టైక్వాండో
 | |
|---|---|
| ఇలా కూడా సుపరితం | టికెడి, టే క్వాన్ డో, టే క్వాన్-డో, టైక్వాన్-డో, టే-క్వాన్-డో |
| Focus | కొట్టడం, తన్నడం |
| మూలస్థానమైన దేశం | కొరియా |
| సృష్టికర్త | ఏ ఒక్క సృష్టికర్త కూడా లేరు; ప్రాంత నైన్ క్వాన్ లు నుండి ప్రతినిధులు చేసిన సహకార ప్రయత్నం, ప్రారంభంలో చోయ్ హాంగ్-హి చే పర్యవేక్షించబడింది..[1] |
| ప్రాముఖ్యత పొందినవారు | (see notable practitioners) |
| Parenthood | ప్రధానంగా తైక్యోన్, కరాటే,{[a] అభ్యసించిన శైలులకు ఆధారముగా పనిచేశాయి.}} , చైనీస్ యుద్ధ కళలు స్వల్ప ప్రభావం[2] |
| ఒలెంపిక్ క్రీడ | 2000 నుండి (వరల్డ్ టైక్వాండో) |
| అత్యున్నత పాలక సంస్థ | World Taekwondo (South Korea) |
|---|---|
| మొదటిసారి ఆడినది | Korea, 1940s |
| లక్షణాలు | |
| సంప్రదింపు | Full-contact (WT), Light and medium-contact (ITF, ITC, ATKDA, GBTF, GTF, ATA, TI,TCUK, TAGB) |
| Mixed gender | Yes |
| రకం | Combat sport |
| ఉపకరణాలు | Hogu, Headgear, |
| Presence | |
| దేశం లేదా ప్రాంతం | Worldwide |
| ఒలింపిక్ | Since 2000 |
| పారాలింపిక్ | Since 2020 |
| ప్రపంచ పోటీలు | 1981–1993 |
| టైక్వాండో | |
| Hangul | 태권도 |
|---|---|
| Hanja | 跆拳道 |
| Revised Romanization | taegwondo |
| McCune–Reischauer | t'aekwŏndo |
టైక్వాండో (태권도; 跆拳道; Korean pronunciation: [tʰɛkwʌndo]) అనేది ఒక కొరియన్ యుద్ధకళ, దక్షిణ కొరియా యొక్క జాతీయ క్రీడగా చెప్పవచ్చు. కొరియన్‌లో, టై (태, 跆) అంటే "పాదంతో దాడి చేయడం లేదా పగలుకొట్టడం"; కోం (권, 拳) అంటే "పిడికిలితో దాడి చేయడం లేదా పగలుకొట్టడం";, డో (도, 道) అంటే "మార్గం," "పద్ధతి," లేదా "కళ." దీని ప్రకారం, టైక్వాండో అనేది సాధారణంగా "పాదం , పిడికిలి ఉపయోగించే విధానం" లేదా "తన్నడానికి , గుద్దడానికి ఒక పద్ధతి"గా అనువదించవచ్చు.కొరియాలో అనేక అంతర్యుద్ధాలు , జీవిత కష్టాల కారణంగా ప్రజలు స్వీయ-రక్షణ సాధనంగా దీనిని సృష్టించారు.సిడ్నీలో జరిగిన 2000 ఒలింపిక్ క్రీడలలో ఇది అధికారిక ఒలింపిక్ క్రీడగా మారగలిగింది.[3] ఇది కేవలం యుద్ధ కళ కంటే ఎక్కువ. కాబట్టి ఇది కేవలం చేయి పాదాల ద్వారా పోరాటం మాత్రమే కాదు, ఆలోచనా విధానం, స్వీయ క్రమశిక్షణ , ఆత్మవిశ్వాసాన్ని పెంపొందించుకోవడం. మరో మాటలో చెప్పాలంటే, శరీరం ఇంకా మనస్సు మధ్య సమతుల్యత. శిక్షణ ద్వారా విద్యార్థి ఆత్మవిశ్వాసం , క్రమశిక్షణ , శారీరక ఆరోగ్యం , సమన్వయం , ఆత్మరక్షణను పెంపొందించుకుంటాడు.ఇది తరచుగా పోరాట క్రీడగా అభ్యసించబడుతుంది.[4] టైక్వాండో ఇతర ఆసియా యుద్ధ కళలతో అనేక సారూప్యతలను పంచుకున్నప్పటికీ, ఇది అనేక కీలక అంశాలలో వాటికి భిన్నంగా ఉంటుంది.టైక్వాండో కొరియా జాతీయ క్రీడ నుండి ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తరించి, అంతర్జాతీయ పోటీలను నిర్వహించి, ఒలింపిక్ క్రీడల కార్యక్రమంలో ఆధునిక పోటీ క్రీడగా పరిణామం చెందింది. WT ప్రకారం, ప్రపంచవ్యాప్తంగా 40 మిలియన్లకు పైగా అథ్లెట్లు డైనమిక్ ఫుల్-కాంటాక్ట్ పోటీ క్రీడలో శిక్షణ పొందుతున్నారు.టైక్వాండో కిక్కింగ్ టెక్నిక్‌లకు ప్రాధాన్యతనిస్తుంది, ఇది దక్షిణాది శైలుల పోరాట/మార్షల్ ఆర్ట్స్ కరాటే లేదా కుంగ్ ఫూ నుండి వేరు చేస్తుంది. కరాటే దృఢమైన స్థితిగతులు, శక్తి , బలంపై ఎక్కువ దృష్టి పెడుతుంది, అయితే టైక్వాండో వశ్యత, వేగం , చలనశీలతపై దృష్టి పెడుతుంది.[5]
చరిత్ర
[మార్చు]టైక్వాండో మూలం కొరియాలో ఉంది. టైక్వాండో అనే పేరు టైక్జియోన్ (택견) నుండి వచ్చింది. కుక్కివాన్ వంటి దక్షిణ కొరియా టైక్వాండో సంస్థలు అధికారికంగా టైక్వాండో పురాతన కొరియన్ యుద్ధ కళల నుండి ఉద్భవించిందని పేర్కొన్నాయి,పురాతన రాజ్యమైన కోగుర్యోలో "సన్‌బే" పేరుతో శరీరం, మనస్సుకు శిక్షణ ఇచ్చే మార్గంగా అభివృద్ధి చేయబడింది Taekgyeon అనేది 1800 సంవత్సరంలో ఉద్భవించిన స్వీయ-రక్షణ యొక్క ఒక రూపం ఇరవయ్యవ శతాబ్దం ప్రారంభంలో కొరియాలో ఆచరణలో లేదు. అందువలన, టైక్జియోన్, టైక్వాండో మధ్య కొంత సంబంధం ఉన్నప్పటికీ, అది ఉపరితలం మాత్రమే. రెండు క్రీడల్లోనూ అభ్యాసకులు చాలా కిక్కింగ్ టెక్నిక్‌లను ఉపయోగిస్తారు తప్ప, తదుపరి సారూప్యతలు లేవు ఇందులో తన్నుకొనే పద్ధతులు చాలా భిన్నంగా ఉంటాయి.ఇది జపనీస్ ఆక్రమణ సమయంలో కరాటేచే పాక్షికంగా ప్రభావితం చేయబడిందని చెబుతారు.[6]
ప్రామాణికంగా, టైక్వాండోలో రెండు ప్రధాన శైలులు ఉన్నాయి. ఒకటి ప్రస్తుతం సమ్మర ఒలింపిక్ గేమ్స్‌లో ఒక క్రీడ వలె ఉన్న స్పారింగ్ వ్యవస్థ షిహాప్ గెయిరుగీ యొక్క మూలం అయిన కుకివోన్ నుండి వచ్చింది, దీనిని వరల్డ్ టైక్వాండో ఫెడరేషన్ (WTF)చే నిర్వహించబడుతుంది. మరొకటి ఇంటర్నేషనల్ టైక్వాండో ఫెడరేషన్ (ITF) నుండి తీసుకోబడింది
నీతి
[మార్చు]- టైక్వాండో ప్రాక్టీషనర్‌గా పిలువబడే టైక్వాండోయిన్, నిరంతర శిక్షణ, ఈ విభాగాల యొక్క స్పృహతో కూడిన అభ్యాసం ద్వారా అతని మనస్సుకు శిక్షణ ఇవ్వాలి. అసలు టైక్వాండో స్థాపకుడు జనరల్ చోయ్ హాంగ్-హి, దీనిని "తైక్వాండో సూత్రాలు"గా పరిగణించబడే ఐదు లక్ష్యాలలో సంగ్రహించారు:
- యీ-ఉయ్, మర్యాద
- యోమ్ చి, సమగ్రత
- ఇన్-నే, పట్టుదల, సహనం
- గుక్-గి, స్వీయ-క్రమశిక్షణ
- బీక్‌జుల్-బూల్-గుల్, లొంగకపోవుట
ఈ లక్ష్యాలను సాధించడానికి, చోయ్ హాంగ్-హి తైక్వాండో విద్యార్థులందరూ కట్టుబడి ఉండాల్సిన ప్రమాణాన్ని స్థాపించారు:
- నేను తైక్వాండో సూత్రాలకు కట్టుబడి ఉంటాను
- నా కోచ్‌ని, ఉన్నతాధికారులందరినీ గౌరవిస్తానని ప్రతిజ్ఞ చేస్తున్నాను
- నేను టైక్వాండోను ఎప్పుడూ దుర్వినియోగం చేయనని ప్రతిజ్ఞ చేస్తున్నాను
- నేను స్వేచ్ఛ, న్యాయం కోసం పని చేస్తానని ప్రతిజ్ఞ చేస్తున్నాను
- నేను మరింత శాంతియుత ప్రపంచాన్ని సృష్టించడంలో సహాయం చేయడానికి కట్టుబడి ఉన్నాను
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Kang, Won Sik; Lee, Kyong Myung (1999). A Modern History of Taekwondo. Seoul: Pogyŏng Munhwasa. ISBN 978-89-358-0124-4.
- ↑ "kung fu influence on taekwondo". White Dragon Dojang.
- ↑ https://olympics.com/en/sports/taekwondo/
- ↑ "World Taekwondo". www.worldtaekwondo.org. Retrieved 2022-07-04.
- ↑ "Karate vs. Taekwondo: What Is The Difference? - Sweet Science of Fighting" (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2021-10-24. Retrieved 2022-07-04.
- ↑ Nair, Abhijit (2020-11-24). "What is the difference between Karate and Taekwondo?". thebridge.in (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2022-07-04.
ఉల్లేఖన లోపం: "lower-alpha" అనే గ్రూపులో <ref> ట్యాగులు ఉన్నాయి గానీ, దానికి సంబంధించిన <references group="lower-alpha"/> ట్యాగు కనబడలేదు