విజయ్ సింగ్ పతిక్
విజయ్ సింగ్ పతిక్ | |
|---|---|
 1992 లో భారతదేశం స్టాంప్ పై విజయ్ సింగ్ పథిక్ | |
| జననం | భూప్ సింగ్ రతి గ్రామం గుహావళి, బులంద్ షహర్,ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం |
| జాతీయత | భారతీయుడు |
| ఇతర పేర్లు | రాష్ట్రీయ పతిక్ |
రాష్ట్రీయ పతిక్ గా ప్రసిద్ధి చెందిన విజయ్ సింగ్ పతిక్ (జననం భూప్ సింగ్ రతి; 1882-1954) భారతీయ విప్లవకారుడు.[1] బ్రిటిష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా స్వాతంత్య్రోద్యమ జ్యోతిని వెలిగించిన మొదటి భారతీయ విప్లవకారులలో ఆయన ఒకరు. మోహన్ దాస్ కె. గాంధీ సత్యాగ్రహ ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించడానికి చాలా ముందు, బిజోలియా కిసాన్ ఆందోళన సమయంలో పతిక్ ప్రయోగాలు చేశాడు. అతని అసలు పేరు భూప్ సింగ్ కానీ 1915 లో లాహోర్ కుట్ర కేసులో చిక్కుకున్న తరువాత, అతను తన పేరును విజయ్ సింగ్ పతిక్ గా మార్చుకున్నాడు.[2]
ప్రారంభ జీవితం[మార్చు]
పథిక్ 1882లో బులంద్ షహర్ జిల్లాలోని గుహావళి గ్రామంలో హమీర్ సింగ్ రతి, కమల్ కున్వారీ అనే గుర్జార్ కుటుంబంలో జన్మించాడు.[3] అతని తండ్రి 1857 సిపాయిల తిరుగుబాటులో చురుకుగా పాల్గొన్నాడు, అనేకసార్లు అరెస్టు చేయబడ్డాడు. అతని జన్మనామం భూప్ సింగ్, కానీ అతను 1915 లో లాహోర్ కుట్ర కేసులో చిక్కుకున్న తరువాత దానిని "విజయ్ సింగ్ పతిక్"గా మార్చాడు.[3]
బిజోలియా కిసాన్ ఆందోళన్[మార్చు]
అతను భారతదేశంలో బ్రిటిష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా చురుకుగా పాల్గొన్నాడు. పథిక్జీ సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమం ఎంత విజయవంతమైందో, బిజోలియా ఆందోళనకారుల డిమాండ్ ను తీర్చడానికి లోకమాన్య తిలక్ మహారాణా ఫతే సింగ్ కు లేఖ రాశారు. మహాత్మా గాంధీ తన కార్యదర్శి మహదేవ్ దేశాయ్ను ఉద్యమాన్ని అధ్యయనం చేయడానికి పంపారు. ఐక్య రాజస్థాన్ కోసం పోరాడిన పథిక్ ఈ సమస్యను ప్రధాని జవహర్ లాల్ నెహ్రూ, సర్దార్ పటేల్ లతో కలిసి తీసుకున్నాడు. బిజోలియాలో కిసాన్ ఆందోళనకు నాయకత్వం వహించినందుకు అతను జైలుపాలయ్యాడు, తోడ్ ఘర్ లోని తహసీల్ భవనంలో రూపొందించిన ప్రత్యేక జైలులో ఉంచబడ్డాడు. కిసాన్ పంచాయితీ, మహిళా మండలి, యువక్ మండలం పతిక్ ను వచ్చి తమను నడిపించమని ఆహ్వానించాయి. మేవార్ మహిళలు తమ పురుషుల జానపదుల నుండి గౌరవాన్ని పొందడం ప్రారంభించారు.
పతిక్ గొప్ప దేశభక్తుడు, స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు.
మరణం[మార్చు]
1954లో రాజస్థాన్ రాష్ట్రం ఏర్పడినప్పుడు ఆజ్మీర్ లో పతిక్ మరణించాడు.
ఆయనకు నివాళులు అర్పించేందుకు భారత ప్రభుత్వం తపాలా బిళ్లను జారీ చేసింది. విజయ్ సింగ్ పథిక్ స్మృతి సంస్థాన్ విజయ్ సింగ్ పతిక్ రచనలను వివరిస్తుంది.
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ Ltd, Durga Das Pvt (1985). Eminent Indians who was Who, 1900-1980, Also Annual Diary of Events (in ఇంగ్లీష్). Durga Das Pvt. Limited.
- ↑ Hardiman, David (2018-10-25). The Non Violent Struggle for Freedom 1905-1919 (in ఇంగ్లీష్). Penguin Random House India Private Limited. ISBN 978-93-5305-262-1.
- ↑ 3.0 3.1 Suresh, Sushma (1999). Who's who on Indian Stamps (in ఇంగ్లీష్). Mohan B. Daryanani. ISBN 978-84-931101-0-9.