గోదారంగనాయకస్వామి దేవాలయం

గోదారంగనాయకస్వామి దేవాలయం
స్థానం
దేశం:	భారతదేశం
రాష్ట్రం:	తెలంగాణ
జిల్లా:	పెద్దపల్లి జిల్లా
ప్రదేశం:	తొగర్రాయి, సుల్తానాబాద్ మండలం

గోదారంగనాయకస్వామి దేవాలయం తెలంగాణలోని పెద్దపల్లి జిల్లా, సుల్తానాబాద్ మండలం, తొగర్రాయి గ్రామంలో ఉన్న దేవాలయం. 15వందల సంవత్సరాలక్రితం కాకతీయులు నిర్మించిన ఈ దేవాలయ ప్రాంగణంలో గోదాదేవి సమేత రంగనాథస్వామి, శివకేశవులు కొలువుతీరారు.

చరిత్ర

తొగర్రాయి గ్రామ శివారులో గుండిబండ (పెద్ద బండ) ఉంది. 15వందల ఏళ్ళ కిందట కాకతీయులు ఈ బండమీద గోదాదేవి సమేత రంగనాథస్వామి, శివకేశవులకు ఆలయాలు నిర్మించారని చరిత్రను బట్టి తెలుస్తుంది. కాకతీయుల పాలన ముగిసిన తరువాత, మహ్మదీయుల పాలన వచ్చింది. వారు చేసిన దాడిలో ఈ రెండు దేవాలయాలు ధ్వంసం చేయబడ్డాయి.

కొంతకాలం తరువాత ఈ ప్రాంతం పెద్దపల్లి సంస్థానాధీశుల పాలన కిందికి వచ్చింది. వారు పసుపుకుంకుమల కింద గుమ్మడికాయల పాడు,జారుబండపల్లె అనే గ్రామాలను ఒద్దిరాజులకు ఇచ్చారని, వారు ఈ దేవాలయాల్ని పునర్నిర్మించడంతోపాటు వాటి బాగోగులు చూసేవారని తెలుస్తుంది. గుమ్మడికాయలపాడు వాసులు గ్రామం నుండి కొంతదూరం వెళ్లి రాళ్లతో కూడిన ప్రాంతంలో మరో గ్రామాన్ని నిర్మించుకున్నారు. అయితే ఆ గ్రామానికి మొత్తం నాపరాయి, పలుగురాళ్లతో కూడిన తొవ్వ (దారి) ఉండడంతో ఆ గ్రామానికి తొగర్రాయి అని పేరు వచ్చింది.

గుడి నిర్మాణం

దాడి కారణంగా శిథిలావస్థలో ఉన్న ఈ ఆలయాలను ప్రభుత్వ దేవాదాయ ధర్మదాయ శాఖ తన ఆధీనంలోకి తీసుకొని ఆధునీకరించింది.

ఉత్సవాలు

ప్రతి సంవత్సరం గోదారంగనాయకుల కళ్యాణంతో పాటు బ్రహ్మోత్సవాలు నిర్వహించబడుతాయి. ఈ ఉత్సవాలకు చుట్టుప్రక్కల గ్రామాల నుండి అనేక సంఖ్యలో ప్రజలు వచ్చి పాల్గొంటుంటారు. ఈ ప్రదేశంలో బతుకమ్మ, సమ్మక్క సారక్క పండుగలను కూడా జరుపుకుంటారు.