బ్రెయిలీ లిపి

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
బ్రెయిలీ
⠃ (braille pattern dots-12)⠗ (braille pattern dots-1235)⠁ (braille pattern dots-1)⠊ (braille pattern dots-24)⠇ (braille pattern dots-123)⠇ (braille pattern dots-123)⠑ (braille pattern dots-15)
Typeవర్ణమాల (సరళం కాని)
Languagesఅనేకం
Creatorలూయిస్ బ్రెయిలీ
Time period1824 నుంచి ఇప్పటి వరకు
Parent systems
Night writing
Child systemsFrench Braille
English Braille
Bharati Braille
Chinese Braille
Japanese Braille
Korean Braille
etc.
ISO 15924Brai, 570
DirectionLeft-to-right
Unicode aliasBraille
Unicode rangeU+2800 to U+28FF

చూసి చదవలేని, రాయలేని అంధుల కోసం లూయీస్ బ్రెయిలీ అనే అంధుడు ప్రత్యేకంగా తయారు చేసిన లిపిని బ్రెయిలీ లిపి అంటారు. దృశ్య వైకల్యం ఉన్న అంధులకు స్పర్శ రచన పద్ధతి ఉపయోగించటం ద్వారా పుస్తకాలలో, మెనూలలో, ద్రవ్యంపై చదవటం, వ్రాయటం కనుగొనబడింది. బ్రెయిలీ వాడుకరులు ప్రత్యేక కంప్యూటర్ స్క్రీన్స్, ఇతర ఎలక్ట్రానిక్ అధారితాలను పునఃతాజా బ్రెయిలీ డిస్ప్లే కృతజ్ఞతలో చదువగలుగుచున్నారు. వీరు స్లేట్ అండ్ స్టైలస్‍తో బ్రెయిలీ వ్రాయటం లేక ప్రత్యేక బ్రెయిలీ రైటర్ లేక పోర్టబుల్ బ్రెయిలీ నోట్-టేకర్‍ల ద్వారా టైప్ చేయటం ద్వారా లేక బ్రెయిలీ ఎంబోస్సర్‍తో కంప్యూటర్ ప్రింట్స్ తీసుకోవటం ద్వారా బ్రెయిలీ లిపిని తయారు చేస్తారు. ఫ్రెంచ్ దేశస్తుడు లూయిస్ బ్రెయిలీ చిన్నతనంలో అనగా మూడేళ్ల వయసులో తన తండ్రి తోళ్లను కోసేందుకు ఉపయోగించే కత్తి వలన ప్రమాదవశాత్తు తన రెండు కళ్లను పోగొట్టుకొని అంధుడవుతాడు. చదువుపై ఉన్న ధ్యాస కొలది పాఠశాలలో చేరిన ఇతను అంధులు స్పర్శజ్ఞానంతో చదివేందుకు, రాసేందుకు ఒక లిపిని తయారు చేశాడు, ఇతను రూపొందించిన లిపి బాగా ప్రాచుర్యం పొందటంతో ఈ లిపికి బ్రెయిలీ లిపిగా పేరు వచ్చింది. బ్రెయిలీ 15 సంవత్సరాల వయసులో అనగా 1824 లో రాత్రి రచన అనే ఫ్రెంచ్ వర్ణమాల కోడ్‍ను తన ప్రత్యేక కోడ్‍తో అభివృద్ధి పరిచాడు. ఆయన తరువాత 1829 లో సంగీత సంకేతాలకు కూడా తన వ్యవస్థ ప్రచురించారు. 1837 లో తన రెండవ సవరణ మొదటిసారి డిజిటల్ (బైనరీ) రచనాకృతిలో ప్రచురించబడింది.

ఇవి కూడా చూడండి[మార్చు]

బయటి లింకులు[మార్చు]