భాండ్ దేవ దేవాలయం

భాండ్ దేవ దేవాలయం
ప్రదేశం
దేశం:	భారతదేశం
రాష్ట్రం:	రాజస్థాన్
జిల్లా:	బరన్ జిల్లా
అక్షాంశ రేఖాంశాలు:	25°20′0″N 76°37′27″E
నిర్మాణ శైలి, సంస్కృతి
వాస్తు శిల్ప శైలి :	ఖజురహో శైలీ

భాండ్ దేవ దేవాలయం (భాండ్ దేవర దేవాలయం) అనేది రాజస్థాన్‌ రాష్ట్రం, బరన్ జిల్లా, మంగ్రోల్, రామ్‌ఘర్ గ్రామానికి సమీపంలో ఉంది. ఇక్కడి ప్రధాన శివాలయం ఖజురహో వద్ద నిర్మాణ సమూహాల శైలిలో నిర్మించబడింది. దీనిని 'లిటిల్ ఖజురహో' అని కూడా పిలుస్తారు. 750 కంటే ఎక్కువ మెట్లు కలిగిన రాంగఢ్ కొండపై ఉన్న ఒక గుహలో కిస్నై, అన్నపూర్ణ (అన్నపూర్ణా దేవి) దేవతలకు అంకితం చేయబడిన రెండు దేవాలయాలు ఉన్నాయి.

చరిత్ర

1771 నుండి 1838లో బ్రిటీష్ వారి వరకు ఝలావర్ రాష్ట్రంలో రాజప్రతినిధిగా పాలించిన ఝలా జలీమ్ (లేదా జలీమ్) సింగ్ (మధు సింగ్ మాధో సింగ్ Iవారసుడు) ఈ మెట్లను నిర్మించినట్లు చరిత్రకారులు చెబుతున్నారు. కార్తీక పూర్ణిమ సందర్భంగా ఈ దేవాలయంలో ఇద్దరు దేవతలను ఆరాధించడం కోసం ఒక జాతర నిర్వహించబడుతుంది. ఈ ప్రదేశం ఇప్పుడు రాష్ట్ర పురావస్తు శాఖ ఆధీనంలో ఉంది.

అక్కడ ఉన్న ఒక ఫలకంపై ఉన్న శాసనంలో ప్రధాన శివాలయం చరిత్ర గురించి ఈ కింది విధంగా రాయబడింది:

"శివ్-టెంపుల్ (భాండ్ దేవర) రామ్‌ఘర్

శైవమతం తాంత్రిక సంప్రదాయానికి అంకితం చేయబడిన ఈ దేవాలయం నాగర్ శైలి దేవాలయానికి ఒక ముఖ్యమైన ఉదాహరణ. శాసనాలు చెబుతున్నట్లుగా, దీనిని 10వ శతాబ్దంలో మాల్వాకు చెందిన నాగ్ రాజవంశానికి చెందిన రాజా మలయ వర్మ తన శత్రువులపై సాధించిన విజయానికి స్మారక చిహ్నంగా, తాను గౌరవించే శివునికి కృతజ్ఞతాపూర్వకంగా నివాళిగా ఈ దేవాలయాన్ని నిర్మించారు. సా.శ. 1162లో కాలక్రమేణా, మెడ్ రాజవంశానికి చెందిన రాజా త్రిస్నా వర్మ చేత ఈ భవనం పునరుద్ధరించబడింది.

ఈ దేవాలయంలో ప్రేక్షకుల హాల్ వెస్టిబుల్ స్పైర్, బేస్ ఉన్నాయి. ప్రేక్షకుల హాలులో యక్ష, కిన్నర్ కీచక్ విద్యాచార్ దేవతలు, దేవతలు అప్సనాలు, ప్రేమ జంటల చిత్రాలతో ఎనిమిది భారీ స్తంభాలు ఉన్నాయి."