రెస్: 122, బిజేపి: 40, జేడి(ఎస్): 40, కె.జె.పి.: 6, బిఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్: 4 | సిద్దరామయ్య | కాంగ్రెస్ | |
| 2018 | పదిహేనవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224 బిజేపి: 104, కాంగ్రెస్: 80, జేడి(ఎస్): 38, కెపిజెపి: 1, బిఎస్పి: 1, ఇతరులు: 1.
2019లో కాంగ్రెస్, జేడీఎస్కు చెందిన పదిహేను మంది ఎమ్మెల్యేలు రాజీనామా చేయడంతో ఉప ఎన్నిక అనివార్యమైంది. ఉపఎన్నిక అనంతరం 12 స్థానాలు పెరిగి 116 మంది ఎమ్మెల్యేల బలం పెరిగింది. బీఎస్వై సీఎం అయ్యారు. |
హెచ్.డి. కుమారస్వామి | జేడి(ఎస్) (కాంగ్రెస్ తో) | |
| బి.ఎస్. యడ్యూరప్ప | బిజేపి | ||||
| బసవరాజ్ బొమ్మై | |||||
| 2023 | పదహారవ అసెంబ్లీ | మొత్తం: 224. కాంగ్రెస్: 135, బిజేపి: 66, జేడి(ఎస్): 19, ఇతరులు: 2, ఎస్కేపీ: 1, కేఆర్పీపీ: 1 | సిద్దరామయ్య | కాంగ్రెస్ |
రాజ్యసభ ఎన్నికలుs[మార్చు]
1951-1971 ఎన్నికలు మైసూరు సంస్థానం ఫలితాలు కావడం గమనార్హం.
| ఎన్నికల పేరు | సీటు నెంబరు. | మాజీ ఎంపీ | మునుపటి పార్టీ | పదవీ విరమణ తేదీ | ఎన్నికైన ఎంపీ.. | ఎన్నికైన పార్టీ | రెఫెరెన్స్ | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1952 భారత రాజ్యసభ ఎన్నికలు | 1 | సి.గోపాల కృష్ణమూర్తి రెడ్డి | సోషలిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా | ||||||
| 2 | కె.చెంగల్రాయ రెడ్డి | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | |||||||
| 3 | ఎల్.హెచ్.తిమ్మబోవి | ||||||||
| 4 | ఎస్.వి.కృష్ణమూర్తిరావు | ||||||||
| 5 | ఎం.గోవింద రెడ్డి | ||||||||
| 6 | పి.బి. బసప్ప శెట్టి | ||||||||
| 7 | ఎం.వలియుల్లా | ||||||||
| 2020 భారత రాజ్యసభ ఎన్నికలు | 1 | బి.కె. హరిప్రసాద్ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 25-జూన్-2020 | |||||
| 2 | రాజీవ్ గౌడా | 25-జూన్-2020 | |||||||
| 3 | ప్రభాకర్ కోరే | భారతీయ జనతా పార్టీ | 25-జూన్-2020 | ||||||
| 4 | డి.కుపేంద్ర రెడ్డి | జనతా దళ్ (సెక్యూలర్) | 25-జూన్-2020 | ||||||
- రాజ్యసభ ఎన్నికలు, 2020.
- నలుగురు అభ్యర్థులు ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికయ్యారు.
- అశోక్ గస్తీ, బిజేపి
- ఈరన్న కడడి, బిజేపి
- మల్లికార్జున ఖర్గే, కాంగ్రెస్
- హెచ్.డి.దేవెగౌడ, జనతా దళ్ - సెక్యూలర్
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "Statistical Report on Karnataka/Mysore Vidhan Sabha Elections 1952" (PDF). Election Commission of India.
- ↑ "Statistical Report on Karnataka/Mysore Vidhan Sabha Elections 1957". Election Commission of India.
- ↑ "Statistical Report on Karnataka Vidhan Sabha Elections 1972". Election Commission of India.