పుష్ప భారతి
| పుష్ప భారతి | |
|---|---|
| పుట్టిన తేదీ, స్థలం | 1935 (age 88–89) మొరాదాబాద్, ఉత్తర ప్రదేశ్ |
| వృత్తి | రచయిత్రి |
| భాష | హిందీ |
| జాతీయత | భారతీయురాలు |
| రచనా రంగం | కథలు, జీవిత చరిత్రలు, ట్రావెలాగ్ |
| పురస్కారాలు | మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర హిందీ సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు (2008) వ్యాస్ సమ్మాన్(2023) కాళిదాస అకాడమీ ద్వారా హిందీ సేవా సమ్మాన్ ఉత్తర ప్రదేశ్ హిందీ సంస్థాన్ ద్వారా సాహిత్య భూషణ్ |
| జీవిత భాగస్వామి | ధరంవీర్ భారతి |
పుష్ప భారతి (1935) హిందీ సాహిత్యానికి చేసిన కృషికి ప్రసిద్ధి చెందిన భారతీయ రచయిత్రి. హిందీ భాషలో 17 పుస్తకాలు రాసింది.[1][2][3]
జీవితచరిత్ర[మార్చు]
పుష్ప 1935లో ఉత్తరప్రదేశ్ లోని మొరాదాబాద్ లో జన్మించింది. 1955లో అలహాబాద్ విశ్వవిద్యాలయం నుంచి హిందీ సాహిత్యంలో మాస్టర్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ పట్టా పొందింది. ఈమె ప్రముఖ హిందీ రచయిత ధరమ్ వీర్ భారతిని వివాహం చేసుకుంది. 1942 క్విట్ ఇండియా ఉద్యమం భారతిని కథలు రాయడానికి ప్రేరేపించింది.[4][5]
ప్రొఫెసర్గా, ఆమె 1957 నుండి 1960 వరకు కలకత్తా డిగ్రీ కళాశాలలలో, 1975లో బొంబాయి బోధించింది.[6]
ఆమె సాహిత్య ప్రస్థానం కొన్ని దశాబ్దాల పాటు సాగింది. ఆమె అన్ని రకాల పుస్తకాలను రచించి, సంపాదకత్వం వహించి విమర్శకుల ప్రశంసలు పొందింది. శుభగత, ధాయ్ ఆఖర్ ప్రేమ్ కే, సరస్ సంవాద్, సఫర్ సుహానే తదితర ఆమె రచనలు పాఠకుల ఆదరణ పొందాయి.[1]
పుష్ప భారతి తన కెరీర్ మొత్తంలో ఉత్తేజకరమైన సత్య కథేన్, ప్రేమ్ పియాలా జిన్ పియా, ధాయ్ అక్షర్ ప్రేమ్ కే, సరస్ సంవాద్, సఫర్ సుహానే, మోడ్రన్ లిటరేచర్ బో, ఏక్ దునియా బచ్చోన్ కీ, వదీన్, యాదీన్, యాదీన్ ఔర్ యాదీన్ వంటి అనేక పుస్తకాలను రాసింది.
ఆమె భారత ప్రభుత్వ బాలల చలనచిత్ర నిర్మాణ సంస్థలో చేరింది. ఆమె 1988లో ఫిల్మ్ సెన్సార్ బోర్డు జ్యూరీ సభ్యురాలిగా కూడా పనిచేసింది.[6]
ఆమె అమితాబ్ బచ్చన్ జీవిత గాథ అనే పేరుతో జీవిత చరిత్రను కూడా రచించింది, దీనిని 2021లో వాణి ప్రకాశన్ ప్రచురించింది.[7][8]
గ్రంథ పట్టిక[మార్చు]
- రొమాంచక్ సత్య కథాయిన్ (రెండు భాగాలలో)
- ప్రేమ్ పియాలా జిన్ పియా
- ధాయ్ అక్షర్ ప్రేమ్ కే
- సరస్ సంవాద్
- సఫర్ సుహానే
- అధునిక్ సాహిత్య బోధ్
- ఏక్ దునియా బచోం కీ
- వాడేన్
- యాదేన్, యాదేన్ ఔర్ యాదేన్
- అక్షర్ అక్షర్ యజ్ఞం
- ధరమ్వీర్ భారతి సే సాక్షత్కార్
- మేరీ వాణి గారిక్-వాస్నా
- సాన్స్ కీ కలాం సే
- ధరమ్వీర్ భారతి కి సాహిత్య-సాధన
- హరివంశ్ రాయ్ బచ్చన్ కి సాహిత్య-సాధన
- పుష్పాంజలి[9]
వ్యక్తిగత జీవితం[మార్చు]
ఆమె ధరమ్వీర్ భారతి వివాహం చేసుకుని ముంబై బాంద్రా సాహిత్య సహ్వాస్ అనే అపార్ట్మెంట్ భవనంలో నివసిస్తుంది.[10]
అవార్డులు, గుర్తింపు[మార్చు]
ఆమె సాహిత్య కృషికి గుర్తింపుగా పుష్పభారతి 2008లో మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర హిందీ సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, మధ్యప్రదేశ్ ప్రభుత్వ కాళిదాస అకాడమీ నుండి హిందీ సేవా సమ్మాన్, ఉత్తర ప్రదేశ్ ప్రభుత్వ హిందీ సంస్థాన్ నుండి సాహిత్య భూషణ్ తో సహా వివిధ గౌరవాలను అందుకుంది.[1]
ముఖ్యంగా, ఆమె జ్ఞాపకం యాదీన్, యాదీన్ ఔర్ యాదీన్ (2016) ను 2023 లో కె.కె.బిర్లా ఫౌండేషన్ 33 వ వ్యాస్ సమ్మాన్తో సత్కరించింది. ఈ అవార్డులో రూ.4 లక్షల నగదు, ప్రశంసాపత్రం, ప్రశంసాపత్రం ఉంటాయి.[1]
రామ అవార్డు, స్వాజన్ అవార్డు, భారతీ గౌరవ్ అవార్డు, ఆశీర్వాద్ సారస్వత్ అవార్డు, ఉత్తర హిందీ శిరోమణి అవార్డు వంటి ఇతర విశిష్ట పురస్కారాలను కూడా ఆమె అందుకున్నది.[11][9]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "Writer Pushpa Bharati's memoir selected for Vyas Samman award". Hindustan Times. December 12, 2023.
- ↑ Dr. Chandra Mukherjee. Comparative study of Hindi and English women's writing (in Hindi). Book Bazooka. p. 19. ISBN 9789386895776.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Anil Kumar (2007). Svātantryottara yātrā-sāhitya kā viśleshanātmaka adhyayana. Hindi Book Center. p. 84, 85.
- ↑ Saxena, Poonam (March 15, 2015). "Why a 66-year-old Hindi love story needed to be translated into English". Scroll.in.
- ↑ Dharam Paul Sarin (1967). Influence of Political Movements on Hindi Literature, 1960-1947. Panjab University Publication Bureau. p. 212.
- ↑ 6.0 6.1 "संपादित... यादें यादें और यादें... के लिए पुष्पा भारती को व्यास सम्मान-2023" (in Hindi). Hindustan. December 11, 2023.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Tiwari, Aarti (October 1, 2022). "किताबघर व मयूरपंख की अगली किस्त में पढि़ए सदी के महानायक की जीवनगाथा और स्वयं से संवाद की जिरह" (in Hindi). Dainik Jagran.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "पुष्पा भारती की अमिताभ बच्चन पर किताब" (in Hindi). DNA India. February 10, 2022.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ 9.0 9.1 "Pushpa Bharati". Vani Prakashan.
- ↑ "Big Love Story". Ahmedabad Mirror. May 3, 2015.
- ↑ "पुष्पा भारती". Hindisamay.
బాహ్య లింకులు[మార్చు]
- ఆజ్కల్ పత్రికతో పుష్ప భారతి ఇంటర్వ్యూ (పేజీ 31 నుండి 37)