మాఘ పూజ (థాయిలాండ్ పండుగ)
| మాఘ పూజ | |
|---|---|
 బుద్దుడు శిష్యులకు ఉపదేశం ఇచ్చే దృశ్యం | |
| యితర పేర్లు | సంఘ రోజు ఫోర్ ఫోల్డ్ అసెంబ్లీ డే[1] |
మాఘ పూజ థాయిలాండ్ బౌద్ధ ప్రజలు జరువుకునే రెండవ అతి ముఖ్యమైన బౌద్ధ పండుగ. దీనిని మాఘ మాసం పౌర్ణమి రోజున కంబోడియా, లావోస్, థాయిలాండ్, శ్రీలంక, దేశాలలో జరుపుకుంటారు. ఇది బుద్ధుడు, అతని మొదటి శిష్యులలో 1,250 మంది మధ్య జరిగిన ఒక సమావేశాన్ని తెలుపుతుంది, ఇది సంప్రదాయం ప్రకారం, సన్యాసులచే క్రమానుగతంగా క్రమశిక్షణగా పఠించే ఆచారం కంటే ముందు ఉంది. ఈ రోజును, బౌద్ధులు ఆదర్శవంతమైన, ఆదర్శప్రాయమైన సమాజాన్ని సృష్టించడాన్ని జరుపుకుంటారు, అందుకే దీనిని కొన్నిసార్లు సంఘ దినం అని కూడా పిలుస్తారు, బౌద్ధ సమాజాన్ని సూచించే సంఘం, కొన్ని బౌద్ధ పాఠశాలలకు ఇది ప్రత్యేకంగా సన్యాసుల సంఘం. మాఘ-పౌర్ణమి అనే పాలీ పదానికి అర్థం 'మూడవ చాంద్రమాన నెల పౌర్ణమిని గౌరవించడం'.[2][3]
శబ్దవ్యుత్పత్తి, తేదీ[మార్చు]
మాఘ అనేది సాంప్రదాయ భారతీయ చాంద్రమాన క్యాలెండర్‌లో మూడవ నెల పేరు నుండి ఉద్భవించింది, ఆ రోజున వేడుక జరుగుతుంది. ఇది ఒక నక్షత్రం పేరు, ఈ కాలం పౌర్ణమికి దగ్గరగా ఉంటుంది. పౌర్ణమి రోజున మాఘపూజ జరుగుతుంది. లీపు సంవత్సరంలో, వేడుక నాల్గవ చాంద్రమాన పౌర్ణమి రోజుకి వాయిదా వేయబడుతుంది.[4]
పురాణాలు[మార్చు]
ఉత్తర భారతదేశంలోని రాజగహ (ప్రస్తుత రాజ్‌గిర్) సమీపంలోని వెలువన గ్రోవ్‌లో మాఘపూజ జరుపుకునే సమావేశం జరిగింది. మాఘ పూజా రోజు అనేది బుద్ధునికి జ్ఞానోదయం అయిన పది నెలల తర్వాత ఉత్తర భారతదేశంలోని రాజగహ (ప్రస్తుత రాజ్‌గిర్) సమీపంలోని వెలువన గ్రోవ్ వద్ద జరిగిన ఒక సంఘటనను సూచిస్తుంది. సాంప్రదాయక కథనం ప్రకారం, మధ్యాహ్న సమయంలో ఒక సమావేశం జరిగింది, అది నాలుగు లక్షణాలను కలిగి ఉంటుంది, దీనిని చతురంగసన్నిపాత అని పిలుస్తారు.[5]
ఆ సాయంత్రం 1,250 మంది శిష్యులు పిలవబడకుండానే బుద్ధుడిని చూడటానికి వచ్చారు. వారందరూ అరహంతులు, జ్ఞానోదయం పొందిన శిష్యులు. అందరూ బుద్ధునిచే నియమింపబడ్డారు, అందువలన అతని ప్రత్యక్ష ఆధ్యాత్మిక వారసులుగా పిలవబడతారు. ఇది మూడవ చంద్ర మాసంలో పౌర్ణమి రోజునన జరుపుకుంటారు. బుద్ధుడు ఆ అరహాంలకు ఓవదపతిమోఖ అని పిలువబడే బౌద్ధమతం సారాంశాన్ని బోధించాడు. వాటిలో, మూడు సూత్రాలు ఇవ్వబడ్డాయి:
1. "చెడు చేయకపోవటం / ఆరోగ్యకరమైన దాని పూర్తి పనితీరు / మనస్సు సంపూర్ణ శుద్ధీకరణ."
దీని తరువాత బౌద్ధ ఆదర్శాల సూత్రీకరణ జరిగింది:
2. "సహనమే అత్యున్నతమైన కాఠిన్యం. మేల్కొన్నవారు నిబ్బానా అత్యున్నతమైనదని చెబుతారు. ఒకరు ఇతరులకు హాని చేస్తే ఖచ్చితంగా సంచరించేవారు కాదు; ఒకరు మరొకరికి హాని చేస్తే సన్యాసి కాదు."
చివరగా, చివరి చరణం మతపరమైన ఆచారం మార్గం గురించి చెప్పాడు:
3. "దుర్వినియోగం చేయకూడదు, ఇతరులను గాయపరచకూడదు, క్రమశిక్షణ నియమాల ప్రకారం సంయమనం పాటించడం, భోజనం చేయడంలో మితంగా ఉండటం, ఏకాంత బస చేయడం, ఉన్నతమైన ఆలోచనలకు సంబంధించి శ్రమించడం, ఇది మేల్కొన్న వారి బోధ."
సాంప్రదాయ పాళీ వ్యాఖ్యానాల ప్రకారం, బుద్ధుడు ఇరవై సంవత్సరాల పాటు ఈ సారాంశాన్ని బోధించడం కొనసాగించాడు, ఆ తర్వాత ఆ సంప్రదాయం స్థానంలో సంఘ వారిచే క్రమశిక్షణా నియమావళిని పఠించడం ద్వారా మార్చబడింది. ప్రస్తుత రోజుల్లో మాఘ పూజ నాడు, బౌద్ధులు ఆదర్శవంతమైన, ఆదర్శప్రాయమైన సమాజాన్ని సృష్టించడాన్ని జరుపుకుంటారు.
చరిత్ర[మార్చు]
పూర్వ-ఆధునిక కాలంలో సాంప్రదాయ బౌద్ధ సంఘాలు ఈ కార్యక్రమాన్ని ఎలా జరుపుకున్నాయో చాలా తక్కువగా తెలుసు, అయితే మాఘ పూజను లాన్ నా, లాన్ క్సాంగ్, ఈశాన్య థాయ్‌లాండ్‌లో గుర్తించి జరుపుకున్నారు. ఆరాధన పద్ధతులు బహుశా చాలా మారుతూ ఉండవచ్చు. ఆధునిక కాలంలో తెలిసిన మొదటి ఉదాహరణ థాయ్ రాజు రామ IV (1804-68) పాలనలో ఉంది, అతను దీనిని 1851లో ఒక వేడుకగా ప్రారంభించాడు. అతను మాఘ పూజ " ఒక ముఖ్యమైన సమావేశం, బౌద్ధమతంలో ఒక అద్భుతం అని ప్రస్తావించాడు. జ్ఞానవంతులు, జ్ఞానం ఉన్న వ్యక్తులు బుద్ధుడిని, 1,250 మంది ఆరాహంతులను గౌరవించడానికి ఈ అవకాశాన్ని ఉపయోగించుకున్నారు, ఇది విశ్వాసం, ఆవశ్యకత పునాది" గా భావిస్తారు. సాయంత్రం, వాట్ బోవోన్నివేట్ విహారా, వాట్ రచ్చప్రదిత్ దేవాలయాల నుండి 31 మంది సన్యాసులు ఓవడపాటిమొఖను పఠిస్తారు, ఉబోసోట్ (ఆర్డినేషన్ హాల్) చుట్టూ లాంతర్లను వెలిగిస్తారు, పాలీ, థాయ్ భాషలలో అదే ఓవడపాటిమొఖ గురించి ఉపన్యాసం ఇస్తారు. రాజు లేదా అతని ప్రతినిధి వార్షిక వేడుకలో చేరతారు. ఈ సందర్భంగా ఉపయోగించబడిన ఒక పారాయణ వచనం రామ IVకి ఆపాదించబడింది. థాయ్ బౌద్ధమతాన్ని కేంద్రీకరించడానికి, క్రమబద్ధీకరించడానికి నిరంతర ప్రయత్నంలో భాగంగా, రామ IV వారసుడు రామ V (1853-1910) ఈ అభ్యాసాన్ని విస్తరించాడు, ఎమరాల్డ్ బుద్ధ దేవాలయంలో జాతీయ వేడుకగా నిర్వహించాడు. 1913లో, అతను అధికారికంగా దీనిని ప్రభుత్వ సెలవు దినంగా ప్రకటించాడు అతను రాజభవనం కాకుండా ఇతర ప్రదేశాలలో వేడుకలను నిర్వహించడం ప్రారంభించాడు. 1937 నాటికి, వేడుక థాయ్‌లాండ్‌లో విస్తృతంగా నిర్వహించబడింది. కానీ 1957 నాటికి అది వాడుకలో లేదు. సుప్రీం పాట్రియార్క్-కాబోయే ప్లాడ్ కిట్టిశోభానో దానిని పునరుద్ధరించడంలో సహాయపడింది. థాయిలాండ్ నుండి, థెరవాడ బౌద్ధులు ఎక్కువగా ఉన్న పొరుగు దేశాలకు ఈ ఆచారం వ్యాపించింది.
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "సంఘ డే". BBC. 7 May 2004. Archived from the original on 18 December 2018.
- ↑ Wells 1939, p. 79.
- ↑ Ling & Axelrod 1979.
- ↑ Wells 1939, p. 78.
- ↑ Pengvipas 2013, p. 47.