1857 భారత తిరుగుబాటు పేర్లు
.jpg)
1857 భారత తిరుగుబాటు పేర్లు , 1857 భారతీయ తిరుగుబాటును వివిధ రకాలుగా ఆ తిరుగుబాటుకి పేరు పెట్టడంలో వివాదం చేయబడింది.
వివాదాలు
[మార్చు]
ఈ తిరుగుబాటుకి ఏ పేరు ఉపయోగించాలి. 1947లో దేశ స్వాతంత్య్రానికి దారితీసిన భారతీయ స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో భాగంగా భావించే అనేక మంది భారతీయ రచయితలు దీనిని "మొదటి స్వాతంత్ర యుద్ధం", "గొప్ప విప్లవం", "గొప్ప తిరుగుబాటు",, "భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటం". దీనిని సైనిక విఘాతంగా భావించే అనేక మంది బ్రిటిష్ రచయితలు దీనిని "సిపాయిల తిరుగుబాటు", "సిపాయి యుద్ధం", "భారతీయుల తిరుగుబాటు", "గొప్ప తిరుగుబాటు" అని పేర్కొన్నారు. 19 వ శతాబ్దం నుండి బ్రిటిష్ రచయితలలో ఒక వర్గం సంఘటనలను వివరించడానికి "తిరుగుబాటు" అనే పదాన్ని ఎంచుకోవడాన్ని సవాలు చేసింది.[1]
బ్రిటిష్ నామకరణం
[మార్చు]బ్రిటిష్, వలస పత్రికలలో యూరోపియన్లతో పాటు, తిరుగుబాటుకి పేరు పెట్టడంలో వివాదం ప్రస్తావించాయి, అత్యంత సాధారణమైనవిగా సిపాయ్ తిరుగుబాటు, భారతీయ తిరుగుబాటు .[2][3][4] సమకాలీన సామ్రాజ్యవాద వ్యతిరేకులు ఆ పదాలను ప్రచారంగా భావించారు.
తిరుగుబాటును కేవలం చేసింది, స్థానిక చిన్న చిన్న రాజ్యాల రాజుల వద్ద పనిచేస్తున్న సిపాయిలు చేసిన సాధారణ తిరుగుబాటుగా వర్గీకరించారు. ఆ సమయంలో బ్రిటిష్, వలస పత్రికలలో భారతీయ తిరుగుబాటు అనే పదాన్ని ఉపయోగించారు.[5] 1857 నాటి సంఘటనలను "జాతీయ తిరుగుబాటు" అని పిలిచిన మొదటి పాశ్చాత్య పండితుడు కార్ల్ మార్క్స్[6] అయితే వాటిని వివరించడానికి అతను సిపాయి తిరుగుబాటు అనే పదాన్ని ఉపయోగించాడు.[7]
భారత ప్రభుత్వం
[మార్చు]భారతదేశ మొదటి ప్రధాని జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ , ఈ తిరుగుబాటును సూచించడానికి ప్రథమ స్వాతంత్ర్య యుద్ధం అనే పదాన్ని ఉపయోగించాలని పట్టుబట్టారు, ఈ పరిభాషను భారత ప్రభుత్వం స్వీకరించింది.[8] 1857 తిరుగుబాటును వివరించడానికి ప్రభుత్వం మొదటి స్వాతంత్ర్య యుద్ధం అనే పదాన్ని ఉపయోగించడాన్ని కొందరు దక్షిణ భారత చరిత్రకారులు వ్యతిరేకించారు, ఈ సమస్యను విఫలమై కోర్టుకు వెళ్లారు.[9] ఈ చరిత్రకారులు దక్షిణ భారతదేశంలో అనేక ఇతర బ్రిటిష్ వ్యతిరేక తిరుగుబాట్లు, 1806 లో వెల్లూర్ తిరుగుబాటు 1857 తిరుగుబాటుకు ముందు ఉన్నాయని, దీనిని భారత స్వాతంత్ర్య మొదటి యుద్ధం అని పిలవాలని పట్టుబట్టారు. 2006 లో, 1806 వేలూరు తిరుగుబాటు జ్ఞాపకార్థం భారతీయ పోస్టల్ శాఖ పోస్టల్ స్టాంప్ జారీ చేసినప్పుడు, తమిళనాడు మాజీ ముఖ్యమంత్రి ఎం. కరుణానిధి, ఈ చర్య భారతదేశ "మొదటి స్వాతంత్ర్య యుద్ధానికి" తగిన గుర్తింపునిచ్చిందని చెప్పారు .[10]
సిక్కులు
[మార్చు]కొన్ని సిక్కు సమూహాలు కూడా ఈ పదాన్ని ఉపయోగించడాన్ని వ్యతిరేకించాయి. మొదటి ఆంగ్లో-మరాఠా యుద్ధం, మొదటి ఆంగ్లో-మైసూర్ వంటి బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా ఇతర స్థానికీకరించిన యుద్ధాలు జరిగినప్పటికీ, మొదటి ఆంగ్లో-సిక్కు యుద్ధం (1845-46) ను మొదటి స్వాతంత్ర్య యుద్ధం అని పిలవాలని వారు పట్టుబట్టారు.[11]
కొంతమంది భారతీయ రచయితలు కూడా 1857 తిరుగుబాటుతో సహా భారతదేశంలో బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా జరిగిన సాయుధ తిరుగుబాట్లను "స్వతంత్ర యుద్ధం" అని పిలవకూడదని మరికొందరు వాదించారు, ఎందుకంటే వారు మైనారిటీ ప్రజలు లేదా సైనికులు వారు మాత్రమే ఇందులో పాల్గొన్నారు. జాతీయ స్వభావం కలిగి ఉండరు, లేదా ప్రధానంగా జాతీయవాదతో కాదు అని వీరి భావన.[9][12]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Frith, Nicola (2014). The French Colonial Imagination: Writing the Indian Uprisings, 1857–1858, from Second Empire to Third Republic. Lexington Books. pp. 28–29. ISBN 978-0-7391-8001-3.
- ↑ "Indian History – British Period – First war of Independence".
- ↑ "Il y a cent cinquante ans, la révolte des cipayes". 1 August 2007.
- ↑ German National Geographic article Archived 2005-05-03 at the Wayback Machine
- ↑ The Empire, Sydney, Australia, dated 11 July 1857, and the Taranaki Herald, New Zealand, 29 August 1857
- ↑ Marx, Karl; Friedrich Engels (1959). The first Indian war of independence, 1857–1859. Moscow: Foreign Languages Pub. House. OCLC 9234264.
- ↑ K. Natwar Singh (2004-08-23). "Marx, Nehru and on 1857". Asian Age. Archived from the original on 2019-11-13. Retrieved 2008-03-10.
- ↑ Inder Malhotra. "The First War of Independence". Asian Age. Archived from the original on 2009-08-16. Retrieved 2008-03-10.
- ↑ 9.0 9.1 S. Muthiah (2007-03-25). "The First War of Independence?". The Hindu. Archived from the original on 2007-12-06. Retrieved 2011-08-21.
- ↑ LR Jagadheesan (11 July 2006). "Tamils dispute India mutiny date". BBC News. Retrieved 2008-05-10.
- ↑ "1857 anniversary: Dy speaker creates flutter". The Hindu. 2004-05-10. Retrieved 2008-03-10.
- ↑ Ganda Singh. "The Truth About the Indian Mutiny of 1857" Archived 2012-02-18 at the Wayback Machine. Issue No. 17, August 2004. (originally published in The Sikh Review, August, 1972, pp. 32–44.)