బినోద్ కనుంగొ
బినోద్ కనుంగొ | |
|---|---|
 | |
| జననం | 1912 జూన్ 6 మల్లిపూర్, కటక్ జిల్లా,ఒడిషా |
| మరణం | 1990 జూన్ 22 |
| జాతీయత | భారతీయుడు |
| పురస్కారాలు | ఒడిషా సాహిత్య అకాడమీ (1983) పద్మశ్రీ |
బినోద్ కనుంగొ ప్రఖ్యాత ఒడియా రచయిత, స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, గాంధేయవాది, విద్యావేత్త, సంఘ సంస్కర్త , జ్ఞాన మండల సంకలనందారుడు, ఇది ఒడియా భాషలో గొప్ప ఎన్సైక్లోపీడియా. ఆయన తన ప్రయాణ కథనం రుణా పరిశోధ (1983) కు ఒడిశా సాహిత్య అకాడమీ అవార్డును కూడా గెలుచుకున్నారు. అతను ప్రముఖ స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, ప్రముఖ విద్యావాది కూడా. ఆయనకు భారతదేశపు నాల్గవ అత్యున్నత పౌర గౌరవం "పద్మశ్రీ" లభించింది. అతను 22 జూన్ 1990న మరణించాడు. [1] [2]
ప్రారంభ జీవితం, విద్య
[మార్చు]కనుంగొ 6 జూన్ 1912న ఒడిశాలోని కటక్ జిల్లాలోని మల్లిపూర్ (కిషన్ నగర్) గ్రామంలో జన్మించాడు. [3] కేశుబ్ చంద్ర కనుంగో , పీరా డీ ల ఏకైక కుమారుడు. అతను నాగన్ పూర్ గ్రామంలో ప్రాథమిక విద్య, ప్రఖ్యాత రాణిహత్ హైస్కూల్, కటక్ లో మాధ్యమిక పాఠశాల విద్యను పూర్తి చేశాడు, ఈ పాఠశాలలో అతను మొట్టమొదటి విద్యార్థి. తరువాత అతను రావెన్షా కాలేజియేట్ పాఠశాలలో చదవడానికి స్కాలర్ షిప్ పొందాడు. అయితే, 1930లో, అతను పదవ తరగతిలో ఉన్నప్పుడు, మహాత్మా గాంధీ పిలుపు అతని చదువును విడిచిపెట్టి భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో చేరడానికి ప్రేరణ కలిగించింది. [4]
జర్నలిస్ట్, సామాజిక సంస్కర్తగా కెరీర్
[మార్చు]1934లో పూరీ నుంచి భద్రక్ వరకు మహాత్మా గాంధీ హరిజన పాదయాత్రను కవర్ చేయడానికి కనుంగొను దినపత్రిక ది సమాజ్ నియమించింది. ఈ కాలంలో గాంధీజీ వార్తా నివేదనలో బినోద్ కనుంగొ కు బోధించారు, సలహా ఇచ్చారు. తరువాత ప్రముఖ గాంధేయవాది గోపబంధు చౌదరితో కలిసి పనిచేసి సమాజములో సహాయ సంపాదకునిగా చేరాడు. స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో పాల్గొన్నందుకు అతను జైలుపాలయ్యాడు. 1952లో భారతదేశంలో జరిగిన మొదటి సార్వత్రిక ఎన్నికలలో పోరాడి ఓడిపోయాడు.
జ్ఞానమండలం
[మార్చు]1954లో ఆయన స్మారక ఒరియా ఎన్సైక్లోపీడియా జ్ఞానమండలిని సంకలనం చేయడంపై దృష్టి పెట్టాడు. మొదటి సంపుటిని 1960 డిసెంబర్ 2న అప్పటి ఒడిశా ముఖ్యమంత్రి హరేక్రుష్ణ మహాతాబ్ విడుదల చేశారు. కటక్ లోని తన బరాబాటి స్టేడియం కార్యాలయంలో జ్ఞానమండలిలోని ప్రధాన భాగాన్ని సంకలనం చేసి సవరించాడు. ఆయన తన కాలంలో చాలా మంది ప్రముఖులు భారత రాష్ట్రపతి అయిన ప్రణబ్ ముఖర్జీతో సహా సందర్శించిన, ప్రశంసించిన రిఫరెన్స్ సెంటర్ ను ఆయన ఒంటరిగా నిర్మించారు, తరువాత ఆయన భారత రాష్ట్రపతి అయ్యారు. జ్ఞానమండలి అసంపూర్ణంగా ఉన్నప్పటికీ, ఆధునిక భారతీయ భాషలలో దేనిలోనైనా ఉత్తమ సవరించిన , అత్యంత స్పష్టమైన ఎన్సైక్లోపీడియాలో ఒకటిగా ప్రశంసించబడింది. తన జీవితకాలంలో అతను జ్ఞానమండలి ఫౌండేషన్ ను సృష్టించినప్పటికీ, అది అతని పనిని పూర్తి చేయలేకపోయాడు, తరువాత అతని కుమారుడు దీపక్ కనుంగొ పూర్తి చేశాడు. అతని మరణం తరువాత, ఫౌండేషన్ దీపక్ కనుంగొ సంపాదకీయ ప్రయత్నాల ద్వారా యువ , వయోజన పాఠకుల కోసం వివిధ రకాల బహుళ వాల్యూమ్ ఎన్సైక్లోపీడియాలను సృష్టించింది, ప్రచురించింది. ఈ కొత్త సెట్ లో మానవ జ్ఞానం అన్ని శాఖలతో కూడిన ప్రజాదరణ పొందిన ఒరియాలో వేలాది అంశాలు ఉన్నాయి. కనుంగో తన జీవిత చరమాంకంలో సృష్టించిన ఎన్ సైక్లోపీడియా సెంటర్ భువనేశ్వర్ లో క్రియాశీలకంగా ఉండటం, కనుంగో తన జీవితకాలంలో సేకరించిన అన్ని పత్రాలను కలిగి ఉండటం ఒడియా ప్రజలకు చాలా సంతృప్తికరమైన విషయం. [5] [6]
ప్రముఖ రచనలు
[మార్చు]జ్ఞానమండల్ అతని గొప్ప రచన అయినప్పటికీ, అతను ఒడియాలో ప్రయాణ కథనాలు, జీవిత చరిత్రలు, పిల్లల పుస్తకాలు,సైన్స్, టెక్నాలజీపై వందకు పైగా పుస్తకాలతో సహా అనేక ప్రసిద్ధ పుస్తకాలను వ్రాసాడు. అతను సరసమైన ధరలో సామాన్య ప్రజలలో ఎన్‌సైక్లోపెడిక్ పరిజ్ఞానం ప్రచారం కోసం జ్ఞానమండల్ ఫౌండేషన్‌ను ఏర్పాటు చేశాడు. అతను తన జీవితమంతా సైన్స్ , సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ప్రజాదరణకు అంకితం చేశాడు. ఇటీవల ఆయన గౌరవార్థం ఒడియా భాష అభివృద్ధికి అంకితమైన ఒక సంస్థ ప్రారంభించబడింది. ఆ బినోద్ కనుంగొ సెంటర్ ఫర్ ఎక్సలెన్స్ ఇన్ ఒడియా లాంగ్వేజ్ (బినోద్ కనుంగొ ఒడియా భాషా ఉత్కర్ష కేంద్రం) ఒడియాను జ్ఞానం, జీవన భాషగా మార్చడానికి భారీ ప్రణాళికలను కలిగి ఉంది. వివిధ అంశాలపై పిల్లల కోసం వ్రాసిన అతని బుక్‌లెట్‌లు కొన్ని క్రింద ఇవ్వబడ్డాయి
- దుయిషాహ ఛా ఖండి కౌన్రీ కతి (206 మాజికల్ స్టిక్స్) - మానవ ఆర్థోపెడిక్స్‌పై పుస్తకం
- బడంక బడేయి రహీలా నాహిన్
- చలంత రాయజారా అముహాన్ నాయీ (మౌత్ లెస్ రివర్ ఆఫ్ ది మూవింగ్ కింగ్ డమ్ ) - మనుషుల రక్త ప్రసరణ వ్యవస్థ
- నా డెబాటా కేదే కష్ట - వివిధ వ్యవస్థల నామకరణ సంప్రదాయాలపై
అవార్డులు, గౌరవాలు
[మార్చు]అతను తన సెమీ ఆటోబయోగ్రాఫికల్ ట్రావెల్‌లాగ్ రునా పరిశోధ కోసం 1984 లో ఒడిశా సాహిత్య అకాడమీ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు. [7] భారత రాష్ట్రపతి గౌరవనీయమైన పద్మశ్రీ బిరుదుతో సత్కరించారు. [8]
2 మే 2013 న, బినోద్ కనుంగొ విగ్రహాన్ని ఒడిశా రాష్ట్ర ఆర్కైవ్స్ ఆవరణలో ఏర్పాటు చేశారు. [9] బినోద్ కనుంగొ అరుదైన సేకరణలు, మాన్యుస్క్రిప్ట్‌లను ప్రదర్శించడానికి భువనేశ్వర్‌లో ఒక మ్యూజియం నిర్మిస్తున్నారు. [10]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Binod Kanungo". veethi.com. Retrieved 2021-09-19.
- ↑ "Padma Awards | Interactive Dashboard". www.dashboard-padmaawards.gov.in (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2018-10-15. Retrieved 2021-09-19.
- ↑ Nilamani Senapati; Nabin Kumar Sahu (1966). Orissa District Gazetteers: Karaput. Cuttack, Superintendent Orissa Government Press.
- ↑ "How old is Binod Kanungo". HowOld.co (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-09-19.[permanent dead link]
- ↑ "Updated Edition of Odia Encyclopedia 'Gyana Mandala' presented to Odisha CM". Odisha News Insight (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2016-06-24. Retrieved 2021-09-19.
- ↑ "twitter.com/bbsrbuzz/status/1004370841327587328". Twitter (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-09-19.
- ↑ "Odisha Sahitya Akademi Award Winners" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2012-09-15.
- ↑ "Bande Utkal Janani". www.facebook.com (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-09-19.
- ↑ "Binod Kanungo's Statue Unveiled". Archived from the original on 2016-03-13. Retrieved 2021-09-19.
- ↑ "Museum in memory of Binod Kanungo". Archived from the original on 2013-06-16.