బి.ఎస్.మూంజె
బాలకృష్ణ శివరామ్ ముంజే, (బి.ఎస్.ముంజే) ( 1872 డిసెంబరు 12 - 1948 మార్చి 3) భారతదేశం లోని హిందూ మహాసభ నాయకుడు.
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]ముంజే సెంట్రల్ ప్రావిన్స్‌లోని బిలాస్‌పూర్‌లో 1872లో దేశస్థ ఋగ్వేది బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించాడు. అతను 1898లో ముంబైలోని గ్రాంట్ మెడికల్ కాలేజీ నుండి మెడికల్ డిగ్రీని పూర్తి చేసి, బొంబాయి మునిసిపల్ కార్పొరేషన్‌లో మెడికల్ ఆఫీసర్‌గా ఉద్యోగం పొందాడు. సైనిక జీవితంపై అతనికి ఉన్న ఆసక్తి కారణంగా, కింగ్స్ కమిషన్డ్ ఆఫీసర్‌గా, మెడికల్ వింగ్ ద్వారా దక్షిణాఫ్రికాలో బోయర్ యుద్ధంలో పాల్గొనడానికి తన ఉద్యోగాన్ని విడిచిపెట్టాడు. అతను ఒక సంస్కృత పండితుడు కూడా.[1]
బాలగంగాధర్ తిలక్‌తో (1907 – 1920)
[మార్చు]ముంజే స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడిగా, బాలగంగాధర తిలక్‌చే బలమైన గుర్తింపు పొందాడు. 1907లో, కాంగ్రెస్ పార్టీ వార్షిక సమావేశం సూరత్‌లో జరిగింది, అక్కడ కొత్త అధ్యక్షుని ఎంపికపై లాలా లజపతిరాయ్, బాలగంగాధర్ తిలక్, బిపిన్‌చంద్ర పాల్ నేతృత్వంలోని "మితవాద" వర్గానికి, "అతివాద" వర్గానికి మధ్య వివాదం తలెత్తింది. . సెషన్‌లో మూంజే తిలక్‌కి మద్దతు ఇవ్వడం వల్ల, ముంజేపై తిలక్‌కి ఉన్న నమ్మకం ఇద్దరి మధ్య బలమైన సంబంధానికి దారితీసింది. ఫలితంగా, ముంజే మొత్తం మధ్య భారతంలో పర్యటించి అనేక సందర్భాల్లో తిలక్ కోసం నిధులు సేకరించాడు. ముంజే మధ్య భారతదేశంలో గణేష్, శివాజీ ఉత్సవాలను కూడా పరిచయం చేశాడు, ఈ ప్రయోజనం కోసం తిలక్‌తో పాటు కలకత్తాకు వెళ్లాడు. అతను చాలా సంవత్సరాలు సెంట్రల్ ఇండియన్ ప్రొవిన్షియల్ కాంగ్రెస్‌కు ప్రధాన కార్యదర్శిగా ఉన్నాడు.హిందువులకు సైనిక శిక్షణ అందించేందుకు నాసిక్‌లోని భోన్సాలా మిలిటరీ స్కూల్‌ని స్థాపించాడు. ఆయన స్థాపించిన అన్ని సంస్థలు ఇప్పటికీ నడుస్తున్నాయి, వాటిలో కొన్ని వాటి వజ్రోత్సవాలను పూర్తి చేసుకున్నాయి. అతను నాగ్‌పూర్‌లో డైలీ మహారాష్ట్ర అనే మరాఠీ వార్తాపత్రికను కూడా నడిపాడు.
తరువాత జీవితం
[మార్చు]1920లో బాలగంగాధర్ తిలక్ మరణించిన తరువాత, మూంజే కాంగ్రెస్ నుండి విడిపోయాడు. అతను గాంధీ రెండు ప్రధాన విధానాలతో విభేదించాడు, అవి అతని అహింస, లౌకికవాదం. హిందూ మహాసభతో అతని అనుబంధం పెరిగింది, అతను 1925లో RSSని స్థాపించిన డాక్టర్ హెడ్గేవార్‌కు రాజకీయ గురువుగా కూడా ఉన్నాడు.[2] ముంజే 1927 నుండి హిందూ మహాసభకు అఖిల భారత అధ్యక్షుడిగా 1937లో వినాయక్ దామోదర్ సావర్కర్‌కు బాధ్యతలు అప్పగించే వరకు ఉన్నాడు. అతను మరణించే వరకు కూడా మహాసభలో చాలా చురుకుగా ఉన్నాడు. భారతదేశమంతటా పర్యటించాడు. సావర్కర్‌కు బలమైన మద్దతు లభించింది. తన అభిప్రాయాలపై కాంగ్రెస్ నేతల నుంచి తీవ్ర వ్యతిరేకత ఉన్నప్పటికీ, రౌండ్ టేబుల్ సమావేశాలకు (లండన్‌లో) రెండుసార్లు హాజరయ్యాడు.
1931లో, ముంజే ఇటలీకి వెళ్లాడు, అక్కడ అతను ప్రధాన మంత్రి బెనిటో ముస్సోలినీని కలిశాడు. ముంజే అకాడెమియా డెల్లా ఫర్నేసినా, ఇతర సైనిక పాఠశాలలు, విద్యాసంస్థలను కూడా సందర్శించాడు. ఒపెరా నాజియోనేల్ బలిల్లాను పరిశీలించి, దానిని ప్రశంసించాడు.[3] హిందూ ధర్మం నుండి దళితుల వలసలు అనే ప్రశ్న ఊహలకు అందని సమయంలో, సావర్కర్‌తో పాటు ముంజే, డాక్టర్ అంబేద్కర్‌కు భారతీయ మూలానికి చెందిన ఏదైనా మతంలోకి మారమని గట్టిగా సలహా ఇచ్చాడు. మొదట్లో, అంబేద్కర్ సిక్కుమతంలో చేరాలని భావించాడు కానీ తర్వాత బౌద్ధమతంలో స్థిరపడ్డాడు.[4][5]
ఇతను భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో పనిచేయడంకోసం ఎంఆర్ జయకర్, ఎన్.సి. కేల్కర్, ఇతరులతో కలిసి రెస్పాన్సివ్ కోఆపరేషన్ పార్టీ అనే పార్టీని స్థాపించాడు.
మరణం
[మార్చు]బాలకృష్ణ శివరామ్ ముంజే 1948లో మరణించాడు.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Jaffrelot, Christophe (1996). The Hindu nationalist movement and Indian politics : 1925 to the 1990s : strategies of identity-building, implantation and mobilisation (with special reference to Central India). Penguin Books India. p. 45. ISBN 978-1850653011.
- ↑ https://caravanmagazine.in/vantage/the-rss-bhonsala-military-school-dhirendra-k-jha
- ↑ "Moonje & Mussolini". Frontline. 23 January 2015.
- ↑ Gurtej Singh (1 October 2001). "Dr. Ambedkar and Sikhism". featured article at www.sikh-history.com. Archived from the original on 3 December 2007. Retrieved 17 December 2007.
- ↑ Dhananjay Keer; Dhanañjaya Kīra (1971). Dr. Ambedkar: Life and Mission. Popular Prakashan. p. 278. ISBN 978-81-7154-237-6.