మొవ్వు ఈగ
మొవ్వు ఈగ ను మొవ్వు తొలుచు ఈగ అని కూడా అంటారు దీని శాస్త్రీయ నామం ఎథెరిగోనా సొక్కేట ఇది డిప్టేరా క్రమానికి చెందినది.ఈ పురుగు ప్రధానంగా మొక్కజొన్న పంటను ఆశిస్తుంది
గుర్తింపు చిహ్నాలు[మార్చు]
1.తల్లి పురుగు ఊదా రంగు కలిగి చిన్న ఈగ లాగా ఉంటుంది
2.ఉదర ఖండితాల పైన మగ పురుగుకు ఆరు మచ్చలు , ఆడ పురుగుకు నాలుగు మచ్చలు ఉంటాయి . ఇవి రెండు వరుసలలో ఉంటాయి
3.లద్దె పురుగులు లేత పసుపు రంగులో ఉండి కాళ్ళు లేకుండా తల భాగం వద్ద కొనదేలి ఉండును
4.పిల్ల పురుగులను మ్యాగెట్స్ అంటారు[1]
గాయ పరిచే విధానం[మార్చు]
మ్యూగట్స్ లేదా లద్దె పురుగులు ఆకు పై భాగం పై పాకి క్రమంగా లేత మొవ్వులోనికి చొచ్చుకొని పోతాయి . మొవ్వును తెరిచి తినడం వలన మొవ్వు ఎండి చనిపోతుంది . ఎండిన మొవ్వును పీకగానే సులువుగా పైకి వస్తుంది . మొవ్వు మొదలు వద్ద కుళ్ళి ఉండటం వలన చెడువాసన వస్తుంది. పురుగు ఆశించిన తల్లి మొక్క చనిపోయి దాని మొదలు వద్ద గుబురుగా పిలకలు వస్తాయి . ఈ పిలకలకు కంకులు రావు మొక్క మొలకెత్తినప్పటి నుండి ఒక వేల వరకు మాత్రమే ఈ పురుగు పైరును ఆశిస్తుంది[2]
జీవిత చక్రం[మార్చు]
1.తల్లి పురుగులు ఆకుల అడుగు భాగంలో పొడవైన తెల్లని గుడ్లను ఒక్కొక్కటిగా సుమారు 20 నుండి 25 వరకు పెడతాయి
2.గుడ్డుదశ 1-2 రోజులు
3.లార్వాదశ 8-10 రోజులు
4.ప్యూపాదశ 8 రోజులు
5.కోశస్థ దశలో పురుగులు మొక్కల మొదళ్ళ వద్ద ప్రవేశిస్తాయి
యాజమాన్య పద్ధతులు[మార్చు]
1.పురుగు సంతతి ఆగష్టు - సెప్టెంబర్ మాసాలలో ఎక్కువగా ఉంటుంది.ఆలస్యంగా విత్తిన పైరుకు ఈ పురుగు ఎక్కువ నష్టాన్ని కలుగజేస్తుంది . అందువల్ల తొలకరి వర్షాలు పడగానే పదును చూసుకొని ఖరీఫ్ సీజన్ లో జూలై 15 లోపు విత్తుకోవాలి
2.ఆలస్యంగా విత్తనం వేయవలసి వస్తే విత్తన మోతాదును 4-10 కిలోలకు పెంచి మొవ్వు ఈగ ఆశించిన మొక్కలను తీసివేయాలి
నివారణ[మార్చు]
సేంద్రియ నివారణ[మార్చు]
1.ఆఖరి దుక్కిలో ఎకరానికి 200 కి వేప పిండి వేయాలి
2.మొవ్వులో కొంత మోతాదు లో ఎర్రమట్టి ని నింపాలి
2.అగ్ని అస్త్రం విచికారి చేయాలి[3]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "తెలంగాణ వ్యవసాయ శాఖ". Telangana agriculture department. Archived from the original on 2021-05-16. Retrieved 2021-05-29.
- ↑ Millet Telugu magazine. Millet. 2020.
- ↑ వివిధ చీడ పీడలు వాటి యాజమాన్య పద్ధతులు. ఏకలవ్య ఫౌండేషన్ సేంద్రియ వ్యవసాయం.