డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్

వికీపీడియా నుండి
(డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడు నుండి దారిమార్పు చెందింది)
Jump to navigation Jump to search
డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్
పేర్లు
IUPAC నామము
Dichlorine heptoxide
ఇతర పేర్లు
Chlorine(VII) oxide; Perchloric anhydride; (Perchloryloxy)chlorane trioxide
గుర్తింపు విషయాలు
సి.ఎ.ఎస్. సంఖ్య [10294-48-1]
పబ్ కెమ్ 123272
సి.హెచ్.ఇ.బి.ఐ CHEBI:52356
SMILES O=Cl(=O)(=O)OCl(=O)(=O)=O
ధర్మములు
Cl2O7
మోలార్ ద్రవ్యరాశి 182.901 g/mol
స్వరూపం colorless oil
సాంద్రత 1900 kg m−3
ద్రవీభవన స్థానం −91.57 °C (−132.83 °F; 181.58 K)
బాష్పీభవన స్థానం 82 °C (180 °F; 355 K)
ప్రమాదాలు
ప్రధానమైన ప్రమాదాలు oxidizer, contact explosive[1]
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
checkY verify (what is checkY☒N ?)
Infobox references

డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్ ఒక రసాయన సంయోగ పదార్థం.ఇది ఒక అకర్బన సమ్మేళనం.ఈ రసాయనపదార్థం యొక్క రసాయన సంకేత పదం Cl2O7.ఈ క్లోరిన్ ఆక్సైడ్, పెర్క్లోరిక్ ఆమ్లం యొక్క నిర్జలస్థితి(anhydride).

ఉత్పత్తి[మార్చు]

నిర్జలీకరణ కారకమైన ఫాస్పరస్‌పెంటాక్సైడ్ సమక్షములో పెర్క్లోరిక్‌ఆమ్లాన్ని జాగ్రత్తగా డిస్టిలేసన్ చెయ్యడంద్వారా డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్‌ను ఉత్పత్తి చెయ్యవచ్చును.

2HClO4 + P4O10 → Cl2O7 + H2P4O11

ఈ మిశ్రమం నుండి క్లోరిన్(VII)ఆక్సైడును డిస్టిలేసను ద్వారా వేరుపరచవచ్చును.క్లోరిన్, ఓజోన్ మిశ్రమం పై కాంతిని ప్రకాశింప చెయ్యడం వలన డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్‌ను ఉత్పత్తి చెయ్యవచ్చును. డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్ నెమ్మదిగా జలవిశ్లేషణ చెందటం వలన తిరిగి పెర్క్లోరిక్ ఆమ్లంగా పరివర్తన చెందును.

అణునిర్మాణం[మార్చు]

డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్ ఒక ఉష్ణ గ్రాహకము. అనగా ఈ పదార్థం అంతర్గతంగా అస్థిరమైనది.

2Cl2O7 → 2Cl2 + 7O2 (ΔH = −135 kJ/mol)

డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్ సంయోగపదార్ధ అణునిర్మాణం Cl-O-Cl బంధం 118.6°కోణంతో కొద్దిగా వంపు కలిగి, C2అణువు సౌష్టవంకలిగి ఉండును.అంతిమ/చివరి Cl-O పరమాణువుల మధ్యదూరం 1.709 Å, Cl=O ల బంధదూరం1.405 Å.సమ్మేళనం అణువులో పరమాణువులు సమయోజనీయబంధం కలిగి ఉన్నను,సమ్మేళనంలో క్లోరిస్ అత్యధికంగా +7 ఆక్సీకరణ స్థాయి కలిగి ఉన్నది.

రసాయన చర్యలు[మార్చు]

క్లోరిన్ టెట్రాక్లోరైడు ద్రావణంలో ప్రాథమిక, ద్వితీయశ్రేణి అమీను(amines)లతో డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్ రసాయన చర్య వలన N-పెర్క్లోరిల్స్(N-perchloryls)ఏర్పడును.

2 RNH2 + Cl2O7 → 2 RNHClO3 + H2O2 R2NH + Cl2O7 → 2 R2NClO3 + H2O

డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్‌తో అల్కీనులు(alkenes )చర్య జరపడంచే అల్కైల్‌ పెర్క్లోరేటులు ఏర్పడును.ఉదాహరణకు టెట్రాక్లోరైడు ద్రావణంలో ప్రొపేన్ తో చర్య వలన ఐసో ప్రొపైల్ పెర్క్లోరేట్ , 1-క్లోరో-2 ప్రొపైల్ పెర్క్లోరేట్ లను ఏర్పరచును.డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్ ఒకబలమైన ఆమ్ల ఆక్సైడ్,

భద్రత[మార్చు]

డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్ ఒక బలమైన క్లోరిన్ ఆక్సైడ్ అవడంవలన, ఇది బలమైన ఆక్సీకరణి, ప్రేలుడు స్వభావం ఉన్న పదార్థం.ఈ రసాయనపదార్థం మంటను తాకటం వలన, లేదా యాంత్రికఘాతం వలన లేదా అయోడిన్‌తో సంపర్కం వలన విస్పొటన చెందును.చల్లగాఉన్నప్పుడు సల్ఫర్/గంధకం ,ఫాస్పరస్/భాస్వరం, కాగితం పై ఎటువంటి ప్రభావం చూపించాడు.మూలక క్లోరిన్ మనుషుల మిద ఎటువంటి ప్రభావం చూపునో డైక్లోరిన్ హెప్టాక్సైడ్ వలన కూడా అటువంటి ప్రభావమే ఉంటుంది.

మూలాలు[మార్చు]

  1. Holleman, Arnold F.; Wiberg, Egon (2001). Inorganic chemistry. Translated by Mary Eagleson, William Brewer. San Diego: Academic Press. p. 464. ISBN 0-12-352651-5.