Jump to content

పినాక మల్టీ బ్యారెల్ రాకెట్ లాంచర్

వికీపీడియా నుండి
పినాక
Pinaka MBRL
పినాక MBRL ట్రక్కు
రకంరాకెట్ వ్యవస్థ
అభివృద్ధి చేసిన దేశంభారత దేశము
సర్వీసు చరిత్ర
వాడేవారుభారత సైన్యం
యుద్ధాలుకార్గిల్ యుద్ధం
ఉత్పత్తి చరిత్ర
డిజైనరుడిఆర్‌డివో
డిజైను తేదీ1986
తయారీదారుTata Power SED
Larsen & Toubro
Ordnance Factories Board[1]
ఒక్కొక్కదాని వెల$ 0.58 million [2]
తయారీ తేదీ1998[3] - Present
వివిధ రకాలు40 కి.మీ. (25 మై.) Mk-I
65 కి.మీ. (40 మై.) Mk-II
120 కి.మీ. (75 మై.)
(In Development)
విశిష్టతలు
Caliber214 mమీ. (8.4 అం.)
బ్యారెళ్ళు12
Rate of fireరాకెట్లు - 44 సెకండ్లలో 12
Maximum range65 కి.మీ. (40 మై.)
వార్‌హెడ్ బరువు250 కి.గ్రా. (550 పౌ.) వరకు
ఇంజనుడీజిల్
వేగంలాంచరు: 80 km/h (50 mph)

పినాక, భారత రక్షణ పరిశోధన అభివృద్ధి సంస్థ అభివృద్ధి చేసిన మల్టీ బ్యారెల్ రాకెట్ లాంచరు. పినాక మార్క్-1 కు 40 కి.మీ., మార్క్-2 కు 65 కి.మీ. పరిధి ఉంది.[4] పినాక వ్యవస్థ 44 సెకండ్లలో 12 హై ఎక్స్‌ప్లోజివ్ రాకెట్లను పేల్చగలదు. ఈ వ్యవస్థ తేలిగ్గా రవాణా చెయ్యగలిగేలా, టాట్రా ట్రక్కుపై మోహరించి ఉంటుంది. కార్గిల్ యుద్ధంలో పాల్గొన్న పినాక, పర్వతాలపై ఉన్న శత్రు దళాలను విజయవంతంగా నిర్వీర్యం చేసింది. దరిమిలా, దీన్ని భారత సైన్యంలో పెద్ద సంఖ్యలో చేర్చుకున్నారు..[5][6]

2014 నాటికి, ఏటా 5,000 పినాక రాకెట్లు ఉత్పత్తిలో ఉన్నాయి. ఎక్కువ పరిధి, అధిక కచ్చితత్వం కలిగిన ఉన్నతమైన కూర్పు ఒకటి అభివృద్ధి దశలో ఉంది.[7] పినాక వ్యవస్థ ధర ₹ 2.3 కోట్లు. దీనితో పోల్చదగిన వ్యవస్థ M270 ఖరీదు ₹ 19.5 కోట్లు.

వివరాలు

[మార్చు]

పినాక ఒక సంపూర్ణ రాకెట్ వ్యవస్థ. ఒక్కో పినాక బ్యాటరీలో - ఒక్కో దానిలో 12 రాకెట్లు కలిగిన 6 లాంచరు వాహనాలు, 3 రాకెట్ సరఫరా వాహనాలు, ఫైర్ కంట్రోలు కంప్యూటరు కలిగిన 2 కమాండ్ పోస్ట్ వాహనాలు (ఒకటి స్టాండ్ బై), ఒక DIGICORA MET రాడారు ఉంటాయి. ఆరు లాంచర్లు కలిగిన ఈ బ్యాటరీ 1,000 మీ. × 800 మీ. విస్తీర్ణంలోని ప్రాంతాన్ని నిర్వీర్యం చెయ్యగలదు.

72 రాకెట్లు కలిగిన బ్యాటరీని సైన్యం మోహరిస్తుంది. ఈ రాకెట్లన్నిటినీ 44 సెకండ్లలో పేల్చవచ్చు. రాకెట్లన్నిటినీ గానీ, కొన్నింటిని మాత్రమే గానీ పేల్చగల వీలు ఈ వ్యవస్థకు ఉంది.[8] ఫైర్ కంట్రోలు కంప్యూటరు ఈ పేలుడును నియంత్రిస్తుంది. బ్యాటరీలోని ఆరు లాంచర్లను కమాండ్ పోస్టు అనుసంధానం చేస్తుంది. యుద్ధంలో ఓ బ్యాటరీ మిగతావాటినుండి విడిపోతే, అది స్వతంత్రంగా పనిచేసేందుకు వీలుగా ఒక్కో దానికీ దాని స్వంత కంప్యూటరు ఉంది.

ఆపరేషన్ విధాలు

[మార్చు]

పినాక లాంచరు అటానమస్ మోడ్, స్టాండ్‌ఎలోన్ మోడ్, రిమోట్ మోడ్, మాన్యువల్ మోడ్ అనే నాలుగు విధాలుగా పని చెయ్యగలదు.

ఆర్డర్లు

[మార్చు]

పినాక డిజైను, అభివృద్ధి చేసినది DRDO ఐనప్పటికీ, అనేక ఇతర సంస్థలు కూడా ఇందులో ముఖ్య భూమిక పోషించాయి. వాటిలో ఇతర సంస్థలతో పాటు టాటా పవర్ ఎస్ ఇ డి, లార్సెన్ అండ్ టూబ్రో, ఆర్డినెన్స్ ఫ్యాక్టరీస్ బోర్డు ఉన్నాయి.

200 ఫిబ్రవరిలో మొదటి పినాక రెజిమెంటును నెలకొల్పారు. ఒక్కో రెజిమెంటులో మూడు పినాక బ్యాటరీలు, రిజర్వులూ ఉంటాయి.[9] 2006 మార్చి 29 న చెరో 40 పినాక వ్యవస్థలను సరఫరా చెయ్యడం కోసం భారత సైన్యం ₹ 200 కోట్ల విలువైన ఆర్డరును టాటా పవర్, ఎల్&టి లపై వేసింది. వాటిలో తొలి సరఫరాను ఆరు నెలల్లో చేస్తామని టాటా పవర్ తెలిపింది.[10]

2015 అక్టోబరు 29 న ₹ 3,300 కోట్ల విలువైన మరో రెండు పినాక రెజిమెంట్లను స్థాపించేందుకు రక్షణ శాఖ కొనుగోళ్ళ మండలి ఆమోదించింది. 2016 మార్చి 18 న రక్షణపై క్యాబినెట్ కమిటీ దీన్ని ఆమోదించింది.[11] 2016 నవంబరు 7 న అదనంగా మరో ఆరు రెజిమెంట్లను నెలకొల్పాలన్న ప్రతిపాదనను రక్షణ శాఖ కొనుగోళ్ళ మండలి ఆమోదించింది.[12]

మోహరింపు

[మార్చు]

పినాక, ఫైర్‌ఫైండర్ రాడారు, భారత్ ఎలక్ట్రానిక్స్ లిమిటెడ్ తయారుచేసిన వెపన్ లొకేటింగ్ రాడారులతో కలిసి పనిచేస్తుంది. భారత సైన్యం తన శతఘ్ని దళాలనన్నిటినీ DRDO కు చెందిన ఆర్టిలరీ కమాండ్ కంట్రోలు వ్యవస్థ (ACCS) తో అనుసంధానం చేస్తోంది. ఇది ఫోర్స్ మల్టిప్లయరుగా పనిచేస్తుంది. సైన్యానికి చెందిన SATA (సర్వైలెన్స్ & టార్గెట్ ఎక్విజిషన్) యూనిట్లను కూడా ఇది ఉపయోగించుకుంటుంది. 

ప్రస్తుతం 2 పినాక రెజిమెంట్లు సైన్యంలో పనిచేస్తూండగా, మరో రెండు ఆర్డరులో ఉన్నాయి. మరో 6 రెజిమెంట్ల కోసం రక్షణ శాఖ అనుమతి నిచ్చింది. 2022 నాటికి పినాక రెజిమెంట్ల సంఖ్యను 10 కి, ఆ తరువాత పదేళ్ళకు 22 కూ పెంచాలని భారత సైన్యం తలపెట్టింది.[13][14]

మార్క్ II అభివృద్ధి

[మార్చు]

ప్రస్తుతం గైడెడ్ పినాక అని పిలిచే పినాక II అభివృద్ధి జరుగుతోంది. మార్క్ II లో నేవిగేషను, గైడెన్స్, కంట్రోల్ కిట్‌లు సమకూరడంతో దాని పరిధి, కచితత్వం రెండూ బాగా మెరుగయ్యాయి.[15]

చాందీపూర్‌లో 2013 జనవరి, డిసెంబరులలో చేసిన గైడెడ్ పినాక పరీక్షలు విజయవంతమయ్యాయి.[16][17] 2016 మే 20-23 తేదీల్లో నాలుగు గైడెడ్ పినాక ల పరీక్షలు విజయవంతంగా జరిపారు. వీటిలో కొత్త గైడెన్స్ వ్యవస్థను పరీక్షించారు.[18][19] 2017 జనవరి 12, 24 తేదీల్లో మరో రెండు పరీక్షలను విజయవంతంగా జరిపారు.[20][21][22]

భవిష్యత్తు ప్రణాళికలు

[మార్చు]

పినాక వ్యవస్థను మరింతగా మెరుగుపరచే ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి. DRDO ఇజ్రాయిల్ మిలిటరీ ఇండస్ట్రీస్ తో చేయికలిపి, దీనిలో ట్రాజెక్టరీ కరెక్షన్ వ్యవస్థను చేర్చుతోంది. దీనివలన వర్తుల దోష పరిధి మెరుగుపడుతుంది. దీనికి జరిపిన పరీక్షల్లో చక్కటి ఫలితాలు వచ్చాయి.[23] రాకెట్ల కచ్చితత్వాన్ని జీపీయెస్ సాయంతో మరింత మెరుగుపరచవచ్చు. DRDO ఈ వ్యవస్థ కోసం, చుట్టబెట్టే మైక్రోస్ట్రిప్ యాంటెన్నాను తయారు చేసింది.[24]

పినాకను ఇంతకంటే పెద్ద వ్యవస్థగా అభివృద్ధి చెయ్యరు. అయితే, దీనితో వచ్చిన అనుభవంతో స్మెర్చ్ వంటి దూర పరిధి మల్టిపుల్ రాకెట్ వ్యవస్థను తయారుచేసే ప్రాజెక్టును ఆర్మమెంట్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్ ఎస్టాబ్లిష్‌మెంట్, దాని అనుబంధ సంస్థలు చేపట్టాయి. 7.2 మీ. పొడవుతో, 250 కి.గ్రా. పేలోడుతో 120 కి.మీ. పరిధి ఉండే రాకెట్టును అభివృద్ధి చేస్తారు. ఈ కొత్త రాకెట్టు మ్యాక్ 4.7 గరిష్ఠ వేగం కలిగి, 40 కి.మీ. ఎత్తున ప్రయాణించే సామర్థ్యంతో మ్యాక్ 1.8 వేగంతో లక్ష్యాన్ని ఛేదించేలా రూపొందిస్తారు. ఈ పినాకలో మానవరహిత వైమానిక వాహనాన్ని జోడించే ప్రతిపాదన కూడా ఉంది. ఈ వ్యవస్థకు అవసరమైన సిగ్మా 30 లేజర్-గైరో ఆర్టిల్లరీ నేవిగేషన్ వ్యవస్థను 2010 జూన్ నాటికే తయారు చేసిన సంస్థ సరఫరా చేసింది.[25] 

విశిష్టాంశాలు

[మార్చు]
పినాక-I పినాక-II
పరిధి 7  కి.మీ. - 42  కి.మీ. 7  కి.మీ. - 60  కి.మీ.
పొడవు 4.95 మీ 5.20 మీ.
రాకెట్ వ్యాసం 214 ఎంఎం
వార్‌హెడ్ బరువు 100 కి.గ్రా
మొత్తం బరువు 276 కి.గ్రా
పేల్చే వేగం 44 సెకండ్లలో 12 రాకెట్లు
వర్తుల దోష పరిధి
  • పరిధిలో 1-2%
  • ట్రాజెక్టరీ కరెక్షన్ వ్యవస్థను స్థాపించాక ఇది బాగా మెరుగుపడింది.
రాకెట్ల రీలోడు సమయం 4 నిముషాలు
వార్‌హెడ్లు
  • హై ఎక్స్‌ప్లోజివ్ శకలాలు
  • అగ్నిజ్వాలలు
  • ట్యాంకు ఘాతక, మానవ హంతక శకలాలు
  • ట్యాంకు ఘాతక చిన్న బాంబులు
లాంచరు
  • సులువుగా రవాణా చేసేలా టాట్రా ట్రక్కుపై మోహరింపు.
  • ఈ ట్రక్కుకు కేంద్రీకృత నియంత్రణ వ్యవస్థ ఉంది.
  • ఒక్కో లాంచరులో 12 రాకెట్లు
  • ఒక్కో బ్యాటరీలో 12 లాంచర్లు
  • Launchers are NBC protected, have their own computerised fire control system, and automatic positioning system.
  • The పినాక system and the launchers are designed for shoot and scoot fire missions thanks to the use of an inertial navigation system SIGMA 30.[26]
  • A battery of six launchers can neutralise an area of roughly 1,000 × 800 m at 40  కి.మీ. range.
  • The launcher assembly has electro-magnetic elevation and traverse, with traverse being 90° left and right of the centreline and elevation up to 55°

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ "Defence News - 5,000 Pinaka Rockets To Be Produced Every Year". Archived from the original on 6 జూన్ 2013. Retrieved 23 December 2014.
  2. ↑ "India developed and successfully tested cheapest indigenously developed multi-barrel Pinaka rocket launcher". Archived from the original on 2007-08-21. Retrieved 2017-01-31.
  3. ↑ "Pinaka Multibarrel Rocket Launcher". Retrieved 23 December 2014.
  4. ↑ "Pinaka Mark-II Rocket Hits Target". The New Indian Express. Archived from the original on 5 జూలై 2015. Retrieved 23 December 2014.
  5. ↑ "Pinaka rocket system wins DRDO award". Sakaal Times. 22 April 2013. Archived from the original on 4 అక్టోబరు 2013. Retrieved 24 July 2013.
  6. ↑ "Union Government cleared 1500 crore Rupees Proposal for Pinaka Rockets". Jagran Josh. 25 March 2013. Retrieved 24 July 2013.
  7. ↑ "Pinaka Rockets". PIB, Govt of India. Retrieved 6 December 2014.
  8. ↑ Subramanian, T (2009-10-15). "Bang on target". Frontline Magazine (The Hindu). Archived from the original on 2010-12-18. Retrieved 2011-05-29.
  9. ↑ "Defense19". Archived from the original on 23 డిసెంబరు 2014. Retrieved 23 December 2014.
  10. ↑ Press Trust of India (April 3, 2006). "Tata, L&T bag orders for Pinaka rocket launcher". The Indian Express. Retrieved 2007-11-15.
  11. ↑ "Big boost: Army to get ammo worth Rs 15,000 cr - Times of India".
  12. ↑ "MoD clears defence deals worth over Rs 82,000 crore, procurement of 83 Tejas jets and 464 tanks - The Economic Times". The Economic Times.
  13. ↑ "Indian Army looking at increasing Pinaka rocket regiments to 22 within a decade". The Economic Times. Archived from the original on 2016-12-09. Retrieved 2017-01-31.
  14. ↑ Srivastava, Rohit. "Indian Army to increase indigenous rocket regiments".
  15. ↑ "Press Information Bureau". Retrieved 2017-01-12.
  16. ↑ "Successful Test of Pinaka 214mm MBRL". Archived from the original on 2013-12-24. Retrieved 2017-01-31.
  17. ↑ "Successful Test of Pinaka MK-II Rocket System". Defence News. 21 December 2013. Archived from the original on 24 డిసెంబరు 2013. Retrieved 22 December 2013.
  18. ↑ "Advanced Pinaka with new technology test fired". Archived from the original on 2016-05-22. Retrieved 2017-01-31.
  19. ↑ "Pinaka rockets test fired". Archived from the original on 2016-05-25. Retrieved 2017-01-31.
  20. ↑ "Guided Pinaka test fired successfully again - Times of India". The Times of India.
  21. ↑ "Guided Pinaka rocket successfully test fired - The Economic Times". The Economic Times.
  22. ↑ Bhat, Aditya. "India tests new improved guided Pinaka rockets ahead of Republic Day 2017". International Business Times, India Edition (in ఇంగ్లీష్).
  23. ↑ "TCS". Archived from the original on 20 October 2008. Retrieved 23 December 2014.
  24. ↑ "DRDO::Electronics". Archived from the original on 10 December 2008. Retrieved 23 December 2014.
  25. ↑ "Global Defence Systems - News and Headlines - IHS Jane's 360". Retrieved 23 December 2014.
  26. ↑ "India orders SIGMA 95 and SIGMA 30 systems from Sagem Défense Sécurité". Frontier India Defence and Strategic News Service. 2008-02-22. Archived from the original on 2008-11-21. Retrieved 2008-05-23.

బయటి లింకులు

[మార్చు]
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=పినాక_మల్టీ_బ్యారెల్_రాకెట్_లాంచర్&oldid=4093608" నుండి వెలికితీశారు